رویکرد حقوق بین الملل در خصوص تبلیغات خصمانه برای جنگ (پروپاگاندا)
رویکرد حقوق بین الملل در خصوص تبلیغات خصمانه برای جنگ (پروپاگاندا) نام مقاله ای است از ریحانه ریخته گر برنجی و عباسعلی کدخدایی که در شماره سه دوره چهل و هشت (مهر 1397) فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران منتشر شده است.
چکیده
به‌دنبال توسعۀ فناوریهای ارتباطی، کشورها به‌تدریج متوجه نقش مافوق تصور تبلیغات در جهت دادن به افکار افراد در برابر مناسبات جهانی شدند. از همین رو در طول تاریخ، کشورها و افراد اقدام به انتشار تبلیغات خصمانه یا پروپاگاندا[1] کردند تا جهانیان را به ضروری یا بشردوستانه بودن اقدامات خصمانۀ خود متقاعد سازند. در همین خصوص، به‌طور ویژه از تبلیغات خصمانه برای تحریک به مخاصمۀ مسلحانه به‌مراتب استفاده شده است که نمونههای آن را در تجاوز آمریکا به عراق، قضیۀ اوکراین و تبلیغات گروهک تروریستی داعش شاهد بودیم. هدف از این مقاله، تبیین ابعاد و جایگاه تبلیغات خصمانه برای جنگ در حقوق بینالملل به روش تحلیلی-توصیفی است. بررسی قواعد و مقررات حقوق بینالملل نشان می‌دهدکه برخلاف تصور عموم، تبلیغات خصمانه در عرصۀ حقوق بینالملل، بارها مورد اشاره قرار گرفته و محکوم شده است. مهمترین نمونۀ آن در بند 1 مادۀ 20 میثاق حقوق مدنی و سیاسی به چشم می‌خورد. در همین زمینه، رویۀ قضایی و قطعنامههای سازمانهای بینالمللی نیز شاهد این مدعاست. به‌‌سبب اهمیت مقابله با این فرایند رو به رشد، لازم است رویکرد حقوق بینالملل در خصوص تبلیغات خصمانه برای جنگ به‌تفصیل بررسی شود.
کلیدواژه‌ها
- آزادی بیان
- تبلیغات خصمانه
- حقوق بین الملل
- میثاق حقوق مدنی و سیاسی
- مخاصمه مسلحانه