سیاست کیفری اسلام و افغانستان در قبال جرایم مالیاتی
 | |
| عنوان | سیاست کیفری اسلام و افغانستان در قبال جرایم مالیاتی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | عبدالوهاب کریمی |
| استاد راهنما | محسن ملک افضلی |
| استاد مشاور | غلام رضا پیوندی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | جامعه المصطفی العالمیه |
سیاست کیفری اسلام و افغانستان در قبال جرایم مالیاتی عنوان رساله ای است که توسط عبدالوهاب کریمی، با راهنمایی محسن ملک افضلی و با مشاوره غلام رضا پیوندی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری جامعه المصطفی العالمیه دفاع گردید.
چکیده
جرایم مالیاتی موجب کاهش شدید حیاتی ترین درآمد دولت ها می شود. برای مقابله با این جرایم یا حداقل کاهش آن ها، در پیش گرفتن سیاست کیفری جامع، معقول و به روز، براساس شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه، به عنوان ضمانت اجرای جمع آوری حداکثری مالیات، امر ضروری است. در این تحقیق به شیوه تحلیلی و کتابخانه ای، سیاست کیفری اسلام و افغانستان در برابر جرایم مالیاتی، در دو بخش جرم انگاری رفتار های اصلی و مقدماتی مانع پرداخت مالیات و پیش بینی مجازات ها، در برابر این رفتارها، کارآمدی، امتیازات و کاستی این مجازات ها به عنوان ضمانت اجرا، واکاوی شده است و اشکالات سیاست کیفری افغانستان در خصوص این دو موضوع تبیین شده است. اهداف این تحقیق، استخراج سیاست کیفری افغانستان از حقوق جزای این کشور، تبیین کارآمدی و ناکارآمدی این سیاست و نیز استنباط سیاست کیفری اسلام از شریعت اسلامی و منابع اسلامی در برابر جرایم مالیاتی و تشخیص وجوه اشتراک و افتراق سیاست کیفری اسلام و حقوق جزای افغانستان در قبال جرایم مالیاتی است. اهمیت و ضرورت این پژوهش اولا در تبیین اشکالات سیاست کیفری افغانستان در بخش جرم انگاری و پاسخ های کیفری است و ثانیا اتخاذ سیاست کیفری معقول، جامع، بروز و کارآمد در قبال جرایم مالیاتی بدن نقد و تجزیه و تحلیل علمی این سیاست های اتخاذ شده امکان ندارد و ثالثا در برتو شناخت و معرفی سیاست های کیفری اسلام در برابر جرایم مالیاتی حکومتی و شرعی، می توان در مبارزه با این نوع جرایم فایق آمد. یافته های این تحقیق بیانگر این مطلب است که سیاست کیفری در صورتی جامعیت، عادلانه بودن، تطابق با شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه می تواند موجب پیشگیری از جرایم مالیاتی شود. فرار از مالیات شرعی را تنها در صورتی می توان براساس دلیل تعزیر بر ترک واجبات جرم انگاری کرد که مالیات شرعی همانند زمان پیامبر امر حاکمیتی و یکی از منابع مالی حکومت اسلامی دانسته شود. سیاست کیفری افغانستان در بخش جرایم انگاری رفتارهای مالیاتی و نیز پیش بینی مجازات با اشکالاتی مواجه است، اما سیاست کیفری اسلام به دلیل مبتنی بودن قاعده کلی و خدشه ناپذیر التعزیر للمفسده، و نیز جلب مصالح مسلمان، عاری از اشکالات است.
ساختار و فهرست رساله
فهرست مطالب مقدمه
۱ بیان مساله
۲ سوال اصلی
۳ سوال های فرعی
۴ فرضیه های تحقیق
۱–۴ فرضیه اصلی
۲–۴ فرضیه های فرعی
۵ پیشینه ی تحقیق
۶ ضرورت انجام تحقیق
۷ اهداف
۸ روش تحقیق
۹ روش گردآوری
۱۰ قلمرو تحقیق
۱۱ ساختار تحقیق
فصل اول: مفاهیم و کلیات
مبحث اول: مفاهیم
گفتار اول: مفهوم سیاست کیفری
گفتار دوم: تفاوت سیاست کیفری با سیاست جنایی
گفتار سوم: تعریف جرایم مالیاتی
الف) تعریف مالیات
ب) تعریف جرم و جرایم مالیاتی
گفتار چهارم: تفاوت جرایم مالیاتی با جرایم مشابه آن ها
الف) تفاوت جرایم مالیاتی با جرایم اقتصادی
ب) تفاوت جرایم مالیاتی با جرایم علیه حقوق مالی
۱ تفاوت در موضوع
۲ تفاوت در نتیجه جرم
۳ تفاوت در طبیعی و مصنوعی بودن
۴ تفاوت در شدید و خفیف بودن جرم
گفتار پنجم: تعریف جرم انگاری
گفتار ششم: تعریف مالیات اسلامی،( خراج، جزیه، خمس و زکات)
الف) تعریف خراج
ب) تعریف جزیه
ج) تعریف خمس
د) تعریف زکات
۱ زکات فطره
۲ زکات اموال
گفتار هفتم: تعریف جزای نقدی
گفتار هشتم: تعریف حبس
گفتار نهم: تعریف مجازات های جایگزین زندان و انواع آن در کد جزا
الف) تعریف مجازات جایگزین زندان
ب) تعریف دوره مراقبت
ج) تعریف خدمات عمومی
د) تعریف محرومیت از حقوق اجتماعی
مبحث دوم: کلیات: انواع سیاست کیفری در برابر جرایم مالیاتی، بایسته ها، مبانی و اهداف آن
گفتار اول: انواع سیاست کیفری
الف) سیاست کیفری خشونت محور
ب) سیاست کیفری عادلانه و انسانی
گفتار دوم: بایسته های سیاست کیفری
الف) بروز بودن
ب) هماهنگ بودن با اوضاع و شرایط فرهنگی، مذهبی و اقتصادی کشور
ج) عادلانه و متناسب بودن
د) جامع بودن
ه) متنوع بودن
گفتار سوم: مبانی حقوقی سیاست کیفری در برابر جرایم مالیاتی
الف) تامین هزینه های عمومی
ب) اجرای عدالت اجتماعی و اقتصادی
ج) اصلاح ساختار اقتصادی کشور
د) مدیریت و اجرای برنامه ها
ه) عدم امکان تداوم حکومت و اداره جامعه بدون اخذ مالیات از مردم
و) کارکرد ضد فساد
ز) سهیم بودن دولت در سود به دست آمده
ح) درآمدزایی دایمی
گفتار چهارم: مبانی دینی سیاست کیفری در برابر جرایم مالیاتی
الف) عدالت اجتماعی
ب) اقتدار دولت
ج) تامین هزینه های عمومی، اداری و عمرانی کشور
د) پایداری و بقای حکومت
گفتار پنجم: اهداف سیاست کیفری در برابر جرایم مالیاتی
الف) اهداف پیشینی سیاست کیفری در قبال جرایم مالیاتی
۱ اجرای عدالت
۲ محکومیت عملی رفتار مجرم مالیاتی
ب) اهداف پسینی سیاست کیفری در برابر جرایم مالیاتی
۱ کنترل و کاهش جرایم مالیاتی
۲ اصلاح و تربیت مجرمان مالیاتی
۳ سلب توان ارتکاب جرم از سوی مجرم مالیاتی
فصل دوم: جرم انگاری رفتارهای ضد مالیاتی و اشکالات آن
مبحث اول: جرم انگاری رفتارهای ضد مالیاتی در حقوق جزای افغانستان و اشکالات آن
گفتار اول: عدم ارایه اظهارنامه مالیاتی
گفتار دوم: عدم وضع، تادیه مالیه موضوعی، فرار مالیاتی و کتمان آن
الف) عدم وضع مالیه و تادیه نکردن آن
ب) عدم تادیه مالیه
ج) کتمان مالیه
گفتار سوم: جرایم ارتکابی مدیر تصفیه
گفتار چهارم: رعایت نکردن حکم توقف فعالیت
گفتار پنجم: حفظ و ترتیب نکردن اسناد مطابق احکام قوانین مالیاتی
گفتار ششم: خودداری از همکاری و فراهم نکردن تسهیلات ضروری
گفتار هفتم: استفاده از شماره نادرست تشخیصیه مالیاتی
گفتار هشتم: عمل نکردن به درخواست های مندرج در اطلاعیه اداره مالیه
گفتار نهم: اظهارات نادرست، گمراه کننده یا حذف بخش از آن
گفتار دهم: نقض محرمیت مالیه دهندگان
گفتار یازدهم: ممانعت از اجرای وظایف قانونی کارشناسان مالیاتی
گفتار دوازدهم: اخذ بازپرداخت مالیه بر ارزش افزوده با استفاده از اسناد تزویری
گفتار سیزدهم: جرایم مربوط به مالیات بر ارزش افزوده
الف) عدم ثبت مالیه بر ارزش افزوده
ب) استفاده از تاییدنامه ثبت جعلی یا اجازه استفاده آن به شخص دیگر
ج) عدم صدور اسناد یا صدور اسناد جعلی
د) عدم رعایت شرایط مربوط به مالیات بر ارزش افزوده
گفتار چهاردهم: اشکالات حقوق جزای افغانستان در باره جرم انگاری رفتارهای ضد مالیاتی
مبحث دوم: بررسی جرم انگاری رفتارهای ضد مالیات اسلامی از دیدگاه شریعت اسلامی
گفتار اول: بررسی جرم انگاری عدم پرداخت خمس از دیدگاه فقهای شیعه
الف) مخالفت با جرم انگاری عدم پرداخت خمس
ب) موافقت با جرم انگاری عدم پرداخت خمس
گفتار دوم: بررسی جرم انگاری عدم پرداخت زکات از دیدگاه فقهای شیعه
گفتار سوم: بررسی جرم انگاری خودداری از پرداخت مالیات اسلامی از دیدگاه اهل سنت
الف) وجوب پرداخت زکات به حاکم اسلامی و جرم انگاری عدم پرداخت آن از دیدگاه فقهای اهل سنت
ب) عدم وجوب پرداخت زکات به حاکم اسلامی و عدم جرم انگاری آن
ج) وجوب جمع آوری خمس از سوی حاکم اسلامی از دیدگاه فقهای اهل سنت و جرم انگاری عدم پرداخت آن
گفتار چهارم: بررسی مشروعیت اخذ مالیات حکومتی و جرم انگاری رفتارها علیه آن از دیدگاه اسلام و فقه اسلامی
الف) بررسی مشروعیت اخذ مالیات حکومتی
ب) بررسی جرم انگاری رفتارها علیه مالیات حکومتی از دیدگاه اسلام و فقه اسلامی
۱ عدم مشروعیت جرم انگاری رفتارها علیه مالیات حکومتی
۲ مشروعیت جرم انگاری رفتارها علیه مالیات حکومتی
فصل سوم: پاسخ های کیفری در برابر جرایم مالیاتی
مبحث اول: جزای نقدی، کارآمدی، امتیازها و کاستی های آن در جرایم مالیاتی
گفتار اول: کارآمدی جزای نقدی در جرایم مالیاتی
الف) آزاردهی همیشگی
ب) ارعاب آور بودن
ج) از دست دادن دارایی بیشتر با این مجازات
گفتار دوم: مزایای جزای نقدی در جرایم مالیاتی
الف) نداشتن عوارض سوء زندان
ب) قابل جبران بودن در صورت اشتباه قاضی
ج) قابلیت ایجاد تناسب
د) نداشتن بار مالی برای دولت
ه) داشتن آزاردهی همیشگی
و) بهترین مجازات برای جرایم مالی و مرتبط به مال
گفتار سوم: عیوب جزای نقدی در جرایم مالیاتی
الف) از دست دادن جنبه کیفری
ب) نداشتن رنج و فشار یکسان بر همه محکومان
ج) عدم امکان تحمیل جزای نقدی در همه موارد
د) تعارض با اصل شخصی بودن مجازات
ه) نداشتن جنبه اصلاحی
و) فقدان رسواکنندگی
گفتار چهارم: انواع جزای نقدی در جرایم مالیاتی
الف) جزای نقدی ثابت در جرایم مالیاتی
ب) جزای نقدی نسبی در جرایم مالیاتی
مبحث دوم: مجازات حبس، سایر مجازات ها، کارآمدی، امتیازات و کاستی آن ها در جرایم مالیاتی
گفتار اول: کارآمدی مجازات حبس در جرایم مالیاتی
گفتار دوم: امتیازات حبس
الف) نظارت و کنترل
ب) شناخت شخصیت مجرم مالیاتی امکان بازپروری او در صورت حبس طولانی مدت
۱ تعلیم و آموزش حرفه
۲ تربیت دینی و اخلاقی
۳ کار در محبس
۴ ورزش
گفتار سوم: سایر مجازات های پیش بینی شده برای جرایم مالیاتی، کارآمدی امتیاز و کاستی های آن ها
الف) ممنوع الخروج کردن شخص، کارآمدی، امتیاز و کاستی آن
ب) مسدود نمودن محل فعالیت، کارآمدی، امتیاز و کاستی آن
ج) توقیف دارایی و سپس فروش آن ها برای دریافت مالیات، کارآمدی، امتیاز و کاستی این نوع مجازات
د) عدم تمدید مجوز و صادر نکردن آن، کارآمدی، امتیاز و کاستی این نوع مجازات
ه) محرومیت از انعقاد قرارداد با اداره ها و موسسات دولتی، کارآمدی، امتیاز و کاستی آن
و) محرومیت از استخدام و انتخاب شدن از طریق آراء مردم، کارآمدی، امتیاز و کاستی این نوع مجازات
مبحث سوم: مجازات جایگزین زندان و انواع آن برای جرایم مالیاتی
گفتار اول: برنامه های دوره مراقبت به عنوان جایگزین زندان در جرایم مالیاتی
گفتار دوم: انجام خدمات عمومی در جرایم مالیاتی
الف) انواع خدمات عمومی برای مجرمان مالیاتی
ب) خودداری از انجام خدمات عمومی از سوی مجرمان مالیاتی
گفتار سوم: محرومیت از حقوق اجتماعی در جرایم مالیاتی و موارد آن
گفتار چهارم: حبس در منزل در جرایم مالیاتی
الف) نحوه نظارت بر حبس در منزل در جرایم مالیاتی
ب) الغای حبس در منزل در جرایم مالیاتی
مبحث چهارم: کارآمدی مجازات جایگزین زندان برای جرایم مالیاتی، امتیازها و کاستی های آن
گفتار اول: کارآمدی مجازات جایگزین زندان در جرایم مالیاتی
الف) تاثیر بیشتر در پیشگیری از ارتکاب مجدد جرایم مالیاتی
ب) بیشتر بودن جنبه اصلاحی انواع مجازات های جایگزین زندان
گفتار دوم: امتیازهای مجازات های جایگزین زندان در جرایم مالیاتی
الف) جلوگیری از عوارض سوء زندان
۱ تحمیل هزینه سنگین بر بودجه دولت
۲ تورم جمعیت کیفری زندان
۳ تکرار جرم مالیاتی
۴ مشکلات بهداشتی زندان و بیماری های واگیردار
۵ اعتیاد به مواد مخدر
۶ از بین رفتن ویژگی بازدارندگی زندان
۷ بازماندن از کار و فعالیت اجتماعی
۸ غیرقابل جبران بودن ضرر حبس در صورت اشتباه قاضی
۹ فقر و از هم پاشیدگی خانواده
۱۰ ایجاد حقارت و حس دشمنی با جامعه
۱۱ رواج تبعیض در زندان ها
ب) توجه به استانداردهای حقوق بشری
گفتار سوم: کاستی های مجازات های جایگزین زندان در جرایم مالیاتی
الف) وقوع جامعه در معرض بزه دیدگی بیشتر
ب) چالش حقوقی و فنی
ج) هزینه بر بودن
د) نبود فرهنگ پذیرش
مبحث پنجم: عوامل تشدید پاسخ های کیفری در برابر جرایم مالیاتی و بررسی مشروعیت پاسخ های کیفری در برابر جرایم مالیاتی از دیدگاه اسلام
گفتار اول: عوامل تشدید پاسخ های کیفری در برابر جرایم مالیاتی
الف) ارتکاب جرایم مالیاتی از سوی گروه سازمان یافته مجرمانه
ب) بیشتر بودن میزان ضرر و زیان ناشی از فرار مالیاتی
ج) تکرار جرم
گفتار دوم: بررسی مشروعیت پاسخ های کیفری در برابر جرایم مالیاتی از نظر اسلام
الف) عمومیت مجازات تعزیری و عدم انحصار آن در نوع خاصی از مجازات در روایات
ب) توسعه قلمرو تعزیر از سوی فقها
ج) هدف و فلسفه مجازات تعزیری
نتایج
پیشنهادات
فهرست منابع
الف) کتاب های فارسی
ب) کتاب های عربی
ج) مقالات
د) جزوه های درسی
ه) قوانین
و) منابع لاتین
کلیدواژه ها
- سیاست کیفری اسلام
- سیاست کیفری افغانستان
- جرم انگاری رفتارها
- پاسخهای کیفری
- جرایم مالیاتی