رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۹۴۶ ،کلاسه پرونده: ۹۷۰۲۷۹۱)

رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره عدم ابطال بند ۳-۶ از ماده ۶ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک مصوب ۱؍۶؍۱۳۹۰ شورای معاونین سازمان بهزیستی کشور

مرجع صادر کننده	هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی	خانم هائیده مجردی با وکالت آقای علیرضا باقری
موضوع	عدم ابطال بند ۳-۶ از ماده ۶ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک مصوب ۱؍۶؍۱۳۹۰ شورای معاونین سازمان بهزیستی کشور
کلاسه پرونده	۹۷۰۲۷۹۱
تاریخ رأی	يکشنبه ۹ آذر ۱۳۹۹
شماره دادنامه	۹۴۶

شماره دادنامه : ۹۴۶ تاریخ دادنامه : ۱۳۹۹/۸/۶

شماره پرونده: ۹۷۰۲۷۹۱

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: خانم هائیده مجردی با وکالت آقای علیرضا باقری

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۳-۶ از ماده ۶ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک مصوب ۱؍۶؍۱۳۹۰ شورای معاونین سازمان بهزیستی کشور

گردش کار: آقای علیرضا باقری به وکالت از خانم هائیده مجردی به موجب دادخواستیابطال بند ۳-۶ از ماده ۶ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک مصوب ۱؍۶؍۱۳۹۰ شورای معاونین سازمان بهزیستی کشور به لحاظ مغایرت با ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و مصرف آن در موارد معینرا خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"اینجانب علیرضا باقری به وکالت از خانم هائیده مجردی به استحضار می رساند، طبق بند ۱ ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ومصرف آن در موارد معین (مصوب ۲۷؍۱۱؍۱۳۸۰ مجلس شورای اسلامی) وظیفه صدور و تمدید پروانه فعالیت مهد کودک به سازمان بهزیستی واگذار گردیده است و سازمان مذکور در اجرای ماده یاد شده اقدام به تهیه و تصویب آیین نامه داخلی و به تبع آن دستورالعمل موضوع بند ۱ ماده ۲۶ در شورای معاونینسازمان نموده و وظایف صدور، تمدید، نظارت و ابطال پروانه فعالیت مهد کودک ها را برعهده کمیسیون های استانی و عالی قرار داده است

با مد نظر قرار دادن موارد یاد شده اداره کل بهزیستی استان خراسان رضوی بر طبق درخواست موکل و در اجرای بند ۱ ماده ۲۶ قانون مذکور و آیین نامه داخلی و دستورالعمل اجرایی آن (مصوب شورای معاونین سازمان بهزیستی به شماره ۷۷۵۵۱؍۹۰؍۷۰۰-۶؍۷؍۱۳۹۰) و پس از انجام بررسی های همه جانبه و کارشناسی اقدام به صدور یک فقره پروانه تأسیس مهد کودک به شماره ۱۸۹۴۴-۲؍۹؍۱۳۸۸ در بلوار شهید فکوری مشهد نموده است که پروانه صادره هر سه سال یک بار و تا مورخ ۲۰؍۳؍۱۳۹۸ تمدید گردیده و علی رغم اینکه پروانه صادره به شماره ۲۸۸۵۴؍۹۵؍۹۲۰ تا ۳۰؍۳؍۱۳۹۸ اعتبار داشته است، لکن به دلایل نامعلوم و بدون اینکه موکل مرتکب جرمی شود و یا حکمی از سوی مراجع قضایی مبنی بر محکومیت وی صادر گردد و صرفا بر اساس اعمال سلایق و رأی کمیسیون عالی سازمان بهزیستی و بدون اینکه رأی کمیسیون به موکل ابلاغ شود، پروانه مهد کودک نامبرده را برخلاف موازین قانونی و ابطال و مراتب طی نامه شماره ۳۲۱۹۸؍۹۶؍۹۲۰-۲۲؍۳؍۱۳۹۶ ابلاغ که این موضوع یعنی ابطال پروانه، خسارات جبران ناپذیری را از لحاظ روحی، معنوی و مادی به موکل که یک زن بی سرپرست می باشد وارد نموده و باعث تضییع حقوق ۸ ساله وی که با زحمات و سختیهای فراوان حاصل گردیده شده است

نظر به اینکه صدور پروانه فعالیت مهد کودک و تمدید آن طی ۸ سال گذشته حق مکتسبه ای را برای موکل ایجاد نموده است، لذا سلب این حق و به تبع آن ابطال پروانه فعالیت مهد کودک و آن هم توسط کمیسیون عالی فاقد محمل قانونی است زیرا اولا: تشکیل چنین کمیسیون هایی در ماده ۲۶ قانون تنظیم پیش بینی نشده، ثانیا: ابطال پروانه نوعی مجازات و محروم نمودن اشخاص از حقوق اجتماعی محسوب می شود که طبق اصل ۳۶ قانون اساسی حکم به مجازات و اجرای آن جز از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون امکان پذیر نمی باشد، ثالثا: نظر به اینکه بند ۳۶ از ماده ۶ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک (اگر مؤسس به دلیل ارتکابجرایم مؤثر محکوم و زندانی شود و یا به هر دلیلی بر طبق نظر کمیسیون عالی از وی سلب صلاحیت گردد پروانه مهد کودک ابطال می گردد و

) ابلاغی از سوی رئیس سازمان بهزیستی به شماره ۷۷۵۵۱؍۹۰۷۰۰-۶؍۷؍۱۳۹۰ که ابطال پروانه فعالیت مهد کودک ها را جزء وظایف کمیسیون های استانی و عالی قرار داده، خارج از حدود اختیارات شورای معاونین سازمان بهزیستی بوده و مغایر قوانین و مقررات پیش گفته می باشد

بنابراین از آن دیوان تقاضای رسیدگی و صدور حکم نسبت به لغو و ابطال رأی صادره از سوی کمیسیون عالی سازمان بهزیستی ( موضوع ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۸۰ مجلس شورای اسلامی) در خصوص پروانه فعالیت مهد کودک موکل به علت عدم رعایت مقررات و تضییع حقوق نامبرده و الزام سازمان مذکور به صدور پروانه جدید و همچنین ابطال بند ۳-۶ از ماده ۶ دستورالعمل مورد بحث به لحاظ مغایرت با ماده ۲۶ قانون مذکور مورد استدعاست

شایان ذکر است نظر به اینکه برخی از مستندات از جمله تصویر رأی کمیسیون عالی ماده ۲۶ به موکل ابلاغ نشده و بعضی دیگر از مدارک اصلی در دسترس نبوده و در سازمان بهزیستی موجود است، لذا امکان تصدیق آن میسر نگردید

"

متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است

"ماده ۶ مقررات تخصصی

۳-۶- اگر مؤسس به دلیل ارتکاب جرایم مؤثر محکوم و زندانی شود و یا به هر دلیلی بر طبق نظر کمیسیون عالی از وی سلب صلاحیت گردد، پروانه فعالیت مهد کودک ابطال می شود

همچنین اگر مسئول فنی به دلیل ارتکاب جرایم مؤثر محکوم و زندانی شود و یا به هر دلیلی بر طبق نظر کمیسیون عالی از وی سلب صلاحیت گردد، مجوز فعالیت مسئول فنی ابطال می شود

"

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل امور حقوقی سازمان بهزیستی کشور به موجب لایحه شماره۲۳۹۵۳؍۹۹؍۹۰۰-۱۲؍۳؍۱۳۹۹ توضیح داده است که:

"در خصوص نامه شماره ه ع؍۹۷۰۲۷۹۱-۳۰؍۲؍۱۳۹۹ موضوع شکایت خانم هائیده مجردی علیه سازمان بهزیستی کشور دفاعیات این سازمان را به شرح ذیل به استحضار عالی می رساند:

۱- با استناد به ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۲۷؍۱۱؍۱۳۸۰ مجلس شورای اسلامی و جزء ۸ بند (پ) ذیل تبصره ۳ ماده ۵۷ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۲۰؍۱؍۱۳۹۶ مجلس شورای اسلامی سازمان بهزیستی کشور متولی سلامت اجتماعی با رویکرد پیشگیری از آسیب های اجتماعی و مداخله در بحران های اجتماعی، ارائه خدمات حمایتی و توانبخشی به کلیه مددجویان و گروه های آسیب پذیر از جمله زنان، کودکان، سالمندان نیازمند جامعه می باشد و همچنین مرجع صدور پروانه و فعالیت به مراکز تصریح شده در قوانین صدرالذکر می باشد

۲- به استناد بند ۹-۲ ماده ۲ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک، مهد کودک به مرکزی اطلاق می گردد که مسئولیت مراقبت و فرایند یاددهی، یادگیری کودکان در ابعاد زیستی، روانی و اجتماعی را عهده دار می باشد و با فراهم آوردن فرصت ها و تجارب یادگیری متنوع برای یادگیری کودکان از سن ۶ ماه تا قبل از ورود به دبستان تحقق این امر را میسر می سازد

با توجه به دستورالعمل های ابلاغ شده، نظارت بر حسن انجام فعالیت و نحوه اداره و ارائه خدمات توسط مهدهای کودک بر عهده سازمان بهزیستی کشور می باشد

۳- بر اساس بند ۳ ماده ۴۴ آیین نامه داخلی ماده ۲۶ قانون بخشی از مقررات مالی دولت (بازنگری سال ۱۳۹۵) یکی از مصادیق لغو مجوز شعبه یا نمایندگی و مراکز تحت پوشش مرسسات غیردولتی به صلاح ندانستن فعالیت مؤسسه به تشخیص کمیسیون نظارت استانی یا عالی، بر اساس همین آیین نامه می باشد و بر اساس تبصره ۵ ماده ۵۰ همین آیین نامه یکی از موارد لغو مجوز امکان بروز خطر جانی برای خدمت گیرنده می باشد که تشخیص آن نیز بر عهده مدیرکل بهزیستی استان خواهد بود

۴- با استناد به نامه تذکر شماره ۸۲۷۲۰؍۹۵؍۹۲۰-۶؍۵؍۱۳۹۸ پس از بازدید کارشناسان واحد تخصصی این سازمان از مهد کودک ایده، با مدیریت خانم هائیده مجردی نواقصی در مهد کودک مذکور وجود داشته که مدیریت مهد کودک ایده موظف به رعایت این دستورالعمل های تخصصی و رفع این ایرادات و نواقص موجود در مهد کودک تحت مدیرتی خود ظرف مدت ۱۵ روز بوده که پس از اتمام مهلت قانونی و پس از بازدید مجدد کارشناسان واحد تخصصی در مورخ ۶؍۹؍۱۳۹۵ به استناد صورتجلسه تنظیم شده، هیچ گونه از موارد تذکر داده شده توسط مدیر مهدکودک موصوف مرتفع نشده است و حتی خود مدیر مؤسس مهد کودک هم در زمان بازرسی و بدون اطلاع قبلی در محل کار خود حضور نداشته است

۵- علیرغم عدم رفع ایرادات در مهلت تعیین شده توسط مدیر مؤسس مهد کودک ایده، به استناد نامه شماره ۸۸۳۲۱؍۹۵؍۹۲۰-۱۹؍۸؍۱۳۹۵ بهزیستی استان خراسان رضوی اقدام به ارسال اخطار اول به صاحت امتیاز مهد کودک ایده ( خانم هائیده مجردی) می نماید

برابر قوانین و مقررات جاری و به دلیل سهل انگاری و بی توجهی خانم هائیده مجردی به تذکرات کارشناسان تخصصی سازمان بهزیستی و به جهت مرتفع نشدن ایرادات و نواقص توسط صاحبت امتیاز مهد کودک ایده اخطار دوم به شماره ۱۰۳۵۰۷؍۹۵؍۹۲۰-۲۹؍۹؍۱۳۹۵ برای صاحب امتیاز مهد کودک موصوف صادر می گردد و به خانم هائیده مجردی ۱۵ روز مهلت داده می شود تا نواقص و ایرادات را رفع و به بهزیستی خراسان رضوی گزارش کتبی ارائه نمایند که متاسفانه صاحب امتیاز مهد کودک ایده هیچ گونه تلاش و اقدامی را برای رفع موارد تخلف انجام نمی دهد و نواقص و ایرادات کمافی السابق به قوت خود باقی بوده است که به استناد نامه شماره ۵۸۵۰۶؍۹۵؍۷۲۰-۲۳؍۱۰؍۱۳۹۵ معاون امور اجتماعی و بهزیستی خراسان رضوی موضوع تخلفات صاحب امتیاز مهدکودک ایده جهت طرح و بررسی به کمیسیون ماده ۲۶ بهزیستی استان خراسان رضوی ارجاع می گردد

۶- همان گونه که در بند ۱ همین لایحه بیان شده به استناد دستورالعمل های سازمان بهزیستی مهد کودک بهمرکزی اطلاق می گردد که مسئولیت مراقبت و فرایند یاددهی، یادگیری کودکان در ابعاد زیستی، روانی و اجتماعی را عهده دار می باشد و با فراهم آوردن فرصت ها و تجارب یادگیری متنوع برای یادگیری کودکان از سن ۶ ماه تا قبل از ورود به دبستان تحقق این امر را میسر می سازد که صاحب امتیاز مهد کودک ایده بدون توجه به این امر مهم قسمتی از واحد مهدکودک را به آرایشگاه زنانه اجاره داده است که آرایشگاه زنانه فضای زیادی را در مهد کودک ایده به اشغال خود درآورده است و صاحب امتیاز مرکز به دلیل عدم فضای کافی مجبور بوده کودکان شیرخوار و نوپا را در یک اتاق نگهداری نماید و نیز شاکی از پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان مهد نیز استنکاف می ورزیده است و این در شرایط بوده است که کارکنان و مربیان شاغل در مهد کودک ایده نیز فاقد صلاحیت لازم و مدارک کاری مرتبط با حرفه و همچنین کار بهداشت معتبر بوده اند

۷- به دلیل مشکلات عدیده موجود در مهد کودک ایده و عدم رفع موارد تخلفات و به دلیل حفظ سلامت روحی، روانی و جسمی کودکان مهد کودک ایده با درخواست معاون امور اجتماعی استان خراسان رضوی موضوع جهت طرح و بررسی در کمیسیون نظارت بر مراکز استانی ماده ۲۶ مطرح و به استناد صورتجلسه مورخ ۱۷؍۱؍۱۳۹۶ و به اتفاق آراء اعضای کمیسیون رأی بر لغو پروانه فعالیت صاحب امتیاز و پروانه مسئول فنی مهد کودک ایده که هر دو به نام شاکی بوده است را صادر می نمایند و رأی کمیسیون نظارت طی نامه شماره ۴۴۷۳؍۹۶؍۹۲۰-۱۷؍۱؍۱۳۹۶ به شاکی ابلاغ می شود

که پس از اعتراض شاکی به رأی صادره پرونده جهت طرح و رسیدگی مجدد به کمیسیون عالی نظارت بر فعالیت مراکز غیردولتی ماده ۲۶ واقع در سازمان بهزیستی کشور ارسال می شود

۸- با توجه به مستندات خانم هائیده مجردی شهریه ایی بالاتر از تعرفه های قانونی از خانواده های کودکان اخذ می کرده است و به استناد اقرار خانم هائیده مجردی ایشان در سازمان تعزیرات اسلامی به پرداخت هشتاد میلیون ریال جریمه نقدی محکوم شده است

که پس از بررسی اسناد و مدارک و استماع دفاعیات تجدیدنظر خواه،کمیسیون عالی ماده ۲۶ واقع در سازمان بهزسیتی کشور و به استناد بند ۳ ماده ۴۴ و تبصره ۵ ماده ۵۰ آیین نامه داخلی ماده ۲۶ قانون بخشی از مقررات مالی دولت بازنگری سال ۱۳۹۵ و ماده ۶ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک و به دلیل حفظ سلامت جسمی و روانی کودکان و عدم رعایت دستورالعمل های تخصصی سازمان بهزیستی کشور، درخواست خانم هائیده مجردی (صاحب امتیاز و مسئول فنی مهد کودک ایده) را وارد ندانسته و به استناد صورتجلسه کمیسیون عالی ماده ۲۶ مورخ ۱۳؍۳؍۱۳۹۶ به اتفاق آراء رأی صادره از کمیسیون نظارت استانی را مبنی بر لغو مجوز فعالیت مدیر مسئول و مسئول فنی مهد کودک ایده را تأیید می نماید

۹- خانم هائیده مجری شکایتی را علیه تصمیم کمیسیون عالی ماده ۲۶ سازمان بهزیستی در دیوان عدالت اداری مطرح می کند که به استناد دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۴۲۰۲۱۳۳-۵؍۸؍۱۳۹۷ صادره از شعبه ۴۵ بدوی دیوان عدالت اداری تصمیم کمیسیون عالی ماده ۲۶ سازمان بهزیستی تأیید و همچنین بعد از تجدیدنظر خواهی خانم هائیده مجردی از دادنامه موصوف، دادنامه بدوی طی دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۰۹۵۵۹۰۲۰۸۵-۱۰؍۷؍۱۳۹۸ صادره از شعبه ۲۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید می گردد

۱۰- منظور از واژه ابطال دربند ۳-۶ ماده ۶ دستورالعمل تأسیس، اداره و انحلال انواع مهدهای کودک مصوب ۱؍۶؍۱۳۹۰ همان واژه لغو مجوز در آیین نامه داخلی ماده ۲۶ قانون بخشی از مقررات مالی دولت بازنگری سال ۱۳۹۵ می باشد که با توجه به تقدم آیین نامه ماده ۲۶ واژه ابطال نقض ضمنی شده و منظور و مراد همان لغو مجوز می باشد

با عنایت به موارد مطروحه و دفاعیات صورت گرفته تقاضای رد خواسته شاکی مورد استدعاست

"

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ۶؍۸؍۱۳۹۹با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است

رأی هیأت عمومی

با عنایت به اینکه بر اساس ماده ۲۶قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولتمصوب سال ۱۳۸۰ و جزء ۸ بند (پ) ماده ۵۷قانون احکام دائمی برنامه های توسعهمصوب ۱۳۹۵ مرجع صالح برای صدور و تمدید پروانه تأسیس و فعالیت مهدهای کودک، سازمان بهزیستی است و مرجع صالح برای صدور پروانه تأسیس یا فعالیت های اجتماعی اصولا صلاحیت لغو و ابطال آن مجوز را در صورت انتفای شرایط لازم در متقاضی را داراست، بنابراین مقرره موضوع شکایت ابطال نشد

محمدکاظم بهرامی

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 13590