مطالعه تطبیقی فسخ نکاح از دیدگاه قانون ایران و عراق

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مطالعه تطبیقی فسخ نکاح از دیدگاه قانون ایران و عراق
عنوانمطالعه تطبیقی فسخ نکاح از دیدگاه قانون ایران و عراق
رشتهحقوق خانواده
دانشجوطهمینه رمضانی
استاد راهنماسیدمهدی جلالی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق



مطالعه تطبیقی فسخ نکاح از دیدگاه قانون ایران و عراق عنوان پایان نامه ای است که توسط طهمینه رمضانی، با راهنمایی سیدمهدی جلالی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق دفاع گردید.

چکیده

فسخ از جمله علت های انحلال نکاح می باشد که یکی از اسباب قانونی آن عیوب جسمانی موجود در هر یک از زوجین است قانونگذار در تصویب مقررات قانون مدنی در باب عیوب مجوز فسخ نکاح ضمن مراجعه به فقه شیعه در تعیین مصادیق عیوب مختص هر یک از زن و مرد، نظامی را پی افکنده که امکان فسخ نکاح از ناحیه زوج به واسطه ی وسعت دامنه عیوب مجوز فسخ، در مقایسه با زوجه به نحو مطلوب تری تامین شده است. مطالعه تطبیقی مواد مذکور با حقوق کشور عراق و فقه، راهی است تا علاوه بر جلوگیری از فروپاشی کانون خانواده، استفاده صحیح هر یک از زوجین از این حق و رفع ضرر از خود را موجب شود. با ارزیابی تطبیقی مسایلی مانند: نظر فقیهان و قانونگذار ایران و عراق در فسخ نکاح به سبب عیوب، نوع عیوب موجب حق فسخ نکاح، میزان محدودیت عیوب معرفی شده در قانون و فتاوای فقهی، و زمان اعتبار این عیوب مشخص می گردد. روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش گردآوری اطلاعات، توصیفی–تحلیلی می باشد و در نهایت این نتیجه حاصل شد که به نظر می رسد حقوق هر دو کشور با تاسی از دیدگاه دو فقه امامیه و حنفیه در رابطه با موجبات فسخ نکاح در بعضی موارد نگاهی نسبتا متفاوت از یکدیگر دارند و تنها خیار افاقه از جنون را می توان از موارد قانونی مشترک در حقوق هر دو کشور دانست و وجه افتراق حقوق ایران و عراق پیرامون فسخ نکاح در این است که قانون مدنی ایران و قانون احوال شخصیه موجبات فسخ نکاح را محدود به عیب، تخلف از شرط صفت و تدلیس می داند. اما با تعمق در قانون مدنی عراق می توان چنین بیان داشت که علاوه بر مواد مصرحه در این قانون در رابطه با موجبات فسخ نکاح، قانون گذار به طور ضمنی در موادی از قانون مدنی فسخ به علت تخلف از شرط صفت و تدلیس را نیز پذیرفته و به زوجین حق فسخ نکاح را داده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

فصل اول: کلیات تحقیق مقدمه

بیان مسیله

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهداف تحقیق

سیوالات تحقیق

فرضیه های تحقیق

سوابق تحقیق

جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق

روش تحقیق

سازمان دهی تحقیق

فصل دوم: مفاهیم و مبانی نظری مبحث اول: مفاهیم

گفتار اول: عقد

بند اول: مفهوم لغوی عقد

بند دوم: مفهوم اصطلاحی عقد

گفتار دوم: مفهوم نکاح

گفتار سوم: مفهوم فسخ نکاح

بند اول: فسخ از لحاظ لغوی

بند دوم: فسخ در معنای اصطلاحی

مبحث دوم: بررسی جایگاه فقهی و حقوقی موضوع در حقوق ایران و عراق

گفتار اول: بررسی جایگاه فقهی موضوع

بند اول: دیدگاه فقه شیعه

بند دوم: دیدگاه اهل سنت

گفتار دوم: بررسی جایگاه حقوقی موضوع در حقوق ایران و عراق

بند اول – بررسی جایگاه حقوقی موضوع در حقوق ایران

الف) تخلف از شرط صفت

ج) امتناع از نزدیکی با شوهر

بند دوم – بررسی جایگاه حقوقی موضوع در حقوق عراق

ب) تدلیس

تبیین مقایسه ای جایگاه حقوقی موضوع در حقوق ایران و عراق

فصل سوم: تفاوت های فسخ نکاح از منظر حقوق ایران و عراق مبحث اول: جنون زوجین در حقوق ایران و عراق

گفتار اول: جنون زوجین در حقوق ایران

بند اول: اقسام جنون

الف) مجنون دایمی

ب) مجنون ادواری

گفتار دوم: جنون زوجین در حقوق عراق

مبحث دوم: عیوب مختص مرد و زن در حقوق ایران و عراق

گفتار اول: عیوب مختص مرد

بند اول : در حقوق ایران

الف) عنن

ب) خصاء

ج) مقطوع بودن آلت تناسلی

بند دوم : در حقوق عراق

الف) عنن

ب) خصاء

ج) مقطوع بودن آلت تناسلی

گفتار دوم: عیوب مختص زن

بند اول – در حقوق ایران

الف) قرن

ب) جذام و برص

ج) افضا

د) زمین گیری و نابینایی

بند دوم – در حقوق عراق

الف) قرن

ب) جذام و برص

ج) افضا

د) زمین گیری و نابینایی

گفتار سوم: صور مختلف عیوب زن

بند اول – در حقوق ایران

مبحث سوم: خیار تدلیس و فسخ در حقوق ایران و عراق

گفتار اول: خیار تدلیس

بند اول: در حقوق ایران

بند دوم– در حقوق عراق

گفتار دوم: خیار فسخ در فرض فقدان اوصاف

بند اول– در حقوق ایران

الف) خیار تخلف از وصف در نکاح منقطع و نکاح دایم ۵۰ ب) خیار فسخ در صورت تخلف از شرط ۵۰ ج) فوریت خیار فسخ

د) شرایط ایجاد حق فسخ

ه) خصوصیات خیار فسخ

و) اسقاط و انتقال خیار فسخ

بند دوم– در حقوق عراق

مبحث چهارم: دیگر اسباب فسخ نکاح

گفتار اول: جنون و عنن مرد پس از عقد

گفتار دوم: سقوط خیار با علم به عیب و ابتلاء مرد به امراض مقاربتی

گفتار سوم: استنکاف شوهر از ادای نفقه یا عجز او

گفتار چهارم: طلاق به علت عسر و حرج

مبحث پنجم: اسباب فسخ نکاح از منظر فقه دو کشور ایران و عراق

گفتار اول: جنون و عیوب مختص مرد و زن از منظر فقه دو کشور ایران و عراق

بند اول: جنون از منظر فقه دو کشور ایران و عراق

بند دوم: عیوب مختص مرد از منظر فقه دو کشور ایران و عراق

الف: عنن از منظر مذاهب خمسه

ب: خصا از منظر مذاهب خمسه

پ: مقطوع بودن آلت تناسلی از منظر مذاهب خمسه

بند سوم: عیوب مختص زنان از منظر فقه امامیه

الف: قرن

ب: بیماری جذام و برص

بند چهارم: نقد اقوال مذاهب پیرامون عیوب مذکور

الف: اختلاف فقها بر جذام و برص

ب: اختلاف فقها بر عرج، عمی و افضاء

پ: نقد دو قول

گفتار دوم: محدود و محصور بودن و زمان اعتبار عیوب فسخ نکاح

بند اول: زمان اعتبار عیوب مستوجب فسخ نکاح

الف: زمان اعتبار عیوب موجود در مرد

ب: زمان اعتبار عیوب موجود در زن

بند دوم: محدود و محصور بودن عیوب فسخ نکاح

گفتار سوم: ادله فقهی جواز فسخ نکاح در بیماریها

بند اول: تعبد محض

بند دوم: قواعد لاضرر و لاحرج

بند سوم: شرط تبانی صحت

بند چهارم: اختلال واژینیسموس در فسخ نکاح و حکم فقهی آن

فصل چهارم: شباهت های فسخ نکاح از منظر حقوق ایران و عراق مبحث اول : جنون موجب فسخ نکاح در حقوق ایران و عراق

گفتار اول: جنون موجب فسخ نکاح در حقوق ایران

بند اول – تبیین جنون موجب فسخ نکاح در حقوق ایران

بند دوم – تفاوت جنون زن و مرد

گفتار دوم: جنون موجب فسخ نکاح در حقوق عراق

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

  • حقوق
  • نکاح