محدودیت ها و راهکارهای انتقال فناوری در قراردادهای حفاری نفت و گاز
 | |
| عنوان | محدودیت ها و راهکارهای انتقال فناوری در قراردادهای حفاری نفت و گاز |
|---|---|
| رشته | حقوق مالکیت فکری |
| دانشجو | فرشته فرزانه مقدم |
| استاد راهنما | فیصل عامری |
| استاد مشاور | محمدهادی میرشمسی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
محدودیت ها و راهکارهای انتقال فناوری در قراردادهای حفاری نفت و گاز عنوان پایان نامه ای است که توسط فرشته فرزانه مقدم، با راهنمایی فیصل عامری و با مشاوره محمدهادی میرشمسی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
یکی از مهم ترین ویژگی های عصر کنونی را سرعت تحولات در آن می دانند. فناوری های جدیدی ظهور می کنند و شرکت ها نیز می بایست بتوانند خود را با این تغییرات هماهنگ سازند. شرکت های فناوری محور، برحسب جایگاه، غالبا یا تولید کننده فناوری هستند و یا برحسب شرایط برای کسب فناوری های مختلف از یکی از روش های مختلف انتقال فناوری مانند خرید فناوری و مانند آن بهره می برند. به همان میزان که انجام درست یک فرآیند انتقال فناوری می تواند به تقویت مهارت تکنولوژیک شرکت کمک کند و در نهایت به تصاحب فناوری منجر شود، اجرای نادرست آن ممکن است به اتلاف منابع و وابستگی دایمی و تضعیف تحقیق و توسعه درون زا در شرکت منجر شود. در این نوشتار، با معرفی یک مبحث بین رشته ای پیوند دهنده علوم، مهندسی و حقوق مالکیت فکری، به بررسی چالش های انتقال فناوری فراروی صنعت حفاری نفت و گاز و راهکارهای عملی در این خصوص پرداخته می شود. نخستین بخش از این مجموعه به مبانی انتقال فناوری و آشنایی با قراردادهای حفاری می پردازد و در بخش دوم محدودیت های انتقال فناوری بررسی شده و در آخر راهکارهای انتقال فناوری در قراردادهای حفاری ارایه می گردد. محدودیت هایی نظیر نارسایی قراردادهای حفاری در انتقال فناوری، تمایل مالکین فناوری به حفظ وضعیت انحصاری خود در بازار رقابت، عدم وجود زیرساخت های کافی برای انتقال فناوری و... مانع از تحقق امر انتقال شده اند. لکن تنظیم دقیق قراردادهای حفاری و درج شروطی که به انتقال فناوری کمک نماید مانند شرط مبادله پیشرفت ها، شرط ساخت تجهیزات حفاری در داخل کشور، شرط استخدام پرسنل میزبان، شرط واگذاری لوازم و ابزار و ماشین آلات مورد بهره برداری در عملیات حفاری به کشور میزبان از طرفی نهادسازی و برنامه ریزی های مناسب برای بهره برداری از ظرفیت های جذب موجود در کشور، مطالعه دقیق سیاست ها و الگوهای موفق در انتقال و توسعه فناوری در خارج از کشور و بومی سازی این سیاست ها و الگوها می توانند راهکارهای مناسبی برای تحقق انتقال باشند.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب: مقدمه
۱ ضرورت طرح بحث
۲ سوالات اصلی و فرعی
۳ فرضیه های اصلی و فرعی
۴ انگیزه و هدف محقق
۵ پیشینه موضوع
۶ ساختار تحقیق
فصل نخست: مبانی و معانی انتقال فناوری
مبحث نخست: مبانی انتقال فناوری
گفتار اول: مبانی حقوقی انتقال
گفتار دوم: مبانی اقتصادی انتقال
مبحث دوم: معانی انتقال فناوری
گفتار نخست: انتقال فناوری
قسمت نخست: تعریف انتقال فناوری
قسمت دوم: مسیرهای انتقال فناوری
بند یک: خرید کالاهای سرمایه ای و خدمات فنی
بند دو: واگذاری و عرضه مهارت ها و دانش فنی
بند سه: دانش، آگاهی و تخصص های ضروری برای اجرای تغییر و تحولات تکنولوژیک
قسمت سوم: برخی از عوامل تاثیرگذار برنحوه انتقال فناوری
گفتار دوم: قراردادهای حفاری
قسمت نخست: انواع قراردادهای حفاری از منظر پرداخت
بند نخست: روزمزد
بند دوم: متریک
بند سوم: کلید در دست
قسمت دوم: زمان در قراردادهای حفاری
بند نخست: تاریخ امضا
بند دوم: تاریخ شروع قرارداد
بند سوم: مدت عملیات حفاری
قسمت سوم: تعهدات پیمانکار
بند نخست: بهره برداری از واحد حفاری
بند دوم: رعایت دستور العمل های کارفرما
بند سوم: مراقبت از تجهیزات حفاری
بند چهارم: بازرسی از تجهیزات استقرار یافته توسط کارفرما
قسمت چهارم: تعهدات کارفرما
بند نخست: تامین تجهیزات و پرسنل
بند دوم: نگهداری و تعمیر
بند سوم: اخذ کلیه مجوز های لازم اجرای کار
فصل دوم: موانع حقوقی انتقال فناوری
مبحث نخست: محدودیت های ناشی از ضعف قانون و قرارداد
گفتار نخست: محدودیت های ناشی از ضعف قرارداد
قسمت نخست: نارسایی قراردادهای حفاری در انتقال فناوری
قسمت دوم: هدف نبودن انتقال و توسعه فناوری در قراردادهای حفاری
گفتار دوم: محدودیت های ناشی از ضعف قانون
مبحث دوم: محدودیت های مربوط به فناوری و زیرساخت ها
گفتار نخست: محدودیت های مربوط به فناوری
قسمت نخست: تنوع فناوری و کاربردهای خاص آن
قسمت دوم: پیچیدگی انتقال فناوری مربوط به دانش و مهارت در مقابل لوازم و ابزار آلات
قسمت سوم: تمایل مالکین فناوری به حفظ وضعیت انحصاری خود در بازار رقابت
گفتار دوم: محدودیت های مربوط به زیرساخت ها
قسمت نخست: ضعف سیستم حقوق مالکیت فکری کشور
بند یک: پتنت
بند دو: شروط پتنت
بند سه: منافع ثبت دارایی های فکری برای شرکت ها
ا تحصیل حق انحصاری
ب تحکیم جایگاه شرکت در بازار
ج بازگشت سریعتر سرمایه گذاری ها
د فرصت لیسانس دهی یا فروش اختراع
ه افزایش قدرت چانه زنی
و تصویر مثبت برای شرکت
بند چهار: ابعاد حمایت حقوقی از تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی
ا ایجاد امنیت حقوقی در سرمایه گذاری در سایه حقوق مالکیت فکری
ب شناسایی یک حق مالکیت توسط رقبا و سایرین
ج تقویت روحیه خلاقیت و نوآوری در صنایع با خلق ثروت
د امکان ثبت اختراعات خارجیان در ایران و ممانعت از تولید ملی
بند پنج: حمایت قضایی از حقوق مالکیت فکری
بند شش: ایرادات قانون ثبت اختراعات سال ۱۳۸۶
ا تعریف اختراع
ب حذف کلمه صادرات از زمره حقوق انحصاری
ج گسترش استثنایات وارد بر حقوق ناشی از گواهی نامه اختراع
د تفکیک حیطه های حمایتی بر حسب موضوع
ه الزام به تولید اختراع
و حمایت موقت
قسمت دوم: ضعف ساختاری برای جذب و ارتقای فناوری
بند یک: عدم نگهداشت نیروی انسانی
بند دو: مشخص نبودن سیاست های مدون کشور در انتقال فناوری
قسمت سوم: ضعف سیستم اداری و مدیریتی کشور
قسمت چهارم: ضعف نظام آموزشی
بند یک: عدم اختصاص بودجه های تحقیقاتی مناسب در فرآیند انتقال فناوری
بند دو: عدم بهره گیری صنایع کشور از تجربیات مراکز تحقیقاتی
قسمت پنجم: موانع محیطی بر سر راه انتقال فناوری
بند یک: محدودیت های سیاسی، جغرافیایی و حقوقی
بند دو: محدودیت های اقتصادی
بند سه: عوامل فرهنگی
فصل سوم: راهکارهای حقوقی کاهش موانع انتقال فناوری
مبحث نخست: راهکارهای قراردادی
گفتار نخست: درج شروط قراردادی ۵۰ قسمت نخست: مبادله پیشرفت ها ۵۰ قسمت دوم: ساخت تجهیزات حفاری در داخل کشور
قسمت سوم: استخدام پرسنل میزبان
قسمت چهارم: تربیت نیروی انسانی و ارتقای مهارت های فنی
بند یک: آموزش درون نهادی
بند دو: آموزش پرسنل در محل کار
بند سه: اعزام کادر محلی به خارج از کشور
قسمت پنجم: الزام به تهیه و واگذاری اطلاعات مربوط به عملیات حفاری
قسمت ششم: حق بازرسی از حوزه عملیات
قسمت هفتم: واگذاری لوازم مورد بهره برداری در عملیات حفاری به کشور میزبان
قسمت هشتم: تعریف و تبیین اطلاعات مالی از غیر مالی و تضمین حمایت از اطلاعات مالی
قسمت نهم: عدم افشای بعد از اتمام مدت قرارداد
گفتار دوم: اجرای صحیح قراردادهای حفاری
گفتار سوم: هدایت قراردادهای حفاری کشور به سمت انتقال فناوری
مبحث دوم: نهادسازی و برنامه ریزی های مناسب
گفتار نخست: آشنایی مدیران با مقوله انتقال فناوری و اتخاذ تصمیم های صحیح
گفتار دوم: استفاده از تجربه سایرین
قسمت نخست: بهره گیری صنایع کشور از تجربیات مراکز تحقیقاتی
قسمت دوم: مطالعه دقیق الگوهای موفق در انتقال فناوری و بومی سازی این الگوها
بند یک: عوامل موفقیت کشورهای در حال توسعه
ا عوامل درونی
ب عوامل بیرونی
بند دو: عوامل موفقیت کشورهای تازه صنعتی شده
گفتار سوم: وجود ظرفیت های علمی و مهارت های عملی
قسمت نخست: اختصاص بودجه های تحقیقاتی مناسب در فرآیند انتقال فناوری
قسمت دوم: برگزاری همایش
بند یک: برگزاری همایش های تخصصی در زمینه آشنایی با فناوری و انتقال آن
بند دو: برگزاری همایش در زمینه تخصصی فنی حفاری
قسمت سوم: ایجاد گروه متخصص در شرکت ها به منظور شناسایی فناوری های نوین
قسمت چهارم: اعزام به خارج
بند یک: اعزام دانشجویان به کشورهای صاحب فناوری
بند دو: اعزام کارشناسان به کشورهای مختلف
قسمت پنجم: پذیرش دانشجو از کشورهای مختلف
گفتار چهارم: فراهم کردن شرایط نگهداشت نیروی انسانی متخصص
گفتار پنجم: تدوین مدلی مشخص و مطابق با نیازهای کشور در انتقال فناوری
مبحث سوم: سایر راهکارها
گفتار نخست: مشارکت و تعامل با شرکت های معتبر بین المللی در سطوح مختلف
گفتار دوم: تغییر روش های سنتی
گفتار سوم: خصوصی سازی و حمایت بیشتر کارفرما از بخش خصوصی
گفتار چهارم: حسن استفاده از موقعیت های خاص
نتیجه گیری
منابع
کلیدواژه ها
- صنعت حفاری
- صنعت نفت و گاز
- قراردادهای حفاری
- انتقال فناوری
- فناوری