عوامل رافع مسوولیت کیفری در اسناد بین المللی با نگاهی به حقوق ایران
 | |
| عنوان | عوامل رافع مسوولیت کیفری در اسناد بین المللی با نگاهی به حقوق ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | المیرا پشاوند پاک |
| استاد راهنما | عباس تدین |
| استاد مشاور | حسنعلی موذن زادگان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
عوامل رافع مسوولیت کیفری در اسناد بین المللی با نگاهی به حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط المیرا پشاوند پاک، با راهنمایی عباس تدین و با مشاوره حسنعلی موذن زادگان در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
از جمله مباحث بنیادینی که در حقوق جزا طرح می گردد و آثار و فواید متعددی به دنبال دارد، عوامل رافع مسیولیت کیفری و تعیین حدود مسیولیت کیفری و تعیین کیفر است. تصور ابتدایی بشر بر این بود که حتی می توان برای اشیاء و حیوانات نیز مسیولیت کیفری قایل شد. رفته رفته این نگرش تغییر کرده و در حال حاضر حتی حدود مسیولیت کیفری انسان در موارد زیادی دست خوش تغییرات و تعدیل گشته است. اصولا کسی را می توان مواخذه نمود که به طور آگاهانه و متعارف مرتکب عملی شده باشد. علی الاصول زمانی که این شرایط وجود نداشته باشد، یا از مسیولیت کیفری او کاسته شده یا اساسا زایل می گردد. علل رافع مسیولیت کیفری، از جمله مباحث مطرح شده در اسناد ملی و فراملی دولت ها می باشد. عواملی نظیر صغر سن، جنون، مستی، اشتباه، اضطرار و اکراه و ... جزء این موضوع می گردد. نگرش اساس نامه های دادگاه های بین المللی کیفری موردی (AD HOC) و سرانجام دیوان بین المللی کیفری (I.C.C) و حقوق داخلی دولت ها در این خصوص قابل بررسی و امعان نظر خواهد بود. با بررسی در اسناد مذکور درمی یابیم که اولا مفاهیم موصوف رفته رفته دچار تغییر شده اند و ثانیا در هر زمان نگرش خاصی به آن ها بار شده است. میان اسناد داخلی و بین المللی وجوه افتراق و اشتراک است. گاهی موارد هم پوشانی دارند و گاهی موارد متعارض هستند. در این خصوص حدود و ثغور آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. امری که لازمه ی آن، اشراف کامل بر متون حقوقی اسناد مذکور و آراء دادگاه های مورد نظر است. علی الاصول می توان گفت علل وضع مسیولیت کیفری در اسناد بین المللی اولا پذیرفته شده و ثانیا در هر مقطع زمانی تعاریف متعددی بر آن ها بار است. نتیجه ای که می توان گرفت، اهمیت رسیدگی و هم یاری دولت ها به وحدت تعریف از مفاهیم مذکور است.با بررسی و تتبع در اسناد بین المللی کیفری که شامل اساسنامه دادگاه های بین المللی کیفری موردی و اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و تطبیق نتایج آن ها با قوانین کیفری داخلی ایران، نتایج قابل توجهی به دست آمد. از رهیافت این پژوهش می توان به افتراق و اشتراک مفاهیم رافع مسیولیت کیفری در اسناد بین الملل و حقوق داخلی ایران پی برد.مفاهیم علل رافع مسیولیت که خود شامل : صغر سن، جنون، مستی و ... می باشد، هنوز به تعریف اجماعی در نزد حقوق دانان بین المللی و داخلی نرسیده است. بنابراین از برخی جهات متفاوت از تفسیر حقوق دانان دولت های دیگر است، و نیز آثار مترتب بر آن ها نیز در اسناد بین المللی موردی، دیوان کیفری بین الملل و قوانین کیفری ایران گاها متفاوت است. به عنوان مثال، صغر سن دراساسنامه سیرالیون با مبنای ۱۵ سال و در اساس نامه دیوان با مبنای ۱۸ سال و در حقوق ایران با مبنای بلوغ شرعی نگریسته می شود که ریشه در افتراق بین اناث و ذکور دارد.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان صفحه
مقدمه ۱
فصل مقدماتی: مسیولیت کیفری از مبانی تا جلوه ها ۸
مبحث اول: تعریف و مبانی مسیولیت کیفری ۱۰
گفتار اول: تعریف مسیولیت کیفری ۱۰
گفتار دوم: مبانی مسیولیت کیفری ۱۳
مبحث دوم: جلوه های مسیولیت کیفری ۲۰
گفتار اول: مباشرت در ارتکاب جرم ۲۰
گفتار دوم: شرکت در ارتکاب جرم ۲۲
گفتار سوم: معاونت در ارتکاب جرم ۲۵
بخش اول: علل رفع کننده مسیولیت کیفری
در پرتو اسناد بین المللی با نگاهی به حقوق ایران
فصل اول: علل درونی رافع مسیولیت کیفری ۳۲
مبحث اول: صغر سن ۳۲
گفتار اول: صغر سن از منظر اسناد بین المللی ۳۳
گفتار دوم: صغر سن از منظر حقوق داخلی ۴۱
مبحث دوم: جنون یا اختلالات روانی ۴۴
گفتار اول: جنون از منظر اسناد بین المللی ۴۵
گفتار دوم: جنون از منظر حقوق داخلی ۵۵
مبحث سوم: مستی ۵۸
گفتار اول: مستی از منظر اسناد بین المللی ۵۸
گفتار دوم: مستی از منظر حقوق داخلی ایران ۶۲
فصل دوم: علل بیرونی رافع مسیولیت کیفری ۶۶
مبحث اول: اکراه و اضطرار ۶۶
گفتار اول: اکراه و اضطرار از منظر اسناد بین المللی ۶۶
گفتار دوم: اکراه و اضطرار در حقوق ایران ۷۳
مبحث دوم: اشتباه ۷۴
گفتار اول: اشتباه از منظر اسناد بین المللی ۷۵
گفتار دوم: اشتباه از منظر حقوق داخلی ۸۲
بخش دوم: علل توجیه کننده جرم
در پرتو اسناد بین المللی با نگاهی به حقوق ایران
فصل اول: واکاوی امر آمر قانونی از منظر اسناد بین المللی و حقوق داخلی ۸۸
مبحث اول: امر آمر قانونی از منظر اسناد بین المللی ۸۸
گفتار اول: دادگاه های بین المللی کیفری موردی ۸۸
گفتار دوم– دیوان بین المللی کیفری ۹۲
مبحث دوم: امر آمر قانونی از منظر حقوق داخلی ۹۵
گفتار اول: امر قانون و دستور آمر قانونی ۹۶
گفتار دوم: مشروعیت عمل به موجب حکم قانون ۹۹
فصل دوم: واکاوی دفاع مشروع از منظر اسناد بین المللی و حقوق داخلی ۱۰۵
مبحث اول: دفاع مشروع از منظر اسناد بین المللی ۱۰۵
گفتار اول: دادگاه های بین المللی موردی ۱۰۶
گفتار دوم: اساسنامه دیوان بین المللی کیفری ۱۰۸
مبحث دوم: دفاع مشروع از منظر حقوقی داخلی ایران ۱۱۱
گفتار اول: توجیه فلسفه وجودی دفاع مشروع ۱۱۴
گفتار دوم: شرایط دفاع ۱۱۸
فصل سوم: واکاوی سایر عوامل توجیه کننده جرم ۱۲۱
مبحث اول: رضایت ۱۲۳
گفتار اول: رضایت صدمه دیده در جرایم مختلف ۱۲۳
گفتار دوم: مواردی که رضایت مجنی علیه باعث عدم سلب مسیولیت می شود ۱۲۶
مبحث دوم: نقض اصل قانونی بودن و دفاع تلافی و مقابله به مثل ۱۳۱
گفتار اول: نقض اصل قانونی بودن ۱۳۲
گفتار دوم: دفاع تلافی و مقابله به مثل ۱۳۶
نتیجه گیری ۱۴۰
پیشنهادها ۱۴۸
منابع ۱۴۹
کلیدواژه ها
- اسناد
- اسناد بین المللی
- مسیولیت جزایی
- دفاع مشروع
- نظام حقوقی
- ایران
- مسیولیت(حقوقی)
- روان پریشی