شرط پذیرش مسئولیت یا جبران خسارت (INDEMNITY)، با تأکید بر قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز
شرط پذیرش مسئولیت یا جبران خسارت (INDEMNITY)، با تأکید بر قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز نام مقاله ای از سید نصرالله ابراهیمی و سمیرا غلام دخت بوده که در شماره دوم دوره اول (مهر 1399) فصلنامه حقوق فناوری های نوین منتشر شده است.
چکیده
دشواری استحصال نفت از اعماق زمین و بستر دریاها صنعت نفت را به یکی از پرخطرترین و پرهزینه ترین صنایع جهان تبدیل کرده، به نحوی که طرفین قراردادهای بالادستی هماره به سوی استفاده از راهکارهای گوناگونی برای تخصیص ریسک، همچون شرط پذیرش مسئولیت یا جبران خسارت، سوق داده میشوند. در شرط مذکور، مسئولیت یا جبران خسارات بر عهدۀ طرفی قرار میگیرد که به نحو مطلوبتری بتواند آن را مدیریت کند. تکرار مداوم این شرط در انواع قراردادهای بالادستی نفت و گاز کشورها، بهویژه قراردادهای جدید بالادستی نفتی ایران موسوم به قراردادهای IPC را میتوان حاکی از شکلگیری عادت «مرحلهای قبل از تشکیل قاعدۀ عرفی» در زمینۀ تخصیص ریسک در صنعت نفت و گاز دانست که بیتردید گامی در راستای شکلگیری حقوق عرفی نفت در آینده خواهد بود. اما با تعمق بیشتر در نحوۀ نگارش این شرط در قراردادهای بالادستی و نیز نوشتههای اندیشمندان حقوقی میتوان دریافت که دربارۀ مفهوم دقیق این اصطلاح وفاق کلی وجود ندارد و بعضاً محدودۀ آن با سایر اصطلاحات درهم آمیخته است. بنابراین، در این مقاله به بررسی مفهوم، ماهیت، آثار و نکات مهم در تدوین این شرط پرداخته شده است.
کلیدواژه ها
- تخصیص ریسک
- شرط پذیرش مسئولیت یا خسارت
- برائت از مسئولیت
- قراردادهای بالادستی نفت و گاز
- جبران خسارت