رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۵۰۷ ،کلاسه پرونده: ۹۴/۷۵۹)
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بخشنامه شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰- ۸/۴/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویر احمد و بخشنامه شماره ۹/۸۶۸۹/۴۲۷۱- ۲۴/۳/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش شهرستان گچساران
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| شاکی | آقای علی محمدپور |
| موضوع | ابطال بخشنامه شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰- ۸/۴/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویر احمد و بخشنامه شماره ۹/۸۶۸۹/۴۲۷۱- ۲۴/۳/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش شهرستان گچساران |
| کلاسه پرونده | ۹۴/۷۵۹ |
| تاریخ رأی | سه شنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۶ |
| شماره دادنامه | ۵۰۷ |
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: آقای علی محمدپور
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰-۸/۴/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد و بخشنامه شماره ۹/۸۶۸۹/۴۲۷۱-۲۴/۳/۱۳۹۴ اداره آموزش و پرورش شهرستان گچساران
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بخشنامه شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰-۸/۴/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد و بخشنامه شماره ۹/۸۶۸۹/۴۲۷۱-۲۴/۳/۱۳۹۴ اداره آموزش و پرورش شهرستان گچساران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" با عرض سلام و تحیات فراوان
احتراما، به استحضار می رساند در سال تحصیلی ۱۳۹۵-۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد و اداره آموزش و پرورش شهرستان گچساران بخشنامه هایی صادر نموده اند که دانش آموزان را از ادامه تحصیل در رشته مورد علاقه خود منع می نمایند و این بخشنامه ها موجب گردیده اند برخی از دانش آموزان که علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته علوم تجربی هستند اجبارا به رشته های دیگر بروند
در این بین تعدادی از
دانش آموزان دبیرستان استعدادهای درخشان شهرستان گچساران که با آزمون در سال اول متوسطه وارد این مدارس می شوند در سال دوم بدون در نظر گرفتن علاقه آنها و علیرغم میل باطنی شان مجبور به ادامه تحصیل در رشته های دیگر شوند
در صورتی که این دانش آموزان علاقه مند به رشته علوم تجربی می باشند و شرایط ادامه تحصیل در این رشته را نیز دارند
لذا بخشنامه های شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰-۸/۴/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد و ۹/۸۶۸۹/۴۲۷۱-۲۴/۳/۱۳۹۴ اداره آموزش و پرورش شهرستان گچساران به وضوح با ماده ۷۴ مصوبات شورای عالی وزارت آموزش و پرورش (شیوه هدایت تحصیلی دانش آموزان) کاملا مغایرت دارد و باعث گردیده که حق عده ای از دانش آموزان از جمله فرزند این حقیر دانش آموز دبیرستان استعدادهای درخشان (شهید بهشتی گچساران) ضایع گردد و از ادامه تحصیل ایشان در رشته علوم تجربی ممانعت به عمل آید در صورتی که ایشان شرایط ادامه تحصیل در رشته تجربی را دارد
بنابراین با توجه به اینکه این بخشنامه ها به صراحت با مفاد آیین نامه ها و مصوبات شورای عالی وزارت آموزش و پرورش (ماده ۷۴) مغایرت دارد
عاجزانه تقاضای ابطال این بخشنامه ها را از آن مقام عالی خواهانم
قبلا از همکاری بی دریغ شما جهت احقاق حق فرزندم صمیمانه سپاسگزارم
"
متن بخشنامه های مورد اعتراض به قرار زیر است
الف) بخشنامه شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰-۸/۴/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد:
" به: ادارات آموزش و پرورش شهرستانها ومناطق
از: اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد
موضوع: توسعه متوازن رشته ای
با سلام و احترام
پیرو نامه شماره ۹/۱۸۵۹۱/۴۲۰۰-۷/۲/۱۳۹۴ به اطلاع می رساند با توجه به بررسیهای به عمل آمده از شرایط
تحصیلی دانش آموزان مناطق محروم و روستایی استان و در راستای سیاستهای وزارت متبوع در خصوص توسعه متوازن شاخه و رشته تحصیلی، کمیته هدایت تحصیلی استان در تاریخ ۸/۴/۱۳۹۴ تشکیل گردید و مفاد مندرج در نامه ذکر شده به شرح ذیل اصلاح گردید، لذا مقتضی است در اسرع وقت اطلاع رسانی لازم به مدارس صورت پذیرد
۱- در کلیه مدارس عادی دانش آموزانی حق ورود به رشته تجربی در سال تحصیلی ۱۳۹۵-۱۳۹۴ را دارند که معدل رشته آنها (معدل ثبت شده در نمون برگ شماره ۱ هدایت تحصیلی) پانزده (۱۵) تمام و بالاتر باشد و پایین تر از نمره مذکور به سایر رشته و شاخه های دیگر هدایت شوند
۲- در مدارس خاص (سمپاد و نمونه دولتی) شرط معدل برای ورود به رشته تجربی نمره ۱۶ به بالا – تعیین گردید (معدل ثبت شده در نمون برگ شماره ۱ هدایت تحصیلی)
تبصره: اداره شهرستان موظف است نسبت به تشکیل یک کلاس، در پایه دوم رشته ریاضی و فیزیک در مدارس سمپاد و یک کلاس در پایه دوم رشته ریاضی و فیزک و یک کلاس در پایه دوم رشته ادبیات و علوم انسانی در مدارس نمونه دولتی اقدام نماید
"
ب) بخشنامه شماره ۹/۸۶۸۹/۴۲۷۱-۲۴/۳/۱۳۹۴ مدیر اداره آموزش و پرورش شهرستان گچساران:
" به: کلیه مدارس متوسطه دوم نظری
موضوع: توجیه مدیران جهت هدایت تحصیلی دانش آموزان
پس از حمد خداوند مهربان و درود و صلوات بر محمد و آل محمد(ص) و با احترام، خدمت کلیه همکاران مدیر، با توجه به بخشنامه اداره کل در رابطه با توزیع متوازن رشته ای که در جلسات متعدد جهت شرط معدل برای ورود به رشته تجربی که تحویل کلیه مدیران گردید، بعضا مشاهده گردیده که عده ای از مدیران، نسبت به این مورد توجیه نبوده و اولیا را به خوبی راهنمایی نمی کنند
لذا موارد ذیل خدمت مدیران اعلام می گردد:
۱- شرط ورود دانش آموز به رشته تجربی برای مدارس عادی و هیأت امنایی، معدل ۱۶ در فرم هدایت تحصیلی مربوط به رشته تجربی که در ستون رشته های تحصیلی آمده است و معدل کل دانش آموز محاسبه نمی شود
۲- منظور از معدل رشته تجربی، معدل نمرات دروس حرفه و فن، علوم تجربی و ریاضی راهنمایی، به علاوه دروس شیمی و زیست سال اول متوسطه
۳- جهت مدارس خاص صندلی تعریف گردید و مدیران مدارس خاص خارج از تعداد صندلی که برایشان تعریف گردیده، حق ثبت نام دانش آموزان اضافی را ندارند و بقیه دانش آموزان را به رشته های دیگر هدایت نمایند
۴- مدیران توجه داشته باشند در بازدیدهای ستاد ثبت نامه شهرستان و استان، موارد بالا بررسی می گردد و در صورت عدم رعایت توزیع متوازن با مدیران خاطی برخورد خواهد شد
۵- در ضمن جهت ورود به بقیه رشته های تحصیلی (ریاضی و انسانی) شرطی به جز شرط آوردن رشته در فرم هدایت تحصیلی، شرط معدل لحاظ نمی گردد
"
در پاسخ به اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره ۱۲۶۸-۹/۹/۱۳۹۴ ثبت دفتر اندیکاتور هیأت عمومی شده اعلام کرده است که:
" ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام و تحیات فراوان
احتراما عطف به نامه با کلاسه پرونده ۹۴/۷۵۹ و شماره پرونده ۹۴۰۹۹۸۰۹۰۰۰۰۰۰۰۳ -۲۷/۷/۱۳۹۴ مبنی بررفع نقص پرونده ای که اینجانب شاکی اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد می باشم اکنون قانونی را که بخشنامه این اداره کل با آن مغایرت دارد به شرح ذیل مکتوب می نمایم
مطابق قانون تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش، این شورا مرجع سیاستگذاری در حوزه وظایف آموزش عمومی متوسطه در چارچوب سیاستهای کلی نظام و قوانین و مقررات موضوعه است و برابر ماده ۵ همین قانون مصوبات این شورا در حدود اختیارات قانون برای موسسات ذی ربط لازم الاجرا است
همچنین ماده ۶ همین قانون وظایف و اختیارات این شورا را مشخص کرده است که جمله آنان تعیین خط مشی وزارت آموزش و پرورش، بررسی و تصویب مقررات اجرایی و انضباطی مدارس است
شورای مذکور در جلسه ۶۶۶ -۳/۸/۱۳۸۰ تصویب کرده (ماده ۱۰۹) که برای انتخاب رشته علوم تجربی: ۱- مجموعه سه نمره پذیرفته شده خرداد یا شهریور هر یک از درسهای ریاضی و علوم تجربی در سه پایه در دوره راهنمایی تحصیلی بدون ضریب کمتر از ۳۰ نباشد
۲- در دوره متوسطه درسهای ریاضی (۱) و شیمی (۱) و آزمایشگاه و علوم زیستی و بهداشت (درسهای پایه اول متوسطه) را با موفقیت (کسب حداقل نمره ۱۰) گذرانده باشد و حداقل در یکی از سه درس مذکور نمره ۱۲ اخذ کرده باشد
۳- مجموع نمرات درسهای مرتبط با رشته در دوره راهنمایی و پایه اول متوسطه باید حداقل ۱۰۸ باشد یا به عبارت دیگر معدل درسهای مرتبط با رشته از ۱۲ کمتر نباشد
اما بخشنامه شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰-۸/۴/۱۳۹۴ اداره کل آموزش و پرورش استان کهکیلویه و بویراحمد مقرر می دارد که در کلیه مدارس عادی دانش آموزانی حق ورود به رشته تجربی را دارند که معدل آنها ۱۵ و بالاتر باشد و در مدارس خاص (سمپاد و نمونه دولتی) شرط ورود به رشته تجربی معدل ۱۶ به بالا باشد و علاوه بر این اداره شهرستان را موظف کرده است که به اجبار یک کلاس در پایه دوم رشته ریاضی و فیزیک در مدارس سمپاد تشکیل
نمایند که این بخشنامه موجب گردیده بدون در نظر گرفتن علاقه دانش آموزان و به اجبار به رشته ریاضی و فیزیک برده شوند در صورتی که عده ای از آنها علاقه مند به تحصیل در رشته علوم تجربی می باشند و شرایط این رشته را هم دارند
بنابراین بخشنامه مذکور اولا: خارج از صلاحیت اداره کل آموزش و پرورش استان می باشد
ثانیا: با ماده های ۱۰۹ (بند۱-۲) و ۹۶ شورای عالی آموزش و پرورش مغایرت دارد
لذا این حقیر خواهان ابطال بخشنامه مذکور می باشم تا حق دانش آموزان این منطقه محروم ضایع نگردد
با سپاس فراوان و دعای خیر برای عدالت گستران صدیق نظام جمهوری اسلامی ایران
"
علی رغم ارسال نسخه ثانی شکایت و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی واصل نشده است
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۳۱/۵/۱۳۹۶ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است
رأی هیأت عمومی
با عنایت به اینکه بخشنامه های مورد شکایت به شماره ۹/۲۱۵۱۰/۴۲۰۰-۸/۴/۱۳۹۴ و ۹/۸۶۸۹/۴۲۷۱-۲۴/۳/۱۳۹۴، ادامه تحصیل دانش آموزان در بعضی رشته ها را محدود به دارا بودن شرایط خاص از جمله شرط معدل نموده است و اینکه این بخشنامه ها متضمن محدودیت در اعمال حق است که نیاز به حکم قانونگذار یا اذن قانونگذار دارد، لذا بخشنامه های مورد شکایت خارج از حدود اختیارات مرجع صدور آن
تشخیص شد و به استناد بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می شود
محمدکاظم بهرامی
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
کدمنبع: 9568