مبانی فقهی و حقوقی جرم انگاری جرایم علیه امنیت در حقوق کیفری ایران

عنوان	مبانی فقهی و حقوقی جرم انگاری جرایم علیه امنیت در حقوق کیفری ایران
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	پیمان صادقی تورانسرایی
استاد راهنما	عادل ساریخانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه قم

مبانی فقهی و حقوقی جرم انگاری جرایم علیه امنیت در حقوق کیفری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط پیمان صادقی تورانسرایی، با راهنمایی عادل ساریخانی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

بدون شک تشریح مبانی هر قانون، بیان ملاک ها و معیارهای وضع آن، نقشی مهم در ایجاد باور و اعتقاد به آن دارد و موجب پذیرش قلبی آن از سوی مردم خواهد شد. زیرا زمانی که شخص به آثار و فواید واقعی اوامر و نواهی قانونگذار پی ببرد و تبیین شود که در تشریع قوانین چیزی جز مصلحت او و جامعه در نظر نبوده است؛ او اطاعت از قانون را با رغبت و انگیزه بیشتری بر خود فرض می داند و امور وسوسه انگیز نمی تواند او را به بی تفاوتی نسبت به قانون بکشاند، چرا که مهمترین ضمانت اجرای قانون اعتقاد به آن است. در حقوق کیفری ایران مبانی جرم انگاری هم از شریعت اسلامی و معرفت فقیهانه بهره برده و هم از مدرنیته و حقوق عرفی با مبانی غرب، لذا برای مطالعه آن باید به هر دو مقوله پرداخت. در این میان گرچه همه جرایم امنیت را به نوعی خدشه دار می کنند اما در برخی جرایم این خصیصه روشن تر است، به عبارت دیگر به طور مستقیم با مفهوم امنیت ملی در ارتباط است، لذا به نظر می رسد شناخت مبانی این جرایم از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این رهگذر باید دانست که برای توجیه جرم انگاری جرایم علیه امنیت باید به نظریه های تلفیقی یا مختلط رو–کرد زیرا این نظریات برای توجیه و تبیین مبانی کاراتر و کارآمدتر است؛ در حقوق غربی از مبانی بسیاری سخن گفته شده است ولیکن به نظر مبانی که قابلیت توجیه جرم انگاری جرایم علیه امنیت را داشته و بتوان آنها را در تلفیقی منطقی قرار داد عبارتند از: اصل رفاه، اصل ضرر، مصلحت اندیشی قانونی و کمال گرایی قانونی. اما در اسلام فقها مبانی و نظریاتی را گاه کاملا متفاوت و گاه نزدیک به حقوق غربی در خصوص توجیه جرم انگاری جرایم مطرح نموده اند که از جمله آنها؛ حفاظت از مصالح اساسی (نظریه مصالح خمسه)، برقراری نظم اجتماعی، حفاظت از مصلحت عمومی و اجرای عدالت کیفری می باشد ولی به عقیده بسیاری از فقها و صاحب نظران فقه جزایی اسلام مبنای تحریم و تعیین مجازات جرایم شرعی (مبنای جرم انگاری) اصول خمسه است، مجموعا از کنکاش در مبانی فقهی و حقوقی مطرح در جرم–انگاری جرایم علیه امنیت، مصالحی استخراج می شود که برای حفظ آن جرم انگاری جرایمی همچون بغی، محاربه، افساد فی الارض، جاسوسی و.... توجیه می شود.کلید واژه: مبانی فقهی و حقوقی، جرم انگاری، جرایم علیه امنیت

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالبعنوان صفحه مقدمه۱فصل اول) مقدمه (مفاهیم و پیشینه ی مبانی جرم انگاری جرایم علیه امنیت)۱ مفاهیم۷ ۱–۱ مفاهیم لغوی۸ ۱–۱–۱ مبانی۸ ۱–۱–۲ جرم۸ ۱–۱–۳ جرم انگاری۹ ۱–۱–۴ امنیت۹ ۱–۲ مفاهیم اصطلاحی۹ ۱–۲–۱ مبانی۱۰ ۱–۲–۲ جرم ۱۰ ۱–۲–۳ جرم انگاری۱۳ ۱–۲–۴ امنیت۱۳ ۱–۲–۵ جرایم علیه امنیت۱۴ ۱–۳ قلمرو مفاهیم۱۵ ۱–۳–۱ قلمرو مفهوم مبانی۱۵ ۱–۳–۱–۱ اهمیت مبانی در حقوق۱۵ ۱–۳–۱–۲ تفاوت مبانی با اصول (قواعد)

۱–۳–۱–۳ تفاوت مفهوم مبانی در فقه و حقوق و رابطه آن با جرم انگاری۱۹ ۱–۳–۱–۴ رابطه مبانی با منابع۲۰ ۱–۳–۱–۵ رابطه مبانی با هدف اعمال کیفر۲۱ ۱–۳–۱–۶ رابطه نظام حقوقی با مکاتب حقوقی و ارتباط آن با مبانی۲۱ ۱–۳–۲ قلمرو مفهوم جرم انگاری۲۳ ۱–۳–۲–۱ اهمیت و ضرورت جرم انگاری۲۳ ۱–۳–۲–۲ اقسام جرم انگاری۲۵ ۱–۳–۲–۳ مراحل جرم انگاری در روش پالایش۲۵ ۱–۳–۳ مصادیق جرایم علیه امنیت۲۶ ۱–۳–۳–۱ بغی۲۶ ۱–۳–۳–۲ محاربه۲۸ ۱–۳–۳–۳ افسادفی الارض۳۰ ۱–۳–۳–۴ جاسوسی و جرایم وابسته به آن۳۱ ۱–۳–۳–۵ جرم خیانت۳۲۲ تحولات جرم انگاری جرایم علیه امنیت در بستر تاریخ۳۳۲–۱ مبانی جرم انگاری جرایم علیه امنیت در دوران گذشته۳۴ ۲–۱–۱ ایران باستان۳۴ ۲–۱–۲ اروپا۳۴ ۲–۲ مبانی جرم انگاری جرایم علیه امنیت در دوران معاصر (بعد از قرن ۱۸)

۲–۲–۱ عرصه فراملی۳۶ ۲–۲–۱–۱ مکتب کلاسیک۳۶ ۲–۲–۱–۲ مکتب عدالت مطلق۴۰ ۲–۲–۱–۳ مکتب نیوکلاسیک۴۱ ۲–۲–۱–۴ مکتب تحققی (اثبات گرایی حقوقی)

۲–۲–۱–۵ مکتب اصالت عمل جزایی۴۳ ۲–۲–۱–۶ مکتب دفاع اجتماعی۴۴ ۲–۲–۱–۷ مکتب دفاع اجتماعی نوین

۲–۲–۱–۸ مکتب عدالت ترمیمی۴۶ ۲–۲–۲ بستر ملی۴۷ ۲–۲–۲–۱ دوران قبل از انقلاب اسلامی

۲–۲–۲–۲ دوران پس از انقلاب اسلامی۴۸فصل دوم) مبانی فقهی توجیه گر جرم انگاری جرایم علیه امنیت در حقوق کیفری ایران۱ جرم انگاری در اسلام۵۲ ۱–۱ آزادی و حدود آن از نگاه اسلام۵۳ ۱–۱–۱ آزادی از منظر حقوق اسلامی۵۳ ۱–۱–۲ دیدگاه اسلام درباره حدود آزادی۵۵ ۱–۲ ویژگیهای تاثیرگذار بر جرم انگاری در نظام کیفری اسلام۵۶ ۱–۲–۱ الهی و وحیانی بودن۵۶ ۱–۲–۱–۱ برخورداری از قداست معنوی۵۷ ۱–۲–۱–۲ داشتن ضمانت اجرای درونی۵۷ ۱–۲–۱–۳ تعبدی بودن اکثریت قوانین۵۸ ۱–۲–۲ دو بعدی بودن (توجه به دنیا و آخرت)۵۸ ۱–۲–۳ اخلاق مدار بودن (توجه به جایگاه و شخصیت ویژه انسان دارد)۵۸ ۱–۳ تبیین نظریه جرم انگاری هر فعل حرام در اسلام۵۹۲ ویژگیهای تاثیر گذار بر جرم انگاری در نظام جمهوری اسلامی ایران۶۶ ۲–۱ ویژگیهای نظام جمهوری اسلامی ایران۶۷ ۲–۱–۱ منبع مشروعیت قدرت خداوند است۶۸ ۲–۱–۲ نوع حکومت ولایی است۶۹ ۲–۱–۳ مرجع مشروع برای جرم انگاری متون شرع و قانون است۷۰ ۲–۲ معیارها و ضوابط جرم انگاری در قانون اساسی۷۱ ۲–۲–۱ معیارهای عام۷۲ ۲–۲–۱–۱ معیار مقرر در اصل چهلم۷۲ ۲–۲–۱–۲ معیار مقرر در اصل نهم۷۲ ۲–۲–۲ برخی معیا

کلیدواژه ها

• مبانی فقهی و حقوقی
• جرم انگاری
• جرایم علیه امنیت