رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۷۷۵ ،کلاسه پرونده: ۹۰/۸۰۸)
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بندهای ۲، ۳، ۴ و تبصره بخشنامه شماره ۳۱۷۹۲/۲۰۰- ۲۱/۶/۱۳۸۹ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور
مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
---|---|
شاکی | حسین اسماعیلی |
موضوع | ابطال بندهای ۲، ۳، ۴ و تبصره بخشنامه شماره ۳۱۷۹۲/۲۰۰- ۲۱/۶/۱۳۸۹ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور |
کلاسه پرونده | ۹۰/۸۰۸ |
تاریخ رأی | دوشنبه ۷ بهمن ۱۳۹۲ |
شماره دادنامه | ۷۷۵ |
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بندهای ۲، ۳، ۴ و تبصره بخشنامه شماره ۳۱۷۹۲/۲۰۰- ۲۱/۶/۱۳۸۹ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" احتراما، بدین وسیله به استحضار دیوان می رساند بخشنامه فوق الاشاره با متن ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری در خصوص مشاغل تخصصی با تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر از ۳۰ سال مغایر است
مقدمه: تعریف مدرک دانشگاهی مدارکی می باشد که به تایید وزارت علوم رسیده باشد و لازم به ذکر است دو شرط مندرج در ماده ۱۰۳ قانون مذکور کسانی می توانند بیش از ۳۰ سال ادامه خدمت دهند ۱- دارای مدرک دانشگاهی همان مدرک مورد تایید وزارت علوم ۲- مشاغل تخصصی که بخشنامه مذکور فاقد تعریف مشاغل تخصصی می باشد و اما دلایل در خصوص مصادیق مندرج در بخشنامه مذکور به شرح ذیل است:
۱- بند ۲ بخشنامه: مدارک صادر شده توسط سازمانهای امور اداری و استخدامی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور سابق را مصداق ماده ۱۰۳ می داند در صورتی که مدارک مذکور مورد تایید وزارت علوم نبوده و دارندگان این مدارک نمی توانند در دانشگاه ادامه تحصیل دهند مگر این که در آزمون جامع که سازمان سنجش در دوره هایی که برگزار می نماید شرکت کرده و در صورت حائز امتیاز لازم مدارک دارنده توسط سازمانهای مذکور مورد تایید وزارت علوم واقع خواهد شد
۲- بند سه بخشنامه دوره های آموزشی که منجر به معادل کارشناسی ارشد شده است صرفا دارای ارزش استخدامی داشته و از امتیاز آن برخوردار می باشند و این مدارک فاقد تایید وزارت علوم است
مگر این که در آزمون مورد اشاره بند ۱ شرکت نمایند
۳- بند چهار بخشنامه: گواهینامه نوع دوم تخصصی- پژوهشی ۱-۳ به استناد بخشنامه شماره ۱۱۲۵۲۵/۱۸۰۳-۲۹/۱۱/۱۳۸۷ معاون توسعه گواهینامه های صادر شده دارای ارزش استخدامی در شرایط احراز رشته یا رشته های تعیین شده در متن گواهینامه می باشد
۲-۳ به استناد بند ۷/ج بخشنامه شماره ۳۶۲۶۵/۱۸۰۳-۲۰/۱/۱۳۸۵ گواهینامه های نوع دوم به منزله مدرک جدید تلقی و با آن همانند مدرک تحصیلی بالاتر در شرایط احراز مشاغل مندرج در گواهینامه برای اعطای گروه برخوردار خواهد شد بدلیل تعدد صفحات بخشنامه صرفا از صفحات ۱ و ۱۳ ارسال می شود
۴- تبصره بخشنامه: به استناد بند ۱ بخشنامه شماره ۲۷۲۷/د- ۲۰/۵/۱۳۷۱ موضوع امتیازات استخدامی ایثارگران صراحت دارد که کلیه آزادگان و جانبازان از امتیازات یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردار خواهند بود
نه این که یک مقطع تحصیلی بالاتر محسوب شوند و در حال حاضر در سیستم اداری در احکام کارگزینی عزیزان آزاده و جانباز از امتیاز یک مقطع بالاتر برخوردار هستند هیچ گونه عنوان فوق لیسانس ذکر نشده است
با عنایت به مراتب مطروح استدعا دارد موضوع بخشنامه مورد بررسی و مداقه قرار گرفته و نتیجه امر ابلاغ شود
با تشکر موفقیت دیوان را در جهت اجرای قوانین و جلوگیری از مغایرتهای قانونی از خداوند خواستارم
"
متن بخشنامه در قسمتهای مورد اعتراض به قرار زیر است
" ۲- گواهینامه های دوره های آموزشی بلند مدت با ارزش استخدامی در مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر که با مجوز سازمانهای امور اداری و استخدامی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (سابق) به اجرا درآمده اند
۳- مدارک دوره های آموزشی طی شده توسط کارکنان دولت که بر اساس اختیارات قانونی مربوط در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته و برای آنها ارزش استخدامی معادل کارشناسی ارشد و بالاتر در مشاغل مربوط با تصویب مراجع ذی ربط تعیین شده است
۴- گواهینامه نوع دوم ( تخصصی- پژوهشی) که در نظام اداری کارکردی نظیر مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر را در مشاغل مشخص شده با تصویب مراجع ذی ربط دارا می باشد
تبصره- آن دسته از ایثارگرانی که با توجه به قوانین و مقررات مربوط به خود از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر بهره مند می گردند و به موجب یکی از بندهای فوق دارای مدرک کارشناسی باشند مشمول این بخشنامه خواهند بود
"
در پاسخ به شکایت شاکی، رئیس امور حقوقی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، به موجب لایحه شماره ۲۹۵۳۷/۹۰/۲۳۱- ۱۸/۱۱/۱۳۹۰ توضیح داده است که:
" با سلام و احترام:
بازگشت به نامه شماره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۶۱۷۶۸- ۱۸/۸/۱۳۹۰ در ارتباط با شکایت نامبرده، ضمن ایفاد تصویر نامه شماره ۴۴۴۷۷/۹۰/۲۲۱/د- ۲۰/۹/۱۳۹۰ امور توسعه منابع انسانی این معاونت، این نکته را اضافه می نماید که برخلاف آنچه که درماده ۳۸ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۸۵ آمده است، شاکی جهات مغایرت مصوبه مورد شکایت با شرع یا قوانین عادی را در دادخواست خود ذکر نکرده و ماده قانونی مغایر را نیز مشخص ننموده و خارج بودن تصویب مصوبه از اختیار مرجع تصویب را نیز عنوان نکرده است، بنابراین خواسته وی فاقد دلیل و توجیه قانونی بوده و تقاضای رد آن را دارد
"
متن لایحه شماره ۴۴۴۷۷/۹۰/۲۲۱/د- ۲۰/۹/۱۳۹۰ رئیس امور توسعه منابع انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور به قرار زیر است:
" با سلام
بازگشت به نامه شماره ۴۳۳۰۵/۹۰/۲۳۱/د- ۱۶/۹/۱۳۹۰ موضوع دادخواست آقای حسین اسماعیلی در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اعلام می دارد:
۱- با توجه به ابهامات دستگاههای اجرایی کشور در خصوص چگونگی اجرای بند الف ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری و سئوالات متعددی که در این خصوص از این معاونت مطرح می کردند و همچنین با توجه به مفاد بندهای ۴ و ۵ از ردیف ب ماده ۱۱۶ قانون مذکور موضوع وظایف و اختیارات شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، به منظور رفع ابهام و روشنگری و تعیین تکلیف دستگاهها در این خصوص، موضوع در شورای مذکور مطرح و مورد اتخاذ تصمیم قرار گرفت و مراتب طی بخشنامه شماره ۳۱۷۹۲/۲۰۰- ۲۱/۶/۱۳۸۹ به کلیه دستگاههای اجرایی مشمول قانون یاد شده ابلاغ گردید
۲- بر اساس مواد ۴۴ و ۴۵ قانون استخدام کشوری و در برهه ای از زمان که دانشگاهها و موسسات آموش عالی کشور پاسخگوی نیازهای نیروی انسانی متخصص و مورد نیاز دستگاهها نبودند، سازمان امور اداری و استخدامی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور وقت به استناد مفاد مواد قانونی یاد شده به دستگاههای اجرایی، مجوز اجرای دورههای آموزشی بلند مدت با ارزش استخدامی در مقاطع مربوط ( کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد) را صادر می کردند که پس از اتمام تحصیلات و دوره مربوط به فارغ التحصیلان آنها گواهینامه در مقطع مربوط که از نظر استخدامی کارکردی نظیر مدارک دانشگاهی را داشت اعطا می کرد
بدیهی است فارغ التحصیلان این دوره ها در همان مشاغلی که دارندگان مدارک رسمی دانشگاهی اشتغال می یافتند منتسب شده و وظایف اداری خود را ایفامی کردند و از مزایای استخدامی مدارک خود بهره می جستند
۳- با ابلاغ نظام آموزش کارکنان دولت که بر اساس ماده ۱۵۰ قانون برنامه سوم توسعه و بندهای د و ه ماده ۱۴۳ قانون برنامه چهارم توسعه ابلاغ گردید و ایجاد انگیزه و رغبت برای شرکت در دوره های آموزشی کوتاه مدت با رویکرد پودمانی امتیازاتی برای شرکت کنندگان در این دورهها در نظر گرفته شد که یکی از این امتیازات اعطای گواهینامه نوع دوم ( مهارتی، تخصصی و تخصصی، پژوهشی) به کارکنان دولت بود که این گواهینامه ها به ترتیب در نظام اداری کارکردی نظیر مدارک تحصیلی دانشگاهی ( کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد) را داراست و دریافت کنندگان آن می توانند برابر مقررات از مزایای استخدامی آنها بهره مند شوند
۴- بر اساس تبصره ۶ ماده ۳ قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و ماده ۵ آیین نامه اجرایی آن، این معاونت اختیار دارد تا نسبت به بررسی و ارزشیابی دورههای آموزشی غیر رسمی طی شده توسط کارکنان دولت اقدام نماید و در چارچوب رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوط برای آنها ارزشی معادل یکی از مقاطع تحصیلی رسمی کشور و در شرایط احراز مشاغل مندرج در طرحهای طبقه بندی مشاغل دولت تعیین نماید
۵- با توجه به مفاد بندهای ۲، ۳ و ۴ و از آن جا که برخی از مشمولین بندهای یاد شده که بر اساس مقررات موضوعه و در نظام اداری با آنان از نظر استخدامی همانند دارندگان مدارک کارشناسی ارشد رفتار می گردید، موضوع بازنشستگی آنان بر اساس مفاد بند الف ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری مورد ابهام و سئوال دستگاهها قرار گرفت که به منظور رفع ابهام و روشنگری و تعیین تکلیف دستگاهها در این زمینه و بر اساس مقررات قانونی مورد اشاره، موضوع در شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی مطرح مورد تصمیم گیری قرار گرفت که مراتب بر اساس مفاد بند ۱ این نامه طی بخشنامه ای به دستگاهها اعلام گردید
با عنایت به مراتب فوق شکایت آقای اسماعیلی به طرفیت این معاونت موضوعیتی نداشته و خواستار رد آن است
مقتضی است دستور فرمایند با در نظر گرفتن جنبه های حقوقی در رابطه با موضوع مورد شکایت اقدامات لازم درخصوص رد شکایت یاد شده صورت پذیرد
"
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد
پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت میکند
رأی هیأت عمومی
در ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال ۱۳۸۶، مقرر شده است که: دستگاه اجرایی با داشتن یکی از شرایط ذیل می تواند کارمند خود را بازنشسته نماید: الف- حداقل سی سال سابقه خدمت برای مشاغل غیر تخصصی و سی و پنج سال برای مشاغل تخصصی با تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر با درخواست کارمند برای سنوات بالاتر از سی سال
ب: ، نظر به این که بندهای ۲، ۳، ۴ و تبصره ذیل بخشنامه شماره ۳۱۷۹۲/۲۰۰- ۲۱/۶/۱۳۸۹ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، کارمندان فاقد تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر را مشمول بند الف ماده ۱۰۳ قانون یاد شده دانسته است و همچنین به موجب ذیل ماده ۱۱۶ قانون مدیریت خدمات کشوری، تصمیمات شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی پس از تایید رئیس جمهور برای دستگاههای مشمول قانون، لازم الاجرا اعلام شده است و در بخشنامه مورد شکایت تصمیم شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی به کلیه دستگاههای اجرایی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری ابلاغ شده است و دلالتی بر تایید تصمیم شورای یاد شده توسط رئیس جمهور ندارد، بنابراین بندهای ۲، ۳، ۴ و تبصره ذیل بخشنامه مورد شکایت، خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع تشخیص داده می شود و به استناد بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲، ابطال می شود
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
محمدجعفر منتظری
کدمنبع: 8729