مطالعه تطبیقی منع شکنجه در قوانین افغانستان و اسناد بین الملل

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مطالعه تطبیقی منع شکنجه در قوانین افغانستان و اسناد بین الملل
عنوانمطالعه تطبیقی منع شکنجه در قوانین افغانستان و اسناد بین الملل
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوحمیدالله تیموری
استاد راهنماحسنعلی موذن زادگان
استاد مشاورامین جعفری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۷
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



مطالعه تطبیقی منع شکنجه در قوانین افغانستان و اسناد بین الملل عنوان پایان نامه ای است که توسط حمیدالله تیموری، با راهنمایی حسنعلی موذن زادگان و با مشاوره امین جعفری در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

شکنجه کلمه ای است که کار برد آن وسیع و در مورد قباحت آن نیز مباحث گسترده ای در سطح ملی و بین المللی صورت گرفته است. این شکنجه است که در دل تمام ادیان منع شده است و مباحثی&#۶۱۴۷۲; پیرامون آن در نظر گرفته شده است. از اسلام شروع تا قبل از آن حتی لاییک ها هم این کلمه و استفاده از آن را منموع میدانند و در قوانین خود نیز آن را تقبیح نموده اند. شکنجه آنقدر مهم است که جامعه ملل برای منع کردنش کنوانسیونی را در سال ۱۹۸۴ تشکیل داد وکشور های عضو را ملزم به رعایت حقوق متهمین و محبوسین نموده است تا حقوق وکرامت انسانی مورد رعایت در روند عدالت کیفری مخصوصا در کشف حقایق و اخذ اقرار از متهمان، محکومان و اقارب نزدیک شان قرار گیرد. کشور جمهوری اسلامی افغانستان نیز با پیوستن به کنوانسیون منع شکنجه ساز مان ملل متحد در قانون اساسی و قانون منع شکنجه مصوب ۱۳۹۶ خود که اساس و مبانی دین مبین اسلام نیز متکی بر منع شکنجه است، آنرا ممنوع اعلان نموده و در مورد آن با وضع قواعد و مقررات جداگانه این عمل را در مورد اعمال حکومتی و رفتار های مامورین عدلی و قضایی خویش دستوراتی را به اجرا گداشته است تا از متوسل شدن افراد به شکنجه در روند عدالت کیفری جلوگیری صورت گیرد. این تحقیق بررسی تطبیقی منع شکنجه در قوانین افغانستان و اسناد بین الملل، با در نظرداشت مواد کنوانسیون منع شکنجه ساز مان ملل متحد مصوب سال ۱۹۸۴ و قانون منع شکنجه افغانستان مصوب سال ۱۳۹۶به بررسی منابع اساسی و چالش های اجرایی موجود از قبیل بی توجهی دولت ها در تطبیق قوانین منع شکنجه سازمان ملل متحد، عدم پیگیری دقیق دولت ها از مصوبات کمیته منع شکنجه. و وجود چالش ها در ارگانهای عدلی و قضایی افغانستان، عدم ارایه آموزش و اطلاعات برای اعوام از شکنجه و مصادیق آن از جمله چالش های اجرایی و تطبیقی کنوانسیون و قانون متذکره میباشد. و مصادیق جرم شکنجه ازقبیل مصادیق روحی و جسمی مورد مقایسه صورت گرفته است تا بهتر بدانیم که مشا&#۶۱۴۷۲;بهت هایی با درنظر داشت متن مقدمه قانون منع شکنجه افغانستان نمایانگر رعایت مبانی وحقوق اساسی انسانی از قبیل حق حیات، رعایت حق کرامت انسانی، اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها برای جلوگیری از اعمال جرم شکنجه و مجازت مرتکبین این جرم با وضع این قانون و تشکیل کمیسیون منع شکنجه درافغانستان از جمله شباهت های کنوانسیون و این قانون است. و جوه افتراقی نیز در میان مواد قانون منع شکنجه ومواد کنوانسیون نیز وجود دارد و این که قانونگذار افغانستان در قانون جدید التصویب ۱۳۹۶ مجازات های بدنی را براساس مبانی دینی و قانونی آن مصداق شکنجه نمیداند در حالیکه در کنوانسیون منع شکنجه و سایر رفتارها و مجازات های ظالمانه غیر انسانی یا تحقیر آمیز این مجازات ها مصداق شکنجه اند پرداخته شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب مقدمه

۱– بیان مسله

۲–اهداف تحقیق

۳–سوالات تحقیق

۴–فرضیه های تحقیق

۵– متغیر های تحقیق

۶– پیشینه تحقیق

۷–روش های پژوهش

۸–شیوه گردآوری اطلاعات

۹–سازماندهی تحقیق

فصل مقدماتی : مفاهیم، مبانی و پیشینه منع شکنجه گفتار اول: مفهوم شکنجه

بند اول: مفهوم لغوی شکنجه

بند دوم : مفهوم اصطلاحی شکنجه

گفتار دوم : پیشینه تاریخی منع شکنجه

بند اول : پیشینه منع شکنجه در اسناد بین الملل

بند دوم : پیشینه تاریخی منع شکنجه در قوانین افغانستان

گفتار سوم : منابع منع شکنجه

بند اول : منابع منع شکنجه در اسناد بین الملل

الف : منابع عام منع شکنجه در اسناد بین المللی

۱– اعلامیه جهانی حقوق بشر

۲– اساسنامه دیوان کیفری بین المللی

ب : منابع منع شکنجه در اسناد خاص بین المللی

۱– کنوانسیون اروپایی پیشگیری از شکنجه و رفتار یا مجازات غیر انسانی

۲– کنوانسیون منع شکنجه و سایر رفتار و مجازات های ظالمانه، غیر انسانی یا تحقیر آمیز(۱۹۸۴)

بند دوم : منابع منع شکنجه در قوانین افغانستان

الف : قانون اساسی افغانستان

ب : قانون منع شکنجه افغانستان مصوب ۱۳۹۶

ج : قانون اجراآت جزایی افغانستان مصوب ۱۳۹۳

د : قانون جزاء افغانستان مصوب سال ۱۳۵۵

ه : کود جزایی افغانستان مصوب سال ۱۳۹۶

بخش اول : انواع، ارکان و مصادیق شکنجه در قوانین افغانستان و کنوانسیون منع شکنجه سازمان ملل متحد فصل اول : انواع و معرفی ابزار و کانون های اعمال شکنجه

گفتار اول : انواع شکنجه های جسمی و روحی

بند اول : انواع شکنجه جسمی

الف : شکنجه جسمی مستقیم

ب : شکنجه جسمی غیر مستقیم ۵۰ ج : شکنجه سیاه

بند دوم : انواع شکنجه روحی

الف : شکنجه روحی مستقیم

ب : شکنجه روحی غیر مستقیم

ج : شکنجه سفید

گفتار دوم : معرفی ابزار و نهاد های شکنجه

بند اول : ابزار های رایج برای شکنجه

الف : ابزار های قدیمی شکنجه

۱–تشت

۲– گاو برنزی

۳– به چوب آویختن ۶۴

– چنگال کافران ۶۴

– گهواره یهودا ۶۴

– تابوت شکنجه

۷– سرب پاش

۸– گیوتین ۶۵

– قاب کشنده ۶۵

– شکنجه با موش

۱۱– قیچی کروکودیل

ب : ابزار های جدید شکنجه

۱– شکنجه کردن گردن

۲– به صلیب کشیدن

۳– دوشیزه آهنین آیرون میدن

۴– خرد کننده انگشت

۵– شکنجه با طناب ۶۷

– قیچی زبان ۶۸

– صندلی شکنجه ۶۸

– کفش های سیمانی ۶۸

– چنگال های سینه بر مخصوص شکنجه زنان ۶۸

– ازدواج جمهوری خواهان

۱۱– چرخ استخوان شکن

بند دوم : معرفی چند کانون شکنجه روحی و روانی

الف : زندان گوانتا نامو

ب : زندان ابو غریب

ج : زندان بگرام

د : زندان پلچرخی

فصل دوم : ارکان و مصادیق شکنجه

گفتار اول : ارکان شکنجه

بند اول : رکن مادی شکنجه

الف : شخصیت شکنجه گر

ب : شخصیت شکنجه دیده

بند دوم : رکن روانی شکنجه

الف : اعمال شکنجه جهت کسب اطلاع و اخذ اقرار

ب : اعمال شکنجه جهت تنبه کردن و ارعاب

گفتار دوم : مصادیق جسمی و روحی شکنجه

بند اول : مصادیق جسمی شکنجه

الف : هرگونه اذیت یا آزار بدنی برای گرفتن اقرار و نظایر آن

ب : نگهداری زندانی به صورت انفرادی یا نگهداری بیش از یک نفر در سلول انفرادی

ج : چشم بند زدن به زندانی در محیط زندان یا بازداشتگاه

د : بازجویی در شب

ه : بی خوابی دادن به زندانی

و : استفاده از داروهای روان گردان و کم و زیاد کردن دارو های زندانیان مریض

ز : محروم کردن بیماران زندانی از دسترسی به خدمات درمانی ضروری

ح : نگهداری زندانی در محل هایی با سر و صدای آزاردهنده

ت : گرسنگی یا تشنگی دادن به زندانی و عدم رعایت استانداردهای بهداشتی

ی : جلوگیری از هواخوری روزانه زندانی

بند دوم : مصادیق روحی و روانی شکنجه

الف : اقدامات عرفی اعمال فشار روانی

ب : فحاشی و به کاربردن کلمات رکیک

ج : ممانعت از انجام فرایض مذهبی

د : عدم طبقه بندی زندانیان و نگهداری جوانان یا زندانیان عادی در کنار زندانیان خطرناک

ه– ممانعت از دسترسی به نشریات و کتب مجاز کشور

و: ممانعت از ملاقات هفتگی یا تماس تلفنی زندانی با خانواده اش

ز : فشار روانی به زندانی از طریق اعمال فشار به اعضاء خانواده زندانی

ح : ممانعت از ملاقات متهم با وکیل خود

بخش دوم : نهاد های مجری منع شکنجه وچالش های آن در افغانستان وکنوانسیون منع شکنجه ساز مان ملل متحد۱۹۸۴ فصل اول : نهاد های مجری منع شکنجه در کنوانسیون منع شکنجه و افغانستان

گفتار اول : نهاد های اجرایی در سازمان ملل متحد

بند اول: کمیته ضد شکنجه ساز مان ملل

بند دوم : وظایف و صلاحیت های کمیته ضد شکنجه ساز مان ملل

الف : صلاحیت های کمیته ضد شکنجه

۱– گزارش های دوره ای

۲– صلاحیت نظارتی

۳– دادخواهی

۴– تامین هزینه های اعضای کمیته

۵– برگزاری جلسات کمیته ضد شکنجه

ب : عملکرد ها و وظایف کمیته ضد شکنجه

۱– بررسی گزارش ادواری دولت ها

۲– بررسی اطلاعات واصله درباره وجود شکنجه

۳– بررسی شکایت یک دولت عضو علیه دولت دیگر

۴– رسیدگی به شکایات افراد علیه دولت عضو

۶– ارایه تفاسیر عمومی درباره کنوانسیون منع شکنجه

گفتار دوم : نهاد های اجرایی منع شکنجه در افغانستان

بند اول: کمیسیون منع شکنجه افغانستان

بند دوم : تشکیلات و صلاحیت های کمیسیون منع شکنجه افغانستان

الف : تشکیلات کمیسیون منع شکنجه افغانستان

ب : صلاحیت های کمیسیون منع شکنجه

فصل دوم : چالش های اجرایی منع شکنجه در افغانستان و کنوانسیون منع شکنجه سازمان ملل

گفتار اول : چالش های اجرایی منع شکنجه در کنوانسیون سازمان ملل

بند اول : بی توجهی دولت ها در اجرای قوانین منع شکنجه سازمان ملل متحد

بند دوم : عدم پیگیری دقیق دولت ها از مصوبات کمیته منع شکنجه

گفتار دوم : چالش های اجرای منع شکنجه در افغانستان

بند اول : وجود چالش ها در ارگانهای کشفی جرم، عدلی و قضایی افغانستان

بند دوم : عدم ارایه آموزش و اطلاعات برای اعوام از شکنجه و مصادیق آن

نتیجه گیری و پیشنهاد ها

منابع و مآخذ

پیوست

کلیدواژه ها

  • شکنجه جسمی
  • شکنجه روحی
  • قوانین افغانستان
  • کنوانسیون منع شکنجه
  • محبوسان
  • متهمان