صیانت ار میراث فرهنگی ناملموس در حقوق بین الملل
عنوان | صیانت ار میراث فرهنگی ناملموس در حقوق بین الملل |
---|---|
رشته | حقوق بین الملل عمومی |
دانشجو | محمد سعیدی |
استاد راهنما | امیرحسین رنجبریان |
استاد مشاور | احمد مومنی راد، سیدباقر میرعباسی |
مقطع | دکتری |
سال دفاع | ۱۳۹۵ |
دانشگاه | دانشگاه تهران |
صیانت ار میراث فرهنگی ناملموس در حقوق بین الملل عنوان رساله ای است که توسط محمد سعیدی، با راهنمایی امیرحسین رنجبریان و با مشاوره احمد مومنی راد و سیدباقر میرعباسی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع دکتری دانشگاه تهران دفاع گردید.
چکیده
میراث فرهنگی یکی از مقولاتی است که در سطح بینالمللی به دنبال گسترش حیطه ی قواعد و مقررات حقوق بینالملل و عمدتا با هدایت یونسکو قاعده مند شده است. هرچند تا مدتها این میراث محدود به میراث مادی و ملموس بود، اما اهمیت و جایگاه نوع دیگری از میراث، یعنی میراث ناملموس که با هویت جوامع و گروهها پیوند مییابد و نیز آسیبپذیری آن در روند جهانی شدن، سبب تحول در چارچوب و محتوای این مفهوم و توجه جامعهی جهانی به این میراث شد. میراث ناملموس بیشتر در بطن جوامع و گروهها نشو و نما مییابد و در قالب آیینها، آداب، رسوم، هنرهای نمایشی، مناسک و دیگر سنتهایی که بیشتر شفاهی و غیرمکتوب هستند متجلی میشود. نظام حقوقی صیانت از میراث ناملموس که شباهتهایی با عهدنامهی ۱۹۷۲ میراث جهانی دارد، به مدت چندین دهه از رهگذر اسناد و اقدامات غیرالزامآور حمایت میشد و سرانجام با تصویب عهدنامهی صیانت از میراث فرهنگی ناملموس در سال ۲۰۰۳ ، از مبنایی مستحکم برخوردار شد. البته نظام این معاهده در وهلهی نخست بر تلاشهای داخلی دولتهای عضو اعم از حقوقی و غیرحقوقی تکیه دارد و تکمیلکنندهی اقدامات آنها به شمار میرود. حمایت از میراث ناملموس در این عهدنامه، که از آن به درستی به صیانت تعبیر شده است، علاوه بر قالبهای حقوقی، مالی، فنی و مدیریتی، همانند معاهدهی میراث جهانی بر نظام فهرست استوار است که شامل فهرست نمونه و فهرست میراث ناملموس نیازمند صیانت فوری میباشد. ارتباط این میراث با هویت اجتماعات بشری به ویژه مردمان بومی و گروههای اقلیت، ظرفیتهایی برای حمایت نظام حقوق بشر از آن فراهم میکند که تحقق و تثبیت آن نیازمند گذشت زمان و شکلگیری رویهی قضایی است. همچنین در حمایت از این میراث باید از نظامهای پراکنده مانند قواعد حقوق خصوصی و مالکیت فکری یاد کرد که بیشتر رنگ و بوی تجاری و اقتصادی دارند و با توجه به محدودیتهای حاکم بر آنها و عدم انطباق با نیازها و اقتضایات این میراث از جمله غیرمالی بودن و پیوند با هویت اجتماعات، کمتر قابل توجه و اعتنایند.
کلیدواژه ها
- میراث فرهنگی ناملموس
- حقوق بین الملل
- یونسکو
- عهدنامه ی ۲۰۰۳
- صیانت