مبانی شروع به جرم در پرتو فقه و نظریات جرم شناسی
 | |
| عنوان | مبانی شروع به جرم در پرتو فقه و نظریات جرم شناسی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | زهرا جهانبانی |
| استاد راهنما | امین امیریان فارسانی |
| استاد مشاور | محمدرضا شادمان فر |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۱ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی |
مبانی شروع به جرم در پرتو فقه و نظریات جرم شناسی عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا جهانبانی، با راهنمایی امین امیریان فارسانی و با مشاوره محمدرضا شادمان فر در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی دفاع گردید.
چکیده
در نظام های کیفری مختلف که فلسفه ی حقوق طرح ریزی آن را بر عهده دارد جرم انگاری، توجیهات و تبیین های مستدل خاص خود را دارد.این استدلال ها درباره جرم تام و شروع به جرم گاهی متفاوت است و میتوانیم بگوییم که جرم انگاری شروع به جرم استدلالات مستقل از جرایم تام دارد.در نظام های حقوقی مختلف شروع به جرم مبنای فلسفی و تحلیلی، شرعی و وحیانی و یا مبنای جرم شناختی دارد.در نظام حقوقی پیش از انقلاب اسلامی چون که متاثر از نظام حقوقی اروپا بود، شروع به جرم مبنای فلسفی داشته است.لکن بعد از انقلاب اسلامی، نظام حقوقی تغییر رویکرد بنیادین یافت و وحی و شرع در قانون گذاری نقشی اساسی یافت. در نظام حقوقی ایران قبل و بعد از انقلاب اسلامی، مبناهای مختلفی باعث شدند تا در دوران مختلف، قانون مجازات دیدگاه های مختلفی داشته باشد و از جرم انگاری گسترده شروع به جرم تا جرم زدایی آن و بازگشت مجدد به گستردگی سابق، تاریخی پرفراز و نشیب را طی نماید. قبل از انقلاب اسلامی و در قوانین مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴ و ۱۳۵۲ شروع به جرم در جرایم با درجه جنایت و جنحه جرم انگاری شده بود. بعد از انقلاب اسلامی و تحت تاثیر برخی نظریات فقهی شروع به جرم دامنه بسیار مضیقی پیدا کرد و سپس در قانون ۱۳۷۰ و ۱۳۷۵ کم کم به سمت گستردگی رفت تا جایی که در سال ۱۳۹۲ دامنه شروع به جرم به جایگاه پیشین خود بازگشت. رویکردهای متفاوت در نظام حقوقی ایران از نظریات متفاوت فقهی نشات می گیرد که برای شناخت این نظام حقوقی، نظریات فقها باید مورد بررسی و تحلیل واقع شود و تبیین گردد که کدام یک از این نظریات در نگارش پیش نویس های قانونی تاثیر داشته است. با بررسی و تحلیل نظریات جرم شناسی در میابیم که شروع به جرم تحت تاثیر نظریات سخت گیرانه کیفری بوده و در چهار دهه گذشته بسیار توسعه یافته و مجازات های آن افزایش یافته است. این امر تحت تاثیر چند نظریه ی جرم شناختی با نام های پنجره های شکسته، تسامح صفر، صدور حکم اجباری و سه ضربه بوده است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب مقدمه ث ۱–بیان مساله ث ۲–پیشینه تحقیق ج ۳– اهمیت و ارزش تحقیق ح ۴– سوالات تحقیق خ ۵– فرضیه های تحقیق خ ۶– اهداف تحقیق خ ۷– روش تحقیق د ۸– ساماندهی تحقیق د فصل اول
مفاهیم و تعاریف و مبانی شروع به جرم در حقوق ایران
بخش اول: مفهوم شناسی
گفتار اول: مفهوم شروع به جرم
گفتار دوم: مفهوم فقه و شرع
گفتار سوم: مفهوم جرم شناسی
بخش دوم: مبانی حاکم بر شروع به جرم
مبحث اول: مبانی عرفی جرم انگاری شروع به جرم
گفتار اول: خطرناک بودن مرتکب (خطرناکی رفتار)
گفتار دوم: عنصر تقصیر
گفتار سوم: بازدارندگی و پیشگیری
مبحث دوم: مبانی فلسفی جرم انگاری شروع به جرم
گفتار اول: اصل اخلاق گرایی قانونی
گفتار دوم: اصل پدرسالاری قانونی
گفتار سوم: اصل آسیب اجتماعی (اصل ضرر و خسارت)
گفتار چهارم: اصل کمال گرایی قانونی
بخش سوم: تاریخچه ی شروع به جرم در قوانین جزایی ایران
گفتار اول: قانون راجع به مجازات اسلامی ۱۳۶۱
گفتار دوم: در قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰
گفتار سوم: قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
فصل دوم
شروع به جرم در پرتو فقه
بخش اول: جهت گیری های فقهی الغاگرایانه
مبحث اول: نادیده گرفتن جرم انگاری شروع به جرم براساس مسامحه در جرم انگاری مقدمه حرام
گفتار اول: مسامحه در جرم انگاری شروع به جرم براساس تعزیر محرمات کبیره
گفتار دوم: جهت گیری الغاگرایانه به مقدمه حرام به طور مطلق
گفتار سوم: مجازات محرمات اجماعی مبنایی برای مسامحه در جرم انگاری شروع به جرم
گفتار چهارم: مسامحه در جرم انگاری شروع به جرم براساس تعزیر محرمات کبیره و مرتکبان محرمات صغیره ای که از گناهان کبیره دوری نمی کنند
گفتار پنجم: مسامحه در جرم انگاری براساس گستردگی بین مقدمه تولیدی و غیر تولیدی
گفتار ششم: مسامحه در جرم انگاری شروع به جرم براساس مقدمه حرام همانند تجری
گفتار هفتم: مسامحه در جرم انگاری شروع به جرم بر اساس حرام بودن مقدمه در فرض رسیدن به حرام
مبحث دوم: عدم جرم انگاری براساس مسامحه در جرم انگاری تجری
گفتار اول: دلیل لفظی مانعی برای جرم انگاری تجری
گفتار دوم: منع جرم انگاری تجری به علت منع حرمت شرعی تجری
بخش دوم: جهت گیری های فقهی کیفرگرایانه در جرم انگاری شروع به جرم
مبحث اول: مجازات مقدمه حرام
گفتار اول: دلایل لفظی تحریم مقدمه حرام همانند وجوب مقدمه واجب
گفتار دوم: دلایل عرفی و عقلایی بر تحریم مقدمه حرام
گفتار سوم: تاثیر اعمال ولایت بر تحریم مقدمه حرام
گفتار چهارم: قصد رسیدن به حرام موجب تحریم مقدمه
مبحث دوم: جرم انگاری بر اساس حرمت تجری
گفتار اول: حرمت عقلی تجری مبنایی بر جرم انگاری شروع به جرم
گفتار دوم: حرمت شرعی تجری مبنایی برای جرم انگاری شروع به جرم
گفتار سوم: نظریه تفکیک در تجری مبنای جرم انگاری
مبحث سوم: جرم انگاری براساس تعزیر اعمال مفسد و مخل نظم عمومی
گفتار اول: عرصه نظم عمومی در مبانی شیعی
گفتار دوم: جرم انگاری بر اساس اخلال در نظم عمومی
فصل سوم
شروع به جرم از دیدگاه نظریات جرم شناسی
بخش اول: مفاهیم و مقدمات
مبحث اول: جرم انگاری شروع به جرم بر اساس جریان محافظه کاری و عوام گرایی کیفری
مبحث دوم: مولفه های اصلی رویکرد محافظه کارانه نسبت به جرم انگاری
بخش دوم: سیاست تسامح صفر
مبحث اول: مفهوم تسامح صفر
مبحث دوم: مولفه های تسامح صفر
مبحث سوم: ارتباط سیاست تسامح صفر با نظریه پنجره های شکسته
بخش سوم: نظریه پنجره های شکسته
مبحث اول: مفهوم نظریه پنجره های شکسته
گفتار اول: تاثیر بی نظمی بر کنش متقابل اجتماعی
گفتار دوم: تاثیر بی نظمی بر ترس از جرم
گفتار سوم: تاثیر بی نظمی در کیفیت زندگی
مبحث دوم: ظهور تیوری پنجره های شکسته
مبحث سوم: ارزیابی تیوری پنجره های شکسته
گفتار اول: محورهای ارزیابی
گفتار دوم: ابهام در مفهوم بی نظمی
بخش چهارم: قانون سه ضربه و سپس اخراج
مبحث اول: ارزیابی قانون سه ضربه و چالش های این ارزیابی
مبحث دوم: تاثیرات قانون سه ضربه
بخش پنجم: صدور مجازات های حداقلی اجباری
مبحث اول: مقررات مرتبط با صدور حکم حداقلی اجباری
گفتار اول: مفهوم مقررات مرتبط با صدور حکم حداقلی اجباری
گفتار دوم: مصادیق صدور حکم حداقلی اجباری در شروع به جرم
مبحث دوم: ارزیابی مقررات صدور حکم اجباری حداقلی
گفتار اول: دیدگاه انتخاب عقلانی
گفتار دوم: تحلیل ویژگیهای شخصیتی مجرمان
گفتار سوم: آثار ناتوان سازانه
گفتار چهارم: تاثیرات صدور حکم حداقلی اجباری بر جمعیت زندانیان و میزان جرم
گفتار پنجم: اختلاف مجازات ها
نتیجه گیری
پیشنهادات
منابع و مآخذ
Abstract
کلیدواژه ها
- شروع به جرم
- تجری
- جرم محال
- مقدمه حرام
- جرم تام