رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۱۱۲۵-۱۱۲۶ ،کلاسه پرونده: ۲۲۱/۹۴ ، ۵۲۲/۹۳)
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال دستور هجدهم مصوبه مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ هیات امناء دانشگاه یزد و بند ۲۴ صورتجلسه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی مبنی بر اعطاء تخفیف شهریه به فرزندان اعضاء هیات علمی و کارکنان دانشگاه ها
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| شاکی | دیوان محاسبات کشور |
| موضوع | ابطال دستور هجدهم مصوبه مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ هیات امناء دانشگاه یزد و بند ۲۴ صورتجلسه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی مبنی بر اعطاء تخفیف شهریه به فرزندان اعضاء هیات علمی و کارکنان دانشگاه ها |
| کلاسه پرونده | ۲۲۱/۹۴ ، ۵۲۲/۹۳ |
| تاریخ رأی | سه شنبه ۳ بهمن ۱۳۹۶ |
| شماره دادنامه | ۱۱۲۵-۱۱۲۶ |
~~ شماره دادنامه: ۱۱۲۶-۱۱۲۵
تاریخ دادنامه: ۳/۱۱/۱۳۹۶
کلاسه پرونده: ۹۴/۲۲۱، ۹۳/۵۲۲
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: دیوان محاسبات کشور
موضوع شکایت و خواسته: ۱- ابطال دستور هجدهم مصوبه مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ هیأت امناء دانشگاه یزد ۲- ابطال بند ۲۴ صورتجلسه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
گردش کار: الف- معاون حقوقی، مجلس و تفریغ بودجه دیوان محاسبات کشور به موجب شکایتنامه شماره ۳۶۷/۲۰۰۰۰ – ۲۰/۵/۱۳۹۳ اعلام کرده است که :
" ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراما، در خصوص دستور هجدهم مصوبه هیأت امناء دانشگاه یزد مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ همان گونه که مستحضرند:
۱- وفق بند (ی) ماده (۲۰) قانون برنامه پنجم توسعه دانشگاههای کشور، حسب مورد به تشخیص وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تصویب شورای گسترش وزارتخانه های مربوط، می توانند نسبت به تاسیس شعب در شهر محل استقرار خود یا دیگر شهرها و مناطق آزاد داخل کشور و نیز در
خارج کشور به صورت خودگردان و با دریافت شهریه از داوطلبان اقدام کنند
۲- وفق بند (ک) همان ماخذ قانونی شهریه دانشجویان جانباز بیست و پنج درصد (۲۵%) و بالاتر و فرزندان آنان، فرزندان شاهد، آزادگان و فرزندان آنان و دانشجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی از محل اعتبارات ردیف مستقل معاونت تامین شود
۳- بر اساس دستور هجدهم صورتجلسه یازدهمین نشست عادی هیأت امنای دانشگاه یزد مصوب ۱۸/۳/۱۳۹۰ مقرر گردیده است به استناد بند (و) ماده (۷) قانون تشکیل هیأت امناء و در اجرای بخشنامه شماره ۷۰۶۱۷/۱۵/۸۹-۱۴/۱۰/۱۳۸۹ مرکز هیأتهای امنا و هیأت ممیزه، فرزندان اعضای هیأت علمی رسمی قطعی، رسمی آزمایشی و همچنین اعضای هیأت علمی پیمانی (دارای شرایط مندرج در تبصره (۲) اصلاحی بند ۶-۱ دستورالعمل اجرایی بخشنامه ایجاد تسهیلات برای فرزندان اعضای هیأت علمی مصوب ۱۳۸۸ مصوب شهریور ۱۳۸۹ به شماره ۱۵۰۱۳/و-۹/۶/۱۳۸۹ وزاری علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) که در مقاطع کاردانی و کارشناسی دوره های نوبت دوم (شبانه) دانشگاههای عضو هیأت امناء پذیرفته می شوند و یا بر اساس بخشنامه فوق الذکر به دانشگاههای عضو هیأت امنا منتقل و در دوره های مذکور مشغول به تحصیل می گردند
با نظر روسای دانشگاههای عضو هیأت امناء از ۳۰ تا ۶۰ درصد تسهیلات تخفیف شهریه (ثابت و متغیر) بهره مند گردند
بنابراین مفاد مصوبه صدرالاشاره متضمن اعمال تخفیف به شرح مصوبه اخیرالذکر از موجبات تبعیض ناروا مصرح در بند (۹) اصل ۳ قانون اساسی بوده و مغایر با مبانی قانونی اخیرالذکر ارزیابی می گردد
مضافا خاطر نشان می سازد دادنامه (۷۱۴-۱۱/۱۰/۱۳۹۱) اصداری از هیأت عمومی آن دیوان در خصوص ابطال قسمتی از مصوبات مورخ ۲۱/۱۲/۱۳۸۶، ۱۱/۴/۱۳۸۵ و ۴/۳/۱۳۸۴ هیأت امناء دانشگاههای صنعتی شریف، تهران و امیرکبیر در اعطای
تخفیف شهریه که با مبحوث عنه مشابهت موضوعی و حکمی دارد موید این مطلب می باشد
بنا به مراتب در اجرای مواد (۱۲) و (۱۳) قانون تشکیلات آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال مصوبه مذکور از زمان صدور مورد استدعاست
"
متن دستور هجدهم مصوبه مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ هیأت امناء دانشگاه یزد که مورد اعتراض قرار گرفته به شرح زیر است:
" دستور هجدهم- بهره مندی فرزندان اعضای هیأت علمی از تخفیف شهریه
مصوبه:
به استناد بند و ماده ۷ قانون تشکیل هیأتهای امنا و در اجرای بخشنامه شماره ۷۰۶۱۷/۱۵/۸۹-۱۴/۱۰/۱۳۸۹ مرکز هیأتهای امنا و هیأتهای ممیزه، مقرر گردید فرزندان اعضای هیأت علمی رسمی قطعی، رسمی آزمایشی و همچنین اعضای هیأت علمی پیمانی (دارای شرایط مندرج در تبصره ۲ اصلاحی بند ۶-۱ دستورالعمل اجرایی بخشنامه ایجاد تسهیلات برای فرزندان اعضای هیأت علمی مصوب ۱۳۸۸ مصوب شهریور ۱۳۸۹ به شماره ۱۵۰۱۲/و-۹/۶/۱۳۸۹ وزاری علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) که در مقاطع کاردانی و کارشناسی دوره های نوبت دوم (شبانه) دانشگاههای عضو هیأت امنا پذیرفته می شوند و یا بر اساس بخشنامه فوق الذکر به دانشگاههای عضو هیأت امنا منتقل و در دوره های مذکور مشغول به تحصیل می گردند
با نظر روسای دانشگاههای عضو هیأت امنا از ۳۰ تا ۶۰ درصد تسهیلات تخفیف شهریه (ثابت و متغیر) بهره مند گردند
معاون وزیر و رئیس مرکز هیأتهای امنا و هیأتهای ممیزه "
در پاسخ به شکایت مذکور رئیس دانشگاه یزد به موجب لایحه شماره ۱۵۳۷/۳۳-۱۷/۸/۱۳۹۳ توضیح داده است که:
" ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام
احتراما بازگشت به نامه شماره ۰۹۳۰۹۹۸۰۹۰۰۰۴۶۱۲۴-۲۲/۶/۱۳۹۳ مدیر دفتر آن هیأت عمومی منضم به تصویر نامه شماره ۳۶۷/۲۰۰۰۰-۲۰/۵/۱۳۹۳ معاون حقوقی، مجلس و تفریغ بودجه دیوان محاسبات کشور در خصوص مفاد دستور هجدهم صورتجلسه یازدهمین نشست عادی هیأت امناء دانشگاه یزد مصوب ۱۸/۳/۱۳۹۰، بدین وسیله به استحضار می رساند: به موجب مفاد بند ب ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه: دانشگاهها، مراکز، موسسات آموزش عالی پژهشی و فرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذیربط می باشند بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانونی مدیریت خدمات کشوری- قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی و اداری- استخدامی- تشکیلاتی مصوب هیأت امناء که حسب مورد به تایید می رسد، عمل می نمایند
، دانشگاهها، مراکز و موسسات آموزش عالی و پژوهشی به شرح فوق الذکر از استقلال اداری، مالی و معاملاتی برخوردار بوده و تابع مصوبات هیأت امناء دانشگاه خویش می باشند چون مطابق با قانون مزبور تنها مرجع قانونگذاری دانشگاهها هیأت امناء است، بنابراین مصوبه مزبور در جلسه مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ هیأت امناء وقت دانشگاه با عنایت به قانون مذکور و در راستای اختیارات قانونی خاصه بند (و) ماده ۷ قانون تشکیل هیأت امناء دانشگاه و در اجرای بخشنامه شماره ۷۰۶۱۷/۱۵/۸۹-۱۴/۱/۱۳۸۹ معاونت و رئیس مرکز وقت هیأتهای امناء و هیأتهای ممیزه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از سوی هیأت امناء دانشگاه به تصویب رسیده و از وجاهت قانونی برخوردار گردیده است، بنابراین مراتب فوق برای استحضار آن مقام رسیدگی بر طبق موازین شرعی و
قانونی و صدور حکم شایسته بر رد دادخواست تقدیمی به حضور اعلام می گردد
"
ب) متعاقب شکایت نامه پیش گفته، معاون حقوقی مجلس و تفریغ بودجه دیوان محاسبات کشور به موجب لایحه شماره ۱۷۴/۹۷۶/م/۲-۲۵/۶/۱۳۹۳ اعلام کرده است که:
" ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
سلام علیکم
احتراما پیرو نامه شماره ۳۶۷/۲۰۰۰۰-۲۰/۵/۱۳۹۳ موضوع ابطال دستور هجدهم مصوبه هیأت امناء دانشگاه یزد مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ به استحضار می رساند: هیأت امناء دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد نیز بر اساس بند (۲۴) صورتجلسه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ ابلاغی طی نامه شماره ۶۸۴۱/۹۲/م-۲۵/۱۰/۱۳۹۲ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اقدام به تخفیف شهریه فرزندان هیأت علمی و کارکنان دانشگاه در شعبه بین الملل نموده است که بند مذکور مغایر با مستندات ابرازی موضوع نامه صدرالاشاره می باشد
بنا به مراتب در اجرای مواد (۱۲) و (۱۳) قانون تشکیلات آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال مصوبه مذکور از زمان صدور مورد استدعاست
"
متن صورتجلسه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی که مورد اعتراض قرار گرفته به شرح زیر است:
" صورتجلسه هیأت امناء دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد مورخ ۲/۹/۱۳۹۲
۲۴- با تخفیف تا سقف ۲۵ درصد شهریه فرزندان اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد که در شعبه بین الملل پذیرفته می شوند بر اساس شیوه نامه ای که به تایید هیأت رئیس دانشگاه می رسد موافقت گردید
"
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ۳۷۴۱/۱۰۷/د-۳۰/۷/۱۳۹۶ توضیح داده است که:
" ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اهدای سلام
احتراما در خصوص پرونده کلاسه ۹۴/۲۲۱-۶/۱۰/۱۳۹۵ موضوع شکایت دیوان محاسبات کشور به خواست ابطال بند ۲۴ صورتجلسه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد موضوع تخفیف شهریه فرزندان هیأت علمی و کارکنان شعب بین الملل مراتب ذیل به استحضار می رساند:
۱- دیوان محاسبات کشور در شکایت خود به شماره ۳۶۷/۲۰۰۰۰-۲۰/۵/۱۳۹۳ علیه دانشگاه علوم پزشکی یزد متقاضی ابطال دستور هجدهم صورتجلسه یازدهمین نشست هیأت امناء دانشگاه مذکور دایر بر تخفیف ۳۰ تا ۶۰ درصدی شهریه ثابت و متغیر مقاطع کاردانی و کارشناسی دوره های شبانه دانشگاههای عضو هیأت امناء مربوطه برای فرزندان اعضای هیأت علمی گردیده است
سازمان مذکور دلیل خود را جهت ابطال، تبعیض ناروا مصرح در بند ۹ اصل ۳ قانون اساسی اعلام نموده است
متعاقب این شکایت، سازمان مزبور با همان دلایل متقاضی ابطال بند ۲۴ صورتجلسه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد گردیده است
۲- این در حالی است که وفق بند ۲۴ مصوبه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ هیأت امناء دانشگاه علوم پزشکی یزد مقرر گردیده است، با تخفیف تا سقف بیست و پنج درصد شهریه فرزندان اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد که در شعبه بین الملل پذیرفته می شوند بر اساس شیوه نامه ای که به تایید هیأت رئیسه دانشگاه می رسد موافقت گردد
۳- همان گونه که آن مقام مستحضر می باشند، مطابق بند ب ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه دانشگاهها، مراکز و
موسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذیربط می باشند بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چهارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی و اداری- استخدامی- تشکیلاتی مصوب هیأت امناء که حسب مورد به تایید وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در مورد فرهنگستانها به تایید رئیس جمهور می رسد، عمل می نمایند
اعضاء هیأت علمی ستادی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز مشمول حکم این بند هستند
حکم این بند شامل مصوبات، تصمیمات و آیین نامه های قبلی نیز می گردد و مصوبات یاد شده مادام که اصلاح نگردیده به قوت خود باقی هستند
۴- همچنین برابر تبصره ۲ ماده ۲ آیین نامه مالی و معاملاتی دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کلیه واحدهای اجرایی مستقل و غیر مستقل از لحاظ سیاست گذاری تابع قوانین، مقررات و تصمیمات موسسه، آیین نامه مالی و معاملاتی دانشگاهها بوده و مکلف به رعایت و اجرای مصوبات هیأت امناء موسسه می باشد
۵- وفق بند (ی) قانون برنامه پنجم توسعه، دانشگاههای کشور، حسب مورد به تشخیص وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تصویب شورای گسترش وزارتخانه های مربوط، می توانند نسبت به تاسیس شعب در شهر محل استقرار خود یا دیگر شهرها و مناطق آزاد داخل کشور و نیز در خارج کشور به صورت خودگردان و با دریافت شهریه از داوطلبان اقدام کنند
در تبصره ماده مذکور اعلام شده است، میزان شهریه دریافتی از دانشجویان با توجه به نوع رشته و سطح خدمات آموزشی، کمک آموزشی و رفاهی ارائه شده، توسط هیأت
امناء دانشگاه تعیین و اعلام می شود
۶- با توجه به اینکه تعیین شهریه شعب بین الملل ( خودگردان) بر عهده هیأت امناء دانشگاه می باشد هیأت مذکور با توجه به اختیارات حاصله در این بند و در راستای ایجاد امور رفاهی برای کارکنان هیأت علمی و غیر هیأت علمی مربوطه نسبت به تخفیف تا سقف بیست و پنج درصد شهریه برای فرزندان مستخدمان همان دانشگاه که در شعب خودگردان همان دانشگاه پذیرفته می گردند اقدام نموده است که به نظر می رسد اقدام مذکور کاملا وفق قوانین و مقررات می باشد
اشاره می نماید بند (ب) و (ی) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم در قانون احکام دائمی توسعه نیز تنفیذ شده است
"
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۳/۱۱/۱۳۹۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است
رأی هیأت عمومی
با عنایت به اینکه دستور هجدهم یازدهمین نشست عادی مورخ ۱۸/۳/۱۳۹۰ هیأت امناء دانشگاه یزد و بند ۲۴ مصوبه مورخ ۲/۹/۱۳۹۲ هیأت امناء دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد مبنی بر اعطاء تخفیف شهریه به فرزندان اعضاء هیأت علمی و کارکنان دانشگاههای یاد شده که در دوره شبانه و شعبه بین الملل پذیرفته شده اند موجبات ایجاد تبعیض ناروا را فراهم ساخته و این امر مغایر با بند ۹ از اصل ۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است و با عنایت به اینکه در موضوع مشابه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به موجب رأی شماره ۷۱۴-۱۱/۱۰/۱۳۹۱ مصوبه ناظر بر تخفیف به اشخاص خاص را ابطال کرده است،
بنابراین مصوبات مورد اعتراض مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می شود
با اعمال ماده ۱۳ قانون پیش گفته و تسری ابطال مصوبات به زمان تصویب آنها موافقت نشد
محمدکاظم بهرامی
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
کدمنبع: 9835