رویکرد سیاست کیفری تقنینی ایران در قبال بزه دیدگان دارای اختلال ذهنی– روانی

عنوان	رویکرد سیاست کیفری تقنینی ایران در قبال بزه دیدگان دارای اختلال ذهنی– روانی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	مریم شیشه گران
استاد راهنما	محمدعلی حاجی ده آبادی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۸
دانشگاه	دانشگاه قم

رویکرد سیاست کیفری تقنینی ایران در قبال بزه دیدگان دارای اختلال ذهنی– روانی عنوان پایان نامه ای است که توسط مریم شیشه گران، با راهنمایی محمدعلی حاجی ده آبادی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

اختلالات روانی موضوعی است که هم می تواند موجب بزهکاری و هم موجب بزه دیدگی افراد گردد؛ در هر صورت نحوه ی مواجه ی حقوق جزا و دستگاه عدالت کیفری با بزهکاران و بزه دیدگان دارای اختلالات روانی از اهمیت زیادی برخوردار است. اختلالات روانی شامل طیف وسیعی از اختلالات هستند که به لحاظ شدت و ضعف به دو دسته عمده ی اختلالات روان نژدی و روان پریشی تقسیم می شوند. شدیدترین نوع اختلالات روانی، روان پریشی ها هستند؛ البته در دسته ی اختلالات روان نژدی اختلالاتی مانند اختلال شخصیت اسکیزویید، اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یا اسکیزوفرنی گونه تا حدودی به لحاظ شدت اختلال می تواند همپای اختلالات روان پریشانه به شمار آیند. هر دسته از این افراد، به لحاظ خصوصیات خلقی و رفتاری متفاوت، به نوعی مورد بزه دیدگی واقع می شوند. موضوع پایان نامه حاضر بررسی سیاست کیفری ایران در قبال بزهکاری هایی است که علیه این گروه از افراد جامعه ارتکاب می یابد که با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام یافته است در بررسی که از قوانین کیفری به عمل آمد در گام نخست به این نتیجه رسیدیم که قانونگذار نه تنها به تقسیم بندی اختلالات روانی اشاره ای نکرده بلکه آن طوری که شایسته است حمایت لازم و کافی از آنان به عمل نیاورده است. همچنین به دلیل نقش سرپرستان اینگونه اشخاص در مراقبت و صیانت از انها، قانونگذار می توانست به سبب قصور و سهل انگاری در مراقبت از این افراد، مسیولیت و تنبیه خاص به خود در نظر می گرفت. هرچند این بزه دیدگان فقط به حمایت قانونی نیاز ندارند و باید از حمایت های اجتماعی، خانوادگی، فرهنگی، آموزشی و ... برخوردار باشند که البته اگر تمامی این حمایت ها تحت پوشش قوانین کیفری قرار گیرد برای اجرایی و عملی شدن آنها اطمینان بیشتری حاصل می–شود زیرا که از قوی ترین ضمانت اجراها برای عملی کردن آنها استفاده کرده ایم اما متاسفانه اشاره ای به این موضوع نیز در قوانین جزایی نشده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه مقدمه

الف) بیان مساله

ب) سوالات پژوهش ۳ ت) فرضیات

ث) ضرورت و اهمیت پژوهش

ج) اهداف پژوهش

چ) روش پژوهش

ح) پیشینه ی پژوهش

خ) جنبه ی جدید و نوآوری پژوهش

د) کاربردهای پژوهش

ه) سامانه ی پژوهش

فصل اول؛ کلیات مبحث اول: مفاهیم

گفتار اول، سیاست کیفری

بند اول، مفهوم لغوی سیاست

بند دوم، مفهوم اصطلاحی سیاست

بند سوم، کیفر

بند چهارم، سیاست کیفری

بند پنجم، انواع سیاست کیفری

بند ششم، رابطه و تمایز سیاست کیفری با سیاست جنایی

بند هفتم، رابطه و تمایز سیاست کیفری با حقوق کیفری

گفتار دوم، بزه دیده

بند اول، تعریف لغوی بزه دیده

بند دوم، تعریف اصطلاحی بزه دیده

بند سوم، انواع بزه دیده

بند چهارم، علل و عوامل بزه دیدگی

گفتار سوم، اختلال روانی

بند اول، تعریف لغوی

بند دوم، تعریف اصطلاحی

بند سوم، رفتار نابهنجار

بند چهارم، تفاوت اختلال روانی با رفتار نابهنجار

بند پنجم، طبقه بندی و انواع اختلالات روانی

مبحث دوم: مبنای حمایت از بزه دیدگان اختلال روانی

گفتار اول، مبنای دینی و ایدولوژیک

گفتار دوم، مبنای ارزشی

گفتار سوم، مبنای قصور دولت ها

گفتار چهارم، مبنای تقلیل بزهکاری

مبحث سوم: تعریف انواع اختلالات روانی مرتبط با بزهکاری و بزه دیدگی

گفتار اول، اختلالات روان پریشی (پسیکوز)

گفتار دوم، اختلالات روانی روان نژندی (نوروز)

مبحث چهارم: رابطه ی اختلالات روانی با بزهکاری

گفتار اول، ارتباط اختلالات روانی و مسیولیت کیفری

گفتار دوم، اختلالات روانی موثر بر بزهکاری

بند اول، دلایل ارتکاب جرم توسط یک بیمار روانی

بند دوم، تاثیر انواع اختلالات روان پریشی بر بزهکاری

بند سوم، تاثیر انواع اختلالات روان نژدی بر بزهکاری

مبحث پنجم: اختلالات روانی موثر بر بزه دیدگی

گفتار اول، اختلالات روان پریشی موثر بر بزه دیدگی

بند اول، بزه دیدگی ناشی از اختلال اسکیزوفرنی (شیزوفرنی)

بند دوم، بزه دیدگی ناشی از بیماری صرع

گفتار دوم، اختلالات روان نژندی موثر بر بزه دیدگی

بند اول، بزه دیدگی ناشی از اختلال هیستری

بند دوم، بزه دیدگی ناشی از اختلال هیپوکاندری

بند سوم، بزه دیدگی ناشی از اختلال افسردگی

بند چهارم، بزه دیدگی ناشی از اختلال عقب ماندگی ذهنی

بند پنجم، بزه دیدگی ناشی از اختلال وسواسی

بند ششم، بزه دیدگی ناشی از اختلال شخصیت وابسته

مبحث پنجم: تاریخچه

گفتار اول، تاریخچه ی تکوین علم بزه دیده شناسی

گفتار دوم، تاریخچه ی اختلالات روانی و درمان آنها

گفتار سوم، تاریخچه ی نقش بزه دیدگان در وقوع جرم

گفتار چهارم، تاریخچه ی نقش بزه دیدگان در میزان مجازات و مسیولیت کیفری بزهکار

گفتار پنجم، پیشینه ی تاریخی سیاست کیفری تقنینی بزه دیدگان دارای اختلال روانی

فصل دوم؛ جایگاه بزه دیده در سیاست کیفری تقنینی ایران مبحث اول: نقش بزه دیده در وقوع جرم

گفتار اول، علل و عوامل بزه دیدگی دخیل در وقوع جرم

گفتار دوم، انواع بزه دیده بر مبنای تاثیر در وقوع جرم

گفتار سوم، اشکال همکاری بزه دیده در وقوع جرم

مبحث دوم: مسیولیت کیفری بزه دیده در حقوق ایران

گفتار اول، مسیولیت کیفری بزه دیدگان عادی در حقوق ایران

گفتار دوم، مسیولیت کیفری بزه دیدگان ناتوان ذهنی یا دارای اختلال روانی

مبحث سوم: نقش بزه دیده در سرنوشت قضایی بزهکار

گفتار دوم، نقش بزه دیده در میزان مسیولیت کیفری و مجازات بزهکار

بند اول، میزان تاثیر بزه دیدگان عادی در میزان مجازات و مسیولیت کیفری بزهکار

بند دوم، تاثیر بزه دیدگان دارای اختلال روانی بر میزان مسیولیت کیفری بزهکار

فصل سوم؛ پاسخ های کیفری در قبال بزه دیدگان دارای اختلال روانی در سیاست کیفری تقنینی ایران مبحث اول: جایگاه بزه دیده در مجازات و پاسخ های کیفری

گفتار اول، مجازاتِ بزه دیدگان در قانون مجازات اسلامی ایران

گفتار دوم، بی کیفرمانی بزه دیدگانی که مستحق مجازات اند

مبحث دوم: انواع حمایت ها از بزه دیدگان دارای اختلال روانی ۹۷ گفتار اول، پاسخ های حمایتی تقنینی کیفری

بند اول، حمایت قانون مجازات اسلامی از بزه دیدگان دارای اختلال روانی

بند دوم، حمایت قانون آیین دادرسی کیفری از بزه دیدگان دارای اختلال روانی

گفتار دوم، کاستی های سیاست کیفری ایران در قبال حمایت از بزه دیدگان دارای اختلال روانی ۱۱۳ بند اول، حمایت های پزشکی

بند دوم، حمایت های روان پزشکی

بند سوم، حمایت اجتماعی

الف– حمایت اجتماعی – خانوادگی

ب– حمایت اجتماعی – فرهنگی

بند چهارم، حمایت عاطفی و حیثیتی

بند پنجم، حمایت مالی یا مراجع اجتماعی

نتیجه گیری

پیشنهادها

فهرست منابع و مآخذ

فهرست علایم و اختصارات

کلیدواژه ها

• بز ه دیده
• اختلالات روانی
• بزه دیده ناتوان
• سیاست کیفری
• سیاست کیفری تقنینی