رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۸۶/۱۳۳۶ ،کلاسه پرونده: ۷۲۰/۸۴)
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال ماده ۵ آییننامه اجرایی قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه مستمری وراث اناث کارمندان
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| شاکی | خانم افسانه پیروی اسلام |
| موضوع | ابطال ماده ۵ آییننامه اجرایی قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه مستمری وراث اناث کارمندان |
| کلاسه پرونده | ۷۲۰/۸۴ |
| تاریخ رأی | يکشنبه ۱۴ بهمن ۱۳۸۶ |
| شماره دادنامه | ۸۶/۱۳۳۶ |
مقدمه: هیأت وزیران به موجب ماده ۵ آییننامه اجرایی قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه مستمری وراث اناث کارمندان، حرفه و شغل را انجام کار در بخش دولتی یا اشتغال به یکی از حرف و مشاغل مشمول قانون تأمین اجتماعی دانسته که با امعان نظر به بند ۱ ماده ۵ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب ۱۳/۲/۷۹ مجلس شورای اسلامی که اذعان داشته، در بند (ب) قانون مذکور پس از کلمه (شوهر) کلمه (حرفه) حذف میگردد در این آییننامه خودبه خود و به موجب قانون، قسمتی از آییننامه (حرفه) ابطال گردیده است
تبصره ۲ قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان مصوب ۲۸/۹/۱۳۳۸ و برقراری حقوق وظیفه در مورد فرزندان و نوادگان اناث مصوب ۲/۱۰/۱۳۶۳ مجلس شورای اسلامی نیز به موجب بند ۲ ماده ۵ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب ۱۳/۲/۷۹ مجلس شورای اسلامی حذف و تبصره ۳ همین قانون جایگزین آن گردیده است
قانونگذار با علم به این موضوع در تبصره ۲ قانون فوقالذکر، پرداخت حقوق وظیفه و مستمری در مورد کسانی که شخصا دارای تمکن مالی در امرار معاش مناسب میباشند و یا آنکه افراد دیگر شرعا مکلف به ادای نفقه آنها میباشند و همچنین دانشجویانی که شخصا تمکن مالی جهت مخارج ادامه تحصیل داشته باشند را حذف نموده تا کمک خرجی برای این افراد در طول مدت زندگی بدون قید و حصر ایجاد شود
همچنین به موجب بند ۵ دستورالعمل نحوه اجرای قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب ۱۳/۲/۷۹ مجلس شورای اسلامی برقراری حقوق وظیفه وراث اناث وظیفه بگیران را بلامانع دانسته است
نهایتا ماده ۵ آییننامه مورد شکایت مخالف بند ۹ و ۱۴ اصل سوم قانون اساسی و معنی و مفهوم مخالف بند ۲ ماده ۵ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب ۱۳/۲/۷۹ مجلس شورای اسلامی بوده و
تقاضای ابطال آن را مینمایم
مشاور و مدیرکل دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت فوق طی لایحه شماره ۸۹۲۸ مورخ ۳/۲/۸۵ اعلام داشتهاند، اگرچه بند (ب) قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده فوقالذکر به موجب بند ۱ ماده ۵ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب سال ۱۳۷۹ اصلاح و کلمه حرفه از آن حذف شده است، بنابراین آن قسمت از آییننامه اجرایی قانون مزبور که ناظر به تعریف توأم حرفه و شغل میباشد، علی القاعده قابل تجدیدنظر است، مع الوصف ابطال ماده ۵ آییننامه رافع مشکل مطروحه شاکی در دادخواست نیست، زیرا کلمه شغل در قانون مزبور حذف نشده و مطابق قانون مذکور نمیتوان به کسی که شاغل و قادر به تأمین معاش خود است (چه در بخش کارمندی و چه مشمولین قانون تأمین اجتماعی) حقوق وظیفه پرداخت نمود
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید
رأی هیأت عمومی
مطابق بند (ب) قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان مصوب ۲۸/۹/۱۳۳۸ که در تاریخ ۲/۱۰/۱۳۶۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است، پرداخت حقوق وظیفه به فرزندان و نوادگان اناث کلیه مستخدمین واحدهای دولتی مذکور در آن بند مشروط به نداشتن شوهر و حرفه و شغل بوده است که به صراحت بند یک ماده ۵ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب ۱۳۷۹ منحصرا کلمه حرفه از متن بند (ب) قانون فوقالاشعار حذف شده و نتیجتا پرداخت حقوق وظیفه به مشمولین مزبور به نداشتن شوهر و شغل محدود گردیده است
بنابراین قید کلمات (حرفه) و (حرف) در ماده ۵ آییننامه اجرائی قانون اصلاح تبصره ۲ ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان مصوب سال ۱۳۳۸ و برقراری حقوق وظیفه در مورد فرزندان و نوادگان اناث مصوب سال ۱۳۶۳ خلاف حکم صریح مقنن و خارج از حدود اختیارات هیأت وزیران در وضع مقررات دولتی است و مستندا به اصل یکصدوهفتادم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده ۱۹ و ماده ۴۲ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۸۵ کلمات مزبور از متن ماده ۵ آییننامه مورد اعتراض حذف و ابطال میشود
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری مقدسیفرد
کدمنبع: 2832