مبانی و جایگاه عفو ملی در جرایم بین المللی

عنوان	مبانی و جایگاه عفو ملی در جرایم بین المللی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	امین زحمتکش
استاد راهنما	مجتبی جانی پور اسکلکی
استاد مشاور	مهین سبحانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۴
دانشگاه	دانشگاه گیلان

مبانی و جایگاه عفو ملی در جرایم بین المللی عنوان پایان نامه ای است که توسط امین زحمتکش، با راهنمایی مجتبی جانی پور اسکلکی و با مشاوره مهین سبحانی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

چکیده

جرایم بین المللی ارتکابی در چهار دهه ی اخیر، به ویژه نقض های شدید حقوق بشری که در دهه ی ۱۹۹۰ میلادی در کشورهایی چون آفریقای جنوبی، سیرالیون، پرو و هاییتی رخ داد، در برگیرنده ی موارد قابل توجهی از اعطای عفو به مرتکبین جرایم بین المللی از سوی دولت ها و کمیسیون های حقیقتیاب علی رغم شکلگیری اجماعی جهانی برای مقابله با بیکیفری می باشد. این موضوع یعنی امکان بی کیفر ماندن ناقضین حقوق بشر با توسل به انواع حربه های مصونیت از مجازات از جمله قوانین عفو، تبدیل به یک دغدغه و چالش بین المللی پیرامون مشروعیت و جایگاه عفو در جرایم بین المللی گردیده است. نوشتار پیش رو درصدد پاسخ به این دغدغه ی بین المللی و تبیین جایگاه این گونه عفوها می باشد. استدلال و نتیجه ی اصلی پژوهش حاضر نیز بر این مبناست که اعطای عفو ملی به مجرمین بین المللی از یک سو ناقض تعهدات بین المللی دولت ها مبنی بر لزوم تعقیب و محاکمه ی ناقضین حقوق بشر و از سوی دیگر برخلاف هدف بنیادین دیوان کیفری بین المللی برای مقابله با بیکیفری و بر خلاف منافع عدالت کیفری می باشد. با این وجود، چنانچه اعطای این عفوها همراه با تایید یا مشارکت نهادهای بین المللی، کمیسیون های حقیقت یاب و برنامه های جبران خسارت و در راستای منافع صلح و امنیت بین المللی و همچنین در چهارچوب عدالت انتقالی و تامین کننده ی اهداف آن باشد، استثنایا و به نحو مشروط، مجاز و قابل پذیرش خواهند بود.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده فارسی چ

مقدمه ۱

بیان مسیله ۱

سوالات اصلی ۳

سوالات فرعی ۳

فرضیات ۴

پیشینه ی پژوهش ۴

نوآوری های پژوهش ۵

روش پژوهش ۶

هدف و ضرورت پژوهش ۶

ساختار پژوهش ۶

فصل اول : کلیات و چهارچوب نظری

۱–۱– مفاهیم ۹

۱–۱–۱– تعاریف، انواع و مبانی عفو ۹

۱–۱–۱–۱– تعاریف عفو ۱۰

۱–۱–۱–۱–۱– عفو در لغت ۱۲

۱–۱–۱–۱–۲– عفو از جهت اخلاقی ۱۳

۱–۱–۱–۱–۳– عفو از جهت انسانی

۱۳

۱–۱–۱–۲– عفو در اصطلاح حقوق ۱۴

۱–۱–۱–۲–۱– عفو حقوقی ۱۴

۱–۱–۱–۲–۲– عفو قانونی ۱۴

۱–۱–۱–۲–۳– عفو قضایی ۱۴

۱–۱–۱–۳– عفو در اصطلاح فقه اسلامی ۱۵

۱–۱–۱–۴– انواع عفو ۱۵

۱–۱–۱–۴–۱– عفو عمومی و خصوصی ۱۶

۱–۱–۱–۴–۱–۱– عفو عمومی مطلق ۱۶

۱–۱–۱–۴–۱–۲– عفو عمومی مقید ۱۶

۱–۱–۱–۴–۱–۳– عفو عمومی واقعی ۱۷

۱–۱–۱–۴–۱–۴– عفو عمومی شخصی ۱۷

۱–۱–۱–۴–۱–۵– عفو عمومی خاص ۱۸

۱–۱–۱–۴–۲– عفو مطلق و مشروط ۱۸

۱–۱–۱–۴–۳– عفو ملی و بین المللی ۱۸

۱–۱–۱–۴–۴– عفو دموکراتیک و غیر دموکراتیک ۱۹

۱–۱–۱–۵– وجه تمایز عفو عمومی از عفو خصوصی ۲۰

۱–۱–۱–۶– مبانی عفو عمومی ۲۱

۱–۱–۲– جرایم بین المللی ۲۶

۱–۱–۲–۱– جرایم بین المللی ذاتی ۲۸

۱–۱–۲–۲– جرایم بین المللی قراردادی ۳۰

۱–۱–۳– بی کیفری ۳۱

۱–۱–۴– کمیسیون های حقیقت یاب ۳۸

۱–۲– پیشینه ی عفو

۴۳

۱–۲–۱– عفو در قوانین داخلی ۴۳

۱–۲–۱–۱– عفو در قوانین قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ۴۳

۱–۲–۱–۲– عفو در قوانین پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ۴۷

۱–۲–۱–۲–۱– نهاد عفو در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ ۴۹

۱–۲–۱–۲–۲– نهاد عفو در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ۴۹

۱–۲–۲– نمونه هایی از اعطای عفو به ناقضین حقوق بشر در کشورهای مختلف ۵۰

۱–۲–۲–۱– پرو ۵۰

۱–۲–۲–۲– آفریقای جنوبی ۵۲

۱–۲–۲–۳– سیرالیون ۵۴

۱–۲–۲–۴– برزیل ۵۵

۱–۲–۲–۵– نمونه هایی دیگر از اعطای عفو در آمریکای جنوبی و لاتین ۵۸

فصل دوم : جایگاه عفو از منظر حقوق بین الملل

۲–۱– عفو در پرتو اسناد و معاهدات بین الملل ۶۱

۲–۲– عفو و دیوان های کیفری بین المللی ۶۵

۲–۲–۱– دیوان کیفری بین المللی یوگوسلاوی سابق و روآندا ۶۶

۲–۲–۲– دیوان کیفری بین المللی ۶۹

۲–۲–۲–۱– صلاحیت تکمیلی دیوان و قابلیت پذیرش دعوا ۷۱

۲–۲–۲–۲– تعلیق تحقیق یا تعقیب بر اساس قطعنامه ی شورای امنیت ۷۴

۲–۲–۲–۳– اختیار دادستان در شروع تحقیقات ۷۶

۲–۲–۲–۴– منافع عدالت ۷۸

۲–۲–۲–۵– عفو مجرمین بین المللی و قاعده منع محاکمه مجدد ۸۱

۲–۲–۲–۵–۱–عفو مجرمین بین المللی قبل از محاکمه در دادگاه

۸۲

۲–۲–۲–۵–۲–عفو مجرمین بین المللی از سوی کمیسیون حقیقت یاب ۸۳

۲–۲–۲–۵–۳–بخشودگی مجرمین بین المللی بعد از محاکمه در دادگاه ۸۹

۲–۲–۲–۵–۴– قاعده منع محاکمه مجدد و مسیله عفو در رای شعب فوق العاده دادگاه های کامبوج ۹۳

۲–۲–۲–۶– تعهد به همکاری دول عضو با دیوان کیفری بین المللی در چهارچوب اساسنامه رم ۹۸

۲–۳– عفو در نهادهای منطقه ای و بین المللی ۱۰۱

۲–۳–۱– رویه ی کمیسیون و دیوان آمریکایی حقوق بشر ۱۰۵

۲–۳–۲– رویه ی کمیته ی حقوق بشر سازمان ملل متحد ۱۰۹

۲–۴–عفو از منظر صلاحیت جهانی ۱۱۱

۲–۵– عفو و عدالت انتقالی ۱۱۸

۲–۶– عفو مشروط جرایم بین المللی ۱۲۶

۲–۶–۱–عفو مشروط و حق بر حقیقت ۱۳۰

۲–۶–۲– عفو مشروط و جبران خسارات بزه دیدگان ۱۳۲

نتیجه گیری ۱۳۵

فهرست منابع ۱۳۹

چکیده انگلیسی ۱۴۷

کلیدواژه ها

• جرایم بین المللی
• دیوان کیفری بین المللی
• عدالت انتقالی
• عفو ملی
• عفو
• ممنوعیت تعقیب و محاکمه مجدد
• عفو عمومی
• صلاحیت بین المللی محاکم
• جرم بین المللی
• دیوان بین المللی کیفری
• عدالت انتقالی