صلاحیت های اختیاری و اعمال آن ها در حقوق اداری جمهوری اسلامی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
صلاحیت های اختیاری و اعمال آن ها در حقوق اداری جمهوری اسلامی ایران
عنوانصلاحیت های اختیاری و اعمال آن ها در حقوق اداری جمهوری اسلامی ایران
رشتهحقوق
دانشجوپوران نجات پور
استاد راهنمامحمدرضا ویژه
استاد مشاورهدی غفاری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



صلاحیت های اختیاری و اعمال آن ها در حقوق اداری جمهوری اسلامی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط پوران نجات پور، با راهنمایی محمدرضا ویژه و با مشاوره هدی غفاری در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

صلاحیت های اختیاری بیانگر اختیاراتی است که از جانب قانون به اداره اعطاء شده، تا بتواند از طریق ارزیابی، تفسیر و گزینش، اقدام به اتخاذ تصمیم، در جهت حفظ منافع عمومی و احترام به حقوق و آزادی های شهروندی، نماید. این تاسیس حقوقی به لحاظ اختیارات گسترده ای که به اداره اعطاء می کند مستلزم به کارگیری اصول و معیارهایی است که اعمال آن ها را قانونمند سازد. از این رو دریافتن این که ماهیت و حدود صلاحیت های اختیاری، هم چنین اصول و معیارهای حاکم بر اعمال آن ها در حقوق اداری ایران چیست؛ اهمیت بسیاری می یابد. از طرفی اعمال این نوع از صلاحیت مستلزم نظارت قضایی بر اساس معیارهای متناسب با این امر است، به همین جهت، شناسایی معیارهای نظارت بر اعمال صلاحیت های اختیاری در حقوق اداری ایران امری حایز اهمیت است. فقدان اصول و معیارهای مناسب برای صلاحیت های اختیاری و اعمال آن ها در حقوق اداری ایران موجب گستردگی بسیار و ابتنای بیش از اندازه آن ها به تشخیص مقام اداری شده است، هر چند اصول حاکم بر این تاسیس حقوقی به صورت صریح یا ضمنی در قوانین و مقررات اجرایی مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است و معیارهای اعمال آن ها نیز در رویه قضایی قابل شناسایی است، اما دیوان عدالت اداری در نظارت خود بر اعمال این صلاحیت ها معیارهای مناسبی برای تشخیص این اصول که از جمله ی آن ها اصل احترام به انتظارات مشروع است ارایه نکرده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

بخش نخست: صلاحیت های اختیاری در حقوق اداری ۵

فصل نخست صلاحیت در حقوق اداری ۵

گفتار نخست مفهوم و انواع صلاحیت در حقوق اداری ۵

بند نخست مفهوم صلاحیت در حقوق اداری ۶

بند دوم انواع صلاحیت ها در حقوق اداری ۷

گفتار دوم نقش صلاحیت های اختیاری در فعالیت های اداری ۱۰

بند نخست ضرورت اعمال صلاحیت های اختیاری در اداره ۱۱

بند دوم حاکمیت قانون در حقوق اداری ۱۴

بند سوم رابطه اصل حاکمیت قانون با صلاحیت های اختیاری ۱۸

بند چهارم بیم خود سری در مقام اعمال صلاحیت های اختیاری ۲۲

فصل دوم اصول حاکم بر صلاحیت های اختیاری ۲۶

گفتار نخست اصول مدرن حقوق اداری ۲۶

بند نخست مفهوم و نقش اصول کلی حقوقی ۲۶

بند دوم اصول کلی حقوق اداری موثر در اعمال صلاحیت های اختیاری ۳۰

گفتار دوم اصول کلی حقوق اداری در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران ۴۲


بند نخست اصول کلی مختص نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران ۴۳

بند دوم کاستی های حاکم بر صلاحیت های اختیاری ۴۵


بخش دوم اعمال صلاحیت های اختیاری و نظارت بر آن–ها ۴۹

فصل نخست معیارهای اعمال صلاحیت های اختیاری در پرتو آراء دیوان عدالت اداری ۴۹

گفتار نخست ضرورت نظارت قضایی بر اعمال صلاحیت های اختیاری ۴۹

بند نخست مفهوم نظارت قضایی ۵۰

بند دوم بنیان های نظارت قضایی بر صلاحیت های اختیاری ۵۶

بند سوم سازو کارهای نظارت قضایی بر اعمال صلاحیت های اختیاری ۶۳

گفتار دوم نظارت قضایی بر معیارهای اعمال صلاحیت های اختیاری ۷۵

بند نخست نظارت قضایی بر اعمال صلاحیت های اختیاری ۷۵

بند دوم نقش نظارت قضایی در اعمال صلاحیت های اختیاری ۷۷

گفتار سوم جایگاه انتظارات مشروع در اعمال صلاحیت های اختیاری ۷۹

بند نخست مفهوم انتظارات مشروع ۷۹

بند دوم ارتباط انتظار مشروع با صلاحیت اختیاری ۸۱

بند سوم قانونمداری اداره در پرتو احترام به انتظارات مشروع ۸۲

بند چهارم حمایت از انتظارات مشروع ۸۶

فصل دوم نظارت قضایی بر اعمال صلاحیت های اختیاری ۸۹

گفتار نخست اصول کلی حقوق اداری در رویه دیوان عدالت اداری ۸۹

بند نخست اصل قانونی بودن در آراء دیوان عدالت اداری ۹۰

بند دوم اصل برابری در برابر قانون یا اصل منع تبعیض در آراء دیوان عدالت اداری ۹۲

بند سوم اصل تناسب در آراء دیوان عدالت اداری ۹۳

بند چهارم اصل عینیت و بی طرفی در آراء دیوان عدالت اداری ۹۵

بند پنجم اصل ممنوعیت سوء استفاده از اختیارات در آراء دیوان عدالت اداری ۹۷

بند ششم اصل الزام به ارایه دلایل و مبانی تصمیم در آراء دیوان عدالت اداری ۹۷

گفتار دوم کاستی های نظارت قضایی بر اعمال صلاحیت های اختیاری ۹۷

بند نخست معیارهای قانون دیوان عدالت اداری ۹۸

بند دوم عدم کاربست اصول مدرن حقوق اداری در رویه دیوان عدالت اداری ۱۰۰


نتیجه گیری ۱۰۳


منابع ۱۰۷

کلیدواژه ها

  • حقوق اداری
  • صلاحیت
  • حکومت قانون
  • نظارت قضایی
  • نظام حقوقی
  • ایران
  • صلاحیت های اختیاری