رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۳۵ ،کلاسه پرونده: ۹۷؍۹۵۴)
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره ابطال الف) بند ۴ دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی مصوب مورخ ۱۶؍۸؍۱۳۹۴ ب) بند ۲ قسمت ب دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته پذیرش صرفا بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۵
 | |
| مرجع صادر کننده | هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
|---|---|
| شاکی | خانم شیوا عبدالملکی |
| موضوع | ابطال الف) بند ۴ دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی مصوب مورخ ۱۶؍۸؍۱۳۹۴ ب) بند ۲ قسمت ب دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته پذیرش صرفا بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۵ |
| کلاسه پرونده | ۹۷؍۹۵۴ |
| تاریخ رأی | سه شنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۸ |
| شماره دادنامه | ۹۳۵ |
شماره دادنامه:۹۳۵ تاریخ دادنامه:۱۵؍۵؍۱۳۹۸
شماره پرونده: ۹۷؍۹۵۴
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانم شیوا عبدالملکی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال الف) بند ۴ دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی مصوب مورخ ۱۶؍۸؍۱۳۹۴ ب) بند ۲ قسمت ب دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته پذیرش صرفا بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۵
گردش کار: ۱- خانم شیوا عبدالملکی به موجب دادخواستی ابطال موارد زیر در اجرای مفاد ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری درخواست کرده است:
الف: بند ۴ دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی مصوب ۱۶؍۸؍۱۳۹۴
ب: بند ۲ قسمت ب دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته پذیرش صرفا بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۵
۲- مفاد موضوعات شکایت شده عبارت است از اینکه: دانش آموختگان کلیه مقاطع تحصیلی صرفا درصورت پرداخت شهریه، حق ثبت نام و شرکت در دوره کاردانی را دارند
۳- شاکی مقررات مورد اعتراض را مغایر دادنامه های شماره ۷۳۴ و ۷۳۵-۳۰؍۱۰؍۱۳۹۲ و ۱۲۰۵-۲۲؍۱۰؍۱۳۹۴ و ۴۹۴ تا ۵۰۸-۴؍۸؍۱۳۹۵ اعلام کرده است
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه ای که به شماره ۴۱۶۹؍۲۸۲-۱۷؍۲؍۱۳۹۷ ثبت دفتر هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی شده پاسخ داده است که:
"ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: رفع نقص دادخواست اولیه
با سلام
احتراما به استحضار می رساند اینجانب شیوا عبدالملکی شاکی پرونده شماره ۹۷۰۹۹۸۰۹۰۵۸۰۰۲۹۹ با توجه به شکایات مشابه نسبت به موضوع دریافت شهریه از متقاضیان تحصیل مجدد در دیوان عدالت اداری و همچنین آراء صادر شده (۷۳۴ و ۷۳۵، ۱۲۰۵، ۴۹۴ الی ۵۰۸، ۱۱۴۴) مبنی بر ابطال بند دریافت شهریه و ممنوعیت دریافت شهریه از متقاضیان تحصیل مجدد، اینجانب نیز تقاضای ابطال بند ۲ از شرایط اختصاصی پذیرش دانشجو از فصل دوم جدول رشته های تحصیلی گروه علوم تجربی و ابطال بند ۴ شرایط اختصاصی دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی، مطابق ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آین دادرسی دیوان عدالت اداری را خواستارم
ضمنا در سطر آخر صفحه سوم دادخواست بند ۳ به بند ۴ اصلاح می گردد
"
متن مقرره های مورد اعتراض به شرح زیر است
الف: متن بند ۴ دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی مصوب ۱۶؍۸؍۱۳۹۴:
"دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور تربیت و تأمین نیروی انسانی مورد نیاز به ویژه در مناطق محروم در نظر دارد از سال تحصیلی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ بر اساس ماده ۵ قانون جدید سنجش و پذیرش دانشجو مصوب مورخ ۱۰؍۶؍۱۳۹۲ مجلس شورای اسلامی در مقاطع کاردانی رشته های علوم پزشکی برای دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی و مجتمع های آموزش عالی سلامت دارای مجوز برگزاری دوره از شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی، بر اساس سوابق تحصیلی، نسبت به پذیرش داوطلبان بومی با شرایط زیر اقدام نماید
۴- متقاضیان تحصیل مجدد ( شامل دانش آموختگان مقطع کاردانی- کارشناسی پیوسته- کارشناسی ناپیوسته- کارشناسی ارشد- دکتری عمومی- دکتری حرفه ای و همچنین دکترای تخصصی) حق ثبت نام و شرکت در این دوره ها را ندارند) مگر با پرداخت شهریه مربوطه
"
ب: متن بند ۲ قسمت ب دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته پذیرش صرفا بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۵:
"رشته های تحصیلی دوره روزانه مقطع کاردانی(نیمه متمرکز) دانشگاه های علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور تربیت و تأمین نیرویانسانی مورد نیاز به ویژه در مناطق محروم در نظر دارد از سال تحصیلی ۱۳۹۵-۱۳۹۴ بر اساس ماده ۵ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب مورخ ۱۰؍۶؍۱۳۹۲ مجلس شورای اسلامی و مصوبه چهارمین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو مورخ ۲۸؍۶؍۱۳۹۴ در مقاطع کاردانی رشته های علوم پزشکی برای دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی و مجتمع های آموزش عالی سلامت دارای مجوز برگزاری دوره از شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی، بر اساس سوابق تحصیلی، نسبت به پذیرش داوطلبان بومی با شرایط زیر و انجام مصاحبه اقدام می نماید
۲-متقاضیان تحصیل مجدد ( شامل دانش آموختگان مقطع کاردانی- کارشناسی پیوسته- کارشناسی ناپیوسته- کارشناسی ارشد- دکتری عمومی- دکتری حرفه ای و همچنین دکترای تخصصی) حق ثبت نام و شرکت در این دوره ها را ندارند) مگر با پرداخت شهریه مربوطه"
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (معاونت حقوقی و امور مجلس) به موجب لایحه شماره ۱۹۰۲؍۱۰۷-۱؍۱۱؍۱۳۹۷ توضیح داده است که:
"ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اهدای سلام
احتراما در خصوص پرونده شماره ۹۷۰۰۹۵۴ موضوع شکایت خانم شیوا عبدالملکی به خواسته ابطال قسمتی از بند ۲ از شرایط اختصاصی پذیرش دانشجو از فصل دوم جدول رشته های تحصیلی گروه آزمایشی علوم تجربی از بخش ب دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته برای پذیرش دانشجو بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۴ و ابطال بند۴ شرایط اختصاصی دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته گروه علوم پزشکی مبنی بر اخذ شهریه از متقاضیان تحصیل مجدد مورخ ۱۶؍۸؍۱۳۹۴ و اعتراض به نامهشماره ۷۸؍۵۲۲؍د-۲؍۲؍۱۳۹۷ مراتب ذیل به استحضار می رسد:
۱- شاکی وفق دادخواست تقدیمی مدعی می باشد در سال ۱۳۹۴ در رشته تکنیسین سلامت دهان دانشگاه علوم پزشکی همدان از طریق پذیرش بدون آزمون و بر اساس سوابق تحصیلی ( به صورت نیمه متمرکز) در مرحله تکمیل ظرفیت پذیرفته شده و شروع به تحصیل نموده است
وی همچنین مدعی است با توجه به اینکه قبلا در مقطع کارشناسی رشته بهداشت محیط از دانشگاه سراسری فارغ التحصیل شده بود وفق مفاد دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی مشمول پرداخت شهریه گردیده است
نامبرده در حال حاضر به این موضوع معترض بوده و متقاضی ابطال قسمتی از بند ۲ از شرایط اختصاصی پذیرش دانشجو از فصل دوم جدول رشته های تحصیلی گروه آزمایشی علوم تجربی از بخش ب دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته برای پذیرش دانشجو بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۴ و بند ۴ شرایط اختصاصی دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه علوم پزشکی مبنی بر اخذ شهریه از متقاضیان تحصیل مجدد مورخ ۱۶؍۸؍۱۳۹۴ و نامه شماره ۷۸؍۵۲۲؍د- ۲؍۲؍۱۳۹۷ دبیر شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی می باشد
۲- در ارتباط با درخواست شاکی مبنی بر ابطال نامه شماره ۷۸؍۵۲۲؍د- ۲؍۲؍۱۳۹۷ دبیر شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی لازم به توضیح است نامه مذکور صرفا یک مکاتبه اداری در خصوص خانم شیوا عبدالملکی در پاسخ به سوال مطروحه از سوی دانشگاه علوم پزشکی همدان بوده و آیین نامه یا مقرره دولتی که واجد حکم یا تکلیف خاصی باشد، محسوب نمی شود که درخواست ابطال آن قابل طرح در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری باشد
بر این اساس رد شکایت مطروحه از آن مقام مورد تقاضا می باشد
۳- در ارتباط با دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته گروه علوم پزشکی لازم به ذکر است، وفق ماده ۲ قانون سنجش و پذیرش دانشجو مصوب سال ۱۳۹۲ به منظور برنامه ریزی، تصویبمقررات، هماهنگی و نظارت بر نحوه سنجش علمی و پذیرش دانشجو برای کلیه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد پیوسته، دکتری حرفه ای و دکتری پیوسته شورای سنجش و پذیرش دانشجو با ترکیب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری (رئیس شورا) وزیر آموزش و پرورش، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، معاون آموزشی وزیر آموزش و پرورش، معاون آموزشی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور (دبیر شورا) یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و روسای دو دانشگاه دولتی از دانشگاه های زیرمجموعه وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به انتخاب وزرای مذکور بدون حق رأی، روسای مرکز سنجش آموزش و پرورش و مرکز آزمون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بدون حق رأی تشکیل می گردد
۴- برابر ماده ۳ قانون مورد اشاره وظایف و اختیارات شورا، برنامه ریزی و ایجاد هماهنگی در امر سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه ها مندرج در ماده ۵، اتخاذ تصمیم در مور میزان تأثیر هر یک از عوامل سابقه تحصیلی، آزمون عمومی و آزمون اختصاصی در سنجش، تصمیم گیری در امور مرتبط با سنجش و پذیرش دانشجو برای داوطلبان فاقد سابقه تحصیلی و بررسی، ارزشیابی و تأیید گزارش سازمان سنجش آموزش کشور در مورد کیفیت و رعایت مقررات قانونی آزمون سراسری حداکثر چهار ماه پس از اعلام نتایج نهایی و ارسال گزارش آن به شورای عالی انقلاب فرهنگی و کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس اعلام شده است
۵- همچنین مجوز جهت پذیرش دانشجو در دانشگاه ها به روش ظرفیت رشته- محل و تقاضای داوطلبان بر اساس سابقه تحصیلی یا سابقه تحصیلی و آزمون (عمومی یا عمومی- اختصاصی) وفق ماده ۵ قانون سنجش و پذیرش دانشجو صادر شده است
۶- در جلسه شماره ۴-۲۸؍۶؍۱۳۹۴ شورای سنجش و پذیرش دانشجو که در محل دفتر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر اعضاء تشکیل گردید، پذیرش کاردان بومی به شیوه سوابق تحصیلی تصویب شده و دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی نیز در جلسه مذکور مورد تصویب قرار گرفته است
بر این اساس مقرر شده است که هماهنگی لازم بین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان سنجش کشور برای پذیرش دانشجو به روش مزبور معمول گردد
۷- درماده ۴ دستورالعمل مزبور صراحتا اعلام شده است، متقاضیان تحصیل مجدد (شامل دانش آموختگان مقطع کاردانی، کارشناسی پیوسته، کارشناسی ناپیوسته، کارشناسی ارشد، دکترای حرفه ای و همچنین دکترای تخصصی) حق ثبت نام و شرکت در این دوره ها را بدون پرداخت شهریه مربوطه ندارند
مگر با پرداخت شهریه مربوطه لازم به توضیح است عین مصوبه مذکور در بند جزء ۲ بند (ب) دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته پذیرش دانشجو صرفا بر اساس سوابق تحصیلی در آزمون سراسری سال ۱۳۹۴ اعلام شده است
۸- بر این اساس همان گونه که ملاحظه می فرمایید بند ۴ شرایط اختصاصی دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته گروه علوم پزشکی، در شورای سنجش و پذیرش دانشجو که وفق قانون تشکیل شده و وظایف آن نیز در قانون اعلام شده است به تصویب رسیده و شورای مذکور دارای شخصیت حقوقی مستقل از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می باشد و لذا طرح شکایت به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این خصوص دعوا فاقد وجاهت قانونی است
۹- اشاره می نماید، نامبرده با علم و آگاهی از مفاد دستورالعمل و با مطالعه دفترچه راهنمای ثبت نام دائر بر اینکه حق ثبت نام در این دوره ها را ندارد و صرفا در صورتی اجازه شرکت در دوره ها را خواهد داشت که شهریهدوره را پرداخت نموده باشد، متقاضی پذیرش در مقطع مذکور شده و بر این اساس پذیرش گردیده است
ضمن اینکه عدم ضرورت تودیع سند وثیقه از سوی نامبرده به دانشگاه محل تحصیل وی نیز اعلام شده است
۱۰- اشاره می نماید، از آنجا که رقابت فارغ التحصیلان مقاطع کارشناسی و بالاتر متقاضی شرکت در مقطع مذکور (بر اساس سوابق تحصیلی و بدون کنکور) با داوطلبان دارای مدرک دیپلم که از سطح علمی و تجربه کمتری برخوردار می باشند، رقابتی عادلانه نبوده و عملا فرصت تحصیل در دانشگاه های دولتی برای اولین بار از داوطلبان دیپلم در هر سال تحصیلی محدود می گردید، شورای سنجش و پذیرش دانشجو تصمیم مذکور را اتخاذ نموده است
۱۱- ضمنا دادنامه شماره ۷۳۴-۳۰؍۱۱؍۱۳۹۲ و ۱۲۰۵-۲۲؍۱۰؍۱۳۹۴ و ، که ایشان ضمیمه دادخواست نموده است، ارتباطی با شکایت حاضر نداشته و موضوع دادنامه مذکور، ابطال بند سوم از چهل و پنجمین مصوبه شورای عالی برنامه ریزی وزارت متبوع و بند۳ از بخش (ز) فصل سوم دفترچه آزمون کنکور سراسری سال ۱۳۹۴ دائر بر اخذ شهریه از فارغ التحصیلان دوره های کارشناسی با استفاده از آموزش رایگان بوده که در آزمون سراسری جهت پذیرش در دوره های روزانه دانشگاه های سراسری در مقطع پزشکی عمومی، دندانپزشکی و داروسازی شرکت نموده و پذیرفته شده اند که شرایط این افراد از نظر مبنای تصویب و نوع پذیرش کاملا متفاوت از شرایط شاکی این پرونده می باشد
۱۲- در ارتباط با درخواست شاکی مبنی بر ابطال نامه شماره ۷۸؍۵۲۲؍د-۲؍۲؍۱۳۹۷ دبیر شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی نیز لازم به توضیح است نامه مذکور صرفا یک مکاتبه اداری در خصوص خانم شیوا عبدالملکی در پاسخ به سوال مطروحه از سوی دانشگاه علوم پزشکی همدان بوده و آیین نامه یا مقرره دولتی که واجد حکم یا تکلیف خاصی باشد، محسوب نمی شود که درخواست ابطال آن قابل طرح در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری می باشد
لذا با توجه به مراتب فوق الذکر رد دادخواست مطروحه از آن مقام مورد تقاضا می باشد
"
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ۱۵؍۵؍۱۳۹۸با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است
رأی هیأت عمومی
از آنجا که مطابق ماده ۷ لایحه قانونی اصلاح مواد ۷ و ۸قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب سال ۱۳۵۸، تحصیل در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی داخل کشور به صورت رایگان و در قبال تعهد خدمت برابر مدتی که از تحصیل رایگان استفاده کرده اند مورد حکم مقنن قرار گرفته و پرداخت شهریه در فرضی اعمال می شود که فرد مایل به تحصیل رایگان نباشد و در سایر قوانین و مقررات دلیلی بر محدودیت تحصیل رایگان در مراکز آموزش عالی فقط در یک مقطع وجود ندارد و از طرفی در ماده ۴قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال ۱۳۸۰و ماده ۶۱قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال ۱۳۹۳، دریافت هرگونه وجه تحت هر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط وزارتخانه ها، مؤسسات و شرکتهای دولتی غیر از مواردی که در مقررات قانونی مربوط معین شده یا می شود، ممنوع اعلام شده است، بنابراین بند ۲ شرایط اختصاصی پذیرش دانشجو مندرج در دفترچه راهنمای ثبت نام و انتخاب و پذیرش دانشجو بر اساس سوابق تحصیلی آزمون سراسری سال ۱۳۹۴ و نیز بند ۴ دستورالعمل پذیرش دانشجوی کاردانی بر اساس سوابق تحصیلی در رشته های گروه پزشکی مورخ ۱۶؍۸؍۱۳۹۴ از مصوبه مورد اعتراض که متضمن الزام به پرداخت شهریه برای تحصیل در مقاطعی که قبلاداوطلب آن مقاطع را تحصیل کرده فاقد جواز قانونی است و مستند به بند۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداریمصوب سال۱۳۹۲ابطال می شود
محمدکاظم بهرامی
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
کدمنبع: 12263