سیاست کیفری ایران در مواجهه با تخریب جنگل ها با تاکید بر حوزه جغرافیایی جنگل های شمال کشور
 | |
| عنوان | سیاست کیفری ایران در مواجهه با تخریب جنگل ها با تاکید بر حوزه جغرافیایی جنگل های شمال کشور |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | نسیمه ابراهیمی جویباری |
| استاد راهنما | محمدعلی حاجی ده آبادی |
| استاد مشاور | ابوالفتح خالقی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
سیاست کیفری ایران در مواجهه با تخریب جنگل ها با تاکید بر حوزه جغرافیایی جنگل های شمال کشور عنوان پایان نامه ای است که توسط نسیمه ابراهیمی جویباری، با راهنمایی محمدعلی حاجی ده آبادی و با مشاوره ابوالفتح خالقی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
یکی از جرایم و پدیده های خطر آفرین برای محیط زیست، تخریب جنگل می باشد و منظور از آن ایجاد هرگونه تغییر در عناصر تشکیل دهنده ی جنگل است که منجر به کاهش سطح پوشش و تولید در جنگل و انقراض بعضی از عناصر آن می شود به طوری که جنگل نتواند نقش اقتصادی و زیست محیطی خود را به صورت مستمر ایفا کند. نوع واکنش قانونگذار در برابر این جرم و نوع اقدامات سرکوب گرانه اتخاذ شده در مواجهه با مرتکبان این پدیده، سیاست کیفری ایران را تشکیل می دهد. درتحقیق حاضر، ماهیت جرم تخریب جنگل، شیوه های ارتکاب، شناسایی مرتکبان آن، نوع واکنش قانونگذار در برابر این جرم و مشکلات قانونی در مبارزه با آن و کاهش نرخ جرم مورد توجه قرارگرفته است.تخریب کنندگان جنگلهای شمال کشور عمدتا روستاییان جنگل نشین یا حاشیه جنگل می باشند که ترکیبی از فعالیتهای اقتصادی را با هم انجام می دهند و کشاورزی و دامداری شغل اصلی و شاخص آنها است. افزایش جمعیت روستایی و به تبع آن بیکاری و عقب ماندگی بخش کشاورزی از فناوری روز سبب شده است که روستاییان فقیر و کم درآمد برای جبران نارسایی های موجود و تامین نیازهای خود به جنگل پناه بیاورند و به قطع غیر مجاز درختان، تجاوز به عرصه های ملی شده و قاچاق چوب آلات جنگلی روی بپردازند . تخریب پوشش گیاهی جنگلها و مراتع سبب کاهش نفوذپذیری آب در خاک ، بروز سیل ،گرم شدن زمین ، افزایش آلودگی هوا و... می شود. با توجه به علل و انگیزه تخریب کنندگان جنگل و بالا بودن نرخ این جرم و افزایش تخریب منابع طبیعی تجدید شونده، روشن شده است سیاست کیفری اتخاذ شده از سوی قانونگذار متناسب با این پدیده نبوده است. در کشور ما در جهت جلوگیری از تخریب فزاینده جنگل قوانین مختلفی به تصویب رسیده است ودر حال حاضر قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع ، قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور و قانون مجازات اسلامی حاکمیت دارد که این قوانین علی رغم اینکه به طور جامع و مانع همه اعمال ممنوعه و مجرمانه را مورد جرم انگاری قرار نداده اند با تناقض های موجود در خود راه را برای سوء استفاده و تخریب هر چه بیشتر منابع طبیعی هموار کرده اند. ضمن اینکه مجازاتهای سبک و خفیف پیش بینی شده در این قوانین نه تنها جنبه بازدارندگی و ارعاب مرتکبان را نداشته و متناسب با منافع حاصله از ارتکاب جرم نبوده بلکه سبب تشویق دیگران به ارتکاب این قبیل جرایم می شود. بنابراین ضرورت ایجاد اصلاحات در قانون و تغییر در نوع واکنش کیفری و متناسب نمودن با جرم ارتکابی احساس می شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
بیان مساله ۱
سوالات تحقیق ۲
فرضیات تحقیق ۲
روش تحقیق ۲
ضرورت و اهداف تحقیق ۲
پیشینه تحقیق ۳
سامانه تحقیق ۳
فصل اول _کلیات
مبحث اول – اصطلاح شناسی ۴
گفتار اول – سیاست کیفری ۴
گفتار دوم – جرم ۵
بند اول – جرم از دیدگاه حقوقی ۵
بند دوم – جرم از دیدگاه جامعه شناختی ۶
بند سوم – جرم از دیدگاه جرم شناسی ۶
گفتار سوم – تخریب ۷
گفتار چهارم – منابع طبیعی ۷
بند اول – منابع طبیعی تجدید شونده ۸
بند دوم – منابع طبیعی غیر قابل تجدید ۸
گفتار پنجم – جنگل ۸
بند اول – جنگل بکر ۹
بند دوم – جنگل طبیعی ۹
بند سوم – جنگل مصنوعی ۹
بند چهارم – اراضی جنگلی ۹
بند پنجم – بوته جنگلی ۱۰
بند ششم – نهال ۱۰
گفتار ششم – مراتع ۱۰
مبحث دوم – پیشینه تاریخی قوانین و مقررات ۱۱
مبحث سوم – وضعیت جنگلهای شمالی ایران ۲۶
فصل دوم – تخریب جنگل،ماهیت،علل و عوامل،آثار
مبحث اول – ماهیت جرم تخریب جنگل ۳۳
گفتار اول – تعاریف ۳۳
گفتار دوم – جایگاه جرم تخریب جنگل در دسته بندی جرایم ۳۴
بند اول – جرایم فاقد بزه دیده و دارای بزه دیده ۳۴
بند دوم – جرایم طبیعی و قراردادی ۳۵
بند سوم – تقسیم بندی جرایم از نظر انگیزه ۳۵
گفتار سوم – مصادیق جرم تخریب جنگل ۳۷
بند اول – بریدن و ریشه کن کردن درختان و نهال ها ۳۷
بند دوم – کت زدن یا روشن کردن آتش در تنه درخت ۳۹
بند سوم – ایجاد حریق ۳۹
بند چهارم – چرای دام ۴۴
مبحث دوم – مرتکبان تخریب جنگل ۴۶
گفتار اول – انواع بزهکاران ۴۶
بند اول – مجرمین اتفاقی ۴۶
بند دوم – مجرمین حرفه ای ۴۷
بند سوم – مجرمین به عادت ۴۹
بند چهارم – مجرمین یقه سفید ۵۰
گفتار دوم – تخریب کنندگان جنگل ۵۱
مبحث سوم – علل ارتکاب جرم ۵۳
گفتار اول– انواع عوامل جرم زا ۵۴
بند اول – عوامل فردی یا بیولوژیک ۵۴
بند دوم – عوامل اجتماعی ۵۵
بند سوم – عوامل محیطی ۵۵
بند چهارم – عوامل روانی ۵۶
گفتار دوم – عمده دلایل تخریب جنگل توسط روستاییان ۶۰
بند اول – تبدیل جنگل به زمین کشاورزی و مناطق مسکونی ۶۰
بند دوم – تامین سوخت ۶۱
مبحث چهارم – اثرات تخریب جنگلها و مراتع ۶۳
گفتار اول – کاهش نفوذپذیری آب در خاک ۶۳
گفتار دوم – فرسایش خاک ۶۴
گفتار سوم – بروز سیل های ویرانگر ۶۴
گفتار چهارم – کاهش اکسیژن و گرم شدن زمین ۶۵
گفتار پنجم – آلودگی هوا ۶۶
گفتار ششم – نابودی گونه های جانوری ۶۸
گفتار هفتم – خسارات ناشی از ایجاد حریق در جنگل ۶۹
بند اول – نابودی نیروهای مولد جنگل ۶۹
بند دوم – خسارت وارده به حاصلخیزی خاک جنگل ۶۹
بند سوم – از بین رفتن نهال ها و بذرهای جنگلی ۶۹
بند چهارم – خسارت وارده به ارزش تفرجگاهی جنگل و به حیات انسان ۷۰
بند پنجم – خسارت وارده به ارزش اقتصادی جنگل ۷۰
فصل سوم –جایگاه قوانین کیفری در جرم تخریب جنگل
مبحث اول – نقد و بررسی جرم انگاری جرم تخریب جنگل ۷۲
گفتار اول – مبانی جرم انگاری جرم تخریب جنگل ۷۲
گفتار دوم – گستره و قلمرو جرم انگاری جرم تخریب جنگل ۷۳
بند اول – کت زدن یا روشن کردن آتش در تنه درخت جنگلی ۷۴
بند دوم – قاچاق چوب الات جنگلی ۷۵
بند سوم – تجاوز منابع ملی (تصرف عدوانی ) ۷۷
بند چهارم – قطع گونه های خاصی از درختان جنگلی ۷۹
گفتار سوم – اشکالات موجود ۸۱
بند اول – ماده
ق ح ب ج ۸۱
بند دوم – ماده
ق ح ب ج ۸۲
بند سوم – ماده
ق ح ب ج ۸۳
بند چهارم – ماده
ق ح ب ج ۸۵
بند پنجم – ماده
ق ح ب ج ۸۶
بند ششم– قانون اصلاح ماده ۴۴ق ح ب ج ۸۶
بند هفتم – ماده
ق ح ح م ذ ۸۷
گفتار چهارم – خلاء قانونی در حقوق کیفری ایران ۸۸
بند اول – ایجاد اتش سوزی در مراتع ۸۸
بند دوم – بریدن و ریشه کن کردن بوته ها و پوشش گیاهی در مراتع ۸۹
بند سوم– ایجاد آتش سوزی غیر عمدی در جنگل ۸۹
بند چهارم – احداث جاده های جنگلی ۹۱
بند پنجم – تخریب بوته ها و درختچه های جنگلی ۹۱
بند ششم – عدم نظارت بر کار شرکتهای بهره برداری ۹۲
مبحث دوم – بررسی واکنش های کیفری ۹۲
گفتار اول – بررسی قوانین موجود ۹۲
گفتار دوم – مفهوم مجازات ۹۷
بند اول – انواع مجازات ۹۸
بند دوم – تقسیم بندی مجازاتها در قوانین موضوعه ۰۱۰
گفتار سوم – اقدامات تامینی و تربیتی ۱۰۰
بند اول – اقدامات تامینی سالب آزادی ۱۰۱
بند دوم – اقدامات تامینی محدود کننده آزادی ۱۰۱
بند سوم – اقدامات تامینی مالی و غیره ۱۰۱
گفتار چهارم – انواع پاسخ های کیفری در حقوق ایران در برابر جرم تخریب جنگل ۱۰۳
بند اول – حبس ۱۰۳
بند دوم – جزای نقدی ۱۰۷
بند سوم – حبس و جزای نقدی ۱۱۰
بند چهارم – ضبط اشیاء خطرناک یا مورد استفاده در جرم ۱۱۲
گفتار پنجم – اهداف و ویژگی مجازات ها ۱۱۳
بند اول – اصلاح بزهکار ۱۱۳
بند دوم – ارعاب بزهکار ۱۱۴
بند سوم – ارعاب دیگران ۱۱۴
بند چهارم – حمایت از جامعه ۱۱۵
گفتار ششم – چالش های قوانین ایران در مجازات مرتکبین تخریب جنگل ۱۱۵
گفتار هفتم– راهکارهایی برای کار آمدشدن قوانین مربوط به جنگلها و مراتع ۱۲۶
بند اول – محکومیت به پرداخت مبلغ قابل توجهی از جزای نقدی ۱۲۶
بند دوم – کار عام المنفعه ۱۲۸
بند سوم – اعاده وضع به حالت سابق ۱۳۱
نتایج ۱۳۲
پیشنهادات ۱۳۶
فهرست منابع ۱۳۷
فهرست علایم و اختصارات
ق م ا قانون مجازات اسلامی
ق ح ب ج قانون حفظ و بهره برداری از جنگلها و مراتع
ق ح ح م ذ قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخ فهرست
کلیدواژه ها
- سیاست های زیست محیطی
- تخریب محیط زیست
- منطقه جغرافیایی
- ایران
- پوشش گیاهی
- بهره برداری از زمین
- منابع طبیعی
- جنگل
- حقوق جزا
- سیاست کیفری
- جرم
- تخریب جنگل