رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۲۶۶۱ ،کلاسه پرونده: ۹۸؍۵۰۵)
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال ۱- نامه شماره ۷۴۴؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ مدیرکل امور اداری سازمان تامین اجتماعی ۲- بندهای (۱-۳-۱۰) و (۴-۱۰) بخشنامه شماره ۷۸۷؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ در خصوص مصاحبه علمی آزمون استخدامی مورخ ۱۶؍۱۱؍۱۳۹۴ سازمان تامین اجتماعی
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| شاکی | سازمان بازرسی کل کشور |
| موضوع | ابطال ۱- نامه شماره ۷۴۴؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ مدیرکل امور اداری سازمان تامین اجتماعی ۲- بندهای (۱-۳-۱۰) و (۴-۱۰) بخشنامه شماره ۷۸۷؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ در خصوص مصاحبه علمی آزمون استخدامی مورخ ۱۶؍۱۱؍۱۳۹۴ سازمان تامین اجتماعی |
| کلاسه پرونده | ۹۸؍۵۰۵ |
| تاریخ رأی | چهارشنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۸ |
| شماره دادنامه | ۲۶۶۱ |
تاریخ دادنامه:۱۲؍۹؍۱۳۹۸ شماره پرونده: ۹۸؍۵۰۵
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ۱- نامه شماره ۷۴۴؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ مدیرکل امور اداری سازمان تامین اجتماعی ۲- بندهای (۱-۳-۱۰) و (۴-۱۰) بخشنامه شماره ۷۸۷؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ در خصوص مصاحبه علمی آزمون استخدامی مورخ ۱۶؍۱۱؍۱۳۹۴ سازمان تامین اجتماعی
گردش کار:سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ۱۸۸۳۶۴-۲۶؍۸؍۱۳۹۷ اعلام کرده است که:
"احتراما پیرو نامه شماره ۱۷۸۱۸۹-۱۲؍۱۱؍۱۳۹۶ پیرامون بررسی فرایند آزمون استخدامی سازمان تامین اجتماعی در سال ۱۳۹۴ به آگاهی می رساند:
الف- حسب نامه شماره ۷۴۴؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ مدیرکل امور مالی سازمان تامین اجتماعی در فرایند اعلام نتیجه آزمون استخدامی علی رغم عدم پیش بینی آیتمی تحت عنوان امتیاز فرزند همکار ۱۵ نمره برای افرادی که فرزندان همکاران سازمان مذکور بوده اند، لحاظ شده است
این در حالی است که:
۱- امتیاز برای فرزندان کارکنان سازمان تامین اجتماعی نوعی تبعیض ناروا و خلاف قانون اساسی است
۲- امتیاز فرزند همکار محاسبه شده در نتایج نهایی آزمون موضوع بخشنامه ۷۸۷؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ و نامه شماره ۷۴۴؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ مدیرکل امور مالی سازمان موصوف وفق آیین نامه جدید استخدامی سازمان تامین اجتماعی (مصوب۲۸؍۱۲؍۱۳۸۶) غیرقانونی می باشد
۳- با توجه به اینکه بر اساس قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی) سازمان تامین اجتماعی در عداد دستگاه های اجرایی می باشد، از این رو رعایت بخشنامه شماره ۲۰۰؍۹۳؍۹۷۵۷-۱۹؍۷؍۱۳۹۳ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور با موضوع دستورالعمل جدید برگزاری امتحان عمومی و تخصصی برای استخدام افراد در دستگاه اجرایی برای آن دستگاه لازم الاجرا بوده است
از این رو ابطال نامه شماره ۷۴۴؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ مدیرکل امور مالی سازمان تامین اجتماعی مورد درخواست می باشد
۴- بند ۱-۳-۱۰ فرایند مصاحبه علمی آزمون استخدامی (امتیاز تجربه) پیوست بخشنامه شماره ۷۸۷؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ -۲۹؍۱؍۱۳۹۵ سازمان تامین اجتماعی مقرر داشته است: بابت هر ماه خدمت تمام وقت در سازمان در قالب قراردادهای منعقده با استناد آیین نامه استخدامی سازمان به استثناء تبصره ماده ۲۰ آیین نامه مذکور به میزان یک دهم و حداکثر ۱۰ امتیاز و در بند ۴-۱۰ فرایند محاسبه علمی آزمون استخدامی سازمان تامین اجتماعی تعیین امتیاز نهایی آزمون استخدامی را با لحاظ نمودن امتیاز تجربه تجویز کرده است
این در حالی است که:
اولا: اختصاص امتیاز تجربه بابت هر ماه خدمت تمام وقت برای داوطلبان استخدام در فرایند برگزاری آزمون مذکور مغایر با بند ۹ اصل سوم قانون اساسی (ایجاد تبعیض ناروا) می باشد
ثانیا: به موجب ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری نهادهای عمومی غیر دولتی از شمول قانون مذکور خارج گردیده و سازمان تامین اجتماعی که موسسه عمومی غیر دولتی است مشمول مقررات استخدامی قانون یادشده می باشد
ثالثا: در ماده ۴۱ قانون مدیریت خدمات کشوری (فصل ششم، ورود به خدمت) عنوان شده است: ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاه های اجرایی می باشند بر اساس مجوز های صادره، تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصتها انجام می شود بنا به مراتب و با توجه به اینکه اختصاص حداکثر ۱۰ امتیاز به عنوان تجربه برای هر ماه خدمت تام وقت داوطلبان آزمون مورد بحث موجب ایجاد تبعیض ناروا (موضوع بند ۹ اصل سوم قانون اساسی) و عدم برابری فرصتها (ماده ۴۱ قانون مدیریت خدمات کشوری) می باشد، ابطال بند ۱-۳-۱۰ و ۴-۱۰ فرآیند محاسبه علمی آزمون استخدامی سازمان تامین اجتماعی (پیوست بخشنامه ۷۸۷؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ آن سازمان) نیز مورد تقاضا می باشد
"
متن مقرره های مورد اعتراض به قرار زیر است
الف) نامه شماره ۷۴۴؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ مدیرکل امور اداری سازمان تامین اجتماعی:
"اداره کل تامین اجتماعی استان
مدیریت درمان تامین اجتماعی استان
موضوع: آزمون استخدامی مورخ ۱۶؍۱۱؍۱۳۹۴
سلام علیکم
احتراما پیرو دستور اداری شماره ۶۸۲؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۶؍۱؍۱۳۹۵ موضوع اعلام نتایج آزمون استخدامی مورخ ۱۶؍۱۱؍۱۳۹۴ به آگاهی می رساند: در نتایج اعلامی جهت فرزندان همکاران سازمان (شاغل و بازنشسته) ۱۵ امتیاز لحاظ و محاسبه گردیده است
"
ب) بندهای (۱-۳-۱۰) و (۴-۱۰) بخشنامه شماره ۷۸۷؍۹۵؍۲۰۱۰-۲۹؍۱؍۱۳۹۵ در خصوص مصاحبه علمی آزمون استخدامی مورخ ۱۶؍۱۱؍۱۳۹۴ سازمان تامین اجتماعی:
"۳-۱۰- عوامل موثر در آزمون:
۱-۳-۱۰- امتیاز تجربه حداکثر به میزان ۱۰ امتیاز به شرح ذیل:
بابت هر ماه خدمت تمام وقت در سازمان در قالب قراردادهای منعقده به استناد آیین نامه استخدامی سازمان به استثناء تبصره ماده (۲۰) آیین نامه مذکور به میزان یک دهم و حداکثر ۱۰ امتیاز
۴-۱۰- تعیین امتیاز نهایی آزمون استخدامی به شرح ذیل می باشد:
(امتیاز تجربه+ امتیازآزمون مصاحبه+۵۵% امتیاز نهایی آزمون کتبی)"
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر امور حقوقی و دعاوی سازمان تامین اجتماعی به موجب لایحه شماره ۲۳۰۹؍۹۷؍۷۱۰۰-۲۶؍۴؍۱۳۹۷ توضیح داده است که:
"دفاعیات شکلی:
۱- نظر به اینکه مشابه موضوع مطروحه قبلا به پرونده کلاسه ۹۵؍۱۴۹۴ در خصوص شکایت سازمان بازرسی کل کشور به خواسته، ابطال بند (۴-۲) مصوبه جلسه شماره ۱۵۰۰ هیأت مدیره سازمان تامین اجتماعی به تاریخ ۱۱؍۴؍۱۳۹۳ و بند ۹ شرایط و ضوابط عمومی و اختصاصی آزمون (منتشره در آگهی استخدام مورخ ۱۵؍۵؍۱۳۹۳ سازمان تامین اجتماعی) (امتیاز فرزندان همکار و بازنشسته) (۱۵ امتیاز) در هیأت تخصصی اداری و استخدامی دیوان عدالت اداری مطرح و در نهایت با عنایت به این که امتیاز فرزند همکار و بازنشسته، (۱۵ امتیاز پس از کسب حد نصاب آزمون کتبی) به موجب نامه شماره ۱۲۸۴۴؍۹۶؍۲۰۱۰-۱۲؍۹؍۱۳۹۶ اداره کل امور اداری از متن ضابطه مذکور حذف شده است و در موارد آتی نیز رعایت خواهد شد
که در تایید آن نیز، در آزمون برگزار شده در مورخ ۲۸؍۷؍۱۳۹۶ اداره کل غرب تهران بزرگ نیز مراتب مذکور در بند ۸ نامه شماره ۱۲۳۰۳؍۹۶؍۲۰۱۰-۱؍۹؍۱۳۹۶ اداره کل امور اداری تاکید شده است که امتیاز فرزند همکار و بازنشسته در آزمونهای استخدامی سازمان حذف گردیده است
که با بررسی موضوع مطروحه و مدارک و مستندات ارائه شده پرونده مزبور مختومهشده است
بنابراین موضوع از قضییه محکوم بها برخوردار بوده و مطابق ماده ۸۵ قانوندیوان عدالت اداری موجبی جهت رسیدگی مجدد وجود ندارد، لذا از این حیث خواسته شاکی قابل رد است
۲- نظر به اینکه موضوع مطروحه در خصوص امتیاز فرزندان همکار شاغل و بازنشسته (۱۵ امتیاز) قبلا در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مطرح و در نهایت هیأت تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی طی دادنامه شماره ۳۱-۳۱؍۲؍۱۳۹۶ اقدامات سازمان تامین اجتماعی را در خصوص امتیاز فرزندان بازنشسته همکار شاغل و بازنشسته (۱۵ امتیاز) انطباق آن را با موازین قانونی مورد تایید قرار داده است
بنابراین موضوع از قضیه محکوم بها برخوردار بوده و مطابق ماده ۸۵ قانون دیوان عدالت اداری موجبی جهت رسیدگی مجدد وجود ندارد، لذا از این حیث خواسته شاکی قابل رد می باشد
ب) دفاعیات:
۱- سازمان تامین اجتماعی به موجب قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی مصوب ۱۳۷۳ سازمان عمومی و غیردولتی است وکارمندان، مطابق ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری تابع مقررات عمومی دولت نبوده و دارای اساسنامه و آیین نامه استخدامی خاص خود می باشد
آیین نامه استخدامی سازمان ابتدائا در اجرای بند (ج) ماده ۲ قانون استخدام کشوری مصوب ۱۳۴۵ مورد تصویب کمیسیون استخدامی مجلس سنا در سال ۱۳۴۸ قرار گرفته و در ماده ۳ اساسنامه سازمان تامین اجتماعی مصوب ۱۳۵۸ هیأت وزیران پیش بینی شده که آیین نامه استخدامی سازمان با پیشنهاد هیأت مدیره و تایید شورای عالی سازمان و تصویب سازمان امور اداری و استخدامی تهیه و تنظیم گردد
آیین نامه استخدامی سازمان مجددا مطابق جواز حاصله از ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری در سال ۱۳۸۶ مورد بازنگری و تصویب مجدد معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست (سازمان برنامه ریزی کشور) قرار گرفته است
۲- وفق ماده ۱۴ آیین نامه استخدامی جدید سازمان مصوب ۲۸؍۱۲؍۱۳۸۶ مقرر گردیده، ورود به خدمت افراددر سازمان از طریق آزمون کتبی و مصاحبه یا گزینش و بر اساس اصل شایستگی صورت می گیرد ضوابط و برگزاری آزمون و گزینش به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید
تبصره: ورود به خدمت افراد در مشاغل یا مناطق خاص با تصویب هیأت مدیره از طریق مصاحبه و گزینش صورت خواهد پذیرفت
با عنایت به مفاد ماده یاد شده سازمان تامین اجتماعی به عنوان نهاد عمومی غیر دولتی می تواند با تصویب هیأت مدیره و یا برگزاری آزمون استخدامی مبادرت به تامین نیازهای خود وفق قانون و مقررات اقدام نماید
۳- علیرغم مفاد رأی وحدت رویه شماره ۴۷۴-۱۷؍۵؍۱۳۹۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری که وفق مفاد آن تصریح شده است سازمان تامین اجتماعی به عنوان نهاد عمومی غیر دولتی از شمول این قانون مستثنی شده و آیین نامه استخدامی سازمان در خصوص موضوع حاکمیت دارد
در راستای شکایت مشابه سازمان بازرسی کل کشور در خصوص امتیاز تخصیصی به فرزندان همکار سازمان در آزمون استخدامی مورخ ۴؍۷؍۱۳۹۳، شرایط و ضوابط عمومی و اختصاصی آزمون به موجب نامه شماره ۱۲۸۴۴؍۹۶؍۲۰۱۰-۱۲؍۹؍۱۳۹۶ اداره کل امور اداری از متن ضابطه مذکور حذف شده است و در موارد آتی نیز رعایت خواهد شد
که در تایید آن نیز در آزمون برگزار شده در مورخ ۲۸؍۷؍۱۳۹۶ اداره کل غرب تهران بزرگ نیز مراتب مذکور در بند ۸ نامه شماره ۱۲۳۰۳؍۹۶؍۲۰۱۰-۱؍۹؍۱۳۹۶ اداره کل امور اداری تاکید شده که امتیاز فرزند همکار و بازنشسته در آزمونهای استخدامی حذف شده است
بنابراین با عنایت به مراتب فوق و اینکه موجبی جهت رسیدگی به مصوبه منسوخه وجود ندارد، لذا رد شکایت مطروحه در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورد استدعاست
"
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۲؍۹؍۱۳۹۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرحزیر به صدور رأی مبادرت کرده است
رأی هیأت عمومی
اولا:مطابق ماده ۱۱۷قانون مدیریت خدمات کشوریمصوب سال ۱۳۸۶ سازمان تامین اجتماعی به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی از شمول قانون مذکور مستثنی شده است لیکن این امر دلالتی بر عدم رعایت اصول حقوقی ناشی از قانون اساسی و سایر قوانین و مقررات حاکم بر سازمان مذکور نیست و حتی در صورت وجود صلاحیت و اختیار هیأت مدیره در وضع مقررات گذاری، نباید قواعد و قوانین بالادستی نقض شود
به موجب ماده ۳ اساسنامه سازمان تامین اجتماعی، آیین نامه استخدامی سازمان با پیشنهاد هیأت مدیره و تایید شورای عالی تامین اجتماعی و تصویب سازمان امور اداری و استخدامی کشور قابل اجراء خواهد بود و برابر ماده ۱۴ آیین نامه استخدامی سازمان تامین اجتماعی : ورود به خدمت افراد در سازمان از طریق آزمون کتبى و مصاحبه، گزینش و بر اساس اصل شایستگى صورت مى گیرد
ضوابط برگزارى آزمون و گزینش به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید
هرچند به موجب تبصره ماده ۱۴ آیین نامه مذکور امکان ورود به خدمت افراد در مشاغل یا مناطق خاص با تصویب هیأت مدیره از طریق مصاحبه و گزینش نیز پیش بینی شده لیکن با توجه به ماده ۱۵ این آیین نامه شرایط ورود به خدمت براى افراد در سازمان تعیین شده و در هیچ کدام امکان اعطای امتیاز خاص برای فرزندان کارکنان یا نیروهای قراردادی وجود ندارد
ثانیا:در آراء متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، برقراری امتیازات استخدامی برای برخی افراد به غیر از آنچه در قانون مقرر شده در دستگاه های اجرایی از جمله دستگاه های اجرایی خارج از شمول قانون مدیریت از جمله دانشگاه ها، شهرداریها و همچنین سازمان تامین اجتماعی به علت مغایرت با بند ۹ اصل ۳قانون اساسی(رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه در تمام زمینه های مادی و معنوی ) و اصل ۲۸قانون اساسی(تکلیف دولت به اینکه برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد نماید ) ابطال شده است
با عنایت به مراتب فوق، مقرره های مورد شکایت نیز به جهت برقراری ۱۵ امتیاز برای استخدام فرزندان کارکنان تامین اجتماعی و ۱۰ امتیاز برای کارکنان قراردادی سازمان مذکور به علت خروج مرجع وضع از حدود اختیارات و مغایرت با قانون مستند به بند۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداریمصوب سال ۱۳۹۲ابطال می شود
محمدکاظم بهرامی
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
کدمنبع: 12621