مسیولیت ناشی از پرتاب اشیاء فضایی با تاکید بر تحولات مفهوم دولت پرتاب کننده

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مسیولیت ناشی از پرتاب اشیاء فضایی با تاکید بر تحولات مفهوم دولت پرتاب کننده
عنوانمسیولیت ناشی از پرتاب اشیاء فضایی با تاکید بر تحولات مفهوم دولت پرتاب کننده
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوحسنا خالوندی
استاد راهنماسیدهادی محمودی
استاد مشاورسیدقاسم زمانی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



مسیولیت ناشی از پرتاب اشیاء فضایی با تاکید بر تحولات مفهوم دولت پرتاب کننده عنوان پایان نامه ای است که توسط حسنا خالوندی، با راهنمایی سیدهادی محمودی و با مشاوره سیدقاسم زمانی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

با توجه به این که فعالیت های فضایی ذاتا پرمخاطره هستند، موضوع مسیولیت برای خسارت وارد شده توسط اشیاء فضایی پرتاب شده، یکی از موضوعات اساسی در حقوق بین الملل فضایی می باشد که این موضوع از همان ابتدا – با پرتاب اسپوتنیک ۱ – مورد توجه قرارگرفت. بنابراین، حقوق بین الملل فضایی دارای نظام مسیولیت بین المللی مستقلی است که کنوانسیون مسیولیت مصوب ۱۹۷۲ به تبیین مسیولیت بین المللی برای خسارت وارد شده توسط اشیاء فضایی پرداخته است. کنوانسیون مذکور، مسیولیت جبران خسارت وارد شده از سوی اشیاء فضایی پرتاب شده را بر عهده دولت(های) پرتاب کننده نهاده است و مسیولیت مطلق و مسیولیت مبتنی بر تقصیر را پیش بینی نموده است. از این رو "دولت پرتاب کننده" محور مسیولیت در حقوق بین الملل فضایی قلمداد می شود. اخیرا، موقعیت های جدیدی از قبیل پروژه Sea Launch و انتقال مالکیت و اجاره اشیاء فضایی موجود در مدار، مفهوم دولت پرتاب کننده و به دنبال آن نظام مسیولیت بین المللی بابت جبران خسارت در حقوق بین الملل فضایی را به چالش کشیده است. این نوشتار در تلاش است تا ضمن تبیین نظام حقوقی حاکم بر مسیولیت بین المللی برای خسارت وارد شده توسط اشیاء فضایی، به بررسی تحولات اخیر نیز بپردازد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

فصل اول– عناصر موثر در اعمال نظام مسیولیت بین المللی در حقوق بین الملل فضایی ۹

گفتار اول– وضعیت حقوقی و تعیین حدود حریم هوایی و فضای ماورای جو ۱۰

مبحث اول– وضعیت حقوقی فضای ماورای جو و حریم هوایی


مبحث دوم– تاریخچه تعیین حدود حریم هوایی و فضای ماورای جو ۱۳

مبحث سوم– لزوم تعیین حدود حریم هوایی و فضای ماورای جو ۱۵

مبحث چهارم– رویکرد فضایی ۱۷

مبحث پنجم– رویکرد کارکردی ۲۱

گفتار دوم– وضعیت حقوقی شی فضایی ۲۴

مبحث اول– وضعیت حقوقی ۲۵

مبحث دوم– فضاپیما و وسیله فضایی ۲۷

بند اول– محموله ۲۸

بند دوم– ماهواره ۲۹

بند سوم– فضاپیماهای حامل انسان ۲۹

بند چهارم– راکت های کاوش ۳۰

مبحث سوم– ایستگاه فضایی ۳۱

مبحث چهارم– پسماندهای فضایی ۳۲

مبحث پنجم– اشیاء هوا– فضایی ۳۳

مبحث ششم– پرتاب اشیاء فضایی ۳۵

گفتار سوم– صلاحیت و کنترل در فضای ماورای جو ۳۷

مبحث اول– حدود صلاحیت ۳۷

مبحث دوم– فعالیت ملی ۳۸

مبحث سوم– دولت ثبت کننده ۴۱

مبحث چهارم– دولت مناسب ۴۳

مبحث پنجم– دولت پرتاب کننده ۴۵

نتیجه گیری فصل اول ۴۸

فصل دوم – مسیولیت و جبران خسارت ۵۰

گفتار اول– مسیولیت ۵۲

مبحث اول– تاریخچه ۵۲

مبحث دوم– تفاوت مسیولیت و مسیولیت جبران خسارت ۵۴

مبحث سوم– مسیولیت و ماده

معاهده فضای ماورای جو ۵۶

مبحث چهارم– مسیولیت جبران خسارت و ماده

معاهده فضای ماورای جو ۵۹

گفتار دوم– انواع مسیولیت ۶۰

مبحث اول– مسیولیت مطلق ۶۱

مبحث دوم– مسیولیت مبتنی بر تقصیر ۶۵

گفتار سوم– فعالان فضایی و مسیولیت آن ها ۶۷

مبحث اول– دولت–ها ۶۷

مبحث دوم– سازمان–ها ۷۰

مبحث سوم– نهادهای غیردولتی ۷۶

گفتار چهارم– قلمرو و انواع خسارت ۷۹

مبحث اول– قلمرو خسارت ۷۹

مبحث دوم– انواع خسارت ۸۱

بند اول– خسارت مستقیم و غیرمستقیم ۸۱

بند دوم– خسارت معنوی و تنبیهی ۸۲

بند سوم– خسارت به محیط زیست و خسارت هسته–ای ۸۳

گفتار پنجم– مباحث شکلی و سانحه کاسموس ۹۵۴ ۸۵

مبحث اول– مباحث شکلی ۸۵

بند اول– طرح دعوا ۸۵

بند دوم– حل و فصل دعوا ۹۱

مبحث دوم– سانحه کاسموس ۹۵۴ ۹۳

نتیجه گیری فصل دوم ۹۶

فصل سوم– تحولات مفهوم دولت پرتاب–کننده ۹۹

گفتار اول– دولت پرتاب کننده در کوپوس و مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۱۰۰

مبحث اول– دولت پرتاب کننده و کوپوس ۱۰۱

مبحث دوم– دولت پرتاب کننده و مجمع عمومیسازمان ملل متحد ۱۰۶

گفتار دوم– پرتاب های جدید ۱۰۹

مبحث اول– پرتاب از حریم هوایی ۱۱۰

مبحث دوم– پرتاب از فضای ماورای جو ۱۱۱

مبحث سوم– پرتاب از دریا ۱۱۱

بند اول– پرتاب از سکوهای مستقر در دریای سرزمینی ۱۱۲

بند دوم– پرتاب از سکوهای مستقر در منطقه انحصاری، اقتصادی ۱۱۲

بند سوم– پرتاب از سکوهای مستقر در دریای آزاد ۱۱۳

بند چهارم– پروژه Sea Launch ۱۱۳

بند پنجم– راه حل های پیشنهادی ۱۱۷

گفتار سوم– انتقال مالکیت و اجاره اشیاء فضایی ۱۱۸

مبحث اول– انتقال مالکیت اشیاء فضایی ۱۱۹

مبحث دوم– اجاره اشیاء فضایی ۱۲۲

مبحث سوم– راه حل های پیشنهادی ۱۲۳

نتیجه گیری فصل سوم ۱۲۸

نتیجه گیری ۱۳۰

فهرست منابع ۱۳۴

ضمیمه۱– کنوانسیون مسیولیت مصوب ۱۹۷۲ ۱۴۷

ضمیمه۲– قطعنامه ۱۱۵/۵۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد( ۲۰۰۴) ۱۵۸

کلیدواژه ها

  • مسیولیت بین المللی
  • دولت پرتاب کننده
  • دولت مناسب
  • فعالیت ملی
  • پروژه sea launch
  • انتقال مالکیت و اجاره اشیا فضایی موجود در مدار
  • انتقال مالکیت
  • جبران خسارت
  • اجاره
  • پرتاب
  • حقوق بین المللی
  • دولت
  • فناوری فضایی
  • ماهواره
  • مسیولیت(حقوقی)
  • نظام حقوقی