رشا و ارتشاء مقامات دولتی در کنوانسیون مریدا و مطالعه تطبیقی آن با حقوق کیفری ایران
 | |
| عنوان | رشا و ارتشاء مقامات دولتی در کنوانسیون مریدا و مطالعه تطبیقی آن با حقوق کیفری ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | علی اکبر مظفری |
| استاد راهنما | محمدهادی صادقی |
| استاد مشاور | [[]] |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه شیراز |
رشا و ارتشاء مقامات دولتی در کنوانسیون مریدا و مطالعه تطبیقی آن با حقوق کیفری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط علی اکبر مظفری، با راهنمایی محمدهادی صادقی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.
چکیده
رشا و ارتشا به معنی رشوه دادن و رشوه گرفتن ، از جمله جرایم عمدی است و در تقسیم بندی جرایم از حیث موضوع تاثیر رفتار مجرمانه ، در زمره جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی قرار دارد . از این جهت که ترویج آنها ، لاجرم باعث اختلال در نظم اداری و خروج آن از دایره اعتدال خواهد شد . تقنین در زمینه رشا و ارتشا در حقوق ایران به گونه ای است که بسیاری از افرادی که مسیولیت ارایه خدماتی به عموم مردم را دارند ، تنها به این خاطر که کارمند دولت محسوب نمی شوند ، از دایره مقررات راجع به رشوه خواری خارج می گردند . از طرف دیگر موضوع رشوه نیز محدود به مواردی شده است که واجد جنبه مالی است و از این طریق نیز ، موارد دیگری از رشوه خواری ، تحت عنوان رشوه غیر مادی ، غیر قابل مجازات است . این در حالی است که هم در کنوانسیون مریدا در خصوص رشا و ارتشا و هم در نظام کیفری بسیاری از کشورها ، ارتشا از ناحیه کارکنان بخش خصوصی نیز پیش بینی شده است و از طرف دیگر هر نوع منفعتی را نیز در بر می گیرد . بنابراین لزوم بازنگری و اصلاح مقررات داخلی در جهت گسترش شمول مقررات مذکور به بخش خصوصی و رشوه های غیر مادی و همچنین تدوین یک سیستم مدرن جهت پیشگیری از وقوع این نوع جرایم احساس می شود .
ساختار و فهرست پایان نامه
فصل اول : مقدمه
–
- تعاریف ۷
گفتار اول : تعاریف لغوی ۸
الف : تعریف لغوی رشا ۸
ب : تعریف لغوی ارتشا ۹
ج : تعریف لغوی رشوه ۹
گفتار دوم : تعاریف حقوقی ۱۱
الف : تعریف حقوقی رشا ۱۱
ب : تعریف حقوقی ارتشا ۱۱
۱–۲– دیرینه فقهی ۱۲
گفتار اول : رشوه در کتب فقهی ۱۲
گفتار دوم : ادله حرمت رشوه ۱۷
۱–۳– دیرینه حقوقی ۱۸
گفتار اول : سیر مصوبات قانونی در خصوص رشا ۱۸
گفتار دوم : سیر مصوبات قانونی در خصوص ارتشا ۲۲
۱–۴– رشا و ارتشا در کنوانسیون های بین المللی ۲۸
گفتار اول : کنوانسیون پالرمو ۲۸
گفتار دوم : کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد ( مریدا ) ۳۰
فصل دوم : جرم انگاری رشا و ارتشا
۲–۱– رشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۳۶
گفتار اول : رکن قانونی رشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۳۷
الف : رکن قانونی رشا در کنوانسیون مریدا ۳۷
ب : رکن قانونی رشا در حقوق کیفری ایران ۳۸
گفتار دوم : رکن مادی رشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۳۹
الف : عملیا ت فیزیکی ۴۰
۱) وعده ، ارایه دادن امتیاز بی مورد ، وجه یا مال یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مال ۴۰
۲) انجام معامله با مبلغ غیر واقعی ۴۱
ب : شرایط و اوضاع و احوال ۴۳
۱) خصوصیات فرد مرتکب ۴۳
) موضوع جرم رشا ۴۴
۳) توافق راشی و مرتشی ۵۱
۴)لزوم پرداخت رشوه برای انجام یا عدم انجام کار ۵۲
ج : نتیجه مجرمانه ۵۳
گفتار سوم : عنصر روانی رشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۵۵
گفتار چهارم : ارزیابی حدود انطباق ۵۶
–
- ارتشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۵۷
گفتار اول : رکن قانونی ارتشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۵۸
الف : رکن قانونی ارتشا در کنوانسیون مریدا ۵۸
ب : رکن قانونی ارتشا در حقوق کیفری ایران ۵۹
گفتار دوم : رکن مادی ارتشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۶۰
الف : عملیا ت فیزیکی ۶۰
) قبول کردن یک امتیاز بی مورد ، وجه یا مال یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مال ۶۰
۲) انجام معامله با مبلغ غیر واقعی ۶۳
ب : شرایط و اوضاع و احوال ۶۴
۱) مستخدم بودن مرتشی ۶۴
۲) موضوع جرم ارتشا ۷۲
۴) لزوم دریافت رشوه برای انجام یا عدم انجام کار ۷۲
ج : نتیجه مجرمانه ۷۵
گفتار سوم : عنصر روانی ارتشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۷۶
گفتار چهارم : ارزیابی حدود انطباق ۷۹
فصل سوم : پاسخهای کیفری و شیوه رسیدگی، موارد تخفیف ، تشدید یا تعلیق کیفر در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران
۳–۱– پاسخهای کیفری ۸۲
گفتار اول : پاسخهای کیفری در کنوانسیون مریدا ۸۳
گفتار دوم : پاسخهای کیفری در حقوق کیفری ایران ۸۳
الف ) مجازاتهای مقرر برای راشی ۸۵
۱) ضبط مال ناشی از ارتشا و لغو امتیاز ۸۶
۲)مجازات حبس و شلاق ۹۲
ب ) مجازاتهای مقرر برای مرتشی ۹۲
۱) حبس ۹۳
۲) جزای نقدی ۹۴
۳)شلاق ۹۵
۴) انفصال ۹۶
۳–۲– موارد تشدید ، تخفیف و تعلیق مجازات راشی و مرتشی ۹۶
گفتار اول : موارد تشدید ، تخفیف و تعلیق مجازات در کنوانسیون مریدا ۹۸
گفتار دوم : تخفیف و معافیت راشی و مرتشی از مجازات در حقوق کیفری ایران ۹۹
الف ) تخفیف و معافیت راشی از مجازات ۹۹
۱) همکاری قبل از کشف جرم ۱۰۰
) همکاری بعد از کشف جرم ۱۰۰
) ناگزیر بودن از پرداخت رشوه برای حفظ حقوق حقه ۱۰۱
ب ) موارد تخفیف مجازات مرتشی ۱۰۲
گفتار سوم : موارد تشدید مجازات راشی و مرتشی ۱۰۳
الف ) ارتکاب ارتشا بصورت شبکه ای ۱۰۵
ب ) ارتکاب ارتشا توسط حکام محاکم ۱۰۷
ج) تشدید با توجه به سمت مرتشی و میزان مال الرشا ۱۰۸
گفتار چهارم : تعلیق اجرای مجازات راشی و مرتشی ۱۰۸
–
- آیین دادرسی جرایم رشا و ارتشا در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۱۱۱
گفتار اول : آیین دادرسی جرایم رشا و ارتشا در کنوانسیون مریدا ۱۱۱
الف ) قاعده مرور زمان ۱۱۱
ب ) آزادی تا زمان محاکمه ۱۱۲
ج) سابقه کیفری ۱۱۲
د ) صلاحیت قضایی ۱۱۲
گفتار دوم : آیین دادرسی جرایم رشا و ارتشا در حقوق کیفری ایران ۱۱۳
الف ) قاعده مرور زمان ۱۱۳
ب ) آزادی تا زمان محاکمه ۱۱۴
ج ) سابقه کیفری ۱۱۷
د ) صلاحیت قضایی ۱۱۷
) دادگاه عمومی ۱۱۷
۲) دادگاه انقلاب ۱۱۸
۲) دادگاه کیفری استان ۱۱۸
) دادگاه نظامی ۱۲۱
گفتار سوم : ارزیابی حدود انطباق ۱۲۲
فصل چهارم : پاسخها و مجازاتهای غیرکیفری و تدابیر پیشگیرانه در کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران
۴–۱– پاسخها و مجازاتهای غیرکیفری ۱۲۵
گفتار اول : واکنشهای غیر کیفری از منظر کنوانسیون مریدا ۱۲۶
الف ) محرومیت از تصدی سمتهای دولتی ۱۲۶
ب ) مسدود کردن ، ضبط و مصادره اموال ۱۲۷
گفتار دوم : واکنشهای غیر کیفری از منظر حقوق کیفری ایران ۱۲۹
الف ) مجازاتهای مقرر در قانون رسیدگی به تخلفات اداری ۱۲۹
ب ) مجازات های مقرر در آیین نامه پیشگیری و مبارزه با رشوه در دستگاه های اجرایی ۱۳۱
۴–۲– تدابیر پیشگیرانه ۱۳۴
گفتار اول : بررسی مفهوم و تعریف اقدامات پیشگیرانه ( بازدارنده ، تامینی ) ۱۴۱
الف ) مفهوم مدیریت تطبیقی ۱۴۳
ب ) مفهوم مدیریت یکپارچه ۱۴۳
ج) مفهوم مدیریت شفافیت (transparence ) ۱۴۵
د ) احصاء کارآترین سیاستهای مبارزه با ارتشا و فساد مالی اداری ۱۴۹
ه– ) پیشگیری از طریق فرهنگ سازی ۱۵۰
گفتار دوم : اقدامات داخلی و بین المللی برای پیشگیری از ارتشا و مبارزه با آن ۱۵۱
الف ) تدابیر ایران برای پیشگیری از ارتشا و مبارزه با آن ۱۵۲
۱) پیشگیری از ارتشا در برنامه ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد ۱۵۲
۲) آیین نامه مقررات و ضوابط پیشگیری و مبارزه با رشوه در دستگاههای اجرایی مصوب ۲/۹/۱۳۸۳ هیات دولت ۱۵۲
ب ) تدابیر پیشنهادی کنوانسیون جهت پیشگیری از ارتشا ۱۵۵
ج ) مطالعه تطبیقی در تدابیر پیشگیرانه کنوانسیون مریدا و حقوق کیفری ایران ۱۵۷
گفتار سوم : نهادهای متولی پیشگیری از ارتشا ۱۵۹
الف ) نهادهای پیشگیری در ایران ۱۵۹
) سازمان بازرسی کل کشور ۱۶۰
) دیوان محاسبات ۱۶۱
) کمیسیون اصل
مجلس شورای اسلامی ۱۶۱
) ستاد ارتقا سلامت نظام اداری و مقابله با فساد ۱۶۲
) وزارت اطلاعات ۱۶۳
) وزارت امور اقتصادی و دارایی ۱۶۴
) سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ۱۶۵
الف ) نظر کنوانسیون در خصوص نهادهای تخصصی پیشگیری از فساد و انطباق آن با حقوق ایران ۱۶۶
نتیجه گیری ۱۶۷
فهرست منابع ۱۷۱
کلیدواژه ها
- ایران
- حکومت
- مجازات
- مطالعه تطبیقی
- حقوق جزا
- رشوه
- رشوه خوار
- کشف جرم
- کنوانسیون مریدا
- رشا
- ارتشا
- راشی
- مرتشی