محدودیت های حق بر آزادی بیان در حقوق موضوعه ایران و اسناد بین المللی حقوق بشر

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
محدودیت های حق بر آزادی بیان در حقوق موضوعه ایران و اسناد بین المللی حقوق بشر
عنوانمحدودیت های حق بر آزادی بیان در حقوق موضوعه ایران و اسناد بین المللی حقوق بشر
رشتهحقوق عمومی
دانشجوشمس الله ناصری
استاد راهنماسیدحسین ملکوتی
استاد مشاورحسین فخر
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه تبریز



محدودیت های حق بر آزادی بیان در حقوق موضوعه ایران و اسناد بین المللی حقوق بشر عنوان پایان نامه ای است که توسط شمس الله ناصری، با راهنمایی سیدحسین ملکوتی و با مشاوره حسین فخر در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز دفاع گردید.

چکیده

حق آزادی بیان یکی از مهمترین و اساسی ترین حقوق بشری است که در اسناد جهانی و منطقه ای و همچنین قوانین داخلی کشورها مورد توجه قرار گرفته است. باید توجه داشت که حق آزادی بیان مانند بسیاری دیگر از حقوق و آزادی ها مطلق نبوده و مصالح فردی و اجتماعی ایجاب می کند آزادی بیان به مناسبت های مختلف محدود شود. در این نوشتار به دنبال پاسخ به این سوال خواهیم بود که محدودیت های آزادی بیان در اسناد جهانی حقوق بشر و حقوق موضوعه ایران کدامند؟ تقریبا تمام اسناد حقوق بشری در کنار بحث آزادی بیان به محدودیت های آن نیز و مسایلی چون اخلاق، نظم عمومی، امنیت ملی، حقوق و حیثیت دیگران، نظم عمومی عدم تبلیغ برای جنگ و کینه و تنفر ملی و نژادی را از جمله محدودیت های آزادی بیان عنوان کرده اند و سه شرط قانونی بودن، ضرورت دمکراتیک و عدم تبعیض را برای اعمال این محدودیت ها لازم و ضروری دانسته اند. در حقوق موضوعه ایران نیز قوانین مختلف از جمله قانون اساسی وقوانین عادی مانند قانون مطبوعات قانون فعالیت احزاب، قانون خط مشی کلی و اصول برنامه های سازمان صدا و سیما، قانون جرایم رایانه ای به ترسیم حدود آزادی بیان پرداخته اند و محدودیت های بسیاری را برای آزادی بیان عنوان کرده اند که برخی از این محدودیت ها قابل انطباق با محدودیت های عنوان شده در اسناد حقوق بشری می باشند و انطباق برخی دیگر حتی در آینده نیز غیر ممکن می باشند. در این تحقیق با روش تطبیقی، تحلیلی و توصیفی به بررسی ابعاد محدودیت های وارده بر محدودیت های آزادی بیان در حقوق موضوعه ایران و اسناد حقوق بشری پرداخته شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

فصل اول– مبانی محدودیت های حق بر آزادی بیان ۹

گفتار اول– اخلاق ۱۰

بند اول– تعاریف ۱۱

بند دوم– نظریات اخلاقی ۱۲

الف– نسبی گری ۱۳

ب– مطلق انگاری ۱۳

بند سوم– مرجع تعیین مرزهای اخلاق ۱۴

بند چهارم– ارتباط میان حق بر آزادی بیان و اخلاق ۱۴

گفتار دوم– امنیت ملی ۱۷

بند اول– مفهوم و ماهیت امنیت ملی ۱۸

بند دوم– نسبت میان امنیت ملی و حق بر آزادی بیان ۲۲

گفتار سوم– نظم عمومی ۲۳

بند اول– مفهوم نظم عمومی ۲۴

بند دوم– اقسام نظم عمومی ۲۶

الف– نظم عمومی داخلی ۲۶

ب– نظم عمومی بین المللی ۲۶

ج– آزادی بیان و نظم عمومی ۲۸

گفتار چهارم– حفظ حقوق یا حیثیت دیگران ۳۰

بند اول– حدود حیثیت دیگران ۳۲

بنددوم– حق بر آزادی بیان و حقوق دیگران ۳۳

فصل دوم– جلوه های محدودیت های حق بر آزادی بیان در حقوق موضوعه ایران ۳۵

گفتار اول– محدودیت های حق بر آزادی بیان در حوزه با مطبوعات ۳۵

بند اول–محدودیت های شکلی ۳۶

بند دوم– محدودیت های ماهوی ۳۷

الف– محدودیت ها در قانون اساسی ۳۷

۱–مبانی اسلام ۳۹

۲– حقوق عمومی ۴۰

ب– محدودیت های آزادی مطبوعات در قانون عادی (مطبوعات) ۴۱

بند سوم– نقد و ارزیابی ۴۲

گفتار دوم–محدودیت های حاکم بر آزادی احزاب وجمعیت ها، راهپیمایی ها و تظاهرات ۴۵

بند اول–احزاب ۴۵

الف– محدودیت های شکلی ۴۶

ب–محدودیت های ماهوی ۴۷

ا– محدودیت های احزاب در قانون اساسی ۴۷

۱) – استقلال ۴۷

۲)– آزادی ۴۸

۳) – وحدت ملی ۴۹

۴) – اساس جمهوری اسلامی ۴۹

۲–محدودیت ها در قانون فعالیت احزاب ۵۱

۳–نقد و ارزیابی ۵۳

بند دوم–محدودیت های آزادی بیان در ارتباط با تظاهرات و راهپیمایی ۵۳

الف–محدودیت های تظاهرات و راهپیمایی ها در قانون اساسی ۵۴

ب–محدودیت های تظاهرات وراهپیمایی ها در قوانین عادی و سایر مقررات ۵۵

ج–نقد و ارزیابی ۵۵

گفتار سوم– محدودیت های صدا و سیما در نظام حقوقی ایران ۵۷

بند اول– محدودیت های صدا و سیما در قانون اساسی ۵۷

الف– رعایت مصالح کشور ۵۸

ب– موازین اسلام ۵۹

ج – انحصار دولت ۵۹

بند دوم– محدودیت های صدا و سیما در قوانین عادی ۶۰

بند سوم–نقد و ارزیابی ۶۱

گفتار چهارم– محدودیت های حق بر آزادی بیان در اینترنت ۶۳

بند اول– محدودیت های اعلام شده توسط کارگروه تعیین محتوای مجرمانه ۶۵

الف– انتشار محتوا علیه عفت و اخلاق عمومی ۶۶

ب–انتشار محتوا علیه مقدسات اسلامی ۶۶

ج– انتشار محتوا علیه امنیت و آسایش عمومی ۶۶

د–انتشار محتوا علیه مقامات و نهادهای دولتی و عمومی ۶۶

ه–محتوای مجرمانه مربوط به امور سمعی و بصری و مالکیت معنوی ۶۷

و–محتوای تحریک، ترغیب، یا دعوت کننده به ارتکاب جرم ۶۷

بند دوم– نقد و ارزیابی ۶۷

گفتار پنجم–محدودیت های حق بر آزادی بیان در مصادیق هنری ۶۷

بند اول –محدودیت های حوزه تولید و نمایش فیلم وآثار سینمایی ۶۹

الف– محدودیت های شکلی ۶۹

۱–پروانه فیلمبرداری ۷۰

۲–پروانه نمایش ۷۰

۳–مجوز تکثیر وخریدو کرایه فیلم ها ۷۲

۴–محدودیت های فعالیت سالن های نمایش ۷۴

ب–محدودیت های ماهوی ۷۵

بند دوم– محدودیت های آزادی بیان در ارتباط با نمایش ۷۷

الف– محدودیت های شکلی ۷۷

ب–محدودیت های ماهوی نمایش ها ۷۹

بند سوم– محدودیت های موسیقی ۸۰

الف–محدودیت های شکلی ۸۰

ب––محدودیت های ماهوی ۸۱

بند چهارم– نقد و ارزیابی ۷۹

فصل سوم –محدودیت های حق بر آزادی بیان واصول حاکم بر آن ها در اسناد بین المللی حقوق بشر ۸۳ گفتار اول– محدودیت های حق بر آزادی بیان در اسناد بین المللی ۸۴

بند اول– محدودیت های حق بر آزادی بیان در اسناد جهانی ۸۷

الف–محدودیت های حق بر آزادی بیان در اعلامیه جهانی حقوق بشر ۸۵

ب– محدودیت های حق بر آزادی بیان در میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ۸۷

بند دوم– محدودیت های حق بر آزادی بیان در اسناد منطقه ای حقوق بشر ۹۱

الف– محدودیت های حق بر آزادی بیان در کنوانسیون اروپایی حقوق بشر ۹۱

ب– محدودیت های حق بر آزادی بیان در کنوانسیون امریکایی حقوق بشر ۹۴

ج–محدودیت های حق بر آزادی بیان در منشور آفریقایی حقوق بشر ۹۸

د– محدودیت های حق بر آزادی بیان در اعلامیه اسلامی حقوق بشر ۹۹

گفتار دوم– اصول حاکم بر محدودیت های حق بر آزادی بیان ۱۰۲

بند اول– اصل قانونی بودن محدودیت ها ۱۰۳

الف– اعمال محدودیت ها بر حقوق داخلی ۱۰۴

ب– انتشار قانون ۱۰۵

ج– امکان پیش بینی به وسیله قانون ۱۰۵

بند دوم– عدم تبعیض ۱۰۶

بند سوم– ضرورت جامعه دمکراتیک ۱۰۸

الف– وجود دلیل کافی بر ضرورت اجرای محدودیت ۱۱۰

ب– هدف مشروع ۱۱۱

ج– برقراری حداقل محدودیت ممکن ۱۱۲

بند چهارم– صلاحیت محدود دولتها در حق ارزیابی دولتی ۱۱۲

نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۱۵

منابع و ماخذ ۱۲۰

کلیدواژه ها

  • ایران
  • آزادی بیان
  • حقوق بشر
  • حقوق بین الملل
  • حقوق موضوعه
  • محدودیت
  • نظام حقوقی
  • آزادی بیان
  • حقوق ایران
  • اسناد بین المللی
  • حقوق بشر