قتل عمد در نظام کیفری افغانستان و ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
قتل عمد در نظام کیفری افغانستان و ایران
عنوانقتل عمد در نظام کیفری افغانستان و ایران
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوعبدالوهاب نیکزاد
استاد راهنماشهرام محمدی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۳
دانشگاهدانشگاه کردستان



قتل عمد در نظام کیفری افغانستان و ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط عبدالوهاب نیکزاد، با راهنمایی شهرام محمدی در سال ۱۴۰۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه کردستان دفاع گردید.

چکیده

جرم قتل یکی از جرایم خشونت آمیزی است که بر جسم و جان انسان از جانب انسان دیگر صورت می گیرد. جرم قتل، از جمله جرایمی است که شدیدترین مجازات را در تمام جوامع، به خود اختصاص داده و با توجه به نوع ارتکاب آن و قصد فرد مرتکب، به قتل عمد و قتل غیر عمد، تقسیم می گردد. این مطالعه با هدف قتل عمد در نظام کیفری افغانستان و ایران انجام گرفت. روش گردآوری اطلاعات در این پایان نامه با جمع آوری مفاهیم و داده های موجود و منابع معتبر کتابخانه ای بوده و روش تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیلی–توصیفی بود که به صورت تطبیقی و با انعکاس قوانین مجازات اسلامی در قانونگذاری ایران و افغانستان در خصوص قتل عمد، سعی شد مفاهیم و اصول مرتبط با موضوع بهتر تبیین شود. نتایج بیانگر این بود که قتل در صورتی تحقق پیدا می کند که سلب حیات انسان با رفتار مجرمانه انسان دیگر به وقوع بپیوندد و این اعمال، رفتار و گفتار یا به صورت محسوس ظهور و بروز پیدا می کند و با حواس قابلدرک هستند و یا تحقق خارجی آن با حواس قابلدرک نیستند. در حقوق ایران و افغانستان،برخی از افعال و رفتار مجرم با اصابت به جسم مجنی علیه و برخی دیگر بدون اصابت به جسم مجنی علیه ظهور و بروز عینی و خارجی پیدا می کند. برخی از حقوقدانان افعال اصابتی را افعال مادی و افعال غیر اصابتی را افعال غیرمادی گویند. در حقوق کیفری، بررسی سیر تقنینی نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران نشاندهنده این است که در پنج دوره از سیر تقنینی قانون گذار این مسیله را موردتوجه قرار داده است؛ اما در نظام حقوقی افغانستان موردتوجه قرار نگرفته است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

الف– بیان مسیله

ب– پیشینه تحقیق

ج– اهداف

د– سوالات

ه– روش تحقیق

و– سازماندهی تحقیق

فصل اول:

معناشناسی حقوقی و فقهی قتل و پیشینه آن

۱–۱– مبحث اول: درآمد بحث

۱–۱–۱–گفتار اول: مفهوم قتل

۲–۱–۱– گفتار دوم: قتل عمد در مذاهب خمسه

ا–بند اول: قتل عمد در مذهب امامیه

ب– بند دوم: قتل عمد در مذاهب اربعه اهل سنت

ج– بند سوم:چگونگی تحقق قتل عمد از نظر مذاهب اربعه:

د– بند چهارم:صورت های تحقق قتل عمد از نظر مذاهب خمسه

۲–۱–مبحث دوم: مفهوم قتل عمد در حقوق ایران و افغانستان

۱–۲–۱–گفتار اول:مفهوم قتل عمد در حقوق ایران

ا– بند اوب:قتل با ترساندن

ب– بند دوم:وضعیت جسمی و روحی قربانی

ج–بند سوم:فوت ناشی از اضطراب و هیجان

۲–۲–۱– گفتار دوم: مفهوم قتل عمد در حقوق افغانستان

فصل دوم:

عنصر مادی قتل عمد در حقوق ایران و افغانستان

۱–۳–مبحث اول: عنصر مادی قتل عمد در حقوق ایران

۱–۱–۳–گفتار اول : مباشرت

۲–۱–۳–گفتار دوم:تسبیب

ا– بند اول: انواع سبب

ب– بند دوم : شرط

۳–۱–۳–گفتار سوم : معاونت

۴–۱–۳–گفتار چهارم : نتیجه

ا– بند اول :وقوع نتیجه و رابطه استناد

۵–۱–۳–گفتار پنجم: تشخیص رابطه استناد

ا– بند اول : ضمان سبب ضروری

ب بند دوم : نظریه برابری شرایط و اسباب

ج– بند سوم : نظریه سبب مستقیم و بی واسطه

د– بند چهارم : تیوری شرط پویایی نتیجه

ه– بندپنجم : تیوری سبب متعارف و اصلی

۲–۳–مبحث دوم: عنصر مادی قتل عمد در حقوق اففغانستان

۱–۲–۳– گفتار اول: شروع به جرم قتل متوقف

۲–۲–۳–گفتار دوم: شروع به جرم قتل خنثی

۳–۲–۳–گفتار سوم: شروع به جرم قتل مستحیل

ا– بند اول: مستحیل وسیلوی

ب– بند دوم: مستحیل موضوعی

۴–۲–۳–گفتار چهارم:جرم قتل عمد دراحوال مشدده

۵–۲–۳–گفتارپنجم: ارکان مادی فعل

ا– بند اول: فعل جرمی (رفتار مجرمانه)

ب– بند دوم: وسیله جرمی

ج– بند سوم:نتیجه مجرمانه

د– بند چهارم:رابطه علیت

۶–۲–۳–گفتارششم: قتل ناشی از فعل ناشی از ترک فعل

۳–۳–جمع بندی

فصل سوم:

عنصر معنوی قتل عمد در حقوق ایران و افغانستان

۱–۳– مبحث اول: عنصر معنوی قتل عمد در حقوق ایران

۱–۱–۳–گفتار اول: انگیزه

۲–۱–۳–گفتار دوم : قصد

۳–۱–۳–گفتار سوم : انواع قصد نتیجه با توجه به قوانین جزایی ایران

ا–بند اول: قصد مستقیم جنایت

ب– بند دوم: قصد تبعی مطلق (منتسب از کشنده بودن مطلق رفتار)

ج– بند سوم: قصد تبعی نسبی (منتسب ازشرایط مجنی علیه )

۴–۱–۳–گفتار چهارم: لزوم آگاهی بر خصوصیت غالبی فعل ۵۰ ا– بند اول: فرض وجودآگاهی ۵۰ ب– بند دوم: لزوم اثبات آگاهی

ج– بند سوم: قصد نتیجه مدلول قصد فعل

۲–۳– مبحث دوم: عنصر معنوی قتل عمد در حقوق افغانستان

۱–۲–۳–گفتار اول : علم به وجود انسان زنده

۲–۲–۳–گفتار دوم: قصد مجرمانه

۳–۲–۳–گفتار سوم: درجات قصد مجرمانه

ا– بند اول : قصد مجرمانه عام قصد مجرمانه خاص

ب– بند دوم: قصد مجرمانه ساده و قصد مجرمانه با اندیشه قبلی

ج– بند سوم : سوءنیت مطلق، سوءنیت مقید

د– بند چهارم: سوءنیت جازم و سوءنیت احتمالی

۴–۲–۳–گفتار چهارم : انگیزه در قتل عمدی

۳–۳–جمع بندی

فصل چهارم:

تاثیر جایگاه مرتکب و مجنی علیه در قتل عمد حقوق افغانستان و ایران

۱–۴–مبحث اول: تاثیر و جایگاه مرتکب و مجنی علیه در قتل عمد

۱–۱–۴–گفتار اول:شرط تکافو در قصاص

۲–۱–۴–گفتار دوم: فلسفه قصاص

ا– بند اول: تساوی در دین

ب– بند دوم:جنسیت

ج– بند سوم:جنون

د– بند چهارم:نظریه توقف محاکمه و سقوط قصاص

۳–۱–۴– گفتار سوم:دفاع مشروع

فصل پنجم:

تاثیر و جایگاه(وضعیت) مرتکب(قاتل) در قتل عمد افغانستان و ایران

۱–۵–مبحث اول:شرکت در قتل

۱–۱–۵–گفتار اول: عنصر مادی

۲–۱–۵–گفتار دوم: عنصر روانی

۳–۱–۵–گفتار سوم :مجازات

۴–۱–۵–گفتار چهارم:مصادیق مشارکت در قتل

ا– بند اول: شرکت در فعل و شرکت در نتیجه

ب– بند دوم: شرکت سبب و مباشر

ج– بند سوم: شرکت فاعل و تارک فعل

۵–۱–۵–گفتارپنجم:حکم مشارکت در قتل

۶–۱–۵–گفتار ششم:مجازات اجیر کردن قاتل

۷–۱–۵–گفتار هفتم:قواعد قصاص قاتل (کشتن یک نفر و قصاص چند نفر)

۲–۵–مبحث دوم: قتل در فراش

۱–۲–۵–گفتار اول: قتل در فراش در فقه امامیه

۲–۲–۵–گفتار دوم: قتل در فراش در قانون جزای افغانستان

ا – بند اول: اباحه مطلق قتل

فصل ششم:

واکنش مجازات کیفری نسبت به قتل عمد افغانستان و ایران

۱–۶– مبحث اول:رضایت مجنی علیه در قتل عمد

۱–۱–۶–گفتار اول:رویکردها در مسیله رضایت مجنی علیه در حقوق جزای افغانستان

ا– بند اول:رویکرد نخست

ب– بند دوم:رویکرد دوم

ج– بند سوم:رویکرد سوم

۲–۱–۶–گفتار دوم: استثنایات رضایت مجنی علیه در حقوق جزای افغانستان

ا– بند اول:در بازی های ورزشی و امور جراحی و درمانی

ب– بند دوم: رضایت مادر در سقط جنین

۳–۱–۶–گفتار سوم: در حقوق ایران

ا– بند اول:رضایت شاکی در قتل عمد در جریان دادرسی

۴–۱–۶–گفتار چهارم:تعزیر قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

ا– بند اول:نظریه اکثریت

ب– بند دوم:نظریه اقلیت

ج– بند سوم:نظر کمیسیون نشست قضایی (۲) جزایی درباره تعزیر قاتل در صورت گذشت اولیای دم در قتل عمدی

۵–۱–۶–گفتار پنجم:تعریز در صورت دفاع مشروع افراطی

ا– بند اول:گستره دفاع مشروع افراطی

ب– بند دوم: عدم رعایت شرایط مربوط به حمله

ج– بند سوم:عدم رعایت شرایط مربوط به دفاع

۶–۱–۶–گفتار ششم:نظریات دفاع مشروع افراطی در حقوق افغانستان

ا– بند اول:نظریه اجبار معنوی

ب – بند دوم:نظریه اعمال حق و انجام تکلیف

ج– بند سوم: نظریه تعارض دو حق

د– بند چهارم:غیرقابل دفع بودن تجاوز

ه– بند پنجم:غیرقانونی بودن تجاوز

و– بند ششم:محرک نبودن متضرر

ز– بند هفتم:ضرورت دفاع (دفاع به عنوان یگانه وسیلهء ممکن برای دفع خطر)

ح– بند هشتم:دفاع از دیگری

ط– بند نهم:موضوع مورد تجاوز در دفاع قانونی

۷–۱–۶–گفتار هفتم:قابلیت تعلیق جنبه عمومی جرم قتل عمدی در صورت رضایت اولیای دم

ا– بند اول:نظر هییت عالی

ب– بند دوم:نظر اکثریت

ج– بند سوم:نظر اقلیت

۲–۶–نتیجه گیری

منابع

کلیدواژه ها

  • قتل عمد
  • حقوق جزای ایران