ضمانت اجرای تصمیمات دیوان کیفری بین المللی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ضمانت اجرای تصمیمات دیوان کیفری بین المللی
عنوانضمانت اجرای تصمیمات دیوان کیفری بین المللی
رشتهحقوق بین الملل
دانشجومیثم نوروزی
استاد راهنمامحمدجواد شریعت باقری
استاد مشاورعلی آزمایش
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۸۹
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



ضمانت اجرای تصمیمات دیوان کیفری بین المللی عنوان پایان نامه ای است که توسط میثم نوروزی، با راهنمایی محمدجواد شریعت باقری و با مشاوره علی آزمایش در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

جایگاه بسیار مهم دیوان کیفری بین المللی در جامعه بین المللی وهدف آن در محاکمه افرادی که متهم به جرایم بین المللی مشخص هستند و ضمانت اجراهایی را که این دیوان درنیل به این هدف و اجرای تصمیماتش برخوردار می باشد را می توان به عنوان دلایل اهمیت و انتخاب این موضوع عنوان داشت. به عبارت دیگر بررسی ضمانت اجراهای تصمیمات دیوان کیفری بین المللی درمحاکمه افرادی که متهم به جرایم بین المللی مشخص در اساسنامه هستند، به عنوان هدف اصلی این تحقیق در نظر گرفته شده است. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری : در موضوعات مرتبط با دیوان کیفری بین المللی مقالات ،کتابها و پایان نامه های نسبتا زیادی به زبان های فارسی و انگلیسی نگارش یافته است . اگرچه ممکن است در این کتابها و مقالات (اعم از فارسی و انگلیسی) به جنبه های از موضوع ضمانت اجرای تصمیمات دیوان کیفری بین المللی به طور پراکنده پرداخته شده باشد اما با توجه به جستجوهای گردآورنده ی این تحقیق، مقاله یا کتاب یا پایان نامه ای (فارسی و انگلیسی) در ارتباط صریح با این موضوع نگاشته نشده است .ابتدا در بخش اول با توجه به ماهیت فرضیه اصلی به شرح مطالب مربوط به سیستم ضمانت اجراء در حقوق بین الملل پرداخته خواهد شد. در ادامه مباحث دربخش دوم، به بیان ضمانت اجراهای ویژه اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و در کنار آن ضمانت اجرای این نهاد کیفری بین المللی با سایر دادگاههای کیفری که قبل از آن تشکیل شده بودند به صورت تطبیقی بررسی می گردد. سپس به ضعف ها و نواقص این مرجع دایمی پرداخته خواهد شد. و در آخر، تحقیق با بیان نتیجه گیری به پایان خواهد رسید. ج. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، شیوه گردآوری داده ها شناسایی: روش تحقیق در این نوشتار توصیفی – تحلیلی است وگردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه و منابع اینترنت صورت خواهد گرفت . ت. نتیجه گیری: دیوان کیفری بین المللی به عنوان حلقه مفقوده نظام حقوقی بین المللی، نهالی است که به آبیاری خون میلیونها انسان ریشه دوانده است و تنومند شدن آن به تحولات بعدی جامعه جهانی بستگی دارد. روند پذیرش اساسنامه دیوان بسیار مایه امیدواری است. کمتر کسی باور داشت که ظرف کمتر از چهار سال از تاریخ امضاء اساسنامه، زمینه استقرار دیوان کیفری بین المللی فراهم آید. بی تردید نحوه عملکرد دیوان سهمی به سزاء در جلب اعتماد کشورها خواهد داشت. هر آیینه اگر دیوان در پرونده های مطروحه خویش اجرای عدل و نصفت را عیان سازد تعداد دولتهای عضو اساسنامه افزایش خواهد یافت و امکان مدیریت مناسب و موثر دادرسی کیفری بین المللی بیشتر می گردد. همانطورکه می دانیم هیچ قاعده حقوقی نمی تواند برای وادارکردن تابعان خود به اطاعت، تنها بر قدرت اخلاقی تکیه کند هر قاعده حقوقی زمانی قادر است در قبال تابعان متمرد خود به طور موثرحالت تحمیلی داشته باشد که علاوه برقدرت اخلاقی، دارای یک نظام قاهرانه هم نیز باشد. بنابراین ضمانت اجراء تجلی وظیفه اجرایی است که معمولا به دنبال وظیفه قانونگذاری و قضایی نمودارمی گردد. ضمانت اجراء درحقوق بین الملل به صورت توافقات مشترک می باشد. ضمانت اجراء در حقوق بین الملل به مانند ضمانت اجراء در حقوق داخلی نیست چراکه حقوق بین الملل عرصه توافقات مشترک کشورها برای رسیدن به اهدافشان می باشد ولی عرصه حقوق داخلی مبتنی بر متابعت و پیروی است. و دیوان کیفری بین المللی هم که در واقع یک نمود عینی از توافقات مشترک دولتها در عرصه حقوق بین الملل است از ضمانت اجراهای به مفهوم حقوق بین المللی برخوردار است .

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

۱ بیان مسیله ۹

۲ دیوان کیفری بین المللی ۱۶

بخش اول : ضمانت اجراهای ناشی ازحقوق بین الملل

فصل اول : ضمانت اجراء در سیستم حقوق بین الملل ۲۶

گفتاراول : واژه شناسی Sanction در حقوق بین الملل ۳۳

مبحث اول: ضمانت اجراءSanction ۳۳

مبحث دوم : ریشه لغوی و سیر تحول ادبی واژه Sanction ۳۴

گفتار دوم : توصیف حقوقی ضمانت اجراء در عرصه بین المللی ۳۵

گفتار سوم : انواع ضمانت اجراهای بین المللی ۳۷

فصل دوم : ضمانت اجراء در برخی نهادهای بین المللی قبل از تدوین منشور و بعد از تاسیس سازمان ملل متحد

گفتاراول: قبل از تشکیل جامعه ملل ۴۰

گفتاردوم : بعد از تشکیل جامعه ملل ۴۱

مبحث اول : ضمانت اجراهای نظامی میثاق جامعه ملل ۴۲

مبحث دوم : ضمانت اجراهای غیر نظامی میثاق جامعه ملل ۴۲

گفتار سوم: ضمانت اجراها در منشور ملل متحد ۴۳

مبحث اول: ضمانت اجراهای سیاسی منشور ۴۳

مبحث دوم : ضمانت اجراهای نظامی منشور ۴۴

مبحث سوم : نقش سازمانهای منطقه ای در اعمال ضمانت اجرای نظامی ۴۵

مبحث چهارم : امتناع دولتهای عضو از اعمال ضمانت اجرای غیر نظامی ۴۵

فصل سوم : ضعف و نواقص ضمانت اجراء درحقوق بین الملل ۴۷

بخش دوم: ضمانت اجراهای ویژه اساسنامه دیوان کیفری بین المللی

فصل اول: مجازات(کیفرها)و نحوه اجراء در دیوان و در قیاس با سایر دادگاههای کیفری بین المللی ۵۱

گفتار اول : پیشینه مجازات و کیفرها در حقوق بین الملل کیفری ۵۱

گفتار دوم : سوابق بین المللی اعمال ضمانت اجرای کیفری بین المللی ۵۲

گفتار سوم: کیفر و مجازات در دیوان های کیفری بین المللی ۵۲

مبحث اول: کیفردر دیوان کیفری بین المللی ۵۲

مبحث دوم : تعریف کیفر درحقوق کیفری بین المللی ۵۳

گفتار چهارم : ماهیت مجازاتها و نحوه اجراء در دادگاههای کیفری بین المللی ودیوان ۵۳

مبحث اول : مجازاتها و نحوه اجراء در دادگاههای یوگسلاوی سابق و رواندا ۵۳

بند الف: مجازاتها در اساسنامه ۵۳

بند ب: اجرای مجازاتها ۵۴

بند ج : مکان اجرای مجازات زندان ۵۵

بند د :ضمانت اجراء در دادگاههای یوگسلاوی سابق و رواندا ۵۶

بند ح :مجازات عدم همکاری دولتها در اجرای احکام دادگاههای یوگسلاوی سابق و رواندا ۵۸

مبحث دوم : مجازاتها و نحوه اجراء در دیوان کیفری بین المللی ۵۸

بند الف : مجازاتها در اساسنامه ۵۸

بند ب : نحوه اجرای مجازاتهای دیوان ۵۹

بند ج : اجرای موثر احکام در دیوان ۶۲

بند د : اجرای تصمیمات دیوان و ضمانت اجرای ارعابی آن در نزد افکار عمومی ۶۲

گفتار پنجم : مطلوبیت موثرتر دیوان در اعمال ضمانت اجراء نسبت به دادگاههای یوگسلاوی سابق و رواندا – ۶۶

فصل دوم : همکاریها با دیوان کیفری بین المللی در جهت ضمانت اجرای موثر تصمیمات آن

گفتار اول: ضرورت همکاریها با دیوان ۷۴

گفتاردوم : همکاریها با دیوان کیفری بین المللی ۷۴

مبحث اول : همکاری بین المللی و معاضدت قضایی ۷۵

مبحث دوم : معاضدت قضایی در اجرای عدالت کیفری ۷۷

مبحث سوم : همکاری سایر ارگانهای دیوان ۷۸

مبحث چهارم : همکاری دولتها ۸۰

بند الف : ضرورت همکاری دولتها ۸۰

بند ب : روش همکاری دولتها ۸۲

بند ج : موارد معاضدت دولتها با دیوان ( طبق اساسنامه ) ۸۳

بند د : معاضدت قضایی ارکان ذی ربط دولتها با دیوان ۸۶

گفتار سوم : واکنش ها به عدم همکاری با دیوان ۸۹

مبحث اول : واکنش های حقوقی ۸۹

مبحث دوم : واکنش های غیر حقوقی ۹۳

گفتار چهارم : نمونه های همکاری و همکاری دیگر نهادها با دیوان ۹۶

مبحث اول : همکاری نیروهای حافظ صلح شورای امنیت ۹۷

مبحث دوم : همکاری اشخاص ۹۷

فصل سوم : ارتباط دیوان کیفری بین المللی با سازمان ملل در جهت اجرای موثر تصمیماتش ۹۸

گفتار اول : ارتباط دیوان با سازمان ملل متحد ۹۸

مبحث اول: ارتباط حقوقی دیوان ۹۹

مبحث دوم: ارتباط کاری دیوان ۱۰۱

گفتار دوم : ارتباط دیوان با شورای امنیت ۱۰۱

مبحث اول: ارتباط شورای امنیت با دیوان در جهت حفظ صلح و امنیت بین المللی ۱۰۱

مبحث دوم : صلاحیت شورای امنیت در تشکیل محاکم کیفری بین المللی ۱۰۲

مبحث سوم : همکاری شورای امنیت با دیوان ۱۰۳

بند الف : نقش شورای امنیت در مرحله تعقیب و تحقیق جرایم مشمول صلاحیت دیوان ۱۰۳

بند ب : اختیار شورای امنیت در ارجاع وضعیت به دیوان ۱۰۳

بند ج : نقش شورای امنیت در اجرای مجازات حبس ۱۰۷

فصل چهارم : ضعف های دیوان کیفری بین المللی در جهت ضمانت اجرای تصمیماتش ۱۰۸

گفتار اول : ارتکاب جرایم بین المللی از جانب نیروهای شورای امنیت و یا با مجوز شورای امنیت ۱۰۸

گفتاردوم : معوق نگه داشتن روند رسیدگی در دیوان از سوی شوای امنیت و ناسازگاری آن با فلسفه تاسیس محاکم کیفری۱۰۹

گفتار سوم : سایر ضعف ها از جهت ضمانت اجراء در دیوان ۱۱۰

مبحث اول: ضعف ضمانت اجراء در اساسنامه دیوان ۱۱۰

بند الف: ارزیابی اساسنامه دیوان ۱۱۲

بند ب :کاستی های اساسنامه دیوان ۱۱۳

مبحث دوم : عدم همکاری دولتها ۱۱۴

نتیجه گیری ۱۱۵

منابع ۱۲۴

ضمایم و پیوست ها ۱۳۴

کلیدواژه ها

  • حقوق بین الملل
  • نظام حقوقی
  • ضمانت اجرای قانونی
  • ضمانت کیفری
  • دیوان بین المللی کیفری
  • شورای امنیت سازمان ملل متحد
  • علی