رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۱۰۹۵ ،کلاسه پرونده: ۹۹۰۱۱۳۸ )
رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ۱-ابطال کل تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ه - ۱۰؍۴؍۸۸ و ۲- ابطال عبارت"فهرست مناطق کمتر توسعه یافته برای پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته موضوع بند (۱) تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸"از تصویب نامه شماره ۲۴۳۸۵؍ت۵۶۱۶۵ ه - ۱؍۳؍۹۸ هیأت وزیران
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| موضوع | ۱-ابطال کل تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ه - ۱۰؍۴؍۸۸ و ۲- ابطال عبارت"فهرست مناطق کمتر توسعه یافته برای پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته موضوع بند (۱) تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸"از تصویب نامه شماره ۲۴۳۸۵؍ت۵۶۱۶۵ ه - ۱؍۳؍۹۸ هیأت وزیران |
| کلاسه پرونده | ۹۹۰۱۱۳۸ |
| تاریخ رأی | چهارشنبه ۷ آبان ۱۳۹۹ |
| شماره دادنامه | ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۱۰۹۵ |
هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری
هیأت وزیران در سال ۱۳۸۸ طی مصوبه مورد شکایت فهرست مناطق کمتر توسعه یافته موضوع بند ۱ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری را تعیین نموده و آن را در سال ۱۳۹۸ تنفیذ کرده است که شاکی به این مصوبات اعتراض داشته و تقاضای ابطال آن را نموده است .
متن مقررات مورد شکایت
الف) تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ه - ۱۰؍۴؍۸۸
هیئت وزیران در جلسه مورخ۲۰؍۲؍۱۳۸۸بنا به پیشنهاد شماره۱۰۰؍۱۷۲۵۷ مورخ ۲۹؍۲؍۱۳۸۷ معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و به استناد بند "۱"ماده (۶۸)قانون مدیریت خدمات کشوری - مصوب۱۳۸۶-تصویب نمود:
تبصره : چنانچه هر یک از روستاهای واقع در دهستانهای موضوع فهرست پیوست به شهر تبدیل شوند، ضریب مربوط، سالانه یک واحد کاهش می یابد تا به ترتیب و در نهایت حذف گردد.
۲- نحوه پرداخت و میزان درصد های متعلقه از تاریخ۱؍۱؍۱۳۸۸، بر مبنای جدول درصد پرداختی خواهد بود که بر اساس جزء "ب" بند (۱۱)ماده واحده قانون بودجه سال۱۳۸۸کل کشور، تصویب و ابلاغ خواهد شد.
۳- فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته صرفا به کارکنان واجد شرایط شاغل درمناطقروستایی تابعه دهستانهای مذکور در بند (۱)پرداخت می گردد. کارکنان سایر روستاهای کشور (که در تابعیت دهستانهای فهرست پیوست قرار ندارند)، از حداقل میزان مربوط که در جدول موضوع بند (۲)مشخص خواهد شد، بهره مند می گردند.
۴- اعتبار مورد نیاز برای پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته موضوع این تصویب نامه از محل اعتبار اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری در قانون بودجه سال۱۳۸۸ کل کشور و سالهای بعد، از محل اعتبار هزینه ای دستگاههای اجرایی ذی ربط تأمین و پرداخت می گردد.
۵- معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور موظف است با هماهنگی دفتر امور مناطق محروم کشور، معاونت حقوقی و امور مجلس رییس جمهور و معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و سایر دستگاههای اجرایی مربوط ظرف سه ماه بعد از تصویب هر یک از برنامه های پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، فهرست های پیوست را با توجه به میزان توسعه و محرومیت زدایی دهستان مربوط بازنگری نموده و همراه با اصلاحات ضروری برای تصمیم گیری به هیأت وزیران ارائه نماید. پرویز داودی - معاون اول رئیس جمهور
ب) تصویب نامه شماره ۲۴۳۸۵؍ت۵۶۱۶۵ ه - ۱؍۳؍۹۸ هیأت وزیران :
هیأت وزیران در جلسه ۲۹؍۲؍۱۳۹۸ به پیشنهاد شماره ۵۳۹۰۳۷ مورخ ۳؍۱۰؍۱۳۹۷ سازمان اداری و استخدامی کشور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و بند ۱ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری–مصوب ۱۳۸۶–تصویب کرد :
فهرست مناطق کمتر توسعه یافته برای پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته موضوع بند ۱ تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸و فهرست پیوست آیین نامه فوق العاده های بدی آب و هوا، محرومیت از تسهیلات زندگی و محل خدمت موضوع بندهای (ب) ، (پ) و (ت) ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری موضوع تصویب نامه شماره ۲۰۲۷۲؍ت۵۱۵ه مورخ ۱۴؍۱؍۱۳۷۴ برای برقراری فوق العاده مناطق بدی آب و هوا در طول برنامه ششم توسعه کماکان معتبر هستند.
خلاصه دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :هیأت وزیران طی جلسه مورخ ۲۰؍۲؍۱۳۸۸ دو تصویب نامه با موضوعی واحد تصویب نمود که طی آن مناطق کمتر توسعه یافته - برای بهره مندی از مزایا و معافیت های مختص به آن مصرح در قوانین- اعلام گردید. اولین آن مربوط به تصویب نامه شماره ۷۶۲۵۴؍ت۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱؍۴؍۱۳۸۸ تحت عنوان تصویب نامه در خصوص تعیین مناطق محروم و کمتر توسعه یافته در امور حمایتی است و دومین آن تصویبنامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸ تحت عنوان : تصویب نامه در خصوص پرداخت فوق العاده کمتر توسعه یافته است که با تنفیذ تصویبنامه شماره ۲۴۳۸۵؍ت۵۶۱۶۵ ه مورخ ۱؍۳؍۱۳۹۸ هیأت وزیران کماکانمعتبر است. با دلایل و مستندات مطروحه بعدی مشخص می شود که طرف شکایت با تبعیض ناروا، از موضوع لیست مناطق کمتر توسعه یافته، تلقی دو گانه نموده و مناطق کمتر توسعه یافته موضوع بند ۱ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری را متفاوت از مناطق کمتر توسعه یافته و محروم موضوع قانون بعدالذکر دانسته و به این ترتیب در موضوعی واحد طی وضع لیستی دوگانه و متفاوت از هم، فهرست مناطق کمتر توسعه یافته در خصوص پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته را منطبق با فهرست مناطق کمتر توسعه یافته حمایتی ندانسته و به این ترتیب کارمندانی که در دستگاه های اجرایی بخش ها و شهرهای مندرج در فهرست مناطق کمتر توسعه یافته حمایتی می باشند از مزایای بند ۱ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری، سلب کرده است. همانطور که مشخص است فهرست مناطق کمتر توسعه یافته حمایتی منبعث از قوانین مندرج در آن است و تبصره ۱ این تصویب نامه در مواردی که نام شهرستان یا بخش در فهرست ذکر شده باشد ، شامل بخش ها، نقاط شهری و دهستانهای تابع آن دانسته شده است. بنابراین مزایای این فهرست به غیر از کارمندان مشمول، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مستقر در مناطق تصریح شده در تصویبنامه، به عنوان مناطق کمتر توسعه یافته را شامل می شود. این در حالی است که در تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸ هیأت وزیران، که مستند به بند ۱ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری ، تنظیم شده است مستفاد از بند ۱ آن ، اولا صرفا دهستان ها و روستاها موضوع فهرست پیوست بوده و ثانیا وفق بند ۳ آن عنوان شده : "فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته صرفا به کارکنان واجد شرایط شاغل در مناطق روستایی تابعه دهستانها مذکور در بند ۱ پرداخت می گردد. کارکنان سایر روستاهای کشور (که تابعیت دهستانهای فهرست پیوست قرار ندارند) ، از حداقل میزان مربوط که در جدول موضوع بند ۲ مشخص خواهد شد ، بهره مند می گردند." در تطبیق فهرست های مندرج در دو تصویب نامه مشخص می شود که تصویبنامه مناطق کمتر توسعه یافته در امور حمایتی ، موسع تر و مشمول شهرها و بخش ها می گردد اما در تصویبنامه در خصوص پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته ، به طور مضیق منحصرا روستاها و دهستانها به عنوان مناطق کمتر توسعه یافته ملاک پرداخت فوق العاده در نظر گرفته شده اند. از این رو این موضوع خود عین تبعیض ناروا است زیرا قانون، مناطق کمتر توسعه یافته را به دو قسمت ویژه کارمندان دولت و ویژه سایر اشخاص تفکیک نکرده است و اگر یکی از واحدهای تقسیمات کشوری توسط هیأت وزیران در امور حمایتی، منطقه کمتر توسعه یافته محسوب شود عقلایی و عادلانه نیست که همان منطقه، وفق تصویب نامه دیگر، کمتر توسعه یافته محسوب نگردد. فلذا این موضوع عین تبعیض ناروا بر کارمندانی است که در مناطق کمترتوسعه یافته موضوع تصویب نامه فهرست مناطق کمتر توسعه یافته امور حمایتی خدمت می کنند اما مستند به تصویبنامه در خصوص پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته از مزایای بند ۱ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری برخوردار نمی شوند. این در حالی است که اگر این مناطق کمتر توسعه یافته نیست چگونه دولت صرفنظر از کارمندان خود ، سایر اشخاص را مشمول مزایای قوانین مندرج در تصویبنامه مناطق کمتر توسعه یافته در امور حمایتی نموده است از این رو رویکرد دوگانه هیأت وزیران در این خصوص بی عدالتی و تضییع حقوق مسلم کارمندان می باشد. علی ایحال با عنایت به رویکرد دو گانه طرف شکایت در موضوع فهرست مناطق کمتر توسعه یافته و تبعیض تحمیلی بر کارکنان دولت مستقر در این مناطق و مغایرت تصویبنامه در خصوص پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته با بند ۹ اصل سوم قانون اساسی به شرح دلایل مشروحه ، ابطال کل تصویبنامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸ و فراز : "فهرست مناطق کمتر توسعه یافته برای پرداخت فوق العاده مناطق کمتر توسعه یافته موضوع بند (۱) تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸" را به دلیل تضییع حقوق کارکنان دولت که محل خدمت ایشان مناطق کمتر توسعه یافته فهرست حمایتی است را از محضر قضات شریف دیوان عدالت اداری استدعا دارم.
در پاسخ به شکایت مذکور ، معاون امور حقوقی دولت به طور خلاصه اعلام داشته :اولادر خصوص تصویب نامه مورخ ۱۰؍۴؍۱۳۸۸ قبلا دادخواست مشابهی (کلاسه ۹۸۰۳۴۴۹) به این معاونت واصل گردیده که هیأت محترم تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری نیز نسبت به موضوع رسیدگی و به موجب دادنامه شماره ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۱۴۶ مورخ ۳۱؍۳؍۱۳۹۹ رأی به رد شکایت صادر نموده است.ثانیاپیرامون خواسته دیگر شاکی مبنی بر ابطال فرازی از تصویب نامه مورخ ۱؍۳؍۱۳۹۸ مربوط به تنفیذ آیین نامه فوق العاده بدی آب و هوا موضوع بندهای (ب) و (پ) و (ت) ماده ۳۹ استخدام کشوری در طول برنامه ششم توسعه کشو (موضوع تصویب نامه شماره ۲۰۲۷۲؍ت۵۱۵ه مورخ ۱۴؍۱؍۱۳۷۴) نیز پاسخ این معاونت طی لایحه دفاعیه شماره ۹۲۲۱۳؍۲۰۳۴۰ مورخ ۱۵؍۸؍۱۳۹۳ ، به آن مرجع محترم ارسال و هیأت محترم تخصصی استخدامی دیوان با صدور دادنامه شماره ۳۹۷ مورخ ۹؍۱۲؍۱۳۹۴ ، رأی به رد شکایت مطروحه صادر و اعلام نموده است.
پرونده در هیأت تخصصی استخدامی مطرح و مورد رسیدگی قرارگرفت و به اتفاق آراء درخواست ابطال تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت۳۶۰۹۵ه - ۱۰؍۴؍۱۳۸۸ با توجه به اینکه به موجب دادنامه شماره ۱۴۶ مورخ ۳۱؍۳؍۱۳۹۹مورد رسیدگی قرار گرفته و قابل ابطال تشخیص داده نشده است بنابراین مشمول ماده ۸۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تشخیص داده شد و درخواست ابطال تصویب نامه شماره ۲۴۳۸۵؍ت۵۶۱۶۵ ه - ۱؍۳؍۹۸ هیأت وزیراننیز رد شد ، بنابراین با استعانت از خداوند متعال و به استناد بند ب ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداریدر مورد آن به شرح زیر رأی صادر می شود.
رأی هیات تخصصی استخدامی
با توجه به اینکهاولابه موجب بند یک ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری قانونگذار تعیین فهرست مناطق کمتر توسعه یافته و بدی آب و هوا جهت پرداخت فوق العاده به کارکنان شاغل در این مناطق را به تشخیص و تصویب هیات وزیران واگذار کرده است ،ثانیاهیأت وزیران در راستای اعمال اختیارات قانونی خود به موجب تصویب نامه شماره ۷۶۲۹۴؍ت ۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴۱؍۱۳۸۸ ،لیستی ازدهستانها و روستاها را بهعنوان فهرست مناطق کمتر توسعه یافته تصویب و ابلاغ نموده استو از این حیث مصوبه مذکور به موجبدادنامه شماره ۱۴۶ مورخ ۳۱؍۳؍۱۳۹۹هیات تخصصی استخدامی قابل ابطال تشخیص داده نشده است ،ثالثاتصویب نامه شماره ۲۴۳۸۵؍ت ۵۶۱۶۵ ه مورخ ۱؍۳؍۱۳۹۸ هیات وزیران که مورد اعتراض شاکی است صرفا اقدامی در راستای تنفیذ تصویب نامهشماره ۷۶۲۹۴؍ت ۳۶۰۹۵ ه مورخ ۱۰؍۴۱؍۱۳۸۸برای اجرا در طول برنامه ششم بوده است و مقرره ای مازاد بر تصویب نامه مذکور ندارد ،رابعاقانونگذاربه فراخور موضوعات و شرایط مختلف، تعیین فهرست مناطق محروم و یا کمتر توسعه یافته را در اختیارهیات وزیران قرار داده و هیات وزیران اختیار قانونی داشته تا حسب مورد با توجه به موضوع و اهداف قانون مربوط ، لیست مناطق کمتر توسعه یافته و محروم مرتبط با آن را تعیین نماید، بنابراین تصویب نامه مورد شکایتمغایرتی با قانون نداشته و رأی به رد شکایت صادر می گردد. این رأی مستند به بند ب ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و تبصره ۲ آن صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می باشد.
رضا فضل زرندی
رئیس هیات تخصصی استخدامی
کدمنبع: 13533