رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره "ابطال بخشنامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۱۳۳۶۶؍۹۶ مورخ ۳۰؍۱؍۱۳۹۶ وزارت نیرو"
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره "ابطال بخشنامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۱۳۳۶۶؍۹۶ مورخ ۳۰؍۱؍۱۳۹۶ وزارت نیرو"
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| شاکی | سازمان بازرسی کل کشور |
| موضوع | "ابطال بخشنامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۱۳۳۶۶؍۹۶ مورخ ۳۰؍۱؍۱۳۹۶ وزارت نیرو" |
| کلاسه پرونده | ۹۸۰۲۶۷۰ |
| تاریخ رأی | يکشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۹ |
| شماره دادنامه | ۱۷۱۷ |
شماره دادنامه : ۱۷۱۷ تاریخ دادنامه : ۱۳۹۹/۱۱/۱۴
شماره پرونده:۹۸۰۲۶۷۰
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی:سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته:ابطال بخشنامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۱۳۳۶۶؍۹۶ مورخ ۳۰؍۱؍۱۳۹۶ وزارت نیرو
گردش کار:شاکی به موجب شکایت نامه شماره ۱۴۵۳۶۴؍۳۰۰-۲۳؍۶؍۱۳۹۸ ابطالبخشنامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۱۳۳۶۶؍۹۶ مورخ ۳۰؍۱؍۱۳۹۶ وزارت نیرورا خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
"بر اساس اطلاعات دریافتی از معاونت امور مشترکین آبفای استان سمنان، وجوهی به استناد تبصره ۳ از سال ۱۳۹۵ تا به حال در شهرهای آرادان، امیریه، ایوانکی، بسطام، بیارجمند، دامغان، درجزین، دیباج، رودیان، سرخه، سمنان، شاهرود، شهمیرزاد، کلاته رودبار، گرمسار، مجن، مهدی شهر، میامی از مشترکین اخذ گردیده است که مستند آن نامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۱۳۶۶؍۹۶-۳۰؍۱؍۱۳۹۶ وزارت نیرو اعلام شده است
با عنایت به اینکه بر اساس تبصره ۳ ماده واحده پیشنهاد شرکت آب و فاضلاب پس از اخذ مجوز از هیات مورد اشاره در متن قانون بایستی به تصویب وزارت نیرو برسد
لذا شرکت آبفای استان سمنان مصوبه شورای اسلامی هر شهر را جهت تصویب و اعلام نظر نهایی به وزارت نیرو ارسال نموده و بعد از اخذ مجوز لازم از وزارت نیرو مبالغ مربوط به تبصره ۳ را در قبوض مشترکین اعمال نموده است
در بررسی مجوزهای وزارت نیرو برای هر شهر موارد ذیل تاکید گردیده که آبفای استان بر اساس آن عمل می نماید
۱- وجوه حاصله از اجرای تبصره ۳ ماده واحده صرفا جهت اجرای طرح ها و پروژه های آن شهر هزینه گردد
۲- گزارش پیشرفت و اعمال تبصره ۳ به طور مستمر به شورای اسلامی هر شهر و شرکت آب و فاضلاب کشور ارائه گردد
۳- شرکت آب و فاضلاب موظف است مبالغ مصوب وزارتخانه را به صورت جداگانه تحت عنوان تبصره ۳ در صورت حساب مشترکین درج نماید
بنا به مراتب و از آنجا که در تبصره ۳ ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری، بررسی و تأیید راهکارهای مشارکت مالی و سایر بخشها و ایجاد تسهیلات برای اجرای طرح های آب و فاضلاب شهرها ، تکلیف شده است و در این تبصره اجازه ای به وزارت نیرو مبنی بر اخذ وجه از مشترکین داده نشده است
به عبارت دیگر تعیین راه کار های مشارکت، به معنای الزام مشترکین به پرداخت سهم نمی باشد
از این رو مصوبه مذکور خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات وزیر نیرو بوده و ابطال آن با لحاظ ماده ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری از زمان تصویب مورد درخواست می باشد
"
۲- متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:
"شرکت آب و فاضلاب استان سمنان
موضوع: یکسان سازی مبالغ تبصره ۳ ابلاغیه های شهرهای استان سمنان با مصوبات شورای اسلامی درخصوص تبصره ۳ ماده واحده
با سلام، پیرو ابلاغیه های شماره ۱۰۰؍۳۱؍۱۳۲۵۸؍۹۵-۱۱؍۲؍۱۳۹۵ و ۱۰۰؍۳۱؍۱۱۶۵۸؍۹۵-۲۸؍۱؍۱۳۹۵ و ۱۰۰؍۳۱؍۱۱۴۳۳؍۹۵-۲۵؍۱؍۱۳۹۵ و ۱۰۰؍۳۱؍۱۳۲۲۸؍۹۵-۱۱؍۲؍۱۳۹۵ و ۱۰۰؍۳۱؍۵۳۴۰۹؍۹۴-۱۹؍۱۲؍۱۳۹۴ در خصوص پیشنهاد مشارکت مالی مردم موضوع تبصره (۳) ماده واحده قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه آب شهری مصوب ۲۴؍۳؍۱۳۷۷ مجلس شورای اسلامی و پیرومصوبه ستاد هدفمند سازی یارانه ها به شماره ۱۰۵۹۷۶-۱۲؍۹؍۱۳۹۳ مبنی بر دریافت تبصره های قانونی در قبوض مشترکین، بدین وسیله پیشنهادهای ارقام مندرج در متن مصوبات فوق الذکر به شرح ذیل اصلاح و از تاریخ ۱؍۴؍۱۳۹۶ جهت اجرا ابلاغ می گردد
سایر موارد به قوت خود باقی است
۱- سمنان، شاهرود و مهدیشهر
الف) از کلیه مشترکین آب در بخش خانگی، مبالغی به شرح ارقام مندرج در جدول شماره ۱ به تناسب میزان آب مصرفی ماهانه هر واحد به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گردد:
جدول شماره (۱)
|
بازه مصرف هر واحد (متر مکعب در ماه)
|
سهم تبصره (۳) ماده واحده نسبت به مازاد ( ریال به ازای هر متر مکعب)
|
|
۰ < x ≤۵
|
۰
|
|
۵ < x ≤۱۰
|
۰
|
|
۱۰ < x ≤۱۵
|
۱۰۰۰
|
|
۱۵ < x ≤۲۰
|
۱۰۰۰
|
|
۲۰ < x ≤۲۵
|
۳۰۰۰
|
|
۲۵ < x ≤۳۰
|
۳۰۰۰
|
|
۳۰ < x ≤۳۵
|
۴۰۰۰
|
|
۳۵< x ≤۴۰
|
۴۰۰۰
|
|
۴۰< x ≤۵۰
|
۵۰۰۰
|
|
X>۵۰
|
۵۰۰۰
|
X: میزان مصرف ماهانه هر واحد مسکونی
ب) از کلیه مشترکن آب غیر خانگی، به ازای هر متر مکعب آب مصرفی مبلغ پنج هزار (۵۰۰۰) ریال به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده در قبوض دریافت گردد
۲- میامی، دیباج، دامغان، امیریه، کلاته رودبار، گرمسار، بسطام و مجن
الف) از کلیه مشترکین آب در بخش خانگی، مبالغی به شرح ارقام مندرج در جدول شماره ۱ به تناسب میزان آب مصرفی ماهانه هر واحد به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گردد:
جدول شماره (۱)
بازه مصرف هر واحد (متر مکعب در ماه)
سهم تبصره (۳) ماده واحده نسبت به مازاد ( ریال به ازای هر متر مکعب)
۰ < x ≤۵
۱۰۰۰
۵ < x ≤۱۰
۱۰۰۰
۱۰ < x ≤۱۵
۲۰۰۰
۱۵ < x ≤۲۰
۲۰۰۰
۲۰ < x ≤۲۵
۳۰۰۰
۲۵ < x ≤۳۰
۳۰۰۰
۳۰ < x ≤۳۵
۴۰۰۰
۳۵< x ≤۴۰
۴۰۰۰
۴۰< x ≤۵۰
۵۰۰۰
X>۵۰
۵۰۰۰
X: میزان مصرف ماهانه هر واحد مسکونی
ب) از کلیه مشترکن آب غیر خانگی، به ازای هر متر مکعب آب مصرفی مبلغ پنج هزار (۵۰۰۰) ریال به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده در قبوض دریافت گردد
۳- ایوانکی
الف) از کلیه مشترکین آب در بخش خانگی، مبالغی به شرح ارقام مندرج در جدول شماره ۱ به تناسب میزان آب مصرفی ماهانه هر واحد به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گردد:
جدول شماره (۱)
|
بازه مصرف هر واحد (متر مکعب در ماه)
|
سهم تبصره (۳) ماده واحده نسبت به مازاد ( ریال به ازای هر متر مکعب)
|
|
۰ < x ≤۵
|
۰
|
|
۵ < x ≤۱۰
|
۰
|
|
۱۰ < x ≤۱۵
|
۱۰۰۰
|
|
۱۵ < x ≤۲۰
|
۱۰۰۰
|
|
۲۰ < x ≤۲۵
|
۲۰۰۰
|
|
۲۵ < x ≤۳۰
|
۲۰۰۰
|
|
۳۰ < x ≤۳۵
|
۳۰۰۰
|
|
۳۵< x ≤۴۰
|
۳۰۰۰
|
|
۴۰< x ≤۵۰
|
۴۰۰۰
|
|
X>۵۰
|
۵۰۰۰
|
X: میزان مصرف ماهانه هر واحد مسکونی
ب) از کلیه مشترکن آب غیر خانگی، به ازای هر متر مکعب آب مصرفی مبلغ پنج هزار (۵۰۰۰) ریال به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده در قبوض دریافت گردد
۴- رودیان
الف) از کلیه مشترکین آب در بخش خانگی، مبالغی به شرح ارقام مندرج در جدول شماره ۱ به تناسب میزان آب مصرفی ماهانه هر واحد به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گردد:
جدول شماره (۱)
بازه مصرف هر واحد (متر مکعب در ماه)
سهم تبصره (۳) ماده واحده نسبت به مازاد ( ریال به ازای هر متر مکعب)
۰ < x ≤۵
۰
۵ < x ≤۱۰
۰
۱۰ < x ≤۱۵
۱۰۰۰
۱۵ < x ≤۲۰
۱۰۰۰
۲۰ < x ≤۲۵
۲۰۰۰
۲۵ < x ≤۳۰
۲۰۰۰
۳۰ < x ≤۳۵
۴۰۰۰
۳۵< x ≤۴۰
۴۰۰۰
۴۰< x ≤۵۰
۵۰۰۰
X>۵۰
۵۰۰۰
X: میزان مصرف ماهانه هر واحد مسکونی
۵- سرخه
الف) از کلیه مشترکین آب در بخش خانگی، مبالغی به شرح ارقام مندرج در جدول شماره ۱ به تناسب میزان آب مصرفی ماهانه هر واحد به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گردد:
جدول شماره (۱)
|
بازه مصرف هر واحد (متر مکعب در ماه)
|
سهم تبصره (۳) ماده واحده نسبت به مازاد ( ریال به ازای هر متر مکعب)
|
|
۰ < x ≤۵
|
۱۰۰۰
|
|
۵ < x ≤۱۰
|
۱۰۰۰
|
|
۱۰ < x ≤۱۵
|
۱۰۰۰
|
|
۱۵ < x ≤۲۰
|
۱۰۰۰
|
|
۲۰ < x ≤۲۵
|
۳۰۰۰
|
|
۲۵ < x ≤۳۰
|
۳۰۰۰
|
|
۳۰ < x ≤۳۵
|
۴۰۰۰
|
|
۳۵< x ≤۴۰
|
۴۰۰۰
|
|
۴۰< x ≤۵۰
|
۵۰۰۰
|
|
X>۵۰
|
۵۰۰۰
|
X: میزان مصرف ماهانه هر واحد مسکونی
ب) از کلیه مشترکن آب غیر خانگی، به ازای هر متر مکعب آب مصرفی مبلغ پنج هزار (۵۰۰۰) ریال به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده در قبوض دریافت گردد
۶- درجزین
الف) از کلیه مشترکین آب در بخش خانگی، مبالغی به شرح ارقام مندرج در جدول شماره ۱ به تناسب میزان آبمصرفی ماهانه هر واحد به عنوان سهم تبصره ۳ ماده واحده از طریق درج در قبوض دریافت گردد:
جدول شماره (۱)
بازه مصرف هر واحد (متر مکعب در ماه)
سهم تبصره (۳) ماده واحده نسبت به مازاد ( ریال به ازای هر متر مکعب)
۰ < x ≤۵
۰
۵ < x ≤۱۰
۰
۱۰ < x ≤۱۵
۲۰۰۰
۱۵ < x ≤۲۰
۲۰۰۰
۲۰ < x ≤۲۵
۳۰۰۰
۲۵ < x ≤۳۰
۳۰۰۰
۳۰ < x ≤۳۵
۴۰۰۰
۳۵< x ≤۴۰
۴۰۰۰
۴۰< x ≤۵۰
۵۰۰۰
X>۵۰
۵۰۰۰
X: میزان مصرف ماهانه هر واحد مسکونی
ضمنا لازم است وجوه حاصله از اجرای بندهای فوق الذکر ، صرفا جهت اجرای طرح ها و پروژه های آب و فاضلاب همان شهر هزینه شده و گزارش پیشرفت آن ها به طور مستمر به شورای اسلامی شهر و شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور ارائه گردد
وزیر نیرو"
۳- مدیر کل حقوقی وزارت نیرو با حضور در جلسه هیأت تخصصی مربوط در دیوان عدالت اداری با اشاره به لایحه شماره ۳۲۷۲ مورخ ۴؍۷؍۱۳۹۷ که در پرونده ۹۷۰۱۵۳۳ موجود است دفاعیات خود را مطرح کرد
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴؍۱۱؍۱۳۹۹ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور
رأی مبادرت کرده است
رأی هیأت عمومی
مطابق تبصره (۳) ماده واحدهقانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه های شهریمصوب ۲۴؍۳؍۱۳۷۷مقرر شده است: تا زمان تشکیل شورای اسلامی شهر اجازه داده می شود هیأتی مرکباز رئیس سازمان برنامه و بودجه استان، مدیرعامل آب و فاضلاب استان و یک یا دو نفر از نماینده های استان در مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس، راهکارهای مشارکت مالی و سایر بخش ها و ایجاد تسهیلات برای اجرای طرح های آب و فاضلاب، شهرها را بر اساس پیشنهاد شرکت آب و فاضلاب استان بررسی و تأیید نموده تا پس از تصویب وزیر نیرو توسط شرکت های آب و فاضلاب به اجرا درآید
و مطابق بند (۸۲) جداول پیوست قانون بودجه سال (۱۳۹۹) کل کشور: شرکت های آب و فاضلاب استانی مجازند حداکثر ده درصد از منابع حاصل از مشارکت مالی، مصوب شورای اسلامی هر شهر (موضوع تبصره ۳قانون ایجاد تسهیلات برای توسعه طرح های فاضلاب و بازسازی شبکه های آب شهری) را به منظور تسریع در اجرا و توسعه طرح های ایجاد تسهیلات آب و فاضلاب با اولویت اجرای طرح های فاضلاب در روستاهای حاشیه همان شهر هزینه نمایند
با عنایت به حکم قانونی مذکور:
اولاحکم یاد شده، ناظر به صلاحیت بررسی راهکارهای مشارکت داوطلبانه مردم برای تأمین منابع مالی مورد نیاز در زمینه تسهیل اجرای طرح های آب و فاضلاب است و منصرف از انجام اموری مانند وضع تعرفه هایآب و فاضلاب و یا اجبار و الزام مشترکین به پرداخت وجه است؛
ثانیابا تصویب ماده (۳)قانون هدفمندکردن یارانه هامصوب ۱۵؍۱۰؍۱۳۸۸،دولت مجاز است با رعایت این قانون، قیمت آب و کارمزد جمع آوری و دفع فاضلاب را تعیین کند و نهادهای دیگر، صلاحیتی برای وضع تعرفه ها و یا عوارض آب و فاضلاب ندارند و این موضوع در دادنامه های شماره ۱۳۳۱-۱۳۲۷ مورخ ۲۳؍۵؍۱۳۹۷ و ۷۵۳ مورخ ۱۸؍۴؍۱۳۹۸ هیأت عمومی مورد تأکید واقع شده است
بنابراین بخشنامه شماره ۱۰۰؍۲۰؍۱۳۳۶۶؍۹۶-۳۰؍۱؍۱۳۹۶ وزیر نیرو بر خلاف قانون و از این حیث کهمقنن اجازه ای به وزارت نیرو مبنی بر اخذ وجه از مشترکین اعطاء نکرده خارج از حدود اختیارات مقام وضع کننده است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ابطال شد
با اعمال ماده ۱۳ قانون پیش گفته و تسری ابطال بخشنامه ابطال شده به زمان تصویب آن موافقت نشد
مرتضی علی اشراقی
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی دیوان عدالت اداری
کدمنبع: 14053