فیلترینگ شبکه های اجتماعی از منظر حقوق اساسی ایران و حقوق بشر

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
فیلترینگ شبکه های اجتماعی از منظر حقوق اساسی ایران و حقوق بشر
عنوانفیلترینگ شبکه های اجتماعی از منظر حقوق اساسی ایران و حقوق بشر
رشتهحقوق عمومی
دانشجوسمیه یزدانی نوگورانی
استاد راهنماعلی مشهدی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه قم



فیلترینگ شبکه های اجتماعی از منظر حقوق اساسی ایران و حقوق بشر عنوان پایان نامه ای است که توسط سمیه یزدانی نوگورانی، با راهنمایی علی مشهدی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

هدف از انجام این پژوهش بررسی قوانین و مقررات فیلترینگ شبکه های اجتماعی از منظر حقوق اساسی ایران و حقوق بشر می باشد. شبکه های اجتماعی یکی از مهم ترین ابزارها برای نمود یافتن اثرات جهانی شدن است. این شبکه ها عرصه وسیعی از اطلاعات و نمود های مختلف معنایی را ایجاد می کندو حق دسترسی آزاد به اطلاعات در فضای مجازی را برای افراد فراهم می نماید. اما این حق حقی مطلق و بی حد و مرز نیست و به خاطر برخی پیامدهای منفی آن، از طریق فیلترینگ محدود می گردد. با اینکه فیلترینگ شبکه های اجتماعی مجازی در برخی موارد لازم است اما فیلترینگ گسترده این شبکه ها می تواند نقض حق دسترسی آزاد به اطلاعات محسوب شده و با برخی اصول حقوقی در تعارض باشد. پژوهش حاضر با روشی توصیفی– تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای در صدد یافتن پاسخ این سوال است که مهم ترین مبانی اصول مدیریت و نظارت بر رسانه های اجتماعی در قوانین ایران و حقوق بشر چیست؟ نتایج پژوهش بیانگر این است که با توجه به بیان رسالت، لزوم مدیریت بر شبکه های اجتماعی به نقش رسانه بودن آن استنباط می شود. همچنین از اصول ۳، ۸، ۹، ۲۴، ۱۵۳ و ۱۷۵ قانون اساسی ایران می توان مدیریت و نظارت بر فضای مجازی را استنباط کرد. هر چند در مدیریت دولتی بر شبکه های اجتماعی، اعمال پالایش فضای سایبری یا فیلترینگ در مواردی لازم است ولی برای تامین امنیت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و اخلاقی شبکه های اجتماعی نمی توان به اینگونه اقدامات بسنده کرد. چرا که امروزه امکان دور زدن فیلترینگ به راحتی میسر شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده: ج مقدمه مقدمه

الف– بیان مسیله

ب– اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

ج– اهداف پژوهش

ج– سوالات پژوهش

د– فرضیه های پژوهش

و– پیشینه پژوهش

ر– روش پژوهش

ی– ساختار پژوهش

فصل اول مفاهیم و مبانی نظری فیلترینگ شبکه های اجتماعی مقدمه

مبحث اول: مفاهیم پژوهش

گفتار اول: فیلترینگ

گفتار دوم: شبکه های اجتماعی

گفتار سوم: مفهوم شناسی اینترنت

گفتارچهارم: ویژگی های شبکه های اجتماعی

بند اول: تعاملی بودن

بند دوم: دسترسی دایمی

بند سوم: ظرفیت بالای اطلاع رسانی

بند چهارم: فردی شدن

بند پنجم: کنترل از سوی مخاطبان

بند ششم: تکثر و فراوانی

بند هفتم: محدودشدن حریم خصوصی

بند هشتم: چندرسانه ای بودن

بند نهم: انتقال سریع و بدون واسطه اخبار

بند دهم: تقویت روزنامه نگاری شهروندی

گفتار پنجم: فضای مجازی

گفتار ششم: الگوهای جهانی ایجاد محدودیت در فضای مجازی

بند اول: الگوی آمریکایی

بند دوم: الگوی چینی

بند سوم: الگوی اروپایی

گفتار هفتم: مبانی نظریه های شبکه های اجتماعی

بند اول–نظریه اجتماع مجازی رینگولد

بند دوم: نظریه ساخت یابی گیدنز

بند سوم: نظریه های اجتماعی با رویکرد مثبت

مبحث دوم: زمینه ها و اصول فیلترینگ پایگاه های اطلاع رسانی

گفتار اول: علل و زمینه های پیدایش فیلترینگ

گفتار دوم: اصول پاﻻیش (فیلترینگ )پایگاه های اطﻼع رسانی

بند اول: آزادی اینترنت

بند دوم: مداخله حکومت ها

الف: انحصار دولتی

ب: همکاری دولت با نهادهای غیردولتی و مستقل

ج: واگذاری کلیه امور و اختیارات به نهادهای غیردولتی

بند سوم: قانون مندی

بند چهارم: شفافیت

بند پنجم: امکان دادخواهی

بند ششم: آموزش

مبحث سوم: گرایش به شبکه های اجتماعی در ایران

گفتار اول: قابلیت های شبکه های اجتماعی

گفتار دوم: شبکه های اجتماعی در ایران

گفتار سوم: عضویت درشبکه های اجتماعی از منظرقانون

مبحث چهارم: اهمیت اجرای فیلترینگ فضای مجازی در حقوق اسلام

گفتار اول: سلطه فکری

گفتار دوم: سلطه فرهنگی

گفتار سوم: سلطه سیاسی

گفتار چهارم: سلطه دینی

گفتار پنجم: حرمت حفظ کتب ضلال

گفتار ششم: قاعده حفظ مصلحت

فصل دوم مدیریت و نظارت بر شبکه های اجتماعی در قوانین ایران و حقوق بشر مقدمه

مبحث اول: قوانین و مقررات فیلترینگ در فضای مجازی ایران

گفتار اول: اصول تدوین قوانین و مقررات فیلترینگ شبکه های اجتماعی

گفتاردوم: ضرورت تدوین قوانین و مقررات فیلترینگ

گفتار سوم: مدیریت و نظارت بر شبکه های اجتماعی در اصول قانون اساسی

بند اول: بالا بردن سطح آگاهی های عمومی با استفاده صحیح از رسانه ها (اصل

ق ا)

بند دوم: وجود دفع منکر(اصل ۸ق ا)

بند سوم– آزادی و استقلال و وحدت و تمامیت ارضی کشور (اصل

ق ا )

بند چهارم: اصل آزادی بیان و آزادی اطلاعات(اصل ۲۴ق ا)

بند پنجم: اصل حدود آزادی بیان(اصل ۱۷۵ق ا)

بند ششم: اعمال نفی سبیل(اصل ۱۵۳ق ا)

گفتار چهارم: سیاست های کلی شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای (۱۳۸۰)

گفتار پنجم: کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (۱۳۸۸)

گفتار ششم: قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطﻼعات مصوب ۱۳۸۸

بند اول: ارزیابی شکلی قانون مذکور

بند دوم: ارزیابی ماهوی قانون مذکور

گفتارهفتم: طرح مجلس برای ساماندهی فضای مجازی

بند اول: مقدمه طرح

بند دوم: شرایط و ضوابط فعالیت

بند سوم: صیانت از حریم داده ها

بند چهارم: مسیولیت در پیام رسان های اجتماعی

بند پنجم: تاسیس نهاد دولتی جدید برای حمایت از پیام رسان ها

بند ششم: مجازات و جرایم

مبحث دوم: اسناد و کنوانسیون های حقوق بشری در زمینه فیلترینگ شبکه های اجتماعی

گفتار اول: جایگاه شبکه های اجتماعی در حقوق بشر

گفتار دوم: اعلامیه جهانی حقوق بشر ماده

۹۰ گفتار سوم: میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ماده

۹۱ گفتار چهارم: کنوانسیون اروپایی حقوق بشر ماده

۹۲ گفتار پنجم: کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر

گفتار پنجم: کنوانسیون آفریقایی حقوق بشر

مبحث سوم: تقابل های نظام حقوقی ایران و حقوق بشر در خصوص فیلترینگ

گفتار اول: تقابل فیلترینگ با آزادی بیان

بند اول: محدویت های آزادی بیان

الف: دسترسیِ به طور ذاتی بد

ب: دسترسیِ به طورابزاری بد

گفتار دوم: تقابل فیلترینگ و آزادی اطلاعات

گفتار سوم: تقابل فیلترینگ و حریم خصوصی

گفتار چهارم: رعایت اصل تناسب در فیلترینگ

مبحث چهارم: نتایج فیلترینگ شبکه های اجتماعی در ایران

گفتار اول: اثرات سوء فیلترینگ شبکه های اجتماعی در کشور

بند اول: پرورش گلخانه ای، بارزترین اثر محدودیت عقاید

بند دوم: نقش سواد رسانه ای در کنترل محتوای اینترنتی

بند سوم: استفاده از ظرفیت تشکل های مردمی در تعیین محتوای غیرمجاز

نتیجه گیری:

پیشنهادهای کاربردی:

منابع و مآخذ:

منابع فارسی

منابع لاتین

Abstract

کلیدواژه ها

  • فیلترینگ
  • حقوق بشر
  • شبکه های اجتماعی
  • حقوق اساسی ایران
  • فضای مجازی
  • آزادی بیان