سیاست جنایی ایران و امنیت غذایی با نگاهی به اسناد بین المللی
 | |
| عنوان | سیاست جنایی ایران و امنیت غذایی با نگاهی به اسناد بین المللی |
|---|---|
| رشته | حقوق کیفری و جرم شناسی |
| دانشجو | مهدی قربانی قلجلو |
| استاد راهنما | جعفر کوشا |
| استاد مشاور | باقر شاملو، علی صفاری |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۶ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
سیاست جنایی ایران و امنیت غذایی با نگاهی به اسناد بین المللی عنوان رساله ای است که توسط مهدی قربانی قلجلو، با راهنمایی جعفر کوشا و با مشاوره باقر شاملو و علی صفاری در سال ۱۳۹۶ و در مقطع دکتری دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
امنیت غذایی به وضعیتی اطلاق شده است که در آن آحاد جامعه بشری برای داشتن زندگی پویا و سالم، همیشه به مقدار غذای کافی، سالم و مغذی تامین کننده نیازها و اولویت های تغذیه ای؛ دسترسی فیزیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی داشته باشند. این هنجار بین المللی و ملی، از حقوق بنیادین بشری نسل های اول تا سوم از جمله حق بر امنیت، حق بر غذا، حق بر غذای کافی، حق بنیادین رهایی از گرسنگی، حق رفاه و تامین اجتماعی، حق زندگی با استانداردهای مناسب و حق بر توسعه نشات گرفته است. امنیت غذایی در جامعه بین المللی ابتدا به عنوان یکی از اهداف فرعی توسعه هزاره و در حال حاضر با تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد (سپتامبر سال ۲۰۱۵ میلادی) به عنوان یکی از اهداف اصلی و مستقل توسعه پایدار پذیرفته شده است. هنجاری که در هنگام شکل گیری، بیشتر ماهیت اجتماعی–اقتصادی داشته و به تدریج به ارزشی اجتماعی، اقتصادی، فنی و حقوقی بدل شده است. چالش های متعدد جهانی، منطقه ای و ملی در حوزه فقر، سوءتغذیه و گرسنگی موجب شده است، امنیت غذایی به اولویت سیاست گذاری و برنامه ریزی های کلان ملی و بین المللی بدل شود. از سوی دیگر، بخشی از رفتارهای فاصله گیر از هنجار امنیت غذایی به عنوان پدیده جنایی، همگام و همزاد با ارزش امنیت غذایی، زاده شده و رشد کرده و به تدریج اشکال پیچیده تری یافته است. انحراف ها و بزه های صنفی، انضباطی، اداری، مدنی و کیفری بی شماری که ارتکاب آنها، امنیت غذایی و ارکان اصلی (موجود بودن، دسترسی، قابلیت استفاده و پایداری) و مولفه های فرعی آنرا تهدید یا نقض می کند، جلوه بارز پدیده جنایی تهدیدگر امنیت غذایی است. مساله و دغدغه اصلی این پژوهش، کم وکیف مدیریت و مهار پدیده جنایی تهدیدگر امنیت غذایی و جلوه های پاسخ گذاری و پاسخ دهی با توسل به تدابیر، ابزارها، پاسخ ها و شیوه های متنوع غیرحقوقی و حقوقی سازماندهی شده از سوی هیات اجتماع (دولت و جامعه مدنی) و ارزیابی نسبت و سهم پاسخ گذاری های غیرکیفری و کیفری در مقایسه با یکدیگر است. یافته های این پژوهش که با روش تحلیلی–توصیفی از نوع بنیادی وکاربردی با استفاده از منابع کتابخانه ای و قوانین و مقررات فراملی و داخلی صورت گرفته است، حاکی از شناسایی هنجار امنیت غذایی توسط سیاستگذار ایرانی در چهارچوب اسناد بین المللی (به معنای خاص) همراه با سیاست گذاری های عمومی متنوع در ابعاد توسعه ای، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و فنی امنیت غذایی در اسنادبالادستی و معین است. دستآورد پژوهش، واکاوی و تحلیل جلوه های رویارویی متعدد سیاست جنایی ایران با پدیده جنایی ناقض امنیت غذایی در شبکه های غیرکیفری، بدیل کیفر و کیفری از طریق بکارگیری تدابیر پیشگیرانه (بیشتر وضعی–فنی و در مواردی اجتماعی)، میانجیگرانه و سازشی، پاسخ های انضباطی، اداری، مدنی و کیفری در بستر قوانین و مقررات ملی است. یافته های این پژوهش موید آن است که سهم شبکه کیفری در پاسخ گذاری ها، بیش از سایر شبکه ها است. ضمن اینکه در برهه هایی سرکوبگری و پیش روی سیاست جنایی ایران و در برهه های دیگر، جلوه های پس روی آن مشهود است. در ضمن، پاسخ های دارای ماهیت دولتی در سیاست جنایی ایران، برجسته و غالب و مشارکت جامعه و گروه های اجتماعی در فرآیند پاسخ گذاری و به ویژه پاسخ دهی، اندک ارزیابی شده است. در نهایت، پیشنهادهایی در راستای بازنگری در سیاست جنایی موجود راجع به تهدیدهای امنیت غذایی و سیاستگذاری آتی به ویژه با ایجاد تعادل و توازن در اتخاذ راهبردهای مداخله غیرکیفری و کیفری و ارتقای سهم شبکه های غیرکیفری و بدیل کیفر ارایه شده است.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه
بخ–ش مقدماتی: امنیت غذایی، پدیده ای میانرشته ای، چندبعدی و چندسطحی
فصل اول: مفاهیم پدیده های امنیت غذایی و ناامنی غذایی
مبحث اول: شناخت مفاهیم زیربنایی امنیت غذایی
گفتار اول: تعاریف و مفاهیم واژگان تغذیه ای
گفتار دوم: تعاریف و مفاهیم واژگان سیاست غذایی
مبحث دوم: شناخت مفاهیم روبنایی امنیت غذایی و مقیاس های آن
گفتار اول: تعاریف و مفاهیم امنیت و ناامنی غذایی
گفتار دوم: مقیاس های امنیت و ناامنی غذایی و سنجش و ارزیابی آن
فصل دوم: پدیده امنیت غذایی در بستر تحولات اسلامی، ملی و فراملی
مبحث اول: پیشینه و جایگاه اسلامی – ملی پدیده امنیت غذایی
گفتار اول: پیشینه و جایگاه امنیت غذایی در اسلام
گفتار دوم: پیشینه و جایگاه امنیت غذایی در ایران
مبحث دوم: امنیت غذایی در پرتو جهانی شدن … ………………………………………………………………………
گفتار اول: امنیت غذایی و جهانی شدن: پیشینه و فرآیند ۹۰ گفتار دوم: نهادسازی های بین المللی و ملی در فرآیند جهانی شدن امنیت غذایی
بخش اول: امنیت غذایی؛ از مبانی نظری تا هنجارانگاری و سیاستگذاری عمومی ملی و فراملی
فصل اول: مبانی نظری امنیت غذایی
مبحث اول: مبانی و ارکان غیرحقوقی امنیت غذایی
گفتار اول: مبانی و ارکان کمیت گرایانه
گفتار دوم: مبانی و ارکان کیفیت گرایانه
مبحث دوم: مبانی و منابع حقوقی امنیت غذایی
گفتار اول: مبانی حقوق بشری نسل اول و دوم
گفتار دوم : مبانی حقوق بشری نسل سوم
فصلدوم: هنجارانگاری و سیاست گذاری عمومی بین المللی و ملی امنیت غذایی
مبحث اول : امنیت غذایی در بستر هنجارانگاری و سیاستگذاری عمومی بین المللی
گفتار اول: جلوه های هنجارانگاری و سیاستگذاری عمومی امنیت غذایی در بستر اسناد توسعه محور ۱۷۳ گفتار دوم: جلوه های هنجارانگاری و سیاستگذاری عمومی امنیت غذایی در بستر اسناد تغذیه ای و غذایی
مبحث دوم: امنیت غذایی در بستر هنجارانگاری و سیاستگذاری عمومی اسلامی و ملی
گفتار اول: جلوه های هنجارانگاری و سیاست گذاری عمومی امنیت غذایی در اسلام
گفتار دوم: جلوه های هنجارانگاری و سیاست گذاری عمومی ملی امنیت غذایی
بخش دوم: مدیریت و مهار پدیده جنایی رویاروی امنیت غذایی در قلمرو سیاست جنایی ملی
فصل اول: رویارویی با پدیده جنایی تهدیدگر امنیت غذایی در شبکه های غیرکیفری ملی
مبحث اول: مهار پدیده جنایی تهدید گر امنیت غذایی با تدابیر میانجی گری و پیشگیری
گفتار اول: پیشگیری از بزه های علیه امنیت غذایی
گفتار دوم: میانجیگری و سازش بزه های علیه امنیت غذایی
مبحث دوم: مهار پدیده جنایی تهدیدگر امنیت غذایی از طریق بدیل های کیفر
گفتار اول: مداخله غیرکیفری با توسل به شبکه اداری– انضباطی
گفتار دوم: مداخله غیرکیفری با توسل به شبکه مدنی
فصل دوم: رویارویی با پدیده جنایی ناقض امنیت غذایی در شبکه کیفری ملی
مبحث اول: راهبردهای مداخله کیفری و عدم مداخله برای مهار پدیده جنایی ناقض امنیت غذایی
گفتار اول: راهبرد مداخله کیفری در بزه های علیه امنیت غذایی
گفتار دوم: راهبرد انصراف از مداخله کیفری در بزه های ناقض امنیت غذایی
مبحث دوم: فرآیند و مراجع مداخله کیفری و مهار پدیده جنایی ناقض امنیت غذایی و چالش های آن
گفتار اول: فرآیند و مراجع پاسخ گذاری و پاسخ دهی کیفری و نقش و تعامل کنشگران اصلی سیاست جنایی
گفتار دوم: چالش های مداخله کیفری در بزه های ناقض امنیت غذایی
نتیجه گیری
پیشنهادها
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- سیاست جنایی ایران
- امنیت غذایی
- اسناد بین المللی
- پدیده جنایی
- پیشگیری