رویکرد حقوقی کشورهای جهان سوم در قبال نظریه ی مسیولیت حمایت

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
رویکرد حقوقی کشورهای جهان سوم در قبال نظریه ی مسیولیت حمایت
عنوانرویکرد حقوقی کشورهای جهان سوم در قبال نظریه ی مسیولیت حمایت
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوسارینا سحرخیز کنارسری
استاد راهنمامحمدعلی صلح چی
استاد مشاورمنصور جباری قره باغ
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



رویکرد حقوقی کشورهای جهان سوم در قبال نظریه ی مسیولیت حمایت عنوان پایان نامه ای است که توسط سارینا سحرخیز کنارسری، با راهنمایی محمدعلی صلح چی و با مشاوره منصور جباری قره باغ در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

دکترین مسیولیت حمایت در حقوق بین الملل در طی چندین سال اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این مفهوم که با ارایه تعریف جدیدی از حاکمیت، یعنی حاکمیت مسیولانه، به مقابله با نقض حقوق بنیادین انسان ها در قلمرو یک کشور و توسط دولت مربوطه می پردازد؛ راه حلی در پاسخ به ضعف و کاستی نظام بین المللی در رویارویی با نقض عمده حقوق بنیادین بشری و بازتابی از حساسیت جامعه بین المللی نسبت به فجایع دلخراش بشری است که در دهه نود میلادی در سومالی، رواندا، بوسنی و کوزوو به اوج خود رسیده است. به موجب این اصل، که در سال ۲۰۰۱ با گزارش هییت کانادایی در خصوص مداخله و حاکمیت کشورها ساخته و پرداخته و در سال ۲۰۰۵ در خلال اجلاس سران ملل متحد رسما پا به عرصه وجود نهاده است، کشورها در قبال وقوع ژنوسید، جرایم جنگی، پاکسازی قومی و جرایم علیه بشریت، در هر گوشه ای از جهان، مسیول حمایت از جان مردمان تحت ستم بوده و با کسب مجوز از سوی شورای امنیت، ابتدا به پیشگیری از علل ریشه ای و مستقیم بحران پرداخته و در صورت عدم کفایت این روش ها، با توسل به ابزارهای غیر نظامی ودیپلماتیک واکنش نشان خواهند داد. مداخله نظامی همواره به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته می شود. پس از بحران نیز جامعه بین المللی مسیول بازسازی ساختارهای در هم ریخته کشور بحران زده خواهد بود. پیدایی متوالی کشورهای جدید و نیز پدید آمدن جهان سوم یکی از مشخصترین وجوه روابط بین الملل معاصر و نیز حقوق بین الملل معاصر بوده است. اگر درست باشد که پدید آمدن کشورهای سوسیالیستی پس از انقلاب سوسیالیستی ۱۹۱۷، حقوق بین الملل سنتی را به انگاره های خاص سوسیالیستی در آورده، این واقعیت هم درست خواهد بود که پیدایی کشورهای جدید و ایجاد جهان سوم پس از جنگ جهانی دوم، از حقوق بین الملل معاصر تعریف و مفهومی دوباره به دست داده است.در این نوشتار سعی خواهیم کرد میزان دخالت کشورهای جهان سوم را در ایجاد دکترین مسیولیت و تاثیر دکترین مسیولیت حمایت را بر روی کشوهای جهان سوم بررسی کنیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

صفحه

مقدمه : ۱

فصل اول: کلیات و مفاهیم ۵

بخش نخست: معنا و مفهوم نظریه مسیولیت حمایت ۷

گفتار نخست: چگونگی خلق اصطلاح مسیولیت حمایت ۸

بند نخست: اقدامات اولیه زمینه ساز ظهور نظریه مسیولیت حمایت ۸

بند دوم: تلاش های آقای کوفی عنان برای زمینه سازی طرح ایده مسیولیت حمایت ۹

بند سوم: کمیسیون بین المللی مداخله و حاکمیت کشور ۱۳

گفتار دوم: نظریه های زمینه ساز ظهور نظریه مسیولیت حمایت ۱۵

بند نخست: نظریه وظیفه دخالت ۱۶

بند دوم: نظریه جامعه بین المللی ۱۷

بند سوم: نظریه امنیت انسانی ۱۸

بند چهارم: نظریه حاکمیت فردی ۱۹

بند پنجم: نظریه حاکمیت به مثابه مسیولیت ۲۰

گفتار سوم: موضع گیری کشورها در خصوص مسیولیت حمایت ۲۱

بند اول: موضع گیری در مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۲۲

الف)کشورهای مخالف ۲۳

ب)کشورهای موافق ۲۴

بند دوم: نظریه در شورای امنیت ۲۵

گفتار چهارم: دکترین مسیولیت حمایت در سایر اسناد بین المللی ۲۷

بند اول: نسل کشی ۳۲

بند دوم: جرایم علیه بشریت ۳۳

بند سوم: جنایات جنگی ۳۴

بند چهارم: پاکسازی قومی ۳۵

گفتار پنجم: تحول مفهوم حاکمیت و مداخله بشر دوستانه ۴۲

بند اول: سیر تاریخی تحول مفهوم حاکمیت ۴۲

بند دوم:مفهوم و جایگاه اصل مداخله بشردوستانه در حقوق بین الملل ۴۷

الف) مفاهیم سنتی مداخله بشردوستانه ۴۸

ب) مفاهیم معاصر مداخله بشردوستانه ۴۹

بند سوم: حاکمیت به مثابه مسیولیت مبنایی برای دکترین مسیولیت حمایت ۵۳

جمع بندی فصل اول: ۵۸

فصل دوم: ماهیت و ارکان مسیولیت حمایت ۵۹

مبحث اول: بررسی عناصر مسیولیت حمایت ۶۰

گفتار اول–مسیولیت پیشگیری ۶۱

الف) هشدار خطر ۶۴

ب) پاسخ دهی ۶۹

گفتار دوم– مسیولیت واکنشی ۷۵

گفتار سوم– مسیولیت بازسازی ۷۹

بخش دوم– واکنش نظامی و مشروعیت سازی برای آن ۸۶

گفتار اول– معیارهای لازم برای مشروعیت سازی واکنش نظامی: ۸۶

بند اول: وجود علل مشروع یا عادلانه ۸۸

بند دوم:قصد و نیت صالح: ۹۰

بند سوم:اقدام به مداخله به عنوان آخرین راه حل موجود ۹۱

بند چهارم:ابزار مناسب ۹۲

بند پنجم: دورنمای معقول اقدام نظامی ۹۲

گفتار دوم– صلاحیت احراز، مجوز اقدام ۹۴

بخش سوم: چالش های پیش روی اجرای نظریه مسیولیت حمایت ۹۹

گفتار اول:انتقادات نحوه اجرایی شدن نظریه مسیولیت حمایت ۹۹

بند اول: چالش های پیش روی سازماندهی اجرایی نظریه مسیولیت حمایت ۱۰۰

بند دوم: چالش های حقوقی مانع اجرای نظریه مسیولیت حمایت ۱۰۲

گقتار دوم: چگونگی ارتقای سطح اجرایی نظریه مسیولیت حمایت ۱۰۴

بند نخست: ایجاد سازوکارهای اجرایی برای مسیولیت حمایت در سطوح بین المللی ۱۰۴

بند دوم: ایجاد سازوکارهای اجرایی برای مسیولیت حمایت در سطوح داخلی کشورها ۱۰۶

گفتار سوم: توانمندی های نهادهای بین المللی در اقدام برای مسیولیت حمایت ۱۰۷

بند اول: نقش ارکان مختلف ملل متحد در اجرای مسیولیت حمایت ۱۰۸

الف: نقش مجمع عمومی در ارتقای سطح اجرایی نظریه مسیولیت حمایت ۱۰۸

ب: نقش شورای امنیت در ارتقای سطح اجرایی نظریه مسیولیت حمایت ۱۰۹

جمع بندی فصل دوم ۱۱۱

فصل سوم: جهان سوم و مسیولیت حمایت ۱۱۳

بخش اول:مفهوم جهان سوم و تاثیرات آن بر حقوق بین الملل ۱۱۴

گفتار اول: مفهوم ۱۱۴

گفتار دوم: تاثیرات کشورهای جهان سوم بر حقوق بین الملل ۱۱۵

بند اول: نقش جهان سوم در تصویب قطعنامه های سازمان ملل ۱۱۷

بند دوم: جهان سوم و اصول همزیستی مسالمت آمیز ۱۱۹

بند سوم: جهان سوم و اصل حاکمیت دولت ها ۱۲۰

مبحث دوم: کشورهای جهان سوم و مداخلات مسیولیت حمایت ۱۲۱

بند اول: سومالی (۱۹۹۳) ۱۲۲

بند دوم: رواندا (۱۹۹۴) ۱۲۶

بند سوم: سربرنیتسا (۱۹۹۵) ۱۳۰

بند چهارم: جمهوری دموکراتیک کنگو ۱۳۳

بند پنجم: ساحل عاج ۱۳۵

بند ششم: بروندی ۱۳۷

بند هفتم: سیرالیون ۱۳۸

بند هشتم: کامبوج ۱۳۹

بند نهم: تیمور شرقی ۱۴۲

گفتاردوم: مسیولیت حمایت و جنبش های نوظهور ۱۴۴

بند اول: بحران در لیبی ۱۴۴

بند دوم: مسیولیت حمایت و بحران غزه ۱۵۲

بند سوم: بحران سودان(دارفور) ۱۵۶

بند چهارم:بحران در سوریه ۱۶۰

الف) قطعنامه ۲۰۴۲ و مسیولیت حمایت در سوریه ۱۶۲

ب) قطعنامه ۲۰۴۲ و تحدید حاکمیت دولت سوریه ۱۶۳

ج)قطعنامه ۲۰۴۲ و حقوق بین الملل ۱۶۴

نتیجه گیری ۱۶۵

فهرست منابع ۱۶۸

کلیدواژه ها

  • مسیولیت حمایت
  • جهان سوم
  • حقوق بشر
  • حمایت قانونی
  • مسیولیت حقوقی
  • مسیولیت حمایت
  • منشور ملل متحد
  • حقوق بشر
  • حقوق بین الملل
  • کشورهای در حال توسعه