مسیولیت کیفری نیابتی در حقوق ایران و انگلیس

عنوان	مسیولیت کیفری نیابتی در حقوق ایران و انگلیس
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	آزاده برادران روحانی
استاد راهنما	عسل عظیمیان
استاد مشاور	حسین قربانیان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

مسیولیت کیفری نیابتی در حقوق ایران و انگلیس عنوان پایان نامه ای است که توسط آزاده برادران روحانی، با راهنمایی عسل عظیمیان و با مشاوره حسین قربانیان در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.

چکیده

پیشرفت های اقتصادی حاصله در استفاده از وسایل تولید و صنعت ایجاب می کرد منطق عدالت جزایی و کیفری در پاسخگویی به روابط جدید اجتماعی – اقتصادی استثنایات جدیدی را ترسیم نماید. از یک طرف نتیجه تحولات اقتصادی مدرن که بر پایه تکنولوژی جدید بود؛ در موارد خاصی افرادی را به خاطر تخلفاتی که از طرف سایرین انجام می گرفت با لحاظ روابط حقوقی بین آنها و تعیین مبنای حقوقی و با مفروض دانستن مسیولیت از طرف قانونگذار به لحاظ وظیفه و نقش موثری که شخص در آن تکلیف دارد، دارای مسیولیت قلمداد نمایند. هدف از وضع مسیولیت کیفری ناشی از عمل دیگری، برقراری و تامین نظم در روابط اقتصادی و اجتماعی با تقویت احساس تعهد افراد و نهادهای جامعه مدنی بود و معمولا به تخلفات محقق از سوی افراد تحت مدیریت در یک مجموعه سازمان یافته و درباره اهداف کارکردهای آن مربوط می شود. به همین دلیل این نوع مسیولیت غالبا در روابط کارفرمایی – کارگری بروز و ظهور می یابد. بر این اساس، شخص مسیول کاملا بدون ارتباط با جرم نمی باشد. بلکه پیش از وقوع جرم وضعیتی را فراهم کرده که در آن وضعیت، جرم تحقق می یابد. در مطالعه حاضر، سعی و اهتمام بر آن شده است تا گذری بر مفهوم مسیولیت، مسیولیت کیفری، و مسیولیت کیفری نیابتی در کشور ایران و انگلستان شده و مصادیق مربوطه در هر دو کشور را هرچند اجمالی مورد بررسی قرار دهیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۱

مقدمه ۲

الف) بیان تحقیق ۳

ب) اهمیت تحقیق ۳

ج) اهداف تحقیق ۴

د) پرسش های تحقیق ۴

ه–) فرضیه های تحقیق ۴

و) روش تحقیق ۴

ز) ساختار تحقیق ۵

فصل اول : درآمدی بر شناخت مسیولیت و مسیولیت کیفری نیابتی

۱–۱– بخش نخست: مفهومشناختی مسیولیت، مسیولیت کیفری و مسیولیت کیفری نیابتی ۷

۱–۱–۱– گفتار اول: مفاهیم مسیولیت ۷

۱–۱–۱–۱– الف) مفهوم لغوی مسیولیت ۷

۱–۱–۱–۲– ب) مسیولیت در قرآن کریم ۸

۱–۱–۱–۳– ج) مسیولیت در قانون ایران ۱۵

۱–۱–۱–۴– د) مسیولیت در قانون انگلستان ۱۶

۱–۱–۲– گفتار دوم : سابقه تاریخی مسیولیت و مسیولیت کیفری نیابتی ۱۶

۱–۱–۲–۱– الف) در روم باستان ۱۶

۱–۱–۲–۲– ب) در یونان باستان ۱۷

۱–۱–۲–۳– ج) در ایران باستان ۱۸

۱–۲– بخش دوم: مفهوم شناختی مسیولیت کیفری و مسیولیت کیفری نیابتی ۱۹

۱–۲–۱– گفتار اول: مفاهیم و سابقه مسیولیت کیفری و مسیولیت کیفری نیابتی در مقررات ایران ۱۹

۱–۲–۱–۱– الف) در قانون مجازات عمومی مصوب۱۳۰۴ ۲۰

۱–۲–۱–۲– ب) در قانون اقدامات تامینی مصوب ۱۳۳۹ ۲۱

۱–۲–۱–۳– ج) در قانون مجازات عمومی اسلامی ۱۳۵۲ ۲۲

۱–۲–۱–۴– د) مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ ۲۲

۱–۲–۱– ۵– ه–) در قانون مجازات اسلامی (مسیولیت کیفری نیابتی) مصوب ۱۳۹۲ ۲۴

فصل دوم : مسیولیت کیفری،مسیولیت کیفری نیابتی در انگلستان

نظام حقوقی انگلستان ۲۸

چگونگی رویه قضایی در نظام حقوقی کامن لا ۲۹

۲–۱– بخش نخست: مسیولیت کیفری و مسیولیت کیفری نیابتی ۳۲

۲–۱–۱– گفتار اول: مفاهیم و سابقه مسیولیت کیفری و مسیولیت کیفری نیابتی در مقررات انگلیس ۳۲

۲–۱–۱–۱– الف) اساس تیوری مسیولیت کیفری نیابتی ۳۴

۲–۱–۱–۲– ب) دکترین مسیولیت کیفری نیابتی در حقوق انگلستان ۳۴

۲–۱–۲– گفتار دوم: محدودیت ها و منطق های (استدلال) مطرح شده در زمینه دکترین مسیولیت کیفری نیابتی در حقوق انگلستان ۳۵

۲–۱–۲–۱ الف) کنترل ۳۵

۲–۱–۲–۲– ب) جبران خسارت ۳۵

۲–۱–۲–۳– ج) عامل بازدارندگی ۳۶

۲–۱–۲–۴– د) مسیولیت شرکت ۳۷

۲–۱–۲–۵– ه–) سیاست (رویه) تلفیقی ۳۸

۲–۱–۳– گفتار سوم: مبنا و معیارهای رویه قضایی مورد استناد در انگلستان ۳۹

۲–۱–۳–۱– الف) التزام "در حین انجام وظیفه)استخدام)" ۳۹

۲–۱–۳–۲– ب) تست (معیار) سالموند سنتی ۳۹

۲–۱–۳–۳– ج) تست (معیار) ارتباط نزدیک ۴۱

۲–۱–۴– گفتار چهارم: سردرگمی قضایی بین مسیولیت کیفری نیابتی و مسیولیت مستقیم ۴۷

۲–۱–۴–۱– الف) تفاوت بین مسیولیت کیفری نیابتی و مسیولیت مستقیم عمومی ۴۷

۲–۱–۴–۲– ب) مسیولیت مستقیم بر اساس تخلف (و نقض) یک مسیولیت غیرقابل تفویض ۴۸

۲–۱–۵– گفتار پنجم: مصادیق و تاثیر مسیولیت کیفری نیابتی در انگلستان ۴۹

۲–۱–۵–۱–الف ) لیستر و شرکت هسلی هال ۴۹

۲–۱–۵–۲– ب) لیستر و مبنای (سیاستگذاری) رویه مسیولیت کیفری نیابتی ۵۰

۲–۱–۵–۳– ج)مسیولیت کیفری نیابتی و دربانان ۵۲

۲–۱–۵–۴– د) تفویض (واگذاری) موقتی فرضی کار و دربان ۵۳

۲–۱–۵–۵– ه–) مسیولیت (کیفری) نیابتی دوگانه و دربانان ۵۵

۲–۱–۵–۶– و) بیمه و مسیولیت کیفری نیابتی ۵۶

۲–۱–۵–۷– ز) بیمه و وظیفه به کارگیری یک پیمانکار توانا ۵۷

۲–۱–۵–۸–ح) مسیولیت کیفری نیابتی و نقض وظیفه قانونی ۵۸

۲–۱–۵–۹– ط) دفاعیات در مقابل مسیولیت کیفری نیابتی ۵۹

فصل سوم : مسیولیت کیفری، مسیولیت کیفری نیابتی در ایران

۳–۱– بخش نخست: درآمدی بر مسیولیت کیفری، مسیولیت کیفری نیابتی در ایران ۶۲

۳–۱–۱– گفتار اول: مفاهیم مسیولیت کیفری، مسیولیت کیفری نیابتی ۶۲

۳–۱–۱–۱– الف) قانون مسیولیت کیفری در ایران ۶۲

۳–۱–۱–۲– ب) مسیولیت کیفری در حقوق ایران ۶۳

۳–۱–۱–۳– ج) مبانی مسیولیت مدنی نیابتی ۶۴

۳–۱–۱–۴– د) مسیولیت کیفری نیابتی ۶۴

۳–۱–۱–۵– ه–) تحلیل ماده

مسیولیت کیفری نیابتی ۶۵

۳–۱–۲– گفتار دوم: سایر قوانین مربوط به مسیولیت کیفری نیابتی ۶۶

۳–۱–۲–۱ الف) تسبیب در جرم ۶۶

۳–۱–۲–۱ ب) مسیولیت والدین ۶۷

۳–۱–۳– گفتار سوم: سایر قوانین موضوعه ۶۸

۳–۱–۳–۱– الف) قانون مسیولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹ ۶۸

۳–۱–۳–۲– ب) قانون تنظیم و توزیع کالاهای مورد احتیاج عام و مجازات گرانفروشان ۶۹

۳–۱–۳–۳– ج) قانون مواد خوراکی،آشامیدنی،آرایشی و بهداشتی مصوب

تیر۱۳۶۴ ۶۹

۳–۱–۳–۴– د) قانون تعزیرات حکومتی مصوب ۲۳/۱۲/۱۳۶۷ ۶۹

۳–۱–۳–۵– ه–) قانون کار مصوب ۱۳۶۹: ۷۰

۳–۱–۳–۶– و) قانون مطبوعات مصوب ۲۸/۱۲/۶۴ اصلاحی ۳۰/۰۱/۱۳۷۹ ۷۰

۳–۱–۳–۷– ز) قانون نظام صنفی مصوب ۲۴/۱۲/۱۳۸۲ ۷۰

۳–۱–۳–۸– ح) قانون قاچاق انسان مصوب ۲۵/۰۵/۱۳۸۳ ۷۱

۳–۱–۳–۹– ط) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی مصوب آذر ماه ۱۳۸۴ ۷۱

۳–۱–۳–۱۰– ی) قانون اصلاح قانون بیمه اجباری درمقابل اشخاص ثالث مصوب ۱۶/۴/۱۳۸۷ ۷۱

۳–۱–۳–۱۱–ک) قانون جرایم رایانه ای مصوب ۱۷/۰۴/۱۳۸۸ ۷۲

۳–۱–۳–۱۲– ل) قانون حمایت از حقوق مصرفکنندگان مصوب ۱۵/۰۷/۸۸ ۷۲

۳–۱–۳–۱۳– م) قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر ۷۲

۳–۱–۳–۱۴– س) قانون تامین اجتماعی ۷۳

۳–۱–۴– گفتار چهارم: برخی معیارهای رویه قضایی مورد استناد در ایران ۷۴

۳–۱–۴–۱ الف) دفاع در مسیولیت کیفری نیابتی در حقوق ایران ۷۴

۳–۱–۴–۲– ب) التزام "در حین انجام وظیفه" ۷۴

۳–۱–۴–۳–ج) معیار کنترل ۷۵

۳–۱–۴–۴– د) عاملیت تقصیر کیفری در موضوع مسیولیت نیابتی در ایران ۷۵

نتیجهگیری ۷۷

پیشنهادها ۸۳

منابع ۸۴

کلیدواژه ها

• مسیولیت
• مسیولیت کیفری
• مسیولیت کیفری نیابتی
• ایران
• انگلستان
• مسیولیت کیفری