مبانی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی

عنوان	مبانی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	سعید راست خدیو
استاد راهنما	محمدهادی صادقی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۸
دانشگاه	دانشگاه شیراز

مبانی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط سعید راست خدیو، با راهنمایی محمدهادی صادقی در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

مدلسازی سیاست جنایی از رویکردهای نوینی است که در دهه های اخیر در سیر تحول سیاست جنایی به دلیل ایجاد قابلیت توجه به عوامل و پدیده های گوناگون موضوع سیاست جنایی از ابعاد مختلف در ارتباط با یکدیگر و در یک نگرش سیستمی مورد نظر قرار گرفته است. با توجه به جایگاه ویژه سیاست جنایی اسلامی در جامعه کنونی، به نظر می رسد که با استفاده از روش شناسی های ترکیبی و مدلسازی، قابلیت های گوناگون این سیاست جنایی و جامعیت منحصر به فرد آن بهتر ارایه می گردد.همچنین این مدلسازی در صورتی می تواند با رویکردی بومی و دینی محقق گردد که قبل از پرداختن به آن، به مبانی دین شناختی، جامعه شناختی، روش شناختی و فلسفی مورد نظر توجه گردد. بنابراین بررسی مبانی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی به لحاظ منطقی نسبت به مدلسازی آن اولویت دارد.مدلسازی سیاست جنایی سکولار با اهتمام اساتید فرانسوی، به خصوص دلماس مارتی، از رویکردهای دین شناختی، جامعه شناختی، روش شناختی و فلسفی اندیشه های سکولار به طور خودآگاه یا ناخودآگاه اشراب گردیده است. با توجه به آثار ترجمه ای که از مدلسازی های مذکور در جامعه ی دانشگاهی جا باز کرده اند، بررسی مبانی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی با ارزیابی و نقد مبانی سکولار، زمینه ی رهایی از خلط مقولات این حوزه و شفاف سازی بسترهای مدلسازی سیاست جنایی بومی در جامعه را ایجاد می نماید.برخلاف رویکردهای سکولار در سیاست جنایی که با دیدگاه حداقلی به تعریف دین می پردازند، مبانی دین شناختی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی، تعریفی حداکثری از دین با توجه به مولفه های متناسب با سیاست جنایی ارایه می نماید. از طرف دیگر با ارزیابی و نقد مبانی جامعه شناختی مدلسازی سیاست جنایی سکولار روشن می گردد که ضرورت دارد مفاهیم و مبانی جامعه شناختی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی را در توسعه جامعه شناسی بومی و اسلامی جستجو نماییم.همچنین روش شناسی مدلسازی سیاست جنایی سکولار، علی رغم قابلیت های نوین آن در رویکرد سیستمی به سیاست جنایی، توان مدلسازی سیاست جنایی اسلامی را نداشته و در این راستا مبانی روش شناسی نظام محور الهی با تاکید بر حجیت دینی و کارآمدی ارایه می گردد. در مجموع با توجه به رابطه ی علم و ارزش با رویکردی عمیق، و با لحاظ دیدگاه های فلسفه ی علمی متاخر، می توان به جهت داری سیاست جنایی با معیار نظام ارزشی الهی و مادی نظر داد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان مقدمه

مقدمه ۱

فصل اول: کلیات

۱–۱) سیاست ۵

۲–۱) جنایی ۷

۳–۱) سیاست جنایی ۸

۴–۱) مدل و مدلسازی ۱۲

۵–۱) چگونگی فرآیند مدلسازی ۱۶

۶–۱) مدلسازی و سیاست گذاری ۱۷

۷–۱) مدلسازی سیاست جنایی ۱۹

۸–۱) مدلسازی سیاست جنایی اسلامی ۲۲

۹–۱) مبانی مدلسازی سیاست جنایی اسلامی ۲۴

فصل دوم: مبانی دین شناختی

۱–۲) ضرورت مبانی دین شناختی ۲۷

۱–۱–۲) رابطه ی سیاست جنایی و توسعه ی سیاست اجتماعی ۲۷

۲–۱–۲) رابطه ی دین و توسعه ی سیاست اجتماعی ۳۱

۲–۲) تبیین دین از منظر رویکردهای سکولار ۳۴

۱–۲–۲) منشا دین ۳۴

۱–۱–۲–۲) رویکرد تکامل گرایی عقلی ۳۵

۲–۱–۲–۲) رویکرد جامعه شناختی ۳۹

۳–۱–۲–۲) رویکرد روان شناختی ۴۲

۴–۱–۲–۲) رویکرد تجربه گرایی (طبیعت گرایی) ۴۵

عنوان مقدمه

۲–۲–۲) غایت (رسالت ) دین ۴۶

۱–۲–۲–۲) رویکرد تکامل گرایی عقلی ۴۷

۲–۲–۲–۲) رویکرد جامعه شناختی ۴۸

۳–۲–۲–۲) رویکرد روان شناختی ۵۰

۴–۲–۲–۲) رویکرد تجربه گرایی (طبیعت گرایی) ۵۱

۳–۲–۲) سیر تاریخی اندیشه ی الهیاتی غرب از قرون وسطی تا دوران معاصر ۵۲

۴–۲–۲) تعریف دین ۵۴

۱–۴–۲–۲) رویکرد روان شناختی و بعد شناختاری ۵۷

۲–۴–۲–۲) رویکرد روان شناختی و بعد قلبی و روحی دین ۵۷

۳–۴–۲–۲) رویکرد جامعه شناختی و بعد رفتار و اعمال دینی ۵۸

۴–۴–۲–۲) رویکردهای ترکیبی ۵۹

۵–۲–۲) ارزیابی تعاریف رویکردهای سکولار ۶۱

۳–۲) رویکردهای اسلامی ۶۴

۱–۳–۲) منشا دین ۶۴

۲–۳–۲) غایت (رسالت) دین ۶۶

۱–۲–۳–۲)رویکرد درون دینی ۶۶

۲–۲–۳–۲) رویکرد برون دینی ۶۸

۱–۲–۲–۳–۲) رسالت دین از منظر متفکرین اسلامی کلاسیک ۶۸

۱–۱–۲–۲–۳–۲) رویکرد دنیا گرایی ۶۸

۲–۱–۲–۲–۳–۲) رویکرد آخرت گرایی ۷۲

۳–۱–۲–۲–۳–۲) رویکرد جامع نگر ۷۳

۲–۲–۲–۳–۲) ارزیابی رسالت دین در منظر متفکرین اسلامی کلاسیک ۷۴

۳–۲–۲–۳–۲)رسالت دین از منظر متفکرین اسلامی معاصر ۷۵

۱–۲–۲–۲–۳–۲) رویکرد سکولاریسم حداکثری ۷۵

۲–۲–۲–۲–۳–۲) رویکرد سکولاریسم حداقلی ۷۶

۳–۲–۲–۲–۳–۲) رویکرد دین حداکثری ۷۸

۳–۳–۲) تعریف دین ۷۹

۱–۳–۳–۲) رویکرد حداقلی ۷۹

۱–۱–۳–۳–۲) آخرت گرایی ۷۹

۲–۱–۳–۳–۲) تفکیک دین به ذاتی و عرضی ۸۱

عنوان مقدمه

۳–۱–۳–۳–۲) ایمان گرایی ۸۲

۴–۱–۳–۳–۲) معنویت گرایی ۸۳

۲–۳–۳–۲) رویکرد حداکثری ۸۴

۴–۳–۲) دین درمدل سازی سیاست جنایی سکولار ۸۷

۵–۳–۲) تعریف دین متناسب با مدلسازی سیاست جنایی اسلامی ۹۰

۱–۵–۳–۲) نظام گرایی در تعریف دین ۹۱

۱–۱–۵–۳–۲ )نظام فکری ۹۳

۱–۱–۱–۵–۳–۲)نظام ارزشی ۹۴

۲–۱–۱–۵–۳–۲) نظام بینشی ۹۴

۳–۱–۱–۵–۳–۲) نظام دانشی ۹۴

۴–۱–۱–۵–۳–۲) هماهنگی سه حوزه ی ارزش، بینش و دانش ۹۵

۲–۱–۵–۳–۲) رابطه ی علم و دین در رویکرد نظام گرا ۹۵

۲–۵–۳–۲) توسعه ی هماهنگ فردی، اجتماعی و تاریخی ۹۶

۳–۵–۳–۲) توجه به مولفه تغییر و توسعه ی تکامل در زمان ۹۷

فصل سوم: مبانی جامعه شناختی

۱–۳) ضرورت مبانی جامعه شناختی ۱۰۰

۲–۳) مبانی جامعه شناختی مدلسازی سیاست جنایی سکولار ۱۰۲

۱–۲–۳) روند شکل گیری جامعه شناسی مدرن و تاثیر آن بر سیاست جنایی ۱۰۲

۱–۱–۲–۳) شکل گیری جامعه شناسی سکولار ۱۰۴

۲–۱–۲–۳) مبانی پوزیتیویستی جامعه شناسی و جرم شناسی مدرن ۱۰۸

۲–۲–۳) مبانی جامعه شناختی نابهنجاری ۱۱۰

۱–۲–۲–۳) تاثیر تحلیل جامعه شناسی دورکیم از نابهنجاری بر جرم شناسی معاصر ۱۱۶

۲–۲–۲–۳) ارزیابی مبانی جامعه شناختی نابهنجاری ۱۱۹

۳–۲–۲–۳) تفکیک جرم از انحراف ۱۲۰

۴–۲–۲–۳) طبیعی بودن مفهوم جرم ۱۲۳

۳–۲–۳) مبانی جامعه شناختی واکنش اجتماعی ۱۲۵

۱–۳–۲–۳) ارزیابی مبانی جامعه شناختی واکنش اجتماعی ۱۲۶

۴–۲–۳) بررسی سیاست جنایی سکولار از بستر مبانی جامعه شناختی ۱۲۷

عنوان مقدمه

۳–۳) شکل گیری جامعه شناسی اسلامی، راهکار تولید مبانی جامعه شناختی سیاست جنایی اسلامی ۱۳۴

فصل چهارم: مبانی روش شناختی

۱–۴) ضرورت مبانی روش شناختی ۱۳۵

۲–۴) مبانی فلسفی روش شناسی مدلسازی سیاست جنایی ۱۳۶

۱–۲–۴) اصالت ذات و اصالت نسبیت ۱۳۶

۲–۲–۴) تفکر سیستمی ۱۳۹

۱–۲–۲–۴) نظریه ی عمومی سیستم ها ۱۴۱

۲– ۲–۲–۴)علم سایبرنتیک (علم کنترل و ارتباطات) ۱۴۳

۳–۲–۲–۴) طبقه بندی سیستم ها براساس میزان پیچیدگی ۱۴۳

۴–۲–۲–۴) تعریف سیستم ۱۴۵

۵–۲–۲–۴) مبانی معرفت شناسی نگرش سیستمی ۱۴۶

۳–۲–۴) اندیشه ی سیستمی در نظریه های اجتماعی ۱۴۹

۱–۳–۲–۴) ساختارگرایی (ساخت گرایی) ۱۵۱

۲–۳–۲–۴) کارکردگرایی ۱۵۲

۳–۳–۲–۴)کارکردگرایی ساختاری (ساختی) ۱۵۳

۴–۳–۲–۴) نظریه سیستمی اجتماعی در اندیشه تالکوت پارسونز ۱۵۴

۱–۴–۳–۲–۴) تفکیک کارکردی خرده نظام ها و تکامل در اندیشه ی پارسونز ۱۵۷

۲–۴–۳–۲–۴)نسبیت گرایی ارزشی در اندیشه ی پارسونز ۱۵۹

۵–۳–۲–۴) نظریه ی سیستم های اجتماعی در اندیشه نیکلاس لومان ۱۶۰

۱–۵–۳–۲–۴) نفی مفاهیم بنیادین ۱۶۱

۲–۵–۳–۲–۴) تفکیک ۱۶۲

۱–۱–۵–۳–۲–۴)ارتباط حلقوی خرده نظام ها و نفی رابطه ی سلسله مراتبی ۱۶۴

۲–۱–۵–۳–۲–۴)نفی رهبری ۱۶۵

۳–۵–۳–۲–۴) تکامل ۱۶۷

۳–۴) بررسی مبانی روش شناختی نظریه ی مدل های سیاست جنایی سکولار ۱۶۸

۱–۳–۴) نقدهای اساسی بر نظریه ی دلماس مارتی براساس اصول نظریه ی سیستم ها ۱۷۱

۱–۱–۳–۴) ایجاد جایگاه سلسله مراتبی برای سیاست ۱۷۱

۲–۱–۳–۴) جایگاه ابرکد آزادی در مدل های سیاست جنایی ۱۷۳

عنوان مقدمه

۳–۱–۳–۴) عدم تفاوت ماهوی مدل ها(تفاوت در مفهوم بنیادین) ۱۷۵

۴–۱–۳–۴) تفاوت جامعه ی سنتی و جامعه ی مدرن در قرایت مارتی برخلاف نظریه ی سیستم ها ۱۷۵

۲–۳–۴) نقش دین در مدلسازی سیاست جنایی سکولار برمبنای روش شناسی سیستمی

۴–۴) نقد مبانی روش شناسی سیستمی مادی ۱۷۷

۱–۴–۴) پیش فرض به جای مبنا ۱۷۹

۲– ۴–۴)عدم جهت داری در مفهوم واقعی ۱۷۹

۳–۴–۴) عدم حجیت دینی ۱۸۱

۴–۴–۴) عدم پویایی حقیقی و قابلیت تبیین حرکت ۱۸۱

۵– ۴–۴)عدم قابلیت تبیین تکامل ۱۸۲

۶–۴–۴) ناتوانی از هماهنگ سازی مبنای سیستم ها براساس یک مبنای واحد ۱۸۳

۷–۴–۴) معیار صحت و مباینت آن با حقانیت ۱۸۴

۵–۴) روش شناسی سیاست جنایی بر مبنای نظام محوری الهی ۱۸۶

۱–۵–۴) ضرورت وجود روش عام هماهنگ سازی مدیریت توسعه ی اجتماعی ۱۸۶

۱–۱–۵–۴) روش هماهنگ سازی سیاست های گوناگون جنایی (رابطه درونی) ۱۸۷

۲–۱–۵–۴) روش هماهنگ سازی سیاست های گوناگون اجتماعی (رابطه ی بیرونی) ۱۸۸

۲–۵–۴) کارآمدی سیاست جنایی براساس روش شناسی نظام محور الهی ۱۸۹

۱–۲–۵–۴) کیفی سازی و کمی سازی متغیرهای شاخص در سیاست جنایی ۱۹۰

۱–۱–۲–۵–۴) فلسفه خلقت نسبیت مادی و فلسفه خلقت نظام محوری الهی ۱۹۰

۲–۱–۲–۵–۴) استفاده از ریاضیات جهت بالا بردن کارآمدی سیاست جنایی اسلامی ۱۹۱

۲–۲–۵–۴) ضرورت نگاه بعدی به تکامل و توسعه ی سیاست جنایی براساس روش شناسی نظام محور الهی ۱۹۳

فصل پنجم: جهت داری سیاست جنایی

۱–۵) جهت داری ۱۹۴

۲–۵)سیاست جنایی؛ علمی یا ارزشی؟ ۱۹۵

۳–۵) رابطه ی هست و باید در علوم انسانی: ( گزاره های هست و گزاره های باید در علوم انسانی) ۱۹۶

عنوان مقدمه

۴–۵) غلط بودن تفکیک سیاست جنایی به علمی و ارزشی ۱۹۹

۵–۵) رابطه ی علم و ارزش در فلسفه ی علم ۲۰۲

۱–۵–۵) تفکیک هست از باید و تفکیک علم از ارزش ۲۰۳

۲–۵–۵) رابطه ی هست و باید و رابطه ی علم و ارزش ۲۰۴

۶–۵) نوع رابطه ی هست و باید یا علم و ارزش در مدلسازی سیاست جنایی اسلامی ۲۰۸

۱–۶–۵) جهت داری سیاست جنایی ۲۰۹

۲–۶–۵) رابطه ی شامل و مشمولی در تغییر و تکامل سیاست جنایی ۲۱۰

۷–۵) توسعه علم دینی در تناسب با مدل سازی سیاست جنایی اسلامی ۲۱۲

۶) نتیجه گیری ۲۱۴

۷) پیشنهادات ۲۱۷

فهرست منابع

منابع فارسی ۲۲۰

منابع عربی ۲۲۸

منابع انگلیسی ۲۲۹

کلیدواژه ها

• سیاست عدالت کیفری
• نظام حقوقی
• حقوق اسلامی
• اسلام
• سیاست جنایی
• ایمان
• باور دینی
• مبانی
• سیاست جنایی