ضمانت های اساسی و بین المللی برای حمایت از آوارگان اجباری داخل عراق

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ضمانت های اساسی و بین المللی برای حمایت از آوارگان اجباری داخل عراق
عنوانضمانت های اساسی و بین المللی برای حمایت از آوارگان اجباری داخل عراق
رشتهحقوق
دانشجوخالد موسی عذافه الشویلی
استاد راهنماداوود بصارتی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه ادیان و مذاهب



ضمانت های اساسی و بین المللی برای حمایت از آوارگان اجباری داخل عراق عنوان پایان نامه ای است که توسط خالد موسی عذافه الشویلی، با راهنمایی داوود بصارتی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ادیان و مذاهب دفاع گردید.

چکیده

جنگ ها ، آشوب های داخلی و درگیری های مسلحانه بین المللی و غیر بین المللی به پدیده ای از بحران تبدیل شده اند و همواره در طول تاریخ بشر همراه او بوده اند. اما افزایش تعداد آن در چند وقت اخیر منجر به نقض بسیاری از قوانین ملی و قواعد بین المللی مربوط به حقوق بشر و کنوانسیون های بین المللی مرتبط با حقوق بشر شده است. مهم ترین این موارد، عملیات آوارگی اجباری است. علیرغم وجود علایمی برای محافظت از غیر نظامیان در برابر این اقدامات جنایتکارانه، وجود آن در برخی کشورها کاملا آشکار است، که از آن جمله می توان به کوچ اجباری که مردم عراق در دوره قبل و بعد از سقوط رژیم سابق، شاهد آن بوده اند، اشاره کرد. جرم کوچاندن اجباری از جمله جرایم خطرناک برای جامعه است، لذا این امر موجب به وجود آمدن تضمین های اساسی و بین المللی برای حمایت از آوارگان و حایلی در برابر هتک حرمت هایی که نسبت به آنها صورت می گیرد، از راه های مختلف اداری و حقوقی شده است، به گونه ای که در برخی از متون مندرج در قانون های اساسی و قوانین جزایی و موافقت نامه های بین المللی، این قواعد از اشاره ی غیر مستقیم، تبدیل به تصریح به ممنوعیت کوچاندن شده اند. در وهله ی اول و در سطح ملی، قانونگذار عراقی در سال ۲۰۰۵، هنگامی که برخی قوانین کیفری و تشکیل برخی از نهادهای ملی را تصویب می کرد، عملکرد خوبی داشته است. و در مرتبه ی بعد جامعه جهانی به دلیل تلاش های خود برای منع آوارگی اجباری، نیز علمکرد خوبی از خود به جای گذاشت. اما علی رغم این پیشرفت ها، این قوانین برای دربرگرفتن همه موارد این جرم و جلوگیری از آن، کافی نیست. این امر نشان دهنده ی عدم جدیت دولت ها، عدم تعهد آنها به آنچه در این قوانین و منشورها ذکر شده و همچنین نپیوستن آنها و ناهماهنگی شان با قوانین بین المللی می باشد، که صرف تصویب قوانین اهمیتی ندارد، بلکه می بایست در واقع اجرا شوند. در این پژوهش علاوه بر رویکرد تاریخی –از این جهت که کوچاندن اجباری را در تمدن ها و ادیان آسمانی مورد بررسی قرار دادیم–، با رویکرد توصیفی و تحلیلی، به بررسی برخی از قوانین و مقرراتی که در قانون های اساسی کشورهای مختلف و موافقت نامه های بین المللی مرتبط با این موضوع آمده، پرداخته ایم. بنابراین هدف از این مطالعه اشراف بر مهمترین ضمانت های اساسی و بین المللی مندرج در قانون های اساسی و کنوانسیون های بین المللی، و عمل بر طبق آنها، و همچنین بررسی کافی بودنشان در تامین حمایت های لازم و محافظت از حقوق و آزادی های اساسی و مرتفع ساختن زیان های فاحش متوجه آوارگان، و رفع نقایص و کوتاهی هایی است که در آنها دیده می شود. پایان بخش پژوهش حاضر خاتمه ای است که در آن مهم ترین نتایج را روشن کردیم، که عبارتند از: ۱–از این مطالعه، گوناگونی ضمانت های اساسی را نتیجه می گیریم. که از آن جمله، ضمانت های کلی مربوط به حمایت از حقوق و آزادی های اساسی انسان است که در وجود یک قانون اساسی شامل اصول قانون اساسی متجلی است. و وجود ضمانت های اساسی برای حمایت از آوارگان، در متون مندرج در قانون های اساسی کشورها و قوانین کیفری که آوارگی اجباری را ممنوع می کند، متمثل است. ۲–ضمانت نامه های بین المللی کلی وجود دارد که توسط سازمان ها و آژانس های بین المللی ارایه می شود. همانگونه که ضمانت های بین المللی ویژه ای در منع آوارگی وجود دارد، مانند کنوانسیون چهارم ژنو و دو پروتکل ملحق به آن و دادگاه های کیفری بین المللی.

ساختار و فهرست پایان نامه

المقدمه

مشکله البحث

فرضیات البحث

ا) الفرضیه الاصلیه:

ب) الفرضیات الفرعیه:

الدراسات السابقه

اهمیه البحث

اهداف البحث

الجانب الجدید فی البحث

منهجیه البحث

هیکلیه البحث

الفصل الاول المفاهیم والکلیات المبحث الاول: المفاهیم

المطلب الاول: مفهوم التهجیر القسری

الفرع الاول: التهجیر القسری لغه

الفرع الثانی: التعاریف القانونیه والإصطلاحیه للتهجیر القسری

اولا: التعاریف القانونیه

ثانیا: التعاریف القضاییه للتهجیر القسری

المطلب الثانی: انواع الهجره والمصطلحات المرادفه والمشابهه للتهجیر القسری

الفرع الاول: انواع الهجره ومصطلح الإخلاء

اولا : مصطلح الهجره

ثانیا: مصطلح الإخلاء:

الفرع الثانی: المصطلحات المرادفه للتهجیر القسری

اولا: الترحیل او الإبعاد

ثانیا: التشرید او النزوح الداخلی

ثالثا: اللجوء

المبحث الثانی: نبذه تاریخیه عن التهجیر القسری واسبابه

المطلب الاول: التهجیر القسری فی الحضارات القدیمه والدیانات السماویه

الفرع الاول: عملیات التهجیر القسری فی الحضارات القدیمه

اولا : حضاره بلاد وادی الرافدین

ثانیا : الحضاره الصینیه

ثالثا : الحضاره الهندیه

رابعا : الحضاره الإغریقیه والرومانیه

الفرع الثانی: التهجیر القسری فی الدیانات السماویه

اولا: الدیانه الیهودیه

ثانیا: الدیانه المسیحیه

ثالثا: التهجیر القسری فی الشریعه الإسلامیه

المطلب الثانی: الاسباب الدافعه الی التهجیر القسری

الفرع الاول: الاسباب الامنیه والسیاسیه

الفرع الثانی: التهجیر القسری بسبب الإحتلال

الفصل الثانی مصادر الحمایه وعملیات التهجیر القسری فی العراق المبحث الاول: مصادر الحمایه الوطنیه للمهجرین قسرا داخل العراق

المطلب الاول: الضمانات الدستوریه العامه لحمایه المهجرین قسرا علی المستوی الوطنی

الفرع الاول: المبادیء الدستوریه الاساسیه لحمایه المهجرین قسرا

اولا: وجود دستور مدون

ثانیا: مبدا سیاده القانون:

ثالثا: مبدا الفصل بین السلطات:

الفرع الثانی: الرقابه القضاییه وإستقلال القضاء

المطلب الثانی: الضمانات الدستوریه الخاصه بحمایه المهجرین قسرا

الفرع الاول: موایمه التشریعات الداخلیه مع القوانین والمواثیق الدولیه المتعلقه بحمایه المهجرین قسرا

اولا: موایمه التشریعات الداخلیه مع المواثیق الدولیه

ثانیا: حمایه المهجرین فی ضوء الدستور العراقی النافذ لسنه ۲۰۰۵

الفرع الثانی: حظر التهجیر القسری فی ضوء القوانین الوطنیه

اولا: قانون العقوبات العراقی رقم

لسنه ۱۹۶۹

ثانیا: قانون مکافحه الإرهاب رقم

لسنه ۲۰۰۵

ثالثا: قانون وزاره الهجره والمهجرین فی حمایه المهجرین رقم

لسنه ۲۰۰۹

رابعا: امر سلطه الإیتلاف الموقت رقم

لسنه ۲۰۰۳، الخاص بتشکیل وزاره حقوق الإنسان الملغاه فی حمایه المهجرین قسریا

المبحث الثانی: الضمانات الدولیه لحمایه المهجرین قسرا فی العراق علی المستوی الدولی

المطلب الاول: الضمانات الدولیه الخاصه لحمایه المهجرین قسرا المستمده من الإتفاقیات الدولیه

الفرع الاول: المرحله التی سبقت إتفاقیات جنیف الاربع لعام ۱۹۴۹ ومابعدها

الفرع الثانی: الضمانات الدولیه لحمایه المهجرین المستمده من إتفاقیه جنیف الرابعه لعام ۱۹۴۹

اولا: التهجیر القسری فی إتفاقیه جنیف الرابعه لسنه ۱۹۴۹

ثانیا: البروتوکولان الإضافیان لعام ۱۹۷۷ الملحقان بإتفاقیات جنیف الاربع لعام ۱۹۴۹

المطلب الثانی: الضمانات الدولیه لحمایه المهجرین قسرا المستمده من الشرعه الدولیه

الفرع الاول: الإعلان العالمی لحقوق الإنسان الصادر عام ۱۹۴۸

الفرع الثانی: العهدین الدولیین لعام ۱۹۶۶

اولا: الخاص بالحقوق المدنیه والسیاسیه لعام ۱۹۶۶

ثانیا: العهد الدولی الخاص بالحقوق الإقتصادیه والإجتماعیه والثقافیه

المبحث الثالث: عملیات التهجیر القسری فی العراق

المطلب الاول: عملیات التهجیر القسری قبل سقوط النظام السابق لعام ۲۰۰۳

الفرع الاول: عملیات التهجیر القسری للاکراد قبل عام ۱۹۸۰ومابعدها

اولا: عملیات التهجیر القسری للاکراد قبل عام ۱۹۸۰

ثانیا: عملیات التهجیر القسری للاکراد بعد عام ۱۹۸۰

الفرع الثانی: تهجیر المواطنین العراقیین الی إیران( التبعیه الإیرانیه)

المطلب الثانی: عملیات التهجیر القسری بعد الإحتلال الامریکی للعراق عام ۲۰۰۳

الفرع الاول: التهجیر القسری فی ظل الإحتلال الامریکی عام ۲۰۰۳

الفرع الثانی: التهجیر القسری بعد تفجیر الإمامین العسکریین(علیهم السلام) ودخول عصابات داعش للعراق

ملخص الفصل الثانی

الفصل الثالث موقف الدساتیر والموسسات الوطنیه والدولیه فی حمایه المهجرین قسریا والعقوبات المترتبه علی جریمه التهجیر القسری المبحث الاول: موقف الدساتیر والموسسات الوطنیه من التهجیر القسری

المطلب الاول: موقف الدساتیر الوطنیه فی حمایه المهجرین قسریا

الفرع الاول: موقف الدساتیر العراقیه من حمایه المهجرین قسریا

الفرع الثانی: موقف الدساتیر العربیه والاجنبیه من حمایه المهجرین قسریا

اولا: الدساتیر العربیه

ثانیا: بعض الدساتیر الاجنبیه

المطلب الثانی: دور الموسسات الوطنیه فی حمایه المهجرین قسریا

الفرع الاول: دور المفوضیه العلیا فی الرصد المیدانی وإعداد التقاریر لحمایه المهجرین

اولا : الرصد المیدانی

ثانیا: إعداد التقاریر

الفرع الثانی: إختصاص المفوضیه الإستشاری

المبحث الثانی: دور المنظمات الدولیه والمحاکم الجناییه فی حمایه المهجرین قسریا

المطلب الاول: دور المنظمات الدولیه فی حمایه المهجرین قسریا

الفرع الاول: دور اجهزه الامم المتحده فی حمایه المهجرین

اولا: الجمعیه العامه

ثانیا: مجلس الامن()

ثالثا: دور المفوضیه السامیه لشوون اللاجیین فی حمایه المهجرین

الفرع الثانی: دور المنظمات الدولیه المتخصصه فی حمایه المهجرین قسریا

اولا: دور المنظمات الدولیه المتخصصه فی حمایه المهجرین

المطلب الثانی: دور المحاکم الجناییه الوطنیه والدولیه فی حمایه المهجرین

الفرع الاول: دور المحاکم الجناییه الوطنیه فی حمایه المهجرین قسریا

الفرع الثانی: دور المحاکم الجناییه الدولیه فی حمایه المهجرین قسریا

اولا: المحاکم الدولیه الموقته

ثانیا: المحاکم الجناییه الدولیه المشکله من قبل مجلس الامن الدولی:

ثالثا: المحکمه الجناییه الدولیه الدایمه:

المبحث الثالث: الآثار والعقوبات المترتبه علی جریمه التهجیر القسری فی العراق

المطلب الاول: الآثار القانونیه والخدمیه المترتبه علی التهجیر القسری

الفرع الاول: الآثار القانونیه المترتبه علی التهجیر القسری

الفرع الثانی: اثر التهجیر القسری علی الواقع الخدمی والتعلیمی والصحی للمهجرین قسریا

اولا: اثر التهجیر القسری علی الواقع الخدمی للمهجرین قسریا

ثانیا: اثر التهجیر القسری علی الحق فی الصحه والتعلیم للمهجرین قسریا

المطلب الثانی: العقوبات المترتبه علی جریمه التهجیر القسری وطنیا ودولیا

الفرع الاول: العقوبات المترتبه علی جریمه التهجیر القسری علی المستوی الوطنی

الفرع الثانی: العقوبات المترتبه علی التهجیر القسری فی القضاء الدولی

اولا: العقوبات المترتبه علی جریمه التهجیر القسری فی المحاکم الموقته

ثانیا: العقوبات المترتبه علی جریمه التهجیر القسری فی محکمتی یوغسلافیا السابقه ورواندا

ثالثا: العقوبات الوارده فی النظام الاساسی للمحکمه الجناییه الدولیه الدایمه

ملخص الفصل الثالث

الخاتمه

اولا: الإستنتاجات

ثانیا: المقترحات

المصادر والمراجع

کلیدواژه ها

  • (ضمانت های اساسی و بین المللی
  • آوارگان
  • اختلافات
  • قانون اساسی
  • قوانین
  • جرایم
  • دادگاه های کیفری