رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال قسمت اخیر ماده ۲ آیین نامه فوق العاده روزانه مصوب ۲۴/۶/۱۳۵۲ هیأت وزیران

رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال قسمت اخیر ماده ۲ آیین نامه فوق العاده روزانه مصوب ۲۴/۶/۱۳۵۲ هیأت وزیران

مرجع صادر کننده	هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی	آقای کیوان طهماسبی
موضوع	ابطال قسمت اخیر ماده ۲ آیین نامه فوق العاده روزانه مصوب ۲۴/۶/۱۳۵۲ هیأت وزیران
کلاسه پرونده	۱۷/۸۳
تاریخ رأی	يکشنبه ۲۱ آبان ۱۳۸۵
شماره دادنامه	۸۵/۵۷۸

مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، ماده ۲ آیین نامه فوق العاده روزانه که به استناد ماده ۴۲ قانون استخدام کشوری و جهت اجرای بند (ث) ماده ۳۹ قانون یاد شده تصویب گردیده مقرر داشته است در صورتی که مستخدم ناچار به توقف شبانه در محل مأموریت خود نباشد نصف فوق العاده روزانه مذکور در ماده یک به وی پرداخت میشود، مشروط بر اینکه محل مأموریت حداقل ۳۰ کیلومتر با محل خدمت مستخدم فاصله داشته باشد شرط مذکور در قسمت اخیر ماده ۲ آییننامه خارج و مغایر با مدلول بند (ث) ماده ۳۹ قانون پیش گفته میباشد زیرا براساس ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری فوق العاده روزانه فقط در قبال روزهائی که مستخدم خارج از محل خدمت انجام وظیفه میکند قابل پرداخت است

در متن قانون هیچگونه حصر و شرطی غیر از انجام وظیفه خارج از محل خدمت مشاهده نمیشود و مشروط شدن پرداخت فوق العاده روزانه مذکور در ماده ۲ آیین نامه به فاصله خدمت و محل انجام وظیفه به میزان حداقل ۳۰ کیلومتر موجب میشود مستخدمینی که جهت انجام وظیفه خارج از محل خدمت با فاصلهای کمتر از ۳۰ کیلومتر اعزام میشوند، علیرغم دارا بودن اوضاعی منطبق با بند (ث) ماده ۳۹ قانون از دریافت فوق العاده روزانه محروم شوند

علیهذا با عنایت به مراتب معروضه درخواست رسیدگی به موضوع و ابطال قسمت اخیر ماده ۲ آیین نامه یاد شده را به دلیل مغایرت با مدلول بند (ث) ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری که خارج از صلاحیت هیأت وزیران در وضع و تصویب مقررات بوده است

معاون دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره ۱۲۹۳۸ مورخ ۸/۴/۱۳۸۳ مبادرت به ارسال تصویر نظریه شماره ۳۴۶۷۴/۱۶۰۲ مورخ ۱۶/۳/۱۳۸۳ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور نموده است

در این نامه آمده است، ۱- مطابق ماده ۴۲ قانون استخدام کشوری، اختیار تصویب آییننامه اجرائی ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری به هیأت وزیران داده شده و لذا تصویب آییننامه مزبور توسط هیأت وزیران خارج از حدود اختیارات نبوده است

۲- همانگونه که ملاحظه مینمایند، عبارت خارج از محل خدمت مقرر در بند (ث) ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری، یک عبارت کلی است و نیاز به تبیین و تشریح آن در آییننامه اجرایی را داشته است، چرا که مشخص نیست مستخدم میبایست به چه مسافتی از محل خدمت خود خارج شود تا بتوان مقصد او (محل مأموریت) را خارج از محل خدمت تلقی نمود و به همین لحاظ آییننامهنویس برای روشن شدن مفهوم عبارت خارج از محل خدمت مسافت معینی را برای این امر تعیین و در آیین نامه ذکر نموده است

بدیهی است چنانچه از این جهت محدودهای در آییننامه تعیین نمیشد این سؤال برای دستگاههای اجرائی پیش میآمد که مستخدم میبایست تا چه مسافتی از محدوده محل خدمت خود خارج شود تا عرفا بتوان او را مستحق دریافت فوقالعاده ماموریت دانست

۳- با مطالعه مفاد آییننامه فوق العاده روزانه موضوع بند (ث) ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری، ملاحظه میشود که آییننامه نویس پارامترهای دیگری نظیر توقف یا عدم توقف شبانه ، تعداد روزهای ماموریت ، هدف از اعزام مامور ، قرار گرفتن در شرایط عادی و غیر عادی ، نوع شغل مستخدم ، بد بودن آب و هوای محل ماموریت و … را در پرداخت یا عدم پرداخت فوق العاده روزانه یا میزان آن دخالت داده، در حالی که قانونگذار هیچ یک از عوامل اخیرالذکر را در متن بند (ث) ماده ۳۹ مورد بحث ذکر نکرده است و لذا اگر قرار باشد تعیین مسافت مقرر در ماده ۲ آییننامه فوق العاده روزانه (۳۰ کیلومتر) را خلاف نظر قانونگذار تصور نماییم، لاجرم میبایست مواد دیگری از آییننامه مزبور را که عوامل فوق را در پرداخت فوقالعاده روزانه و تعیین میزان آن دخیل دانسته است نیز خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات هیأت وزیران قلمداد نماییم که در این صورت کل آییننامه زیر سؤال خواهد رفت و با فلسفه تدوین آییننامه اجرائی، توسط هیأت وزیران منافات خواهد داشت

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید

رأی هیأت عمومی

به موجب بند (ث) ماده ۳۹ لایحه قانونی استخدام کشوری موضوع جواز پرداخت فوق العاده روزانه به مستخدمینی که خارج از محل خدمت انجام وظیفه میکنند و عنایت به اینکه طبق ماده ۴۲ قانون مزبور تعیین شرایط و ضوابط و نحوه و میزان پرداخت فوق العاده مزبور به عهده هیأت وزیران محول شده و هیأت دولت با استفاده از اختیار مقرر در ماده مزبور آیین نامه فوق العاده روزانه را تصویب کردهاند، ماده ۲ آییننامه فوقالذکر که مقرر داشته است در صورتی که مستخدم ناچار به توقف شبانه در محل ماموریت خود نباشد نصف فوق العاده روزانه مذکور در ماده یک به وی پرداخت میشود مشروط بر آنکه محل ماموریت حداقل ۳۰ کیلومتر با محل خدمت مستخدم فاصله داشته باشد

مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات قوه مجریه در وضع مقررات دولتی نمیباشد

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری مقدسیفرد

کدمنبع: 1768