مطالعه تطبیقی جرایم و مجازات قاضی در حقوق کیفری ایران و فقه امامیه
 | |
| عنوان | مطالعه تطبیقی جرایم و مجازات قاضی در حقوق کیفری ایران و فقه امامیه |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | غلامرضا رضوانی |
| استاد راهنما | محمد بهروزیه |
| استاد مشاور | عسل عظیمیان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود |
مطالعه تطبیقی جرایم و مجازات قاضی در حقوق کیفری ایران و فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط غلامرضا رضوانی، با راهنمایی محمد بهروزیه و با مشاوره عسل عظیمیان در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.
چکیده
اصل در قضا اجرای عدالت و احقاق حق است. بنابراین، هرگاه حکم صادره منطبق بر این غرض نباشد باطل و در نتیجه قاضی مسیول پیامدهای آن می باشد. وقتی قاضی به اشتباه و یا با سوء استفاده از قدرت، قانون را به طور نادرست اعمال می نماید، حقوق متهم مورد تعدی قرار می گیرد. با وجود اصل مصونیت قضات، در نظام های مختلف حقوقی طی قرن ها مسیولیت مدنی قاضی چندان مورد توجه قرار نگرفته در حقوق ایران علی رغم پیش بینی موضوع اصل یکصد و هفتاد و یک قانون اساسی، اشخاص زیان دیده از تصمیمات نادرست قضایی عملا به جبران ضرر و زیان متحمله نایل نمی شوند. و از آنجایی که قاضی از نظر ارزش و منزلت بالاترین جایگاه و مقام را دارا می باشد و از جهت مسیولیت خطیرترین آن محسوب می گردد. صحت ولایات به صورت عام مشروط به تحقق عنایت آن، یعنی تحقق مصالح و درء مفاسد است. نگاه اسلام به قاضی صرفا به عنوان یک موظف و مستخدم نیست که مطابق با روش های خاصی عمل می کند بلکه او را به عنوان امین و مجری عدالت، که سکون رفتارش قایم به تقوی و خلق عالی است. در این پایان نامه سعی بر آن است که به مفهوم قضاوت و جرایم و مجازات های قضات پرداخته شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
چکیده ۱
مقدمه ۲
الف: بیان مساله ۲
ب: ضرورت پژوهش ۲
پ: اهداف پژوهش ۳
ت: پیشینه پژوهش ۳
ث: روش شناسی پژوهش ۳
ج: پرسش های اصلی پژوهش ۴
چ: فرضیه های پژوهش ۴
بخش اول: کلیات ۴
فصل اول– تعاریف و اصطلاحات ۵
مبحث اول–مفهوم قضاوت و قاضی ۵
گفتار اول– مفهوم قضا ۵
گفتار دوم: مفهوم قاضی ۷
الف – قاضی به معنای خاص ۷
ب – قاضی به معنای عام ۸
مبحث دوم–مفهوم جرم قضایی و انواع آن ۹
گفتار اول–مفهوم جرم قاضی ۹
گفتار دوم –تقسیم بندی جرایم قاضی ۱۰
مبحث سوم–مصونیت قاضی ۱۱
گفتار اول: مصونیت شغلی ۱۲
گفتار دوم: مصونیت کیفری ۱۲
گفتار سوم: مصونیت در مقابل مسیولیت مدنی ۱۲
مبحث چهارم–اشتباه قاضی ۱۳
فصل دوم: اهمیت قضاوت و سلامت آن ۱۳
فصل دوم– کلیات ۱۴
مبحث اول–اهمیت قضاوت ۱۴
گفتاراول– اهمیت قضاوت و سلامت آن در قرآن ۱۵
الف) آیاتی که دادرسی و قضاوت را مختص خدا و انبیا و اوصیای آنان معرفی کرده است ۱۵
ب) آیاتی که تنها حکم کردن طبق شرع و احکام الهی را توصیه می کند، ۱۵
ج) آیاتی که قضات را بر به پاداشتن قسط و عدل امر می کند، ۱۶
گفتار دوم– اهمیت قضاوت و سلامت آن در روایات ۱۷
گفتار سوم– اهمیت قضاوت و سلامت آن در عبارات فقها ۱۷
مبحث دوم–نگرشی تاریخی بر انحرافات نهاد دادرسی ۱۸
گفتار اول–انحراف نهاد دادرسی در تاریخ گذشته بشر ۱۸
گفتار دوم–انحراف نهاد دادرسی در تاریخ اسلام ۲۱
فصل سوم: صدمات ناشی از خطا و تقصیر قاضی ۲۶
فصل سوم – صدمات ناشی از خطا و تقصیر قاضی ۲۶
مبحث اول–صدمات ۲۷
گفتاراول– ضرر ۲۷
الف–مفهوم ضرر ۲۷
ب– اقسام ضرر ۲۸
۱: ضرر مادی (leprejudicmateriel) ۲۹
۲: ضرر معنوی (non pecuniaryloss, dommageMoral) ۲۹
گفتار دوم: عدم النفع ۳۰
گفتار سوم: قاعده لاضرر ۳۱
مبحث دوم–مفهوم تقصیر ۳۳
گفتار اول – تقصیر قاضی ۳۴
گفتار دوم –تقصیر شغلی و حرفه ای قاضی ۳۷
مبحث سوم: منابع حقوقی مسیولیت قضات ۳۹
گفتار اول– قانون اساسی ۳۹
گفتار دوم– قانون مجازات اسلامی ۳۹
گفتار سوم– قانون مسیولیت مدنی ۴۰
بخش دوم: بررسی ماهیت جرایم و مجازات های منصب قضا ۴۱
فصل اول: ارتشاء ۴۱
مبحث اول: مفهوم ارتشاء ۴۱
گفتاراول– مبانی فقهی حرمت اخذ رشوه ۴۲
الف: کتاب ۴۳
ب: سنت ۴۴
پ: اجماع ۴۵
ت: عقل ۴۵
گفتار دوم: اقسام رشوه ۴۶
الف: رشوه دادن برای استیفای حق ۴۷
ب: حکم قبول توسط قاضی ۴۸
گفتارسوم: مجازات جرم ارتشاء در قوانین موضوعه ایران ۴۹
الف: مجازات جرم ارتشاء ۵۰
ب: ارتشاء در حقوق موضوعه ۵۱
۱–عنصر قانونی ۵۱
۲–عنصر مادی ۵۲
۳–عنصر معنوی ۵۳
فصل دوم: حبس و بازداشت غیر قانونی ۵۴
مبحث اول–حبس و بازداشت غیر قانونی ۵۴
گفتار اول–مفهوم حبس ۵۴
گفتار دوم–انواع و موجبات حبس مشروع ۵۵
الف–انواع حبس مشروع ۵۵
ب–موجبات حبس مشروع ۵۵
مبحث دوم–جرم حبس و بازداشت غیرقانونی در حقوق موضوعه ۵۶
مبحث سوم: شکنجه و تهدید متهم ۵۷
گفتار اول: شکنجه ۵۷
الف–مفهوم شکنجه ۵۷
ب–جرم شکنجه از منظر قانونگذار ایران ۵۸
گفتار دوم : تهدید متهم ۶۰
الف–مفهوم تهدید ۶۱
ب–تهدید متهم از منظر قانونگذار ایران ۶۱
بخش سوم: بررسی فرآیند رسیدگی به جرایم قضات ۶۲
فصل اول– تعلل و تاخیر در دادرسی ۶۳
مبحث اول– کلیات ۶۳
گفتار اول–ادله فوریت قضاوت و دادرسی ۶۳
گفتار دوم–جرم امتناع از انجام وظایف قانونی از منظر قانونگذار ایران ۶۴
مبحث دوم: عدم استناد حکم به قانون و شرع ۶۵
گفتار اول–عدم استناد حکم به قانون و شرع ۶۵
گفتار دوم: جرم عدم استناد قاضی به قانون و شرع از منظر قانونگذار ۶۵
فصل دوم: مرجع صلاحیت دار جهت رسیدگی به دعاوی زیانبار قضایی ۶۷
مبحث اول: مرجع صلاحیت دار جهت رسیدگی به دعاوی زیان بار قضایی ۶۸
گفتار اول– دادگاه انتظامی قضات مرجع تشخیص تقصیر و اشتباه قاضی ۶۹
گفتار دوم: دادگاههای عمومی مرجع ذیصلاح برای رسیدگی جبران خسارت ۷۰
مبحث دوم: تعقیب قاضی ۷۳
گفتاراول– تعقیب قاضی درخصوص تخلفات ناشی از انجام وظیفه ۷۳
گفتار دوم– تعقیب قاضی در جرایم عمومی و جرایم احتمالی ۷۳
ب– جرایم احتمالی قضات از قانون مجازات ۷۴
ج– تخلفات متفرقه در قوانین موضوعه ۷۵
نتیجه گیری ۷۶
فهرست منابع و ماخذ ۷۷
کلیدواژه ها
- شیعه امامیه
- قانون مجازات اسلامی
- نظام حقوق کیفری
- عدالت کیفری
- رسیدگی کیفری
- ایران
- قضات
- خطا
- قضاوت