رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره اعلام تعارض آراء صادره از شعبه اول، دوم، هشتم، نهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره اعلام تعارض آراء صادره از شعبه اول، دوم، هشتم، نهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| شاکی | 1- سازمان تأمین اجتماعی 2- خانم ناهید شید 3- خانم صدیقه فاطریفردوسی 4- خانم ملیحه صالحزادآذر 5- خانم نیره رحیمیان 6- رئیس شعبه 13 دیوان عدالت اداری |
| موضوع | اعلام تعارض آراء صادره از شعبه اول، دوم، هشتم، نهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری |
| کلاسه پرونده | ۸۰/۴۰۲، ۸۲/۷۰۹و۹۳۸، ۸۳/۱۷۶و۲۸۲و۶۶۸ |
| تاریخ رأی | يکشنبه ۲۸ فروردين ۱۳۸۴ |
| شماره دادنامه | ۸۴/۲۶ الي ۳۱ |
مقدمه:الف-۱- شعبه نوزدهم بدوی در رسیدگی به پرونده کلاسه ۷۷/۴۵۴ موضوع شکایت خانم مهین بانومجیدیهمدانی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی به خواسته، اصلاح مستمری بازنشستگی به لحاظ شمول ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی به شرح دادنامه شماره ۳۸ مورخ ۲۲/۱/۱۳۷۹ چنین رأی صادر نموده است ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی که قانون خاص بوده است از تاریخ ۱۴/۱/۱۳۶۶ توسط تبصره یک قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی حاکم بر تبصره یک ماده ۷۴ قانون استخدام کشوری به طور ضمنی نسخ شده است و دیگر کاربردی ندارد فلذا شکایت مشارالیها فاقد محمل قانونی است و مردود اعلام میگردد
الف-۲- شعبه دوم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت۲/۷۹/۵۲۲ موضوع تقاضای تجدیدنظر خانم مهین بانومجیدی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه ۳۸ مورخ ۲۲/۱/۷۹ شعبه ۱۹ دیوان عدالت اداری در پرونده کلاسه ۷۷/۴۵۴ به شرح دادنامه شماره ۸۹۷ مورخ ۶/۹/۱۳۸۰ چنین رأی صادر نموده است
گرچه ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ مقرر داشته حقوق بازنشستگی افرادی که قبل از موعد مقرر قانونی بازنشسته میشوند برابر متوسط حقوق و مزایای دریافتی دو سال آخر خدمت که ماخذ حقوق بیمه بوده احتساب گردد لکن ماده مذکور اقدامات معموله را تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن دانسته است
با توجه به اینکه متعاقبا تبصره یک ماده یک قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب ۱۳۶۶ مقرر داشته مستخدمین رسمی و ثابت که از نظر بازنشستگی مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند در شمول مستخدمین مزبور در تبصره یک ماده ۷۴ قانون استخدام کشوری مصوب ۲۷/۳/۱۳۶۵ بوده و میتوانند براساس مصوبه مزبور بازنشسته شوند و در تبصره یک ماده ۷۴ قانون اخیرالذکر نیز احتساب حقوق بازنشستگی را براساس سنوات خدمت پیشبینی کرده است
بنابراین با توجه به وضع قانون و مقررات لاحق استناد تجدیدنظرخواه به ماده ۱۱۴ مصوب ۱۳۵۴ فاقد وجاهت قانونی میباشد
بنابمراتب با عنایت به اینکه تجدیدنظرخواه در تاریخ ۲۵/۱۲/۱۳۷۶ بازنشسته پیش از موعد شده و حقوق وی بر اساس مقررات حاکم در زمان بازنشستگی احتساب گردیده است تخلف از مقررات مشهود نیست و دادنامه تجدیدنظر خواسته تایید میشود
ب-۱- شعبه ۱۸ در رسیدگی به پرونده کلاسه ۷۷/۶۱۸ موضوع شکایت خانم ناهید شید به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی به خواسته اصلاح مستمری بازنشستگی به لحاظ شمول ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی به شرح دادنامه شماره ۷۳۴ مورخ ۲۲/۶/۱۳۷۸ چنین رأی صادر نموده است
نظر به اینکه به موجب تبصره یک قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی مصوب ۱۳۶۶ مجلس شورای اسلامی مستخدمین رسمی یا ثابت که از نظر بازنشستگی مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند در مشمول مستخدمین مقرر در تبصره یک ماده ۷۴ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۶۵ قرار گرفته و میتوانند بر اساس تبصره مذکور و تبصرههای الحاقی قانون فوقالذکر بازنشسته شوند و با توجه به اینکه به موجب ماده ۲ قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی بازنشستگی براساس درخواست مستخدم فقط براساس سنوات خدمت تجویز گردیده است لذا شکایت شاکیه فاقد وجاهت قانونی است و رأی به رد شکایت صادر میگردد
ب-۲- شعبه اول تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت۱/۷۸/۲۲۴۸ موضوع تقاضای تجدیدنظر خانم ناهید شید به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره ۷۳۴ مورخ ۲۲/۶/۱۳۷۸ شعبه ۱۸ دیوان به شرح دادنامه شماره ۷۰۲ مورخ ۱۰/۶/۱۳۷۹ چنین رأی صادر نموده است
با عنایت به قسمت اخیر ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی که مقرر داشته حقوق بازنشستگی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی قبل از موعد مقرر از جمله تجدیدنظرخواه برابر متوسط حقوق و مزایای دریافتی دو سال آخر خدمت که ماخذ پرداخت حق بیمه بوده است میباشد
قسمت اول ماده مارالذکر کارکنان یاد شده را از لحاظ ضوابط سن و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن دانسته است و نظر به اینکه ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی به طور صریح یا ضمنی نسخ نگردیده لذا با اعلام ورود اعتراض تجدیدنظر خواه دادنامه معترضعنه فسخ و رأی به ورود شکایت تجدیدنظر خواه و الزام سازمان تأمین اجتماعی به اجابت خواسته مشارالیها و اصلاح حکم بازنشستگی براساس قسمت اخیر ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی صادر میگردد
ج-۱- شعبه دوم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۱/۵۰۴ موضوع شکایت خانم منیره ترکمنیآذر به طرفیت تأمین اجتماعی به خواسته الزام سازمان به رعایت ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و پرداخت کلیه دیون حاصله از اجرای ماده فوق به شرح دادنامه شماره ۱۳۰۲ مورخ ۱۲/۶/۱۳۸۱ چنین رأی صادر نموده است
با توجه به اینکه مدلول ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی به طور ضمنی یا صریح نسخ نگردیده پاسخ مشتکیعنه قانع کننده تشخیص نگردید لذا خواسته شاکی وارد است و رأی به الزام خوانده به اجابت خواسته شاکی و اصلاح حکم بازنشستگی وفق قسمت اخیر ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی اعلام میگردد
ج-۲- شعبه هشتم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت۸/۸۱/۹۱۰ موضوع تقاضای تجدیدنظر سازمان تأمین اجتماعی نسبت به دادنامه شماره ۱۳۰۲ مورخ ۱۲/۶/۱۳۸۱ شعبه دوم در پرونده کلاسه ۸۱/۵۰۴ به شرح دادنامه شماره ۸۱۰ مورخ ۲۷/۸/۱۳۸۱ چنین رأی صادر نموده است
نظر به اینکه ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی قانون خاص است و از تاریخ ۱۴/۱۱/۱۳۶۶ به موجب تبصره یک قانون تعدیل نیروی انسانی حاکم بر تبصره یک ماده ۷۴ قانون استخدام کشوری به طور ضمنی نسخ گردیده و عملا کاربردی ندارد
بنابراین ضمن نقض دادنامه بدوی رأی به رد شکایت صادر میشود
د-۱- شعبه ۲۳ در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۱/۲۱۷۴ موضوع شکایت خانم صدیقه فاطری به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی به خواسته الزام سازمان به اجرای مفاد ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی و اصلاح مستمری بازنشستگی به شرح دادنامه شماره ۸۵۹ مورخ ۲۸/۴/۱۳۸۲ چنین رأی صادر نموده است
ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی دو پیام دارد صدر و ذیل که حکم بازنشستگی شاکی را مشخصا معلوم مینماید لذا حکم به ورود شکایت صادر میگردد
د-۲- شعبه هشتم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت۸/۸۲/۱۰۷۰ موضوع تقاضای تجدیدنظر سازمان تأمین اجتماعی نسبت به دادنامه شماره ۸۵۹ مورخ ۲۸/۴/۱۳۸۲ صادر از شعبه ۲۳ به شرح دادنامه شماره ۱۰۷۱ مورخ ۲۷/۱۰/۱۳۸۲ چنین رأی صادر نموده است
به موجب تبصره یک ماده یک قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب ۱۳۶۶ مجلس شورای اسلامی مستخدمین رسمی و ثابت که از نظر بازنشستگی مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند در شمول مستخدمین مزبور در تبصره یک ماده ۷۴ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۶۵ بوده و میتوانند براساس تبصره مزبور و تبصرههای الحاقی قانون فوق بازنشسته و بازخرید شوند طبق تبصره یک ماده ۷۴ قانون استخدام کشوری بازنشستگی مستخدمین مزبور بر اساس سنوات خدمتی آنان صورت میگیرد
بنابمراتب محاسبه و تعیین مستمری بازنشستگان پیش از موعد باید براساس سنوات خدمت آنان صورت پذیرد در غیر این صورت از جهت تعیین میزان مستمری بازنشستگی چه تفاوتی بین شاکیه که با ۱۰ سال بازنشسته شده با فردی که با ۳۰ سال خدمت بازنشسته گردیده وجود دارد! یقینا تعیین مستمری بازنشستگی یکسان برای مستخدمین با ۲۰ سال خدمت و مستخدمین با سابقه ۳۰ سال خدمت عادلانه نخواهد بود و امری است ناروا
بنابه جهات مذکور، اعتراض تجدیدنظر خواه به دادنامه تجدیدنظر خواسته وارد تشخیص میگردد
ضمن صدور حکم به نقض دادنامه شعبه بدوی رأی به رد شکایت صادر و اعلام میگردد
ه-۱- شعبه ۱۷ در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۲/۵۴۱ موضوع شکایت خانم ملیحه صالحزادآذر به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی به خواسته صدور حکم به الزام سازمان به اجرای مفاد ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی و اصلاح مستمری بازنشستگی بر مبنای متوسط حقوق و مزایای دو سال آخر خدمت به شرح دادنامه شماره ۱۰۳۱ مورخ ۱۲/۶/۱۳۸۲ چنین رأی صادر نموده است
نظر به اینکه قسمت اخیر ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی مقرر داشته حقوق بازنشستگی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی برابر با متوسط حقوق و مزایای دریافتی دو سال آخر خدمت که ماخذ پرداخت حق بیمه بوده است میباشد و قسمت اول ماده مذکور نیز کارکنان یاد شده سازمان را از لحاظ ضوابط سن و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن دانسته و با عنایت به اینکه ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی به طور صریح یا ضمنی نسخ نگردیده است مضافا اینکه از شعب مختلف دیوان نیز در موارد مشابه رأی به نفع کارکنان بازنشسته صادر گردیده است
بناء علیهذا خواسته شاکیه محمول بر صحت تشخیص گردید و به استناد ماده ۱۱۴ فوقالذکر حکم به ورود شکایت مطروحه صادر میگردد
ه-۲- شعبه نهم تجدیدنظر در رسیدگی به تقاضای تجدیدنظر سازمان تأمین اجتماعی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره ۱۰۳۱ مورخ ۱۲/۶/۱۳۸۲ شعبه ۱۷ دیوان به شرح دادنامه شماره ۴۰۵ مورخ ۱۲/۳/۱۳۸۳ چنین رأی صادر نموده است
مستنبط از ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی این که اولا، بازنشستگی پیش از موعد تابع مقررات قانون استخدام کشوری است
ثانیا قسمت اخیر ماده ۱۱۴ مذکور در مقام تعیین میزان متوسط حقوق که از جمله عوامل موثر در تعیین حقوق بازنشستگی است، تدوین گردیده است
ثالثا ماده ۷۸ قانون استخدام کشوری میزان حقوق بازنشستگی و عوامل موثر در آن از جمله متوسط حقوق را احصاء نموده است
لذا با توجه به ماده ۱۱۴ قانون تأمین اجتماعی که دلیلی بر نسخ آن وجود ندارد، نتیجتا تجدیدنظر خواهی وارد تشخیص میگردد و ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به رد شکایت با خواسته مذکور صادر میگردد
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید
رأی هیأت عمومی
اولا- با بررسی آراء مطروحه تعارض بین آنان محقق شناخته شد
ثانیا به موجب ماده ۲ قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب ۱۳۶۶ کلیه قوانین و مقررات استخدامی در دستگاههای مذکور در ماده ۴ این قانون در خصوص بازنشستگی کارمندان با سنوات خدمت از کمتر از ۲۰ سال و نیز با سنوات ارفاقی لغو میگردد و بازنشستگی در صورت درخواست آنان فقط بر اساس سنوات خدمت امکان پذیر خواهد بود
و مطابق تبصره یک ماده یک قانون فوقالذکر مستخدمین رسمی و ثابت که از لحاظ بازنشستگی تابع قانون تأمین اجتماعی هستند میتوانند بر اساس تبصره یک ماده ۷۴ لایحه قانونی استخدام مصوب ۲۷/۳/۱۳۶۵ با سنوات خدمت بازنشسته شوند
بنابه جهات فوقالذکر دادنامه شماره ۸۹۷ مورخ ۶/۹/۱۳۸۰ شعبه دوم تجدیدنظر، دادنامه شماره ۸۱۰ مورخ ۲۷/۸/۱۳۸۱ و ۱۰۷۱ مورخ ۲۷/۱۰/۱۳۸۲ شعبه هشتم تجدیدنظر و دادنامه شماره ۴۰۵ مورخ ۱۲/۳/۱۳۸۳ شعبه نهم تجدیدنظر موافق اصول و موازین قانونی تشخیص داده میشود
این رأی به استناد قسمت اخیر ماده ۲۰ اصلاحی قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع ذیربط در موارد مشابه لازمالاتباع است
کدمنبع: 933