رویکرد دیوان کیفری بین‌المللی به عفو جرایم بین‌المللی از منظر قاعدۀ منع محاکمۀ مجدد
رویکرد دیوان کیفری بین‌المللی به عفو جرایم بین‌المللی از منظر قاعدۀ منع محاکمۀ مجدد نام مقاله ای از امین زحمتکش و مجتبی جانی پور و مهین سبحانی که در شماره دهم (زمستان 1394) نشریه آموزه های حقوق کیفری منتشر شده است.
چکیده
بی‌تردید، عفو مجرمان بین‌المللی یکی از عوامل بی‌کیفری است و دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) به عنوان نهادی که پرچمدار مقابله با فرهنگ بی‌کیفری و تأمین منافع عدالت می‌باشد، وظیفۀ خطیری در جلوگیری از فرار مرتکبان نقض‌های شدید حقوق بشری از مسئولیت کیفری بین‌المللی با توسل به انواع حربه‌های مصونیت از مجازات همچون عفو بر عهده دارد. به همین منظور، نوشتۀ پیش رو رویکرد دیوان کیفری بین‌المللی را ـ در وضعیتی که مرتکبان جرایم بین‌المللی بعد از محاکمه در یک دادگاه ملّی یا بعد از رسیدگی و انجام تحقیقات توسط کمیسیون حقیقت‌یاب، مورد عفو قرار گیرند و پس از آن به منظور ممانعت از اِعمال صلاحیت تکمیلی دیوان و به عنوان یک دفاع به بند «ج» مادۀ 20 اساسنامۀ رم در خصوص «قاعدۀ منع محاکمۀ مجدد» استناد نمایندـ ، نقد و بررسی می‌کند. بر اساس برایند این پژوهش، به نظر می‌رسد استناد ناقضان حقوق بشرِ برخوردار از عفو یا بخشودگی به «قاعدۀ منع محاکمۀ مجدد»، مانع از تعقیب و محاکمۀ آنان از سوی دیوان نمی‌گردد، هرچند در نهایتْ اتخاذ تصمیم در این باره در چهارچوب صلاحدید دیوان می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
- دیوان
- کیفری بین‌المللی
- عفو
- جرایم بین‌المللی
- قاعدۀ منع محاکمۀ مجدد
- کمیسیون حقیقت‌یاب