مبانی و گستره تعهدات کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه از منظر حقوق بشردوستانه بین المللی با تاکید بر عملکرد داعش
 | |
| عنوان | مبانی و گستره تعهدات کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه از منظر حقوق بشردوستانه بین المللی با تاکید بر عملکرد داعش |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | مینا شریف مرادی |
| استاد راهنما | همایون حبیبی |
| استاد مشاور | سیدقاسم زمانی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
مبانی و گستره تعهدات کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه از منظر حقوق بشردوستانه بین المللی با تاکید بر عملکرد داعش عنوان پایان نامه ای است که توسط مینا شریف مرادی، با راهنمایی همایون حبیبی و با مشاوره سیدقاسم زمانی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
در نظام کنونی حقوق بین الملل، دسته دیگری از بازیگران وارد شده اند که علاوه بر نقشی که در جامعه داخلی و بین المللی ایفا می کنند، تحت نظام مشخصی از شناسایی و مسیولیت بین المللی قرار ندارند. این اشخاص به همان میزانی که می توانند در روند صلح سازی و تقویت حقوق بشر در قالب NGOs و سازمان های غیردولتی، فعال و تاثیرگذار باشند، به همان میزان نیز می توانند در گروه ها و سازمان های تروریستی در بر هم زدن امنیت جامعه بین المللی و نقض حقوق بشر و بشردوستانه مخرب عمل کنند. نظام تعهدات و مسیولیت های دولت ها، نظامی تقریبا شناخته شده در عرصه مطالعات حقوقی است. نظامی که دولت بودن را یک مسیولیت می داند، مسیولیتی که بر مبنای آن دولت ها موظفند تعهدات خود را که به موجب معاهده، عرف بین المللی و یا دیگر الزامات حقوق بین الملل به آن متعهد شده اند و از تبعات حضور آن ها در عرصه بین الملل است، به نحو کامل به انجام رسانند. یکی از حوزه های این تعهدات، الزامات حقوق بشری و تعهدات حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانه می باشند که غالب کشورها طی دهه های گذشته به آن ملزم شده اند. در ابتدا این دولت ها بودند که منظور نظام بین المللی حقوق بشر و معاهدات بشردوستانه برای عدم نقض این حقوق به شمار می رفتند. پس از جنگ جهانی دوم و تسریع روند تصویب متون حقوق بشری نقش این بازیگران بیش از پیش در صحنه بین الملل پررنگ شد. امروزه تاثیر کنشگران غیردولتی غیر قابل انکار است. مشکل از زمانی آغاز می شود که موارد نقض حقوق بشر و بشردوستانه توسط این بازیگران رخ می دهد؛ از آنجایی که حقوق بین الملل راهی برای حضور پر رنگ این اشخاص باز نکرده و نظام دولت ها مایل به پذیرش این حضور نیستند خلایی برای حمایت از اشخاص و غیرنظامیانی پدید آمده که دولت هایشان در مقابل نقض حقوق آن ها، توان حمایت ندارند. لذا این نگاشته بر آن بوده است تا تعهدات بشردوستانه کنشگران غیردولتی را در جامعه حقوقی بین المللی شناسایی کند. این نوشتار علاوه بر بررسی نقش کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه، به بررسی تکالیف این اشخاص نیز پرداخته است و نقش مخرب و ناقض حقوق بشر و بشردوستانه توسط این بازیگران را تشریح نموده است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست اجمالی مطالب
بخش اول: نقش و وضعیت کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه ۱۳
گفتار اول: مفهوم مخاصمات مسلحانه… …………………………… ………………………………………… ۱۴
گفتار دوم: وضعیت کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه…… ……………………………………… ۳۰
گفتار سوم: مبانی حقوقی تعهدات کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه…… ………………………… ۴۳
گفتار چهارم: منابع حقوقی تعهدات کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه…… …………… ………… ۵۰
بخش دوم: وضعیت حقوقی داعش و حقوق بین الملل بشردوستانه………………………………… ………۶۶
گفتار اول: داعش و مخاصمات مسلحانه سوریه و عراق…… …… ………………………………………… ۶۶
گفتاردوم: چارچوب تعهدات بشردوستانه داعش در مخاصمات مسلحانه سوریه و عراق… …………… ۱۲۱
گفتار سوم: تعهدات بین المللی مرتبط در مبارزه با تروریسم و داعش…… ………… ……………………… ۱۴۷
فهرست تفصیلی مطالب
مقدمه ۱
بیان مسیله و طرح موضوع ۱
پرسش–ها ۷
پرسش اصلی ۷
پرسش فرعی ۷
فرضیه–ها ۷
فرضیه اصلی ۷
فرضیه فرعی ۷
اهداف پژوهش ۸
اهمیت و ضرورت اجرای پژوهش ۸
پیشینه بررسی موضوع در ایران و جهان ۹
شیوه گردآوری اطلاعات ۱۰
مشکلات اجرای پژوهش ۱۰
سازمان دهی تحقیق ۱۰
بخش اول: نقش و وضعیت کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه ۱۳
گفتار اول: مفهوم مخاصمات مسلحانه و انواع آن ۱۴
مبحث اول: مخاصمات مسلحانه بین–المللی ۱۵
مبحث دوم: مخاصمات مسلحانه غیربین–المللی ۱۷
مبحث سوم: معیارهای تعریف مخاصمات مسلحانه غیربین–المللی ۱۹
بند اول: اسناد بین–المللی ۱۹
الف :معیارهای ماده
مشترک کنوانسیون های چهارگانه ژنو ۱۹
ب: معیارهای پروتکل دوم ۱۹۷۷ الحاقی به کنوانسیون های چهارگانه ژنو ۲۰
۱) تسلط بر بخشی از سرزمین ۲۱
۲) داشتن فرماندهی مسیول (سازمان–دهی) ۲۲
۳) قابلیت و توانایی اعمال قواعد حقوق بشردوستانه بین–المللی ۲۲
ج: معیارهای اساسنامه رم: سند موسس دیوان کیفری بین–المللی ۲۳
بند دوم: رویه قضایی بین–المللی ۲۴
الف: دادگاه کیفری بین المللی یوگسلاوی سابق ۲۴
ب: دادگاه کیفری بین المللی رواندا ۲۴
مبحث چهارم: استثنایات تعریف مخاصمات مسلحانه غیربین–المللی ۲۵
بند اول: شورش و آشوب های داخلی ۲۵
بند دوم: مخاصمات مسلحانه داخلی موسوم به بین المللی شده ۲۶
گفتار دوم: وضعیت کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه ۳۰
مبحث اول: مفهوم کنشگران غیردولتی ۳۰
مبحث دوم: چالش حقوقی ناشی از حضور و نقش آفرینی فزاینده کنشگران غیردولتی ۳۱
مبحث سوم: عملیات مسلحانه کنشگران غیردولتی ۳۳
مبحث چهارم: ارتباط کنشگران غیردولتی با کشورها ۳۴
الف: تیوری حمایتی ۳۵
ب: تیوری مامن ۳۹
ج: تیوری نیابتی ۴۱
گفتار سوم: مبانی حقوقی تعهدات کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه ۴۳
گفتار چهارم: منابع حقوقی تعهدات کنشگران غیردولتی در مخاصمات مسلحانه ۵۰
مبحث اول: منابع حقوقی تعهدات کنشگران غیردولتی در نظام مخاصمات داخلی ۵۱
بند اول: نظام معاهداتی ۵۱
۱) ماده سه مشترک کنوانسیون های چهارگانه ۱۹۴۹ ژنو ۵۱
۲) پروتکل دوم ۱۹۷۷ الحاقی به کنوانسیون های ژنو ۱۹۴۹ ۵۲
۳) دیگر اسناد ۵۴
بند دوم: نظام عرفی ۵۵
۱) تاکید بر عرفی بودن برخی مقررات حقوق مخاصمات مسلحانه غیربین المللی در آراء قضایی و مشورتی بین–المللی ۵۵
۲) تاکید بر عرفی بودن برخی مقررات حقوق مخاصمات مسلحانه غیربین المللی در عملکرد ارکان سازمان ملل متحد ۵۸
الف :شورای امنیت ۵۸
۱) سومالی ۵۹
۲) یوگسلاوی سابق ۶۰
۳) رواندا ۶۰
۴) لیبریا ۶۱
۵) افغانستان ۶۱
ب: مجمع عمومی ۶۲
۱) قطعنامه های صادره در مورد سودان ۶۳
۲) قطعنامه های صادره در مورد افغانستان ۶۴
بخش دوم: وضعیت حقوقی داعش و حقوق بین الملل بشردوستانه ۶۶
گفتار اول: داعش و مخاصمات مسلحانه سوریه و عراق ۶۶
مبحث اول: کلیاتی در مورد داعش ۶۶
بند اول: معرفی ایدیولوژی گروه افراطی و خشونت طلب داعش ۷۲
بند دوم: ماهیت داعش در حقوق بین–الملل ۷۳
الف: داعش به عنوان جنبش شورشی ۷۴
ب: داعش به عنوان جنبش رهایی بخش ملی ۷۷
ج: داعش به عنوان متجاوز خارجی ۷۹
د: داعش به عنوان گروه تروریستی فراملی ۸۱
بند سوم: خودداری جامعه بین المللی از شناسایی داعش به عنوان دولت ۸۳
الف: عدم شناسایی گروه تکفیری تروریستی داعش به عنوان دولت ۸۴
ب: ممنوعیت شناسایی وضعیت های ناشی از نقض قواعد آمره ۸۸
مبحث دوم: داعش و شورای امینت ۹۱
مبحث سوم: ماهیت مخاصمات مسلحانه سوریه و عراق ۱۰۰
بند اول: ارزیابی خصوصیات مخاصمات مسلحانه داعش در سوریه و عراق ۱۰۰
الف: سوریه ۱۰۰
ب: عراق ۱۰۴
بند دوم: فرض احتمال بین المللی شدن مخاصمات مسلحانه داعش ۱۰۸
بند سوم: نقش دولت های خارجی در ماهیت مخاصمات مسلحانه ۱۱۰
الف: معیار دیوان بین المللی دادگستری ۱۱۱
ب: معیار دادگاه کیفری بین المللی یوگسلاوی ۱۱۲
۱ (تحلیل رای شعبه بدوی در قضیه تادیچ ۱۱۲
۲( تحلیل رای شعبه تجدیدنظر در قضیه تادیچ ۱۱۳
بند چهارم: تبیین مسیولیت بین المللی دولت خارجی مداخله–گر ۱۱۵
الف: معیار کنترل موثر ۱۱۵
ب: معیار کنترل کلی ۱۱۷
گفتاردوم: چارچوب تعهدات بشردوستانه داعش در مخاصمات سوریه و عراق ۱۲۱
مبحث اول: تعهد به رعایت اصول اساسی حقوق بشردوستانه توسط داعش ۱۲۱
الف: تعهد به رعایت اصل تفکیک ۱۲۲
۱) تفکیک میان جمعیت نظامی و غیرنظامی ۱۲۲
۲) تفکیک میان اهداف نظامی و غیرنظامی ۱۲۴
ب: تعهد به رعایت اصل تناسب ۱۲۵
ج: تعهد به رعایت اصل یا قید مارتنس ۱۲۵
مبحث دوم: تعهد به عدم ارتکاب جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت و نسل کشی توسط داعش ۱۲۸
الف: جنایات جنگی ۱۲۸
ب: جنایات علیه بشریت ۱۳۱
ج: نسل–کشی ۱۳۳
مبحث سوم: تعهد به رعایت حقوق بشردوستانه مرتبط با اموال و ابنیه غیرنظامی (فرهنگی) توسط داعش ۱۳۶
مبحث چهارم: تعهد به رعایت حقوق زنان و کودکان توسط داعش ۱۴۰
الف: خشونت علیه زنان ۱۴۰
ب: خشونت علیه کودکان ۱۴۴
گفتار سوم: تعهدات بین المللی مرتبط در مبارزه با تروریسم و داعش ۱۴۷
مبحث اول: مبارزه با تروریسم ۱۴۷
مبحث دوم: مبارزه با داعش ۱۴۸
نتیجه–گیری ۱۵۴
فهرست منابع و مآخذ ۱۶۱
کلیدواژه ها
- مبانی
- تعهدات
- کنشگران غیردولتی
- مخاصمات مسلحانه
- سازمان های غیردولتی بین المللی
- داعش (دولت اسلامی عراق و شام)
- سازمان های غیر دولتی
- حقوق بشر
- مسایل جهانی
- روابط بین المللی
- تروریسم
- خشونت سیاسی