ساز و کارهای حقوقی اجرای برنامه های شهرسازی در ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ساز و کارهای حقوقی اجرای برنامه های شهرسازی در ایران
عنوانساز و کارهای حقوقی اجرای برنامه های شهرسازی در ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجوزهرا آرال
استاد راهنمامحمد امامی
استاد مشاورسیدمجتبی واعظی، محمدرضا بذرگر
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه شیراز


ساز و کارهای حقوقی اجرای برنامه های شهرسازی در ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا آرال، با راهنمایی محمد امامی و با مشاوره سیدمجتبی واعظی و محمدرضا بذرگر در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

افزایش جمعیت شهرها که ناشی از مهاجرت و فراهم شدن زمینه اشتغال در شهرها می باشد، طی دهه های اخیر دولت را ناچار به ساماندهی و کنترل فیزیکی شهرها و تهیه مقرراتی برای نظارت بر این امر نموده است. برای رشد موزون شهرها و به حداقل رساندن مشکلات شهری برنامه ریزی هایی از طریق تصویب طرح های توسعه شهری به اجرا گذاشته شده است. طرح های شهرسازی مصوب، مبنای کلیه برنامه ها و اقدامات عمرانی شهرداری ها بوده و از این لحاظ حایز اهمیت و اولویت ویژه می باشد. ساز و کارهای حقوقی، به عنوان یکی از مکانیزم های اجرایی طرح های توسعه شهری در تحقق اهداف طرح ها و کیفیت توسعه شهری، از اهمیت اساسی برخوردار می باشند. لذا این پژوهش در پی بررسی و شناخت انواع ساز و کارهای حقوقی اجرای برنامه های شهرسازی و همچنین تحلیل و بررسی نقش آن در تضمین اجرای صحیح و کامل برنامه های توسعه شهری است. در این مسیر ابتدا کلیاتی درباره برنامه های توسعه شهری مورد بحث قرار گرفته و سپس سازو کارهای حقوقی به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته اند. تفکیک اراضی و منطقه بندی شهری، تحت عنوان سازو کارهای حقوقی ناظر بر اراضی، و پروانه ساختمان، گواهی عدم خلافی و گواهی پایان کار به عنوان ساز و کارهای ناظر بر ساخت و ساز مورد بررسی قرار گرفته اند. و در نهایت به مراجع رسیدگی کننده به تخلفات ساختمانی (کمیسیون ماده صد شهرداری) تحت عنوان ساز و کار تعقیبی ناظر بر برنامه های شهرسازی پرداخته ایم. هریک از این مکانیزم ها درصورت فراهم بودن بستر مناسب و اجرای دقیق می توانند در راستای اجرای صحیح برنامه های شهرسازی و دستیابی به آرمان های طرح های توسعه شهری گام موثری تلقی شوند. لیکن مشکلات موجود در ساختار و توان مالی نهاد مجری و ناظر برنامه های شهرسازی – شهرداری ها– و همچنین تعدد و عدم هماهنگی در وظایف سازمانهای دخیل در امر مدیریت شهری و وجود قوانین متعدد، پراکنده و بعضا متضاد در حوزه شهرسازی، به اعتبار و کارآیی مکانیزم های حقوقی آسیب جدی وارد کرده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: مقدمه ۱

مقدمه ۲

مبحث اول: تعاریف و مفاهیم ۷

گفتار اول: مفهوم برنامه ریزی ۷

گفتار دوم: تعریف برنامه ریزی و انواع آن ۸

بند اول: تعریف برنامه ریزی ۸

بند دوم: انواع برنامه ریزی ۹

بند سوم: انواع برنامه ریزی از نظر مدت اجرا ۱۱

گفتار سوم: تعریف برنامه ریزی و طرح ریزی شهری ۱۴

مبحث دوم: اهداف و ضرورت ها ۱۵

گفتار اول: اهداف برنامه ریزی شهری ۱۵

گفتار دوم: ضرورت های برنامه ریزی شهری ۱۶

۱ ساماندهی وضع موجود ۱۶

۲ ضرورت های اجتماعی و فرهنگی ۱۷

۳ ضرورت های اقتصادی ۱۷

۴ ضرورت های فیزیکی و کالبدی ۱۸

۵ ضرورت همسویی با روند تحولات و توسعه شهری ۱۸

۶ ضرورت های مدیریتی و اداری ۱۹

۷ ضرورت های سیاسی و اجرایی ۲۰

گفتار سوم: ضرورت های وضع ضوابط و مقررات شهرسازی ۲۰

مبحث سوم: سیر تحولات برنامه ریزی شهری در ایران ۲۴

مبحث چهارم: نظام اجرایی و تشکیلات برنامه ریزی شهری ۲۹

مبحث پنجم: انواع طرح ها و برنامه های شهری ۳۷


فصل دوم: ساز و کارهای حقوقی ناظر بر اراضی ۴۸

مبحث اول: تفکیک اراضی ۴۹

گفتار اول: تعریف، تاریخچه و ضرورت تفکیک ۴۹

بند اول: تعریف و ماهیت تفکیک ۴۹

بند دوم: سابقه تاریخی تصویب قوانین تفکیک زمین در ایران ۵۲

بند سوم: ضرورت و اهمیت تفکیک و افزار ۵۵

گفتار دوم: ضوابط حقوقی حاکم بر مراجع قانونی در رابطه با تفکیک ۵۷

بند اول؛ تفکیک اراضی شهری و ارتباط آن با طرح های شهری، آیین نامه منطقه بندی و ضوابط و مقررات تفکیک زمین ۵۷

بند دوم: الزام مراجع قانونی به رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی در تفکیک اراضی ۵۹

۱ الزام مراجع ثبتی و قضایی به افراز و تفکیک اراضی بر طبق نقشه مصوب شهرداری ۵۹

۲ الزام مراجع تفکیک و افراز به رعایت ضوابط مسکن و شهرسازی ۶۱

بند سوم: وضع موجود نظارت و کنترل بر تفکیک اراضی ۶۲

۱ ضوابط و مقررات ناظر بر تفکیک اراضی داخل در محدوده شهرها ۶۲

۲ ضوابط و مقررات ناظر بر تفکیک باغات و مزارع در محدوده شهری ۶۴

۳ ضوابط و مقررات تفکیک و احداث بنا در محدوده استحفاظی ۶۵

۴ ضوابط و مقررات ناظر بر تفکیک در خارج از محدوده قانونی شهرها ۶۸

گفتار سوم: فرآیند اداری تفکیک زمین در ایران ۷۰

بند اول: شیوه های تفکیک زمین شهری در ایران از نقطه نظر مقررات ثبتی ۷۰

بند دوم: نظام مدیریت شهری و فرایند اداری تفکیک در ایران ۷۴

۱ وظایف و ماموریت های شهرداری در مورد تفکیک اراضی شهری ۷۴

۲ وظایف و ماموریت های شورای شهر در مورد تفکیک اراضی شهری ۷۴

۳ وظایف سایر دستگاههای دولتی در مورد تفکیک ۷۵

مبحث دوم: منطقه بندی شهری ۷۶

گفتار اول: تعاریف ۷۶

بند اول: تعاریف و مفاهیم منطقه بندی شهری (zoning) ۷۶

بند دوم: اهمیت منطقه بندی شهری ۷۸

بند سوم: ضوابط منطقه بندی و طرح جامع ۸۰

گفتار دوم: ضوابط و مقررات منطقه بندی ۸۲

بند اول: مقررات منطقه بندی ۸۲

۱ عوامل موثر در منطقه بندی ۸۴

۲ اهداف منطقه بندی ۸۵

۳ امتیازات منطقه بندی ۸۵

بند دوم: آیین نامه منطقه بندی ۸۶

۱ اطلاعات مورد نیاز جهت تدوین آیین نامه ی منطقه بندی ۸۸

بند سوم: نقشه های منطقه بندی ۸۸

۱ تهیه ی نقشه ی منطقه بندی شهری ۸۹

بند چهارم: تعدیل ضوابط منطقه بندی ۹۰

گفتار سوم: محتوای منطقه بندی ۹۲


فصل سوم: سازوکارهای حقوقی ناظر بر ساخت و ساز ۹۷

گفتار اول: اهمیت صدور پروانه و نظارت ساختمانی در شهرها ۹۸

گفتار دوم: سابقه صدور پروانه ساختمانی ۱۰۰

گفتار سوم: جایگاه قانونی شناسنامه ساختمان ۱۰۱

گفتار چهارم: شکل و محتوای پروانه های ساختمانی ۱۰۲

گفتار پنجم: چگونگی اقدام و مراحل صدور پروانه ساختمان ۱۰۳

بند اول: مراحل صدور پروانه ساختمان ۱۰۳

بند دوم: تغییرات مجاز و موارد اصلاح پروانه ساختمان ۱۰۷

بند سوم: مواردی که احتیاج به صدور پروانه ندارد ۱۰۹

گفتار ششم: نظارت بر عملیات ساختمانی و انطباق با پروانه و نقشه ۱۱۰

بند اول: نظارت عملی بر احداث ساختمان ۱۱۰

بند دوم: صدور گواهی عدم خلاف ۱۱۳

بند سوم: گواهی پایان کار ساختمان ۱۱۴

گفتار هفتم: صدور پروانه ساختمانی در خارج از محدوده قانونی شهرها ۱۱۶


فصل چهارم: سازوکارهای تعقیبی ناظر بر برنامه های شهرسازی ۱۱۸

مبحث اول: رسیدگی به تخلفات ساختمانی به وسیله کمیسیون ماده ۱۰۰ ۱۲۰

گفتار اول: جایگاه ماده

قانون شهرداری در نظام حقوقی ایران ۱۲۰

گفتار دوم: اعضا و حدود صلاحیت کمیسیون ماده ۱۰۰ ۱۲۳

گفتار سوم: مراحل رسیدگی کمیسیون ماده ۱۰۰ ۱۲۵

بند اول: رسیدگی به وسیله کمیسیون بدوی ۱۲۶

بند دوم: رسیدگی به وسیله کمیسیون تجدید نظر ۱۲۹

گفتار چهارم: ویژگی آراء کمیسیون ماده ۱۰۰ ۱۳۱

مبحث دوم: رسیدگی به تخلفات ساختمانی بوسیله دیوان ع–دالت اداری ۱۳۳

گفتار اول: حق شکایت از آرای کمیسیون ماده ۱۰۰ ۱۳۴

گفتار دوم: آرای قابل نقض در دیوان ع–دالت اداری ۱۳۴

گفتار سوم: شکل رسیدگی در دیوان عدالت اداری ۱۳۷

گفتار چهارم: توقیف اجرای آرای کمیسیون ماده ۱۰۰ ۱۳۷

گفتار پنجم: اجرای آرای مربوط به تخلفات ساختمانی ۱۳۸

بند اول: آرای قطعی ۱۳۹

بند دوم: آرای غیر قطعی ۱۴۲

مبحث سوم: ضمانت های اجرای آرای کمیسیون ماده ۱۰۰ ۱۴۴

گفتار اول: جلوگیری و تخریب ۱۴۵

گفتار دوم: جریمه و اعاده به وضع سابق ۱۵۱

مبحث چهارم: انواع تخلفات داخل در شمول موضوع م

و تبصره های آن ۱۵۲

گفتار اول: ماهیت تخلفات ساختمانی ۱۵۳

گفتار دوم: تخلفات واقع در صلاحیت کمسیون م

و تبصره های آن ۱۵۴

بند اول: تخلف احداث بنای بدون پروانه ۱۵۴

بند دوم: تخلف تراکم اضافی ۱۵۶

بند سوم: تخلف عدم رعایت عقب نشینی ۱۵۸

بند چهارم: تخلف عدم استحکام بنا ۱۶۳

بند پنجم: تخلف عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی ۱۶۴

بند ششم: تخلف تبدیل و حذف و تغییر کاربری ۱۶۴

بند هفتم: تخلف احداث بنا در حریم خطوط انتقال برق و تاسیسات و منابع آبهای عمومی کشور ۱۶۸


نتیجه گیری ۱۷۲

منابع و مآخذ ۱۷۸

کلیدواژه ها

  • شهرسازی
  • ایران
  • توسعه شهری
  • برنامه ریزی
  • اجرای برنامه
  • حقوق قانونی
  • تفکیک اراضی
  • منطقه بندی شهری
  • ساز و کارهای حقوقی
  • برنامه های شهرسازی