سیاست جنایی امنیت محور

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سیاست جنایی امنیت محور
عنوانسیاست جنایی امنیت محور
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوعارف علینژاد ساروکلایی
استاد راهنمامهرداد رایجیان اصلی
استاد مشاورشهلا معظمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



سیاست جنایی امنیت محور عنوان پایان نامه ای است که توسط عارف علینژاد ساروکلایی، با راهنمایی مهرداد رایجیان اصلی و با مشاوره شهلا معظمی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

سیاست جنایی هم در نوع مضیق و هم در نوع موسع ارتباط گسترده ای با امنیت دارد و در واقع، هدف اصلی از تنظیم هر سیاست جنایی رسیدن به امنیت می باشد . حقوق کیفری به عنوان هسته مرکزی سیاست جنایی ، در چند دهه اخیر با شکل گیری اشکال نوین بزهکاری و ناکارآمدی رویکرد های اصلاح و درمان و تحت تاثیر جنبش های بازگشت به کیفر، به سمت رویکر های امنیت مدار سوق پیدا کرده است . این امر با ورود جهان به هزاره سوم و شکل گیری حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر در آمریکا و حوادث تروریستی دیگر به صورت یک رویه متداول نمود پیدا کرده است . جهت گیری های جدید سیاست جنایی – وبه طور خاص تری حقوق کیفری – با محوریت قرار دادن امنیت ، از طریق تصویب قوانین سخت گیرانه ، کاهش تضمین های دادرسی و اعطای اختیارات فراوان به مقامات اجرایی امنیت را درتقابل با آزادی قرار داده و جامعه را به سمت پلیسی کردن و خطر مداری سوق می دهد . بازتاب رویکرد های امنیت مدار در عصر حاضر باعث می گردد تا حقوق کیفری در چالش با قواعد حقوق بشر قرار گیرد و اسباب تعرض به آن را فراهم آورد .

ساختار و فهرست پایان نامه

الف) تبیین مساله ۱۱

ب) روش تحقیق ۱۳

ج) پیشینه تحقیق ۱۳

د) اهمیت موضوع و انگیزه انتخاب آن ۱۴

ه) پرسش ها و فرضیه هایِ تحقیق ۱۴

و) سازماندهیِ تحقیق ۱۵

بخش نخست : شناخت ِگفتمان سیاست جنایی امنیت محور ۱۷

فصل نخست : مفاهیم و مبانیِ سیاست جنایی امنیت محور ۱۷

مبحث نخست : شناخت سیاست جنایی ۱۸

گفتاراول : مفهوم سیاست جنایی ۱۹

الف) مفهوم مضیق ۱۹

ب) مفهوم موسع ۲۲


گفتار دوم : جنبه های سیاست جنایی ۲۵

الف) سیاست جنایی تقنینی ۲۵

ب)سیاست جنایی قضایی ۲۶

ج) سیاست جنایی اجرایی ۲۷

د)سیاست جنایی مشارکتی ۲۷

مبحث دوم : شناخت امنیت ۳۰

گفتار اول : شاخص های امنیت ۳۰

الف) امنیت به مثابه نیاز ۳۰

ب) امنیت به مثابه هدف ۳۱

گفتاردوم: جنبه های امنیت ۳۳

الف امنیت ملی ۳۳

ب)امنیت بین المللی ۳۵

ج امنیت اجتماعی ۳۶

فصل دوم : تکثررویکردهایِ پاسخ دهنده در سیاست جنایی امنیت محور ۳۹

مبحث نخست : رویکردها و توجیهات منطبق با عوامل تهدید کننده امنیت ۴۰

گفتاراول : رویکردهای کلاسیک ۴۰


الف) رویکرد گذشته نگر : آموزه سزادهی ۴۰

ب) رویکرد آینده نگر : آموزه های کاهندگی(تقلیل گرایی ) ۴۲


گفتار دوم : رویکردهای جدید ۴۴

الف) رویکردهای سرکوبگر ۴۴

۱– تسامح صفر، پایان دوره مدارا ۴۴

۲–قوانین سه ضربه ۴۷

۳ – جنگ علیه تروریسم با تکیه برباز خوانی نظریه حقوق کیفری دشمن مدار ۵۲

ب) رویکردهای پیشگیرانه ۵۶

۱ – سزادهی منعطف ۵۶

۲ – مدیریت خطر ۵۹

۱–۲ :تحلیل خطر: از جامعهِ خطر مدار تا بزهکاران خطرناک ۵۹

۲–۲:مدیریت ِمجرمان پر خطر ۶۱

مبحث دوم: امنیت گرایی بر مبنای مدل های سیاست جنایی ۶۵

الف: مدل لیبرال ۶۶

ب: مدل اقتدار گرا ۶۹

ج: مدل اقتدار گرای فراگیر ۷۰

بخش دوم : تحلیل تطبیقی سیاست جنایی امنیت محور ۷۳

فصل نخست : جنبه های ملی سیاست جنایی امنیت محور ۷۴

مبحث نخست : امنیتی شدن حقوق کیفری ماهوی در ایران ۷۴

گفتار اول : جرم انگاری گسترده و توسعه عناوین مجرمانه ۷۵

الف) جرم انگاری اندیشه مجرمانه ۷۵

۱ – تبانی ۷۵

۲ – طرح براندازی حکومت ۷۷

ب : گسترش دامنه شمول محاربه : از جرم محاربه تا جرایم ِ در حکم محاربه ۷۹



گفتار دوم : امنیتی شدن حقوق کیفری شکلی: آیین دادرسی ویژه (افتراقی) درجرایم علیه امنیت ۸۱

الف) صلاحیت ویژه ۸۲

۱ –صلاحیت بر مبنای نوع جرم ۸۳

۲ –صلاحیت برمبنای شخصیت متهم ۸۵

ب) تحدید تضمین های دادرسی ۸۸

۱– محدودیت مداخله وکیل در دادرسی ۸۹

۲–تسری قرار ها به بازداشت موقت ۹۰

۳ – غیر علنی بودن رسیدگی ۹۱


فصل دوم : جنبه بین المللی سیاست جنایی امنیت محور

مبحث اول : پدیدار شناسی تروریسم وتحلیل آن به عنوان عامل تهدید کننده امنیت بین المللی ۹۴

الف ) تروریسم ، تاریخچه و مفاهیم ۹۴

۱– تاریخچه ۹۴

۲– مفاهیم ۹۷

ب) به سوی اجماعی جهانی در جنگ با تروریسم ۱۰۰

ج) بحران امنیت وانسداد قواعد حقوق بشر ۱۰۴




مبحث دوم : جنگ باتروریسم و نقض موازین حقوق بشر ۱۰۶

الف :اعلام وضعیت فوق العاده و تعلیق برخی قواعد حقوق بشر ۱۰۹

ب – نقض حق بر حریم خصوصی ۱۰۹

ج–تجویز بازداشت موقت نامحدود ۱۱۲

د–توسل به شکنجه ، ضرورتی اجتناب ناپذیر؟ ۱۱۶

نتیجه گیری و پیشنهاد ها ۱۱۹

فهرست منابع ۱۲۶

کلیدواژه ها

  • امنیت ملی
  • تروریسم
  • حقوق بشر
  • سیاست جنایی
  • حقوق بشر
  • امنیت ملی
  • حقوق جزا
  • سیاست جنایی