مطالعه تطبیقی مبحث عفو در حقوق جزای ایران و فقه امامیه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مطالعه تطبیقی مبحث عفو در حقوق جزای ایران و فقه امامیه
عنوانمطالعه تطبیقی مبحث عفو در حقوق جزای ایران و فقه امامیه
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوایمان مطهری
استاد راهنماسیدباقر میرعباسی
استاد مشاورفریده رفیعی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهموسسه آموزش عالی رضویه



مطالعه تطبیقی مبحث عفو در حقوق جزای ایران و فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط ایمان مطهری، با راهنمایی سیدباقر میرعباسی و با مشاوره فریده رفیعی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی رضویه دفاع گردید.

چکیده

کتاب آسمانی که مقدس ترین مرجع نظام عدالت کیفری در نظام جمهوری اسلامی ایران است، به عفو جزایی متهمان و محکومان از سوی بزه دیده و کارگزاران عدالت کیفری تصریح می کند. نظام کیفری ایرانی نیز که بخش اعظم آن وابسته به فقه جز است خود را از مبانی اسلام دور نانگاشته و پس از به روز رسانی مقررات کیفری در راستای انطباق هر چه بیشتر با رویه های اسلامی است. بررسی حقوق جزای ایران، فقه و کشور فرانسه، حاکی از انطباق کلیت نهاد عفو در این سه حوزه و تفاوت های شکلی و جزیی در خصوص مرجع اعطای عفو است که آن هم به دلیل تفاوتی است که در نظام سیاسی دو کشور برقرار است همچنین انواع عفو و مصادیق آن تا حدودی میان سه نظام تمایز ایجاد کرده است. بخصوص آنجا که عفو عمومی در نظام ایران چندان مانوس نبوده و در نظام جزایی فرانسه به خوبی پیش بینی شده است. فقه اسلامی نیز مبانی متعددی برای امکان اعطای عفو برمی شمرد که مهم ترین آنها آیات قرآن، روایات، اجماع و علل است. با مداقه در قواعد فقه، مشاهده می شود که برای اعطای عفو شرایطی لازم است که با توجه به ماهیت حقوقی عفو، شرایط عمومی انجام یک عمل حقوقی را نیز در بر می گیرد. امری که به خودی خود با اعطای صلاحیت همه جانبه به مقام معطی عفو در نظام های سیاسی، میسر می شود. همچنین آنچه در این پژوهش متفاوت از سایر تحقیقات مدنظر بوده و جرم شناسی عفو و اهداف شخصی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است که دنبال می کند.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

مقدمه

۱ بیان مساله

۲ اهداف تحقیق

۳ سوال های تخصصی

۴ فرضیه ها

۵ ضرورت و اهمیت تحقیق

۶ پیشینه تحقیق

۷ روش تحقیق

۸ سازمان دهی تحقیق

فصل اول: کلیات و مفاهیم

مبحث اول: مفهوم عفو

گفتار اول: عفو در لغت

گفتار سوم: عفو در کتاب آسمانی

گفتار چهارم: عفو از منظر فقه و حقوق

مبحث دوم: انواع عفو

گفتار اول: عفو عام یا عمومی (L`Aministie/ Amnesty)

گفتار دوم: عفو خاص یا خصوصی (La Grace/Pardon)

مبحث سوم: پیشینه تاریخی اعمال عفو در نظام قانونگذاری ایران و فرانسه

گفتار اول: در نظام جزایی ایران

بند اول: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی

بند دوم: پس از پیروزی انقلاب اسلامی

گفتار دوم: عفو در حقوق فرانسه

فصل دوم: نگرش حقوقی و فقهی به نهاد عفو

مبحث اول: جایگاه عفو از دیدگاه اسلام

مبحث دوم: مستندات فقهی عفو

گفتار اول: آیات و روایات

گفتار دوم: اجماع

گفتار سوم: عقل

مبحث سوم: جایگاه عفو در حقوق اسلامی

گفتار اول: صیغه عفو

گفتار دوم: شرایط عافی

گفتار سوم: شرایط معفو عنه

گفتار چهارم: موضوع عفو

گفتار پنجم، وجود قانون و عطف آن به ما سبق

مبحث چهارم: جایگاه عفو در حقوق موضوعه ایران و فرانسه

گفتار اول: مولفه های کلی عفو

گفتار دوم: مشخصه های عفو عمومی ۵۰ بند اول: مبانی و شرایط عفو عمومی ۵۰ بند دوم: آثار عفو عمومی

بند سوم: بررسی تطبیقی قلمرو عفو عمومی در حقوق ایران و فرانسه

گفتار سوم: بررسی تطبیقی مشخصه ها ی عفو خصوصی در حقوق ایران و فرانسه

بند اول: مبانی و شرایط عفو خصوصی

بند دوم: آثار عفو خصوصی

فصل سوم: جرم شناسی عفو و تعیین تکلیف حقوق اشخاص در حقوق ایران و فرانسه

مبحث اول: حقوق اشخاص حاصل از ارتکاب جرم

گفتار اول: مسوولیت مدنی اشخاص

گفتار دوم: محکومین قصاص و دیات

گفتار سوم: محکومین تعزیرات

مبحث دوم: تمایزات عفو عمومی و خصوصی

مبحث سوم: قلمرو اختیارات ولی فقیه

گفتار اول: در عصر غیبت

گفتار دوم: از دیدگاه حقوق اساسی

گفتار سوم: قابلیت تفویض اختیارات

مبحث چهارم: تاثیر عفو عمومی بر رفاه اجتماعی

گفتار اول: عفو به عنوان تشخیص شرایط شخصی مجرم

گفتار دوم: عفو برای رسیدگی به نقص عدالت کیفری

گفتار سوم: گذشت، انصاف و جبران شکنجه

مبحث پنجم: تشخیص عفو عمومی وخصوصی

مبحث ششم: عفو نماد سیاست مدارا

نتیجه گیری و پیشنهادها

منابع وماخذ

کلیدواژه ها

  • عفو عمومی و خصوصی
  • جرم شناسی عفو عمومی
  • حقوق قربانیان