مطالعه جرم شناختی–حقوقی تاثیر تصمیمات قضایی بر خانواده بزه کاران
 | |
| عنوان | مطالعه جرم شناختی–حقوقی تاثیر تصمیمات قضایی بر خانواده بزه کاران |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | روژین ابراهیمی |
| استاد راهنما | رحیم نوبهار |
| استاد مشاور | امیرحسن نیازپور |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
مطالعه جرم شناختی–حقوقی تاثیر تصمیمات قضایی بر خانواده بزه کاران عنوان پایان نامه ای است که توسط روژین ابراهیمی، با راهنمایی رحیم نوبهار و با مشاوره امیرحسن نیازپور در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
تاثیرپذیری خانواده بزه کاران از تصمیمات قضایی صادرشده علیه بزه کار یکی از چالش های فراروی سامانه عدالت کیفری در اجرای اصل شخصی بودن واکنش های کیفری است. ساختار سیستمی خانواده و وجود روابط تنگاتنگ میان عناصر آن زمینه ساز تسری آثار این واکنش ها به دیگر اعضای خانواده، روابط ایشان و نهاد خانواده می گردد. از جمله این تاثیرات می توان به فرزندپروری ناسالم، دلبستگی ناایمن، یادگیری ناقص نقش جنسیتی، نارسایی دررشد روانی–اجتماعی، اختلال در رشد هیجانی و اختلالات شخصیتی در اعضای این خانواده ها اشاره کرد. در جوار این عوارض روانی، بعضی از خانواده های مزبور با پیامدهای ناگوار اجتماعی مانند طرد در درون اجتماعات محلی و زندگی در اجتماعات مطرود مواجه می گردند. تحلیل این دو عارضه روانی–اجتماعی در قالب نظریات یادگیری اجتماعی، کنترل اجتماعی، علقه های اجتماعی، معاشرت های ترجیحی، فرصت های افتراقی، ناکامی منزلتی، برچسب زنی و فشار امکان روی آوردن اعضای غیربزه کار خانواده مجرمین به سمت بزه کاری را تبیین می نماید. تصمیمات قضایی همچنین ممکن است نهاد خانواده را با خطر ناکارآمدی و فروپاشی مواجه کند. البته این امر از رهگذر دو سیاست پیشگیرنده و درمان کننده قابل کنترل می نماید. تکلیف مقامات تصمیم گیرنده و مجریان کیفری در این زمینه عمدتا جنبه پیشگیرنده دارد. ایشان می توانند در مواجهه با پدیده بزه کاری، با ترجیح رویکرد پیامدگرا و برخورد مشکل مدار به جای واکنش هیجان مدار مشکلات پیش روی خانواده های مزبور را پیش بینی نمایند. این مقامات می توانند با تمرکز بر تغییر سطوحی از زندگی بزه کار که جنبه شخصی شده دارد؛ مانند تغییر در رفتارها، قابلیت ها، مهارت ها، باورها و ارزش های او به جای تغییرات محیطی وضعیت پیشین خانواده را از تغییر مصون دارند. این امر در عین حفظ مجرم در بستر خانواده، دیگر اعضا را از خطرات احتمالی هم نشینی با او محفوظ می گرداند. سرانجام ایشان می توانند با شناخت نسبت به جایگاه بزه کار در خانواده و نقشی که او در تامین حقوق و نیازهای دیگر اعضا دارد با هدف مشخص تری از فرصت اختیارات قضایی و تخفیفات و ارفاقات کیفری بهره گیرند. چنانچه تصمیمات قضایی اثر منفی بر خانواده داشته باشد، لازم است دیگر سیستم هایی که ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با این خانواده ها دارند–اعم از ریزسیستم، میان سیستم، برون سیستم و کلان سیستم– با پیش گرفتن تدابیر حمایتی اولا مانع تشدید آسیب های حاصل شده گردند. ثانیا، به درمان آنچه واقع شده است همت گمارند. این پژوهش به صورت توصیفی–تحلیلی وضعیت حاکم بر این قبیل خانواده ها را مورد مطالعه قرار داده؛ سپس با بازخوانی مواد قانونی مرتبط، میزان تاثیرپذیری خانواده از واکنش های قابل تعیین در فرآیند دادرسی کیفری را بازشناخته و در نهایت راهبردهایی جهت مقابله با این مساله کیفری اندیشیده است.
ساختار و فهرست پایان نامه
درآمد
الف: بیان مساله
پ: سوالات پژوهش
ت: فرضیات پژوهش
ب: اهمیت پژوهش
ج: نوآوری های پژوهش
چ: ضرورت پژوهش
ح: اهداف و کاربردهای پژوهش
خ: روش پژوهش
د: سامان دهی پژوهش
فصل نخست: آسیب های روانی خانواده بزه کاران از تصمیمات قضایی
مبحث اول: آسیب های فردی
گفتار اول: تاثیر تصمیمات کیفری بر رشد روانی–اجتماعی فرزندان
بند اول: کیفیت دلبستگی کودکان در خانواده بزه کاران
الف: مراقب ناایمن، دلبستگی ناایمن
ب: نقش محیط ناایمن زندان بر دلبستگی
پ: تداوم حبس مادر و دلبستگی تکامل نیافته کودک
بند دوم: تاثر دیگر جلوه های رشد روانی–اجتماعی خانواده از واکنش های کیفری
الف: تخریب عزت نفس
ب: کمبود اعتماد به نفس
پ: احساس گناه و عذاب وجدان
ت: بیداری حسادت
ث: احساس بی کفایتی
گفتار دوم: اختلال آفرینی پاسخ های کیفری در رشد هیجانی و شخصیتی
بند اول: مدیریت هیجان خانواده در سیطره مجازات سرپرست
الف: غیبت عوامل مدیریتی خانواده
ب: الگوبرداری هیجانی فرزندان از والدین
بند دوم: اختلالات شخصیتی فرزند در مسیر دادرسی بزه کار
الف: مهرطلبی، برتری طلبی و انزواطلبی
ب: اسکیزوفرنی
پ: شخصیت مرزی
ت: کاستی توجه/ بیش فعالی
ث: اختلال سلوک و شخصیت ضداجتماعی
گفتار سوم: تاثیر واکنش های کیفری بر تربیت فرزندان
بند اول: نقش مجازات در پرورش فرزندان
الف: فرزندپروری والد زندانی
ب: فرزندپروری والد غیربزه کار
پ: عدالت کیفری و توجه به فرزندپروری
بند دوم: کیفر والدین و تربیت جنسیتی فرزندان
الف: حذف مجرم از خانواده و یادگیری نقش جنسیتی فرزند
ب: نگرش خانواده به بزه کار و یادگیری نقش جنسیتی
مبحث دوم: آسیب های خانوادگی
گفتار اول: اثر تصمیمات قضایی بر کارکردهای خانواده
بند اول: نابسامانی کارکردی در چرخه زندگی
بند دوم: اختلال کارکردهای مردانه و زنانه
گفتار دوم: دخالت دادرسی کیفری در حریم خصوصی خانواده
بند اول: اصول مداخله نظام عدالت کیفری در حریم خانواده
بند دوم: ابعاد مداخله سامانه کیفری در حریم خانواده ۵۰ الف: ورود به مرزهای حریم فیزیکی ۵۰ ب: درهم شکستگی حریم ارتباطی
پ: دست اندازی به حریم اطلاعاتی
ت: کندوکاو حریم روانی
گفتار سوم: اثر تصمیمات قضایی بر تزلزل بنیان خانواده
بند اول: گسیختگی روابط خانوادگی
الف: موانع فیزیکی رابطه
ب: بازدارنده های روانی رابطه
بند دوم: راه های قوام بخش ارتباطی برای خانواده بزه کاران
الف: راهبردهای حقوقی، لازم، اما غیرکافی
ب: تدابیر پیراحقوقی
جمع بندی
مدل مفهومی تاثیرپذیری روانی سیستم خانواده از تصمیمات قضایی
فصل دوم: خانواده بزه کاران وپیامدهای جرم شناختی تصمیمات قضایی
مبحث اول: عوامل فردی–اجتماعی بزه آفرین در خانواده مجرمین
گفتار اول: تنش زایی تصمیمات کیفری برای خانواده
بند اول: فشارهای تحمیلی بر خانواده
بند دوم: پیشگیری فشارمحور از بزه کاری خانواده
گفتار دوم: اختلال آفرینی تصمیمات قضایی در کنترل خانواده
بند اول: اختلال در کنترل گرهای بیرونی
بند دوم: تضعیف خودکنترلی اعضای خانواده
گفتار سوم: معاشرت های ترجیح یافته خانواده در اثر واکنش های کیفری
بند اول: کیفردهی و نیازهای بزه آفرین
بند دوم: نقش مجازات در تعاملات مجرمانه خانواده
بند سوم: نقش دادرسی کیفری در نامطلوب پنداری قانون
گفتار چهارم: گرایش به خرده فرهنگ های مجرمانه، برآیند پاسخ های کیفری
بند اول: انگیزه شناسی عضویت خانواده
بند دوم: پیشگیری منزلت مدار از بزه کاری خانواده
گفتار پنجم: خانواده مجرمین در تیررس برچسب زنی کیفری
بند اول: برچسب زنی رسمی به خانواده
بند دوم: خانواده در معرض برچسب زنی غیررسمی
مبحث دوم: عوامل خانوادگی–اجتماعی مرتبط با بزه کاری در خانواده مجرمین
گفتار اول: نقش کیفر در گسست پیوندهای اجتماعی خانواده
بند اول: تضعیف دلبستگی در خانواده بزه کاران
بند دوم: تنزل تعهد خانواده
بند سوم: کاهش میزان مشارکت خانواده
بند چهارم: اختلال در اعتقاد خانواده
گفتار دوم: یادگیری اجتماعی خانواده در مسیر دادرسی کیفری
بند اول: الگوهای بزه کارانه فرزندان
بند دوم: خانواده و خطر تقویت رفتار مجرمانه
گفتار سوم: فرصت های افتراقی خانواده بزه کاران
بند اول: دسترسی خانواده به خرده فرهنگ یقه سفیدی
بند دوم: تعامل خانواده با خرده فرهنگ متعارض
بند سوم: خانواده در مسیر خرده فرهنگ کناره گیری
گفتار چهارم: پیشگیری رشدمدار در خانواده بزه کاران
بند اول: ضرورت شناسی پیشگیری زودرس
بند دوم: نقش پیشگیرنده خانواده
گفتار پنجم: سیاست جنایی مشارکتی کنشی برای خانواده مجرمین
بند اول: مشارکت های موردی
بند دوم: مشارکت های زیربنایی
جمع بندی
فصل سوم: جلوه های حقوقی تاثر خانواده بزه کاران از تصمیمات قضایی
مبحث اول: تاثیرپذیری خانواده مجرمین از فرآیند پیش دادرسی
گفتار اول: تحقیقات مقدماتی خانواده محور
بند اول: ضرورت اولویت بندی تحقیقات
الف: احضار، تصمیمی با کمترین دامنه آگاهی
ب: جلب، آگاهی و تاثر خانواده
پ: تفتیش و بازرسی و چگونگی شخصی کردن آن
ت: توسعه دامنه آگاهی در معاینه محل و تحقیقات محلی
بند دوم: مصالح خانواده در پرتو تحقیقات علمی و فن آورانه
گفتار دوم: آثارشناسی قرارهای تامین و نظارت قضایی بر خانواده
بند اول: تحلیل خانواده محور بازداشت موقت
الف: مصلحت سنجی بازداشت موقت برای خانواده
ب: شکاف های حقوقی بازداشت موقت خانواده مدار
بند دوم: قرارهای مالی و خانواده مجرمین
الف: مشارکت خانوادگی در اجرای قرارهای مالی
ب: خانواده نگری در انتخاب قرارهای مالی
بند سوم: متناسب سازی قرارهای محدودکننده آزادی با خانواده
گفتار سوم: خانواده گرایی در پرتو تعقیب زدایی
بند اول: حمایت عدالت توافقی از خانواده
الف: حمایت از خانواده، از رهگذر گذشت شاکی
ب: اصلاح متهم از مجرای تعقیب زداها
بند دوم: عدالت ترمیمی، سیستم خانواده گرای متفاوت
گفتار چهارم: اثربخشی تاخیر اندازهای دادرسی بر خانواده
بند اول: ارزیابی خانواده محوری قرارهای تاخیرانداز دادرسی
بند دوم: خانواده اندیشی مقنن در تاخیراندازهای دادرسی
مبحث دوم: تاثر خانواده بزه کاران از احکام کیفری
گفتار اول: تاثیرپذیری خانواده مجرم از کیفرهای جسمانی
بند اول: تاثیرپذیری خانواده از کیفر سالب حیات
الف: خطرات رسیدگی و اجرای علنی سلب حیات
ب: مدیریت انفعال فرزندان محکوم علیه
پ: مراعات فرآیند عزاداری خانواده
بند دوم: تاثر خانواده از کیفرهای بدنی
الف: پیامد اجرای علنی مجازات های بدنی
ب: عوارض بقای فیزیکی نشان مجازات
گفتار دوم: پیامد مجازات های علیه آزادی بر خانواده
بند اول: عوارض مجازات سالب آزادی بر خانواده
الف: حبس تعدیل یافته بر مدار چرخه زندگی خانوادگی
ب: ملاحظات اقتصادی خانواده در کیفر حبس
بند دوم: خانواده در مجازات های محدودکننده آزادی
گفتار سوم: بازتاب کیفرهای دارای وجه مالی بر خانواده
بند اول: مطالعه خانواده نگر مجازات های مالی
الف: اثر کیفر مالی بر تنگنای اقتصادی خانواده
ب: نقش موقعیت اقتصادی خانواده بر تغییر مجازات مالی
بند دوم: اثر خانواده نگری بر کیفر خدمات عمومی رایگان
الف: التزام به تدابیر حیثیتی و مصلحتی خانواده
ب: ضرورت ملاحظات مکانی و زمانی خانواده
گفتار چهارم: تاثیر سایر احکام کیفری بر خانواده مجرمین
بند اول: تاثیرپذیری خانواده ازکیفرهای حیثیتی
بند دوم: کیفر محرومیت از حقوق اجتماعی و خانواده مجرمین
جمع بندی
برآمد
منابع
پیوست ها ش پیوست شماره ۱: سوالات مصاحبه با سرپرست مددکاران و مدیر مهدکودک و روان شناس کودکان زندان زنان شهر ری ش پیوست شماره ۲: سوالات مصاحبه با انجمن حمایت از زندانیان مرکز ص پیوست شماره ۳: نتایج مصاحبه با زندان زنان شهر ری ض پیوست شماره ۴: نتایج مصاحبه با کارکنان انجمن حمایت از زندانیان مرکز ظ پیوست شماره ۵: پیش نویس دستورالعمل قضایی راهبردهای توجه مقامات دادرسی کیفری به خانواده مجرمین ق
کلیدواژه ها
- سازمان حمایت از زندانیان
- اصل شخصی بودن مجازات ها
- واکنش های کیفری
- عوارض روانی–اجتماعی
- خانواده