عدول قضایی از خسارت قراردادی

عدول قضایی از خسارت قراردادی عنوان مقاله ای از هاله احتشامی است که در کتاب حقوق مسئولیت مدنی؛ توجیه و نقد رویه قضایی منتشر گردیده است.

عنوان	عدول قضایی از خسارت قراردادی
نویسنده	هاله احتشامی
محور موضوعی	مسئولیت مدنی
سال نشر	۱۴۰۳
منتشر شده در	حقوق مسئولیت مدنی؛ توجیه و نقد رویه قضایی

چکیده

هدف غایی قضاوت همواره عدالت است اما عدالت در موقعیت های مختلف، قلمروی متفاوت دارد. در رسیدگی به دعاوی خصوصی و مبتنی بر قرارداد، قاضی نباید برداشت مطلق خود از عدالت را حاکم بر قصد و تراضی طرفین کند و با این استدلال لزوم ایجاد عدالت، حاکمیت اراده ولو برخلاف عدالت باشد را نقض کند. در امور خصوصی با شرایط مساوی و غیرالحاقی، حاکمیت اراده مقدس تر از نفس عدالت است و تنها جایی که شخص می تواند عمداً منافع خود را نادیده انگارد امور قراردادی است. بنابراین طبیعی است که شرط و قرارداد برای نادیده گرفتنِ ولو تعمدیِ منافع و حقوق مالی، ضمانت اجرای موارد مشابه در امور غیرمالی مانند عرض و جان را ندارد و این موضوع در تحلیل و قضاوت باید مورد توجه قاضی قرار گیرد. در این مقاله رأیی مورد نقد قرار گرفته که در آن به نظر نگارنده قاضی عدالت خواه با نگاه رئالیستی و با هدف تحقق مطلق عدالت، عدالت قراردادی را نقض کرده است.

واژگان کلیدی

• عدالت قراردادی
• عدالت مطلق
• مسئولیت مدنی
• خسارت