مطالعه تطبقی سببیت در جرم از دیدگاه فقه و حقوق
 | |
| عنوان | مطالعه تطبقی سببیت در جرم از دیدگاه فقه و حقوق |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | سعید قصاشی |
| استاد راهنما | محمدحسن مرعشی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۷۷ |
| دانشگاه | دانشگاه تربیت مدرس |
مطالعه تطبقی سببیت در جرم از دیدگاه فقه و حقوق عنوان پایان نامه ای است که توسط سعید قصاشی، با راهنمایی محمدحسن مرعشی در سال ۱۳۷۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس دفاع گردید.
چکیده
در برخی موارد، نفس عمل مجرمانه صرف نظر از تحقق یا عدم تحقق هرگونه نتیجه ای قابل مجازات است و بدین لحاظ برای تحقق مسوولیت کیفری نیاز به وجود چیزی به نام رابطه علیت نسبت ، زیرا همواره رابط نیازمند به دو طرف است (رفتار + نتیجه) و هنگامی که نتیجه ضرورت ندارد، وجود رابطه علیت نیز لزومی نخواهد داشت . در جرایمی که حصول نتیجه مجرمانه برای تحقق جرم ضروری است ، وجود سه امر برای تحقق مسوولیت کیفری لازم خواهد بود: –۱ وجود رفتار مجرمانه. –۲ پدیدآمدن حادثه ای زیانبار. –۳ وجود رابطه علیت بین رفتار مجرمانه و حادثه زیانبار. کشف و اثبات رابطه علیت در پاره ای موارد، بویژه هنگامی که یک عامل در تحقق نتیجه دخالت داشته است آسان خواهد بود. مانند اینکه شخصی با اسلحه، دیگری را به قتل می رساند. در این مثال بطور مشخص عمل قاتل باعث مرگ شخص شده است . ولی مواردی که علل گوناگون در پیدایش نتیجه موثر بوده و علاوه بر رفتار مرکتب ، علل خارجی نیز در آن دخالت داشته اند، کشف و اثبات رابطه علیت با مشکل مواجه می شود. مانند اینکه در یک درگیری، شخصی با چاقو مجروح می شود و چون لباس وی آلوده بوده در اثر تماس با محل جراحت ، مبتلا به بیماری کزاز شده و فوت می نماید. مشکلی که قانون با آن روبروست ، تعریف شرایط و اوضاع و احوالی است تا بتوان بر اساس آنها، رابطه بین نتیجه پدید آمده و علت واقعی را کشف کرد. بطور کلی با مشکل رابطه علیت ، می توان به دو گونه برخورد نمود: –۱ برخورد موردی. –۲ برخورد ضابطه مند. برخورد نخست مواجه با اشکال است . برخورد دوم درست تر به نظر می رسد. هر یک از علم فقه و حقوق برای تعیین ضابطه علیت یا سببیت نظریاتی را مطرح کرده اند که مجموع آنها به هشت نظریه می رسد. از میان ضوابط یاد شده نظریه "علت متعارف و مناسب " از اشکال کمتری برخوردار است که در متن توضیح آن خواهد آمد.
کلیدواژه ها
- جرم
- تجزیه و تحلیل مقایسه ای
- علیت (حقوق)
- تسبیب
- فقه
- حقوق