مسیولیت بین المللی دولت منشا همه گیری در قبال انتشار بیماری کرونا با تاکید بر کووید 19
 | |
| عنوان | مسیولیت بین المللی دولت منشا همه گیری در قبال انتشار بیماری کرونا با تاکید بر کووید ۱۹ |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل عمومی |
| دانشجو | امید مقدسی فر |
| استاد راهنما | [[]] |
| استاد مشاور | محمدجواد رضایی زاده، ساسان صیرفی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه تهران |
مسیولیت بین المللی دولت منشا همه گیری در قبال انتشار بیماری کرونا با تاکید بر کووید ۱۹ عنوان رساله ای است که توسط امید مقدسی فر، و با مشاوره محمدجواد رضایی زاده و ساسان صیرفی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع دکتری دانشگاه تهران دفاع گردید.
چکیده
بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا که از اواخر سال ۲۰۱۹ آغاز شد و علاوه بر مرگ و میر بسیاری از انسان ها در اغلب کشورهای دنیا، عواقب اقتصادی بدی را برای اقتصاد جهانی رقم زد، موضوعی است که به ویژه باید از نقطه نظر حقوقی، مطرح شود. رساله ی پیش رو، با تکیه بر مفهوم مسیولیت دولت ها، نقش دولت منشا را در عالمگیریِ ویروس کرونا و قوانین حقوقیِ مترتب بر آن، به تفصیل مورد مطالعه قرار داده است. سوال اصلی بدین قرار می باشد: رفتار دولت منشا در بحران کووید – ۱۹ چگونه می تواند مشمول حقوق بین الملل شود؟ فرضیه ی اصلیِ رساله ی حاضر این است که در صورت عدم اطلاع رسانی به موقع از طرف دولت منشا درباره ی زمان شیوع ویروس کرونا، مسیولیت دولتی متوجه این دولت بوده و رفتار آن دولت، مشمول مقررات بهداشت جهانی و قواعد حقوق بین الملل یعنی جبران خسارت و رفتار متخلفانه ی بین المللی خواهد شد؛ ضمنا در صورتی که شرایط شکایت از این دولت در محاکم بین المللی به عنوان تلاش برای ساخت سلاح بیولوژیک احراز شود، دولت مزبور مشمول مسیولیت کیفری خواهد شد. پایان نامه ی حاضر، با تفسیر مجدد مفهوم مسیولیت دولت ها در دکترین حقوق بین الملل، به نقاط قوت و ضعف نظام حقوقِ بین المللیِ موجود پرداخته و کوشیده است تا در این زمینه، راه حل هایی ارایه دهد.
ساختار و فهرست رساله
فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه
۱– معرفی موضوع و بیان مسیله
۲– سیولات پژوهش
۳– فرضیه های پژوهش
۴– نوآوری پژوهش
۵– اهداف پژوهش
۶– بیان مشکلات پژوهش
۷– واژگان و اصطلاحات تخصصی
۸– روش شناسی پژوهش
۹– پردازش و تجزیه تحلیل داده ها
۱۰– ادبیات تحقیق و پیشینه ی کارهای پژوهشی
فصل اول: کلیات مبحث اول: سلاح های بیولوژیک، چیستی و گستره ی آنها
گفتار اول: چیستی عوامل بیولوژیک
گفتار سوم: ویروس ها و قارچ ها به عنوان عوامل طبیعی زنده
گفتار چهارم: برخی از مهم ترین ویروس ها به عنوان عوامل بیولوژیک
الف– آبله
ب– تب خونریزی دهنده
ج– انسفالیت اسب ونزویلایی
د– ویروس دِنگی
ه–– ویروس زیکا
و– ویروس نیپا
ز– کروناویروس ها
۱– انواع کروناویروس ها
۲– جهش ویروس کرونا
۳– انتقال ویروس کرونا
۴– علایم و سیر بیماری ویروس کرونا
۵– مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا
گفتار پنجم: سموم به عنوان عوامل بیولوژیک
گفتار ششم: ضوابط استفاده از عوامل بیولوژیک
گفتار هفتم: خطرات ناشی از عوامل بیولوژیک
گفتار هشتم: تهدیدهای بیولوژیک غیر نظامی و بیوتروریسم
مبحث دوم: پیشینه ی تاریخی سلاح های بیولوژیک و سابقه ی کشورها در استفاده از آنها ۵۰ گفتار اول: ورود به بحث و اهمیت آن ۵۰ گفتار دوم: استفاده از سلاح های بیولوژیک از آغاز تا پیش از قرن بیستم
گفتار سوم: سلاح های بیولوژیک در جنگ جهانی اول
گفتار چهارم: سلاح های بیولوژیک در جنگ جهانی دوم
گفتار پنجم: سلاح های بیولوژیک در جنگ سرد
گفتار ششم: سلاح های بیولوژیک همزمان و پس از جنگ سرد
مبحث سوم مخاطرات سلاح های بیولوژیک و بیوتروریسم در روزگار کنونی
گفتار اول: استراتژی های پیشگیرانه
گفتار سوم: مقررات مربوط به دسترسی به عوامل بیماری زا و تجهیزات حیاتی
الف– ثبت
ب– محافظت فیزیکی
ج– ضابطه مندیِ تجهیزاتِ تسلیحاتیِ حیاتی
گفتار چهارم: راهنمایی ها و دستورالعمل های لازم در زمینه ی تحقیقات بیولوژیک
گفتار پنجم: تحقیقات و اقدامات ضد قاچاق عوامل و تسلیحات بیولوژیک
مبحث دوم: آزادی و تعهدات دولتها و پارادایم حقوق بین الملل در ارتباط با مسیله ی بیوتروریسم
گفتار اول: مسیولیت دولت در قبال اقدامات خشونت آمیز
گفتار دوم: اصل احتیاط در حقوق بین الملل
مبحث چهارم: کنوانسیون ها، اعلامیه ها و پروتکل های بین المللی مقابله با سلاح های بیولوژیک
گفتار اول: ابزارهای بین المللی خلع سلاح و مبارزه با تکثیر بیولوژیک
الف– درآمد تاریخی
ب– رژیم قانونی حاکم بر استفاده از سلاح های بیولوژیک
ج– کنوانسیون احترام به قوانین و عرف های جنگی
د– پروتکل ژنو (۱۹۲۵)
ه–– کنوانسیون بین المللی منع جنگ افزارهای بیولوژیک (۱۹۷۲)
۱– گستره ی بین المللی کنوانسیون منع جنگ افزارهای بیولوژیک
۲– تعهدات کشورهای عضو کنوانسیون منع جنگ افزارهای بیولوژیک
۳– تقویت کنوانسیون و بهبود و تسریع در روند کاربردی آن
و– توافق نامه ی تخریب و عدم تولید سلاح های شیمیایی و اقدامات لازم برای تسهیل کنوانسیون چندجانبه ی منع جنگ افزارهای شیمیایی بین ایالات متحده ی آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (۱۹۹۰)
ز– کنوانسیون بین المللی منع جنگ افزارهای شیمیایی (۱۹۹۳)
۱– تاریخچه ی کنوانسیون منع جنگ افزارهای شیمیایی
۲– مفاد اصلی کنوانسیون منع جنگ افزارهای شیمیایی
– طبقه بندی عوامل شیمیایی
– تعهدات کشورهای عضو کنوانسیون منع جنگ افزارهای شیمیایی
– نابودسازی
– رژیم راستی آزمایی
سایر اسناد بین المللی
جمع بندی
فصل دوم: مسیولیت بین المللی دولت ها مبحث اول: مسیولیت بین المللی: مفاهیم، دیدگاه ها و دکترین
گفتار اول: تاریخچه ی مسیولیت دولت در حقوق بین الملل عمومی
گفتار دوم: نظریه های مسیولیت بین المللی به رسمیت شناخته شده توسط کمیسیون حقوق بین الملل
الف– نظریه ی جبران خسارت
ب– نظریه ی محدودیت
ج– نظریه ی مختلط
گفتار سوم: کمیسیون حقوق بین الملل و تدوین قوانین مرتبط با مسیولیت بین المللی
گفتار چهارم: مفهوم مسیولیت بین المللی در دکترین
مبحث دوم منشا مسیولیت بین المللی دولت ها
گفتار دوم: مسیولیت دولت در قبال نهادهای غیردولتی
گفتار سوم: نقض تعهدات در قبال جامعه ی بین الملل به عنوان یک کل و قواعد مسیولیت بین المللی در رابطه با آن
الف– تکلیف مستمر به اجرای تعهدات
ب– توقف و عدم تکرار عمل متخلفانه
ج– جبران خسارت و اشکال آن
د– اقدامات متقابل
مبحث سوم: جامعه ی بین الملل و اصول کلی و مسیولیت بین المللی
گفتار اول: قواعد آمرانه یا Jus cogens و معیارهای آن
کاربرد اصلِ قواعد آمرانه با ذکر چند مثال تاریخی
گفتار دوم: تعهدات عام الشمول یا Erga Omnes
گفتار سوم: نقاط تشابه و تفاوت بین قواعد آمرانه و تعهدات عام الشمول
گفتار چهارم: مصادیق قواعد آمرانه: حقوق بشر و حقوق محیط زیست
مبحث چهارم: مفهوم فورس ماژور
گفتار اول: فورس ماژور، حقوق بین الملل و سه مثال تاریخی
جمع بندی
فصل سوم: حقوق بین الملل و طرح مسیولیت دولت منشا در بحران کرونا مبحث اول: گمانه زنی ها درباره ی منشا کروناویروس و علل شیوع پاندمی
گفتار اول: تحقیقات بین المللی درباره ی منشا بیماری کرونا
الف– آغاز تحقیقات
ب– تحقیقات مقامات دولت منشا
ج– تحقیقات مقامات آمریکایی
د– تحقیقات سازمان جهانی بهداشت
گفتار دوم: نتایج آخرین تحقیقات بین المللی و گمانه زنی ها درباره ی منشا آزمایشگاهیِ ویروس کرونا
مبحث دوم: بحران کرونا و نقض قواعد و مقررات بین المللی توسط دولت منشا در پرتو مقررات بین المللی بهداشت
مبحث سوم: کمیسیون حقوق بین الملل و مسیولیت دولت منشا در قبال بیماری کووید –
۱۸۷ مبحث چهارم: کروناویروس در پرتو قاعده ی لاضرر و پیش نویس کمیسیون حقوق بین الملل درباره ی مسیولیت دولت ها
مبحث پنجم: کروناویروس در پرتو تعهدات عام الشمول
مبحث ششم: کروناویروس در مقام سلاح بیولوژیک
گفتار اول: منابع حقوق بین الملل
گفتار دوم: دیوان کیفری بین المللی و مبارزه با سلاح های بیولوژیک با تاکید بر اصل مسیولیت کیفری
گفتار سوم: سلاح های بیولوژیک و صلاحیت تکمیلی دیوان بین المللی کیفری
گفتار چهارم: بازتعریف جرم بین المللی و طرح مسیولیت کیفری در بحث از سلاح های بیولوژیک
گفتار پنجم: کروناویروس به عنوان یک سلاح بیولوژیک در پرتو مقولات جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت
گفتار ششم: همکاری در استفاده از کروناویروس به عنوان سلاح بیولوژیک و مسیولیت کیفری مترتب بر آن
گفتار هفتم: شورای امنیت و ضمانت اجراهای کیفری در برخورد با استفاده از سلاح های بیولوژیک و فعالیت های بیوتروریستی
الف– ضمانت اجراهای کیفری علیه دولت ها
ب– ضمانت اجراهای کیفری علیه افراد
گفتار هشتم: مبارزه با کروناویروس به عنوان سلاح بیولوژیک در پرتو مسیولیت بین المللی مستقیم دولت ها
الف– عملکرد ارگان ها و نهادهای یک دولت
ب– عملکرد افراد، ارگان ها و نهادهایی که واسطه ی تحقق اقتدار یک دولت محسوب می شوند
ج– عملکرد ارگان هایی که توسط یک دولت در اختیار دولتی دیگر قرار می گیرند
د– فراتر رفتن از حدود اختیارات یا نقض فرامین و دستورات
ه–– عملکرد کنترل شده یا هدایت شده از جانب یک دولت
و– عملکرد جنبش های انقلابی یا گروه های شورشی
ز– عملکرد تاییدشده و اتخاذی توسط یک دولت که به عنوان عملکرد خود آن دولت به رسمیت شناخته شده باشد
گفتار نهم: مبارزه با کروناویروس به عنوان سلاح بیولوژیک در پرتو مسیولیت بین المللی غیرمستقیم یا استنتاجیِ دولت ها
گفتار دهم: کروناویروس به عنوان سلاح بیولوژیک و نقض قواعد آمره از جانب دولت منشا و مسیولیت بین المللی مترتب بر آن
جمع بندی
نتیجه گیری الف– مسیولیت دولت منشا از نقطه نظر مقررات بین المللی بهداشت و رابطه با سازمان جهانی بهداشت
ب– فرضیه ی استفاده ی دولت منشا از ویروس کرونا به عنوان سلاح بیولوژیک و قوانین حقوقی مترتب بر آن
ج– جمع بندی نهایی
کتاب شناسی
۱– منابع فارسی
۲– منابع لاتین
۳) پایگاه های اینترنتی و وب سایت ها:
کلیدواژه ها
- کرونا ویروس
- مسیولیت دولت ها