ماده 91 قانون مجازات اسلامی در سنجه مبانی و اجرا

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی در سنجه مبانی و اجرا
عنوانماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی در سنجه مبانی و اجرا
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومصطفی صالحی دوغایی
استاد راهنماعلی غلامی
استاد مشاورغلامحسین الهام
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه امام صادق علیه السلام



ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی در سنجه مبانی و اجرا عنوان پایان نامه ای است که توسط مصطفی صالحی دوغایی، با راهنمایی علی غلامی و با مشاوره غلامحسین الهام در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق علیه السلام دفاع گردید.

چکیده

ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی تا پیش از سال ۱۳۹۲ سابقه ای در نظام حقوق کیفری ایران نداشته و با عنایت به رشد کیفری و نیز برخی ملاحظات بین المللی به تصویب رسید؛ که پس از آن با توجه به شیوه نگارش ماده و تعدد عبارت های ذکر شده، سبب بروز ابهامات فراوانی در عرصه مبانی و اجرا شده است. در این پژوهش به بررسی مبانی نظری مورد نظر قانون گذار و اهداف از تصویب آن، پرداخته شده و سپس ابهامات تقنینی و نیز مشکلات اجرایی ایجاده شده در رویه های قضایی، بیان شده است و همچنین تبصره ماده مذکور را که برای قضات، در رابطه با ارجاع به کارشناس جهت احراز رشد و کمال عقل، اختیار در نظر گرفته است، مورد ارزیابی قرار داده شده است. در انتهای پژوهش حاضر هدف تصویب ماده را بیشتر الزامات بین المللی و پذیرش تعهدات کنوانسیون حقوق کودک دانسته و پیشنهاد تدوین آیین نامه رشد را داشته و نیز با توجه به تخصصی بودن احراز رشد و کمال عقل ، الزام قضات جهت ارجاع به پزشکی قانونی برای تشخیص وضعیت رشد متهم در جرایم مهم را الزامی دانسته ایم تا از این طریق رویه های مختلف موجود کنار گذاشته شود و در راستای تحقق عدالت کیفری در رابطه با نوجوانان گام موثری برداشته شود و از تفاوت در رویه و آرا قضایی در پرونده های مشابه جلوگیری شود.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مقدمه

۱ بیان مساله

۲ پیشینه پژوهش

۳ اهمیت پژوهش

۴ سوالات تحقیق

۵ فرضیات تحقیق

۶ روش تحقیق

۷ ساختار پژوهش

فصل اول: مفاهیم ،پیشینه و مبانی مسیولیت کیفری نوجوانان

مبحث نخست: تعریف مسیولیت کیفری

مبحث دوم: ارکان مسیولیت کیفری

گفتار نخست: عقل

گفتار دوم: بلوغ

گفتار سوم: رشد

گفتار چهارم: ادراک و اختیار

مبحث سوم: سیر تقنینی نظام کیفری حاکم بر اطفال و نوجوانان

گفتار نخست: سیر تقنینی نظام کیفری حاکم بر اطفال و نوجوانان قبل از انقلاب

گفتار دوم: سیر تقنینی نظام کیفری حاکم بر اطفال و نوجوانان پس از انقلاب

گفتار سوم: بررسی تقنینی سایر کشورها

فصل دوم: مسیولیت کیفری در ماده

قانون مجازات اسلامی

مبحث نخست: عدم ادراک

گفتار اول: عدم درک حرمت

گفتار دوم: عدم درک ماهیت

مبحث دوم: شرط کمال عقل

گفتار اول: مفهوم کمال عقل در آرای فقهی

گفتار دوم: رابطه دو مفهوم رشد و کمال عقل

گفتار سوم: وجود شبهه در رشد و کمال عقلی مرتکب

گفتار چهارم: ضرورت احراز یا فرض وجود رشد و کمال عقل

مبحث سوم: اهداف و ابهامات ماده

قانون مجازات اسلامی

گفتار نخست: اهداف مقنن از وضع ماده

قانون مجازات اسلامی

گفتار دوم: ابهامات ماده

قانون مجازات اسلامی

فصل سوم: مبانی ماده

و فرایند اجرای آن

مبحث اول: مبانی نظری مورد نظر قانون گذار و کاوش نظری

گفتار نخست: نظریه قایلین رشد کیفری

گفتار دوم: نظریه قایلین عدم رشد کیفری

گفتار سوم: نظریه اماره گرا

مبحث دوم: اختیار یا الزام قاضی در ارجاع به کارشناس و آثار آن

گفتار اول: اختیار یا الزام قاضی در ارجاع به کارشناس

گفتار دوم: آثار اختیاری یا الزامی بودن ارجاع به کارشناسی

مبحث سوم: رویه های قضایی، نقد و ارزیابی آنها

گفتار اول: انواع رویه های قضایی در رابطه با ماده ۹۱

گفتار دوم: نقد و ارزیابی رویه های قضایی

نتیجه گیری و پیشنهادها:

الف: تقنینی

ب: اجرایی

پیوست "نمونه سوالات مطرح شده از مقامات قضایی"

منابع

فارسی

الف: کتاب

ب: مقالات

ج: پایاننامه

عربی

کلیدواژه ها

  • رشد کیفری
  • رویه های قضایی
  • ماده ۹۱
  • مسیولیت کیفری نوجوانان
  • ارجاع به پزشکی قانونی