قاچاق مهاجران در کنوانسیون پالرمو و ضرورت جرم انگاری در حقوق ایران


قاچاق مهاجران در کنوانسیون پالرمو و ضرورت جرم انگاری در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط اطهره سالاری، با راهنمایی بهزاد رضوی فرد و با مشاوره علی حسین نجفی ابرندآبادی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

قاچاق مهاجران در کنوانسیون پالرمو و ضرورت جرم انگاری در حقوق ایران
عنوانقاچاق مهاجران در کنوانسیون پالرمو و ضرورت جرم انگاری در حقوق ایران
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجواطهره سالاری
استاد راهنمابهزاد رضوی فرد
استاد مشاورعلی حسین نجفی ابرندآبادی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی


چکیده

امروزه، کاهش مهاجرت های قانونی، بنا به دلایل مختلف موجب گرایش به مهاجرت غیر قانونی شده است. این امر بازار مناسبی برای سازمان های بزهکار ایجاد کرده است. آنچه که جرم قاچاق مهاجران را به عنوان یکی از جرایم سازمان یافته فراملی در جامعه بین المللی در کانون توجه قرار داده این است که تمامی مراحل این سفر در بردارنده انواع نقض حقوق بشر و زیر پا گذاردن کرامت انسانی است. پروتکل دوم کنوانسیون پالرمو به عنوان یک سند بین المللی این جرم را مد نظر قرار داده است.متاسفانه به رغم اهمیت این جرم، هنوز در کشور ما اقدامی در زمینه جرم انگاری آن صورت نگرفته است. تبیین ضرورت جرم انگاری قاچاق مهاجران در حقوق ایران، در گرو شناخت مبانی فقهی و حقوقی آن است. البته برای جرم انگاری مولفه های دیگری هم لازم است. یعنی مجموعه ای از عوامل که توجیه کننده ضرورت جرم انگاری یک رفتار به عنوان عمل مجرمانه هستند. در ارتباط با همین موضوع توجه به تدابیر حمایتی و پیشگیرانه از جرم نیز از اهمیت وافری برخوردار است و ما را در مبارزه با جرم، جلوگیری از بزه دیدگی مجدد و حمایت از بزه دیدگان در جنبه های مختلف انسانی، اجتماعی، مالی و ... توانمند می سازد.با عنایت به مطالب فوق الذکر به نظر می رسد جرم انگاری این عمل در قالب یک ماده قانونی در حقوق داخلی در کنار سایر قوانین با الهام از کنوانسیون و پروتکل به عنوان منبعی غنی و راهنمای مناسبی برای قانونگذار داخلی، ضرورتی انکار ناپذیر است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه ۱

الف طرح مساله ۱

ب اهمیت موضوع ۲

ج سوال های تحقیق ۲

د فرضیه های تحقیق ۳

ه– پیشینه تحقیق ۳

و اهداف تحقیق ۴

ز روش تحقیق ۴

ح مشکلات و تنگناهای احتمالی تحقیق ۴

ط تعریف مفاهیم ۵

ی سازماندهی تحقیق ۵

بخش اول رویکرد کنوانسیون پالرمو به قاچاق مهاجران: مفاهیم عمومی و کنوانسیون ۷

فصل اول پیشینه، تعاریف و مفاهیم ۹

مبحث اول پیشینه، تعاریف، انواع و دلایل مهاجرت ۱۰

گفتار اول پیشینه مهاجرت ۱۰

بند اول مهاجرت انسان های نخستین ۱۱

بند دوم عهد عتیق و دولت شهرهای یونان ۱۲

بند سوم قرون وسطی و عصر جدید ۱۲

بند چهارم مهاجرت در دوران معاصر ۱۴

گفتار دوم تعریف و مفهوم قاچاق و مهاجرت ۱۷

بند اول تعریف و مفهوم قاچاق ۱۸

بند دوم تبیین مفهومی اصطلاحات مهاجر و مهاجرت ۱۹

بند سوم انواع مهاجرت ۲۰

الف مهاجرت فردی و گروهی ۲۰

ب مهاجرت اجباری و اختیاری ۲۰

ج مهاجرت قانونی و غیر قانونی ۲۱

د مهاجرت داخلی و بین المللی ۲۳

گفتار سوم دلایل مهاجرت غیر قانونی ۲۳

بند اول دلایل نرم افزاری ۲۳

الف نبود برابری های اجتماعی و وجود تبعیض جنسیتی ۲۳

ب افزایش ابداعات، اختراعات و پیشرفت های فنی ۲۴

ج سخت و محدود نمودن شرایط پناهندگی ۲۵

د ضعف قوانین در زمینه جرم انگاری و تعیین مجازات متناسب با جرم ۲۵

بند دوم دلایل سخت افزاری ۲۶

الف وقوع حوادث طبیعی و غیر طبیعی ۲۶

ب ایجاد زمینه مناسب از راه تحریک و جذب افراد ۲۶

ج محدودیت های ایجاد شده توسط کشورهای صنعتی ۲۶

د وجود عرضه و تقاضا ۲۷

بند سوم دلایل مربوط به زمینه ها و بسترهای بین المللی ۲۷

الف رشد ایتلاف اقتصادی و جهانی شدن ۲۷

ب ضعف همکاری های بین االمللی ۲۸

مبحث دوم قاچاق مهاجران و مفاهیم مشابه ۲۹

گفتار اول قاچاق مهاجران ۲۹

بند اول تعریف قاچاق مهاجران ۲۹

بند دوم ویژگی های قاچاق مهاجران ۳۰

بند سوم اشکال قاچاق مهاجران ۳۱

الف قاچاق مهاجران با تکیه بر مداخله کنندگان در فرایند قاچاق ۳۱

۱ قاچاق فردی ۳۲

۲ اعمال در حکم قاچاق ۳۲

۳ قاچاق سازمان یافته ۳۳

ب انواع قاچاق مهاجران با تکیه بر مسیر قاچاق ۳۳

۱ قاچاق مهاجران از راه زمینی ۳۳

۲ قاچاق مهاجران از راه دریایی ۳۴

۳ قاچاق مهاجران از راه هوایی ۳۶

بند چهارم گردانندگان عرصه قاچاق مهاجران ۳۷

الف سازمان دهندگان ۳۷

ب واسطه ها ۳۸

ج راهنمایان ۳۸

د دیده بانان، رانندگان، پیام رسانان و مجریان ۳۹

ه– ارایه دهندگان و تامین کنندگان خدمات ۳۹

گفتار دوم قاچاق انسان ۴۰

بند اول تعریف قاچاق انسان ۴۰

بند دوم وجوه تشابه و تفاوت قاچاق مهاجران و قاچاق انسان ۴۱

گفتار سوم پناهندگی ۴۶

بند اول تعریف پناهندگی ۴۶

بند دوم وجه تشابه و تفاوت قاچاق مهاجران و پناهندگی ۴۷

فصل دوم جرم سازمان یافته فراملی و قاچاق مهاجران در کنوانسیون پالرمو ۴۹

مبحث اول جرم سازمان یافته فراملی ۵۰

گفتار اول جرم سازمان یافته ۵۱

بند اول منشا پیدایش جرم سازمان یافته ۵۱

بند دوم تعریف جرم سازمان یافته ۵۲

الف تعاریف در آراء دانشمندان علوم جنایی ۵۳

ب تعاریف در اسناد سازمان های منطقه ای و بین المللی ۵۵

گفتار دوم جرم فراملی ۶۳

بند اول جهانی شدن و تاثیر آن بر شیوه ارتکاب جرم و رویه قانونگذار برای مبارزه با آن ۶۳

الف تاثیر جهانی شدن بر تغییر شیوه ارتکاب جرم و سازمان یافته شدن آن ۶۴

ب تاثیر جهانی شدن بر تغییر رویه قانونگذار در مبارزه با آنها ۶۵

بند دوم ضوابط تحقق فراملی شدن در کنوانسیون ۶۵

مبحث دوم تحلیل حقوقی جرم قاچاق مهاجران ۶۹

گفتار اول بررسی قسمت اول ماده ۶ ۷۰

بند اول عنصر قانونی ۷۱

بند دوم عنصر مادی ۷۱

الف رفتار مجرمانه ۷۲

ب شرایط و اوضاع و احوال لازم برای تحقق جرم ۷۴

ج نتیجه حاصل از جرم ۷۶

بند سوم عنصر معنوی ۷۷

گفتار دوم بررسی قسمت دوم ماده ۶ ۷۷

گفتار سوم بررسی قسمت سوم ماده ۶ ۸۰

گفتار چهارم بررسی قسمت چهارم ماده ۶ ۸۲

گفتار پنجم مسیولیت اشخاص حقوقی ۸۳

بند اول دلایل مخالفین مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی ۸۴

بند دوم دلایل موافقان مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی ۸۴

بخش دوم قاچاق مهاجران: پیشگیری و ضرورت جرم انگاری ۸۸

فصل اول پیشگیری از جرم و تدابیر حمایتی ۹۱

مبحث اول تدابیر پیشگیرنده ۹۲

گفتار اول تعریف، مفهوم و انواع پیشگیری ۹۳

بند اول تعریف و مفهوم پیشگیری ۹۳

بند دوم انواع پیشگیری از جرم قاچاق مهاجران ۹۴

گفتار دوم پیشگیری اجتماعی ۹۵

بند اول تعریف پیشگیری اجتماعی ۹۵

بند دوم انواع پیشگیری اجتماعی ۹۶

الف پیشگیری رشد مدار ۹۶

۱ افزایش آگاهی نسبت به قاچاق مهاجران ۹۸

۲ آموزش ۹۹

ب پیشگیری اجتماع مدار ۱۰۱

۱ فقر زدایی ۱۰۲

۲ اشتغال زایی ۱۰۲

گفتار سوم پیشگیری وضعی ۱۰۲

بند اول کنترل مرزها و عبور و مرور از آن ۱۰۳

بند دوم اقدامات مربوط به امنیت و کنترل اسناد ۱۰۴

بند سوم نظارت بر بیمارستان ها و مراکز درمانی و بهداشتی ۱۰۶

بند چهارم نظارت بر بنگاه های کاریابی ۱۰۶

بند پنجم نظارت بر رسانه ها ۱۰۶

بند ششم کنترل مجرمان حرفه ای ۱۰۷

بند هفتم همکاری های بین المللی ۱۰۷

مبحث دوم تدابیر حمایتی ۱۰۸

گفتار اول تعریف تدابیر حمایتی و انواع آن ۱۰۸

بند اول تعریف تدابیر حمایتی ۱۰۸

بند دوم انواع تدابیر حمایتی ۱۰۹

گفتار دوم تدابیر حمایتی ناظر بر جرم قاچاق مهاجران ۱۱۰

بند اول حمایت کیفری ۱۱۰

بند دوم حمایت پلیسی ۱۱۱

بند سوم بازگرداندن بزه دیدگان به کشور خود ۱۱۲

بند چهارم لزوم برخورد انسانی با مهاجران و حفظ حقوق آنها ۱۱۳

بند پنجم حمایت پزشکی ۱۱۴

بند ششم حمایت روان شناسی ۱۱۵

بند هفتم جبران خسارت ۱۱۶

فصل دوم ضرورت جرم انگاری قاچاق مهاجران در حقوق ایران ۱۱۸

مبحث اول مبانی جرم انگاری قاچاق مهاجران ۱۱۹

گفتار اول اصل ضرر ۱۲۰

گفتار دوم مصلحت اندیشی قانونی ۱۲۰

گفتار سوم اخلاق گرایی قانونی ۱۲۲

گفتار چهارم کمال گرایی قانونی ۱۲۵

گفتار پنجم مبانی جرم انگاری قاچاق مهاجران ۱۲۶

مبحث دوم اسباب جرم انگاری قاچاق مهاجران ۱۲۸

گفتار اول دلایل فقهی–حقوقی ۱۲۸

بند اول دلایل فقهی ۱۲۹

الف زمینه های توسل به ضمانت اجرای کیفری در حقوق اسلام ۱۲۹

۱ تعریف و مفهوم کرامت از دیدگاه کانت ۱۳۰

۲ تعریف و مفهوم کرامت از دیدگاه اسلام ۱۳۲

ب جرم انگاری قاچاق مهاجران بر اساس مصادیق پنج گانه مجازات در قانون مجازات اسلامی ۱۳۴

بند دوم دلایل حقوقی ۱۳۸

الف قاچاق مهاجران به مثابه جرم اقتصادی ۱۳۸

۱ تعریف جرم اقتصادی ۱۳۸

۲ مصادیق جرم اقتصادی ۱۳۹

۳ ارتباط جرم سازمان یافته با جرم اقتصادی ۱۴۳

ب قاچاق مهاجران به مثابه جرم علیه حقوق بشر ۱۴۵

۱ مفهوم حقوق بشر ۱۴۵

۲ مصادیق حقوق بشر در اسناد بین المللی و نقض آن در جرم قاچاق مهاجران ۱۴۷

۱–۲ آزادی جابجایی، تعیین اقامتگاه، حق ترک یک کشور و برگشت به کشور خود ۱۴۸

۲–۲ حق زندگی ۱۴۹

۳–۲ حق مصونیت از شکنجه یا رفتار تحقیر آمیز غیر انسانی و ظالمانه ۱۵۰

۴–۲ حق مصونیت از بردگی، بیگاری، تجارت برده، کار اجباری و اعمال شاقه ۱۵۱

۵–۲ ممنوعیت حبس برای قصور در انجام تعهدات قراردادی ۱۵۲

۶–۲ حق مالکیت ۱۵۲

۷–۲ حق برخورداری از استاندارد زندگی کافی و امنیت ۱۵۳

۸–۲ حق برخورداری از سلامت جسمی و روحی ۱۵۴

۹–۲ حق مرتبط با کار ۱۵۴

۱۰–۲ حق برخورداری از نظم اجتماعی و بین المللی ۱۵۵

بند سوم قوانین مربوط به قاچاق مهاجران و رویه قضایی ایران ۱۵۶

الف قانون گذرنامه ۱۵۷

ب قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران ۱۵۸

ج قانون مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از مرزهای کشور ۱۵۹

د رویه قضایی ایران ۱۶۰

گفتار دوم علل سیاسی، اجتماعی–اقتصادی و فرهنگی ۱۶۰

بند اول علل سیاسی ۱۶۱

بند دوم علل اجتماعی–اقتصادی ۱۶۲

الف تغییر ارزش ها و گسترش فرهنگ مادی گرایی ۱۶۲

ب انقلاب ها و تهاجمات سیاسی و نظامی قدرت های خارجی ۱۶۳

ج نبود برابری های اجتماعی و وجود تبعیض جنسیتی ۱۶۳

د فقدان برنامه ریزی مناسب خاصه نسل جوان ۱۶۳

بند سوم علل فرهنگی ۱۶۴

نتیجه گیری ۱۶۸

منابع و مآخذ ۱۷۳

کلیدواژه ها

  • قاچاق مهاجران
  • قاچاق انسان
  • کنوانسیون پالرمو (۲۰۰۰)
  • ایران
  • جرم سازمان یافته
  • مهاجر
  • نظام حقوقی