طراحی الگوی مطلوبِ ابتکار تقنینی در حقوق قانون‌گذاری ایران
 | |
| عنوان | طراحی الگوی مطلوبِ ابتکار تقنینی در حقوق قانون‌گذاری ایران |
|---|---|
| نویسنده | زهره حق پناهان سید احمد حبیب نژاد زهرا عامری |
| محور موضوعی | حقوق عمومی |
| سال نشر | ۱۴۰۲ |
| منتشر شده در | نشریه پژوهش های نوین حقوق اداری |
| دوره | ۵ |
| شماره | ۱۵ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
طراحی الگوی مطلوبِ ابتکار تقنینی در حقوق قانون‌گذاری ایران عنوان مقاله ای از زهره حق پناهان و سید احمد حبیب نژاد و زهرا عامری است که در تابستان 1402 شماره 15 فصلنامه پژوهش های نوین حقوق اداری منتشر شده است.
چکیده
ابتکار تقنینی یا ابتکار قانون، به عنوان ابزاری تقنینی در بطن و در بدو فرآیند جامع‌تر و کلی‌ترِ قانون‌گذاریْ، از حائز اهمیت‌ترین موضوعاتِ مطروحه در حوزۀ مطالعاتی حقوقِ قانون‌گذاری و تقنین است که متاسفانه نظام حقوقی کشور بر خلافِ محصول نهایی آن یعنی قانون، بطور متمرکز، مستمر و پویا بدان توجه خاصی مبذول نداشته است. از این رو برای تبیین اهمیت موضوع مذکور و ضرورت توجه بیشتر به آن و بر اساس شرایط موجود، پژوهش حاضر درصدد است تا با شناسایی مبانی و مولفه‌های موثر، به طراحی الگوی مطلوب ابتکار تقنینی در حقوقِ قانون‌گذاری ایران بپردازد. در این مسیر به منظور پردازش مسئله، از راهبرد پژوهش کیفی و از نوع تحلیل مضمون بهره‌گرفته و از مصاحبه نیمه استاندارد با خبرگان حوزه قانون‌گذاری که با استفاده از روش نمونه-گیریِ نظری انتخاب شده بودند در گردآوری داده‌های پژوهش استفاده گردید. با کاربست روش تحلیل مضمون از نوع شبکۀ مضامین، داده‌ها مورد تحلیل قرار گرفته و در نهایت مدل مفهومی اندازه‌گیری شبکه‌ای برساخته شد. یافته‌های پژوهش کیفی نشان داد که طراحی الگوی مطلوبِ ابتکار تقنینی شامل چهار مضمون فراگیر؛ «آشنایی با مفاهیم، مبانی، اصول و قواعد ابتکار تقنینی»؛ «دانش، تخصص و استانداردهای علمی در ابتکار تقنینی»؛ «جلب مشارکت و بهره‌مندی از مکانیزم-های سازندۀ جامعۀ مدنی»؛ و «راهبرد تقنینی مشخص» می‌باشد. علاوه بر آن، جهت «اعتبارسنجیِ» مضامین و مدل برساخته شده، از دو روش ارزیابی اعتبار به شیوۀ ارتباطی و نیز روش ممیزی و به منظور «پایایی‌سنجی» از دو روش قابلیت تکرارپذیری و نیز قابلیت انتقال یا تعمیم‌پذیری استفاده شده است.