مطالعه تطبیقی مسئولیت انتظامی وکلای دادگستری در ایران و دیوان بین‌المللی کیفری
مطالعه تطبیقی مسئولیت انتظامی وکلای دادگستری در ایران و دیوان بین‌المللی کیفری نام مقاله ای از صادق سلیمی است که در دوره ده شماره یک فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید منتشر شده است.
چکیده
وکلای دادگستری در تمامی نظام‌های حقوقی بنا به حساسیت و اهمیت شغل خود تابع مقررات خاص انتظامی هستند. در حقوق ایران، بیشتر مقررات قانونی قدمتی نزدیک به 70 و حتی 85 سال دارند. در دیوان بین‌المللی کیفری که نهاد نسبتاً نوپا، ولی جهان‌شمولی هست، وکلا تابع «کد رفتار حرفه‌ای برای وکلا» مصوب 2005 هستند. تاکنون، از مرجع انتظامی این دیوان در خصوص پنج وکیل رأی صادر شده است. در این نوشتار توصیفی ـ تحلیلی درصدد یافتن ایرادات اساسی نظام خود انتظامی نهاد وکالت ایران در مقایسه با مقررات انتظامی دیوان هستیم. با مطالعه و مقایسه این دو نظام حقوقی، صرف‌نظر از تفاوت‌های مربوط به اقتضائات متفاوت هریک، در موارد عدیده‌ای مقررات ایران باید اصلاح و به‌روزرسانی شوند. از یکسو، تعداد دادرسان مرجع انتظامی باید حداقل پنج عضو باشد و حداقل دو وکیل در این ترکیب حضور داشته باشند. از سوی دیگر، چندین عنوان متخلفانه، شامل ندادن نسخه ثانی وکالت‌نامه، ندادن رسید حق‌الوکاله، منع تعیین درصدی از خواسته به‌عنوان حق‌الوکاله، و تمرکز امور وکالتی در حقوق ایران با فناوری جدید قابل حذف هستند و باید تخلف‌زدایی شوند و چندین عنوانِ مهم تعارض منافع، برقراری تماس مستقیم با طرف مقابل بدون اطلاع و حضور وکیل وی، و برقراری تماس با قاضی در خصوص پرونده خارج از ضوابط دادرسی، همسو با تحولات بین‌المللی باید تخلف‌انگاری شوند.
کلیدواژه‌ها
- مسئولیت انتظامی
- اخلاق حرفه ای
- وکیل دادگستری
- دیوان بین المللی کیفری
- خودانتظامی وکلا